Όπλο των επιχειρήσεων απέναντι στην κρίση το φυσικό αέριο
Ηλεκτροπαραγωγή, βιομηχανία και νοικοκυριά προσφεύγουν στην οικονομικότερη και καθαρότερη πηγή ενέργειας
Σε ζήτημα επιβίωσης για πολλές ελληνικές βιομηχανίες, αλλά και για την εθνική οικονομία εν γένει, έχει αναδειχθεί η προσπάθεια περιορισμού του ενεργειακού κόστους τόσο για την ηλεκτροπαραγωγή, όσο και για τη θερμική ή χημική χρήση.
Η είσοδος του φυσικού αερίου στην Ελλάδα συνιστά μια μεγάλη εθνική προσπάθεια που ξεκίνησε στις αρχές της δεκαετίας του 1980, και έρχεται σήμερα να συμβάλει καθοριστικά στον εξορθολογισμό του εθνικού ενεργειακού ισοζυγίου. Με την ίδρυση της ΔΕΠΑ το 1988, ξεκίνησε ουσιαστικά και η μετάβαση σε μια άλλη εποχή για τον ενεργειακό χάρτη της χώρας, η οποία αναδεικνύεται σήμερα ως υψίστης σημασίας.
Οι ηλεκτροπαραγωγικοί σταθμοί με τεχνολογία Συνδυασμένου Κύκλου φυσικού αερίου στις επιχειρήσεις ηλεκτρισμού και τα συστήματα Συμπαραγωγής Ηλεκτρισμού Θερμότητας στις ενεργοβόρες βιομηχανίες, αποτελούν την καλύτερη δυνατή επιλογή τόσο από πλευράς εξοικονόμησης πρωτογενούς ενέργειας και κόστους παραγωγής, όσο και από πλευράς περιβαλλοντικών επιπτώσεων. Φθηνότερος και καθαρότερος ηλεκτρισμός σημαίνει μεγάλη οικονομία τόσο για τον τελικό καταναλωτή, όσο και για το περιβάλλον.
Το πλεονέκτημα του φυσικού αερίου έναντι των συμβατικών καυσίμων αποτυπώνεται έτσι και στην αυξανόμενη ζήτησή του στον τομέα της ηλεκτροπαραγωγής, ανεβάζοντας την κατανάλωση σε ποσοστά άνω του 60% επί της συνολικής κατανάλωσης αερίου στη χώρα.
Διεθνώς άλλωστε, αναμένονται ραγδαίοι ρυθμοί ανάπτυξης της ζήτησης και των επενδύσεων για φυσικό αέριο την επόμενη 25ετία. Σύμφωνα μάλιστα με την ετήσια έκθεση-ορόσημο για την ενεργειακή βιομηχανία, World Energy Outlook 2012, της Διεθνούς Υπηρεσίας Ενέργειας ή International Energy Agency, έως το 2035, θα χρειαστούν επενδύσεις για τη δημιουργία πρόσθετης ηλεκτροπαραγωγικής δυναμικότητας 5,9 τρισεκατομμυρίων γιγαβάτ - περισσότερη δηλαδή από ό, τι η συνολική εγκατεστημένη ισχύς παγκοσμίως, το 2011. Το ένα τρίτο αυτής θα αντικαταστήσει «συνταξιοδοτούμενα» ή ρυπογόνα και επικίνδυνα εργοστάσια, και τα άλλα δύο τρίτα θα χρειαστούν για να καλυφθεί η αυξανόμενη ζήτηση ηλεκτρικής ενέργειας. Όλες οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας μαζί εκτιμάται ότι θα αντιπροσωπεύουν το ήμισυ της νέας ισχύς, δηλαδή σχεδόν 3 τρισ. γιγαβάτ κατά την περίοδο 2012-35, ακολουθούμενες από το φυσικό αέριο που θα αποτελέσει την πηγή για επιπλέον 1400 τρισ. γιγαβάτ. Δηλαδή, τις επόμενες δύο δεκαετίες θα επενδυθούν δέκα τρισεκατομμύρια δολάρια στο φυσικό αέριο.
Στην Ελλάδα, η ΔΕΠΑ έχει ήδη προχωρήσει σε πολύ μεγάλες επενδύσεις ενώ η ανάπτυξή της συνεχίζεται με ραγδαίους ρυθμούς, όπως άλλωστε και η διείσδυση του αερίου στην οικονομία, τόσο στην οικιακή όσο και στη βιομηχανική χρήση.
Η ΔΕΗ αποτελεί τον πρώτο και μεγαλύτερο πελάτη της ΔΕΠΑ στην ηλεκτροπαραγωγή. Μέχρι σήμερα το φυσικό αέριο χρησιμοποιείται για το σταθμό Αγίου Γεωργίου Κερατσινίου και τους σταθμούς Συνδυασμένου Κύκλου στο Λαύριο και στην Κομοτηνή. Το 1994, υπογράφτηκε η πρώτη σύμβαση πώλησης φυσικού αερίου μεταξύ της ΔΕΠΑ και της ΔΕΗ, η οποία αποτέλεσε και τη βάση για την περαιτέρω ανάπτυξη του έργου του φυσικού αερίου στην Ελλάδα. Τον επόμενο χρόνο, με τη θέσπιση του Νόμου 2364, διαμορφώθηκε το πλαίσιο για την ίδρυση περιφερειακών εταιρειών διανομής φυσικού αερίου, με τη συμμετοχή της ΔΕΠΑ και ιδιωτών επενδυτών.
