Κίνα και Εκουαδόρ ερίζουν για τις ψαριές στα Γκαλαπάγκος - Ρεπορτάζ του Κώστα Αργυρού
Η «απόβαση» του σινικού αλιευτικού στόλου στο αρχιπέλαγος του Ειρηνικού προκαλεί την αντίδραση του Κίτο, που φοβάται τις συνέπειες της υπεραλίευσης για το ευαίσθητο οικοσύστημα
Hταν ένα από τα σημαντικότερα μέρη που επισκέφθηκε ο Δαρβίνος το 1835 στη διάρκεια των ερευνών του για την εξέλιξη των ειδών. Φημίζονται για την πλούσια όσο και σπάνια χλωρίδα και πανίδα τους και αποτελούν έναν ακόμα θεωρούμενο παρθένο προορισμό διακοπών. Τα νησιά Γκαλαπάγκος, ένα σύμπλεγμα από 13 μεγάλα, 6 μικρά και 42 μικροσκοπικά, βρίσκονται περίπου 1.000 χιλιόμετρα μακριά από τις ακτές του, αλλά υπάγονται στο Εκουαδόρ και έχουν αποτελέσει αιτία τριβής της κυβέρνησής του με την Κίνα, εξαιτίας των κατά καιρούς πραγματικών «εκστρατειών» του σινικού αλιευτικού στόλου στην περιοχή.
Η ζωή στη θαλάσσια αυτή περιοχή είναι εξαιρετικά πλούσια. Εδώ συναντώνται πολλά ρεύματα του ωκεανού, και οδηγούν κοπάδια ψαριών, φώκιες, θαλάσσια λιοντάρια και πολλά είδη καρχαριών, πολλά από τα οποία, όπως ο φαλαινοκαρχαρίας, απειλούνται με εξαφάνιση. Αλλά οι καρχαρίες είναι, που παραδοσιακά τραβούν το ενδιαφέρον των Κινέζων ψαράδων. Για τους οποίους δεν έχει και τόση σημασία αν η κυβέρνηση του Ισημερινού ανακήρυξε την περιοχή σε θαλάσσιο πάρκο το 1959 και ακολούθησε το 1978 η UNESCO, που την κατέταξε στα παγκόσμια μνημεία φυσικής κληρονομιάς.
Την περασμένη εβδομάδα στα διεθνή ύδατα, στα όρια του θαλάσσιου πάρκου εμφανίστηκαν πάνω από 260 αλιευτικά πλοία από την Κίνα και για τις αρχές της περιοχής σήμανε συναγερμός. Ο ίδιος ο πρόεδρος του Εκουαδόρ, Λένιν Μορένο αναγκάστηκε να παρέμβει, αναζητώντας μάλιστα επαφή με την πολιτική ηγεσία στο Πεκίνο. Ο υπουργός Εξωτερικών Λουίς Γκαγιέγκος ζήτησε από τα κινέζικα πλοία να εγκαταλείψουν την περιοχή και έκανε λόγο για ένα «πρόβλημα που δεν αφορά μόνο τα Γκαλαπάγκος, αλλά αποτελεί παγκόσμια ευθύνη». Οικολογικές οργανώσεις της περιοχής ετοιμάζονται για πιο αποφασιστικές δράσεις προκειμένου να υπερασπιστούν το οικοσύστημα. Αλλά το μόνο που μπορούν συνήθως να επιτύχουν είναι απλώς να δώσουν μια δημοσιότητα λίγων ημερών στην καταστροφή.
Το προηγούμενο του 2017
Ο κινεζικός στόλος έχει ειδοποιηθεί για το γεγονός ότι τελεί υπό διαρκή παρακολούθηση και αν εισέλθει σε απαγορευμένα ύδατα η απάντηση θα είναι δυναμική. Ανάλογο περιστατικό είχε σημειωθεί και το 2017. Τότε οι αρχές του Ισημερινού είχαν κατασχέσει ένα κινέζικο πλοίο, που είχε εισέλθει στην απαγορευμένη ζώνη των 200 μιλίων και είχαν βρει σε αυτό περίπου 300 τόνους αλιευμάτων, ανάμεσά τους και 6.600 καρχαρίες, πολλοί από τους οποίους υπάγονταν σε καθεστώς προστασίας. Αν σκεφτεί κανείς ότι εκείνη τη χρονιά είχαν φτάσει στο αρχιπέλαγος 297 πλοία από την Κίνα, η «απώλεια» του ενός δεν πρέπει να πόνεσε και πολύ.
Μια ολόκληρη πλωτή πόλη
Το πρόβλημα πάντως αποκτά πλανητικές διαστάσεις όπως επισημαίνει ο Τζον Χέρστον από την οργάνωση Blue Planet Society. «Με τα δίχτυα και τα παραγάδια του, ο αλιευτικός στόλος ως ένας εξωτερικός εισβολέας ρουφά κυριολεκτικά τη ζωή από μια προστατευόμενη περιοχή». Το γεγονός ότι οι Κινέζοι ψαράδες πηγαίνουν για ψάρεμα τόσο μακριά από την πατρίδα τους, δείχνει πόσο επισφαλής έχει γίνει η κατάσταση των θαλασσών σε άλλα μέρη του κόσμου «Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο οι ψαράδες προχωρούν όλο και περισσότερο σε αναζήτηση νέων αλιευτικών περιοχών, κάτι που κάνουν και άλλες χώρες, αλλά κανένας στόλος δεν είναι τόσο μεγάλος όσο αυτός της Κίνας», λέει ο Χέρστον. «Φανταστείτε το σαν μια πλωτή πόλη. Εκατοντάδες, σκάφη που εμφανίζονται από το πουθενά και προκαλούν απίστευτη καταστροφή». Τα αλιευτικά συνοδεύονται και από άλλα σκάφη υποστήριξης, όπως τεράστια φορτηγά-ψυγεία και δεξαμενόπλοια για τον ανεφοδιασμό με καύσιμα. Μόνο όταν τα ψαράδικα γεμίσουν τα αμπάρια τους αποχωρούν από την περιοχή και αυτό μπορεί να κρατήσει εβδομάδες. Στη συνέχεια επιστρέφουν στη βάση τους για να αναζητήσουν, αφού ξεφορτώσουν, άλλες παρθένες περιοχές.
Παρόμοιες καταγγελίες έχουν γίνει και από τις κυβερνήσεις της Αργεντινής και της Νότιας Κορέας, αλλά και ορισμένων παράκτιων αφρικανικών χωρών.
Με άλλα λόγια το πρόβλημα είναι πολύ μεγάλο για να μπορέσει τώρα να το αντιμετωπίσει μόνη της η κυβέρνηση του Εκουαδόρ, από τη στιγμή μάλιστα που η Κίνα είναι ένας πολύ σημαντικός οικονομικός και εμπορικός εταίρος για τη χώρα. Μοναδική παρηγοριά για τους ακτιβιστές είναι το γεγονός ότι χάρις στις νέες δορυφορικές τεχνολογίες μπορούν σε πραγματικό χρόνο να παρακολουθούν «τον τρόπο με τον οποίο καταστρέφονται οι ωκεανοί μας» και να ενημερώνουν την κοινή γνώμη.