Το μεγάλο πανηγύρι της Πέρδικας
Η εορτή του Αγίου Σώζοντος στις 7 Σεπτεμβρίου κάθε χρόνο αποτελεί και την αφορμή για ένα μεγάλο πανηγύρι στην περιοχή της Πέρδικας στην Αίγινα.
Το πανηγύρι του Αγίου Σώζοντα, από τα παλαιότερα και μεγαλύτερα της Αίγινας, συγκέντρωνε και εξακολουθεί να συγκεντρώνει πάντα μεγάλο πλήθος πιστών και επισκεπτών. Για πολλούς είναι και το τελευταίο μεγάλο πανηγύρι πριν την έναρξη της σχολικής χρονιάς ή για κάποιους άλλους σηματοδοτεί και το τέλος των καλοκαιρινών διακοπών και της παραμονής τους στην Αίγινα.
Πέρα όμως από τον εορταστικό χαρακτήρα των ημερών που προηγούνται ή έπονται του πανηγυριού, υπάρχει και το ιστορικό υπόβαθρο της εορτής που αναφέρεται στην ανοικοδόμηση του νέου ναού, στην ύπαρξη του παλαιότερου στην περιοχή των Ναυτικών Οχυρών και στο ρόλο που έπαιξαν οι γερμανοί κατακτητές στην περιοχή.
Ο ανυποψίαστος επισκέπτης της Πέρδικας εάν αφήσει τις ταβέρνες της παραλίας και επιλέξει να ανηφορίσει στον αντικρινό λόφο, τότε ανάμεσα στα οχυρά και τις ερειπωμένες εγκαταστάσεις από την Γερμανική Κατοχή, θα βρεθεί αντιμέτωπος με ένα μικροσκοπικό εκκλησάκι – προσκυνητάρι. Είναι το ναΰδριο που σήμερα θυμίζει σε όλους την παλαιά θέση του ναού του Αγίου Σώζοντος, τον οποίο οι Γερμανοί γκρέμισαν προκειμένου να τελειοποιήσουν τις οχυρωματικές εγκαταστάσεις της περιοχής που είχε πρώτος δημιουργήσει ο Ι. Μεταξάς.
Ο παλαιός ναός του Αγίου Σώζοντος [Αγίου Σώστη], βρισκόταν στο λόφο των οχυρών. Αρκετά χρόνια αφότου οι Γερμανοί τον γκρέμισαν, πληροφορούμαστε στο πρώτο φύλλο της εφημερίδας «Ο κήρυξ της Αίγινας», το 1947, ότι τα σχέδια για την ανέγερση του νέου ναού ήταν έτοιμα. Ο νέος ναός επρόκειτο να κτισθεί στην αντικρινή πλαγιά [σημερινή θέση του] γιατί η περιοχή που ήταν πριν, ήταν γεμάτη από νάρκες.
Στα επόμενα τεύχη της ίδιας εφημερίδας ανακοινώνεται ότι την Κυριακή 15 Ιουνίου του έτους 1950 πραγματοποιήθηκε η θεμελίωση του νέου ναού. Τελέσθηκε αγιασμός χοροστατούντος του Σεβ. Μητροπολίτου κ. Προκοπίου, ο οποίος και έθεσε το θεμέλιο λίθο, ενώ στη συνέχεια μίλησε ο Δήμαρχος της Αίγινας. Αναφέρεται η παρουσία μεγάλου αριθμού προσκυνητών οι οποίοι μεταφέρθηκαν στην Πέρδικα με τρία καίκια που γι’ αυτόν τον σκοπό προσέφεραν οι πλοιοκτήτες τους.
Η αείμνηστη ιστορικός της Αίγινας Γωγώ Κουλικούρδη αναφέρει πως ο ναός κτίστηκε στην πρώτη του θέση γιατί εκεί βρέθηκε η εικόνα του Αγίου Σώζοντος. Όμως προχωρώντας τη μελέτη της, δίνει μια άλλη διάσταση και εξήγηση στην ύπαρξη ναού προς τιμήν του Αγίου Σώζοντος στην Πέρδικα , αλλά και στη μεγάλη ευλάβεια των κατοίκων προς τον Άγιο.
Στην παράδοση περί ευρέσεως της εικόνας του Αγίου στην περιοχή, προσθέτει και μια άλλη εκδοχή πολύ ενδιαφέρουσα ιστορικά. Οι Περδικιώτες, οι Παχιοραχίτες, όπως και άλλοι Αιγινήτες από τα χωριά, τον καιρό της Επανάστασης του 1821 είχαν κάνει στρατιωτικά σώματα με τα οποία συμμετείχαν στον αγώνα. Το στρατιωτικό σώμα της Πέρδικας με αρχηγό τον Κυριάκο Μούρτζη πήρε μέρος στη μάχη στα Δερβενάκια εναντίον του Δράμαλη και πολέμησαν στο πλευρό του Νικηταρά. Η περιοχή που έγινε η μάχη λέγεται Άγιος Σώστης κι έχει ένα μικρό εκκλησάκι εκεί. Το άλλο στενό είναι το Αγιονόρι. Ίσως, αναφέρει η ιστορικός, ο ναός να ήταν ένα τάμα για την νίκη των Ελλήνων και ιδιαίτερα των πολεμιστών της Πέρδικας στη μάχη στα Δερβενάκια.
Όπως και να έχει όμως το πράγμα, η ευλάβεια και η αγάπη προς τον Άγιο Σώστη ξεπερνά τα όρια του χωριού της Πέρδικας και εξαπλώνεται σε όλo το νησί.
Ο Άγιος Σώζων απολαμβάνει της μεγάλης ευλάβειας και αγάπης όλων των Αιγινητών. Άλλωστε δεν είναι τυχαίο ότι τόσο την παραμονή 6 Σεπτεμβρίου,όσο και ανήμερα της εορτής του, 7 Σεπτεμβρίου, όλοι οι κάτοικοι του νησιού αλλά και οι τελευταίοι παραθεριστές του καλοκαιριού κατακλύζουν το ναό του Αγίου.
Για όλους τους Αιγινήτες είναι μια καλή ευκαιρία για βραδινό περίπατο στην Πέρδικα και για αγορές από το φημισμένο παζάρι που στήνεται εκεί.
Για τους επαγγελματίες της περιοχής μια πολύ καλή στιγμή πριν το χειμώνα. Δίκαια λοιπόν έχει χαρακτηρισθεί το μεγαλύτερο πανηγύρι από πλευράς αριθμού επισκεπτών. Το πανηγύρι του Αη – Σώστη ως το τελευταίο καλοκαιρινό πανηγύρι, σηματοδοτεί και το τέλος του καλοκαιριού στην Αίγινα.
