Πραξικόπημα στη Μιανμάρ. Αρχισαν τα όργανα; - Ρεπορτάζ του Κώστα Αργυρού
Η «άγνωστη» σε μας χώρα έχει μια κομβικής σημασίας γεωγραφική θέση για την Κίνα, κάτι που γνωρίζουν καλά τόσο οι ΗΠΑ όσο και άλλες χώρες της περιοχής. Τα «παιχνίδια» που παίζονται λοιπόν αφορούν και μακροπρόθεσμες στρατηγικές των μεγάλων του πλανήτη.
Πόσο τυχαίο μπορεί να είναι το γεγονός ότι το πραξικόπημα του στρατού στη Μιανμάρ, την άλλοτε Βιρμανία, των 55 εκατομμυρίων κατοίκων εκδηλώθηκε λίγες ημέρες μετά την ανάληψη της ηγεσία των ΗΠΑ από το Τζο Μπάιντεν; Μια αλλαγή που κατά πολλούς θα σηματοδοτήσει και την θέληση της Ουάσιγκτον να επιστρέψουν πιο ενεργά σε περιοχές του πλανήτη, όπου ο Ντόναλντ Τραμπ έδειχνε να υποτιμά και να τις αντιμετωπίζει με μια λογική αποχώρησης.
Θα έχει ενδιαφέρον να δούμε ποιά θα είναι η αντίδραση του Πεκίνου σε αυτή την εξέλιξη. Η Κίνα έχει κατασκευάσει στη γειτονική της χώρα αγωγούς πετρελαίου και φυσικού αερίου, που της δίνουν μια διέξοδο προς το Νότο της, στη Θάλασσα της Βεγγάλης, μια εναλλακτική δηλαδή στην αγχωτική εξάρτηση από τα Στενά της Μαλάκα ανάμεσα στη Μαλαισία και την Ινδονησία. Μια εξέλιξη, που η διοίκηση του Μπαράκ Ομπάμα είχε παρακολουθήσει με ιδιαίτερο ενδιαφέρον. Ο τότε Αμερικανός Πρόεδρος είχε επισκεφτεί τη Μιανμάρ μετά την εγκαθίδρυση εκεί της «δημοκρατίας» από το 2011 και μετά. Οπως είχε κάνει και ο πρωθυπουργός της Ιαπωνίας Σίνζο Αμπε.
Η Βιρμανία είχε ζήσει ως τότε δεκαετίες με απανωτά πραξικοπήματα και ουσιαστικά παρέμενε ένα καθεστώς υπό τον έλεγχο των στρατιωτικών, από το πρώτο πραξικόπημα του 1962 και μετά. Αλλά και νωρίτερα, από το 1948 όταν και είχε κερδίσει την ανεξαρτησία της από τους Βρετανούς, ο στρατός είχε πάντα τον πρώτο λόγο για όσα συνέβαιναν στη χώρα. Ακόμα και σήμερα το Σύνταγμα της «Προεδρικής Δημοκρατίας» προβλέπει ότι το 25% των εδρών στο Κοινοβούλιο καταλαμβάνεται από στρατιωτικούς, κάτι που σημαίνει ότι για να εγκριθεί οποιαδήποτε σοβαρή συνταγματική αλλαγή, που απαιτεί το 80% της Βουλής, θα πρέπει να συμφωνεί και ο στρατός.
Η αντίδραση των ΗΠΑ τώρα ήταν προβλέψιμη. Καταδίκη του πραξικοπήματος και απαίτηση να αφεθούν ελεύθεροι οι συλληφθέντες πολιτικοί με πρώτη την «κρατική σύμβουλο», δηλαδή πρωθυπουργό Αουνγκ Σαν Σου Κι. Θα έχει ενδιαφέρον να δούμε λοιπόν πώς θα αντιδράσει η Κίνα και ποιά στάση θα κρατήσει απέναντι στους στρατιωτικούς. Οπως επίσης ενδιαφέρον θα έχει και η αντίδραση του μουσουλμανικού κόσμου, αφού η Αουνγκ κατηγορείται ευθέως για διώξεις και καταπίεση του μουσουλμανικού στοιχείου. Περίπου 750.000 «Ροχίνγκια» ζουν σε άθλιες συνθήκες ουσιαστικά εκτοπισμένοι στο Μπαγκλαντές. Ανθρωπιστικές οργανώσεις έχουν ζητήσει μάλιστα την αφαίρεση του βραβείου Νόμπελ ειρήνης από την Αούνγκ με το οποίο είχε βραβευτεί το 1991, ως τότε αντιμαχόμενη το στρατιωτικό καθεστώς. Δεν είναι λοιπόν τόσο παράλογο να σκεφτεί κανείς ότι «άρχισαν τα όργανα» μετά τις εκλογές στις ΗΠΑ. Η τράπουλα μοιάζει να ξαναμοιράζεται και μάλιστα σε περισσότερα από ένα τραπέζια.