Το καλοκαίρι του 2004, συνδέθηκε στο εθνικό σύστημα μεταφοράς φυσικού αερίου και λειτούργησε ο πρώτος ιδιωτικός, εφεδρικός σταθμός παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας ανοικτού κύκλου 148 MW, ο οποίος ανήκει στην εταιρεία Ήρων Θερμοηλεκτρική Α.Ε. Από το Μάιο του 2005 λειτουργεί και τροφοδοτείται από τη ΔΕΠΑ και ο Σταθμός Παραγωγής Ηλεκτρικής Ενέργειας Συνδυασμένου Κύκλου 390 ΜW της εταιρείας Elpedison Ενεργειακή Α.Ε.
Το Μάιο του 2008, ξεκίνησε στην περιοχή της Βοιωτίας μονάδα Συμπαραγωγής - Ηλεκτροπαραγωγής 334 MW, που λειτουργεί με φυσικό αέριο για την κάλυψη των αναγκών της εταιρείας Αλουμίνιον της Ελλάδος. Τον Ιανουάριο του 2010, ξεκίνησε η λειτουργία μονάδας Ηλεκτροπαραγωγής στη Θήβα της εταιρείας Ήρων ΙΙ (Θερμοηλεκτρικός Σταθμός Βοιωτίας 435 MW), ενώ τον Απρίλιο του 2010, ξεκίνησε και η δεύτερη μονάδα της Elpedison στη βιομηχανική περιοχή της Θίσβης Βοιωτίας, ισχύος 421 MW.
Τα οφέλη από τις επενδύσεις αυτές είναι τεράστια για την εθνική οικονομία. Και δεν σταματούν εδώ. Στο βιομηχανικό τομέα, η ανάπτυξη είναι επίσης ραγδαία. Στον τομέα αυτό υπάγονται οι καταναλωτές με ετήσια κατανάλωση ίση ή μεγαλύτερη των 2.200.000 KWh Ανωτέρας Θερμογόνου Δυνάμεως φυσικού αερίου, που έχουν ως δραστηριότητα παραγωγή ή μεταποίηση.
Στη βιομηχανία το φυσικό αέριο προσφέρει αυξημένη απόδοση, με λιγότερες εκπομπές ρύπων, ενώ πλήθος μικρών και μεγάλων επιχειρήσεων με το φυσικό αέριο μπορούν να μειώσουν δραστικά το κόστος λειτουργίας τους. Το φυσικό αέριο μπορεί να χρησιμοποιηθεί τόσο για θερμική, όσο και για χημική χρήση (ως πρώτη ύλη για τη βιομηχανία), αλλά και σε συστήματα Συμπαραγωγής Ηλεκτρισμού και Θερμότητας, τα οποία παράγουν ταυτόχρονα αξιοποιήσιμη ηλεκτρική και θερμική ενέργεια. Η παραγόμενη ενέργεια μπορεί να χρησιμοποιηθεί τόσο για θερμική χρήση, όσο και για ψύξη ή κλιματισμό.
Το φυσικό αέριο στην Ελλάδα σήμερα χρησιμοποιείται για συμπαραγωγή σε βιομηχανίες των κλάδων τροφίμων, μεταλλουργίας και υφαντουργίας, σε μεγάλα θερμοκήπια καθώς και στο μεγάλης κλίμακας εμπορικό τομέα, όπως δηλαδή σε νοσοκομεία, ξενοδοχεία, εμπορικά κέντρα και άλλες επιχειρήσεις.
Σήμερα το συνολικό ποσοστό χρήσης του φυσικού αερίου στη βιομηχανία, στις
περιοχές όπου υπάρχει δίκτυο αγγίζει το 90%. Η ΔΕΠΑ έχει υπογράψει έτσι εκατοντάδες συμβάσεις πώλησης αερίου με μικρές αλλά και μεγάλες βιομηχανικές μονάδες.
Παράλληλα, βέβαια, την τελευταία δεκαετία εξαπλώνεται ραγδαία η χρήση του αερίου στα νοικοκυριά. Το 2000, όταν ολοκληρώθηκε η εγκατάσταση υγροποιημένου φυσικού αερίου (ΥΦΑ ή LNG) στη Ρεβυθούσα, με διεθνή πλειοδοτικό διαγωνισμό, επιλέχθηκαν ιδιώτες επενδυτές και ιδρύθηκαν οι δύο πρώτες Εταιρείες Παροχής Αερίου (ΕΠΑ) στη Θεσσαλονίκη και στη Θεσσαλία. Η ΔΕΠΑ κατέχει το 51% του μετοχικού κεφαλαίου και το υπόλοιπο 49% κατέχουν ο ιδιώτες επενδυτές, οι οποίοι ασκούν και το management. Ένα χρόνο αργότερα ιδρύθηκε με το ίδιο μοντέλο και η τρίτη Εταιρεία Παροχής Φυσικού αερίου (ΕΠΑ) στην περιοχή της Αττικής. Δώδεκα χρόνια μετά, τα νοικοκυριά προσφεύγουν σε αυτές για να δημιουργήσουν καλύτερες συνθήκες ζωής.
