ΣΕΤΕ: Σε αχαρτογράφητα ύδατα ο ελληνικός τουρισμός το 2022 - "Δεν αποκλείεται να δούμε μεγέθη 2019"
Χριστίνα Λαϊνοπούλου*
Σε αχαρτογράφητα ύδατα βρίσκεται για τρίτη συνεχή χρονιά ο ελληνικός τουρισμός, κάνοντας τις προβλέψεις για το 2022 δύσκολη υπόθεση. Αστάθμητοι παράγοντες που επηρεάζουν λιγότερο ή περισσότερο όλους τους τουριστικούς κλάδους, όπως η εξέλιξη της γεωπολιτικής κρίσης στην Ουκρανία, ο πληθωρισμός, οι ανατιμήσεις και η αύξηση των μισθών καθώς και οι ελλείψεις προσωπικού και οι ανεξέλεγκτες βραχυχρόνιες μισθώσεις, καθιστούν 2022 μια χρονιά μεγαλύτερων προκλήσεων από την περυσινή.
Παρόλ’ αυτά, η αισιοδοξία κυριαρχεί και το καλό σενάριο, που μιλά για επίπεδα 2019, δεν μπορεί να αποκλειστεί, δεδομένης της μεγάλης διάθεσης των ταξιδιωτών παγκοσμίως για διακοπές μετά από τη διετία της πανδημίας, της ισχυρής ζήτησης που καταγράφεται από τις αρχές της χρονιάς για διακοπές στη χώρα μας, της ανάδειξης της Ελλάδας ως ασφαλούς προορισμού και της διαχρονικής προσαρμοστικότητας και ανθεκτικότητας του τουρισμού.
Αυτές είναι οι εκτιμήσεις του προέδρου του ΣΕΤΕ, κ. Γιάννη Ρέτσου, σχετικά με την εξέλιξη της εφετινής χρονιάς.
Πάγωμα στις κρατήσεις αλλά "εκρηκτική" επαναφορά εάν σταματήσει ο πόλεμος
Σε Συνέντευξη Τύπου που παραχώρησε σήμερα, Δευτέρα, σε κεντρικό ξενοδοχείο της Αθήνας, ο κ. Ρέτσος μίλησε για «σχετικό πάγωμα» των κρατήσεων αμέσως μετά το ξέσπασμα του πολέμου χωρίς όμως να υπάρχουν ακυρώσεις. Ο πόλεμος αναχαιτίζει την τάση για επαναφορά των προκρατήσεων που είχε καταγραφεί στις αρχές της χρονιάς, η οποία όμως ακόμη και χωρίς τη γεωπολιτική κρίση δεν θα αποκαθιστούνταν εντελώς.
Το πάγωμα των τελευταίων εβδομάδων δεν σημαίνει ότι η χρονιά θα ανατραπεί. Ο πρόεδρος του ΣΕΤΕ εξέφρασε την εκτίμηση ότι οι υψηλές αποταμιεύσεις των ταξιδιωτών, σε συνδυασμό με τη μεγάλη τους διάθεση για διακοπές, θα υπερκεράσουν την ακρίβεια και τον υψηλό πληθωρισμό αυτή τη χρονιά, όμως μπορεί να φανούν συνέπειες το 2023. Βέβαια παραμένουν οι ανησυχιες για τις αλυσιδωτές αντιδράσεις του πολέμου, όπως οι επιπτώσεις του στην αγοραστική δύναμη των Ευρωπαίων αλλά και των μακρινών αγορών που για πρώτη φορά μετά από 1,5 χρόνο ανακάμπτουν.
Για την εφετινή χρονιά, σημείωσε ότι εάν οι εχθροπραξίες σταματήσουν το επόμενο διάστημα, θα υπάρξει έντονη επαναφορά των κρατήσεων οι οποίες θα επανέλθουν στο ρυθμό προ του πολέμου και ίσως καλύτερο. Η Βρετανία και οι Σκανδιναβικές χώρες έχουν καλή δυναμική για την Ελλάδα φέτος, ενώ ακολουθούν οι Γερμανοί οι οποίοι είναι πιο συντηρητικοί και έχουν μεγαλύτερες επιπτώσεις από τον πόλεμο από τους υπόλοιπους Ευρωπαίους. Η δυναμική από την Αμερική ενθαρρύνεται με 9 πτήσεις προς Ελλάδα, ενώ η Πολωνική αγορά η οποία τα τελευταία χρόνια αντικαθιστούσε τη Ρωσική στην Ελλάδα, έχει δεχθεί τεράστιο κύμα προσφύγων.
Οι προκλήσεις του 2022 για τις τουριστικές επιχειρήσεις
Ωστόσο, ακόμα κι αν επικρατήσει το θετικό σενάριο για τον ελληνικό τουρισμό, οι τουριστικές επιχειρήσεις, έπειτα από δύο χρόνια πανδημίας, έχουν διαφορετικές αντοχές και δεν θα επωφεληθούν στον ίδιο βαθμό μεταξύ τους, λόγω των οικονομικών ζητημάτων που αντιμετωπίζουν σήμερα και θα επηρεάσουν τα αποτελέσματά τους.
Ο πληθωρισμός με μια ενδεχόμενη ανοδο των επιτοκίων θα επηρεασει, για πρώτη φορά μετά από πολλά χρόνια, και τις δανειακές υποχρεώσεις των επιχειρήσεων. Ταυτόχρονα, η αύξηση του κατώτατου μισθού κατά 8% ενδέχεται να συμπαρασύρει και τους μισθούς στον τουριστικό κλάδο, ενώ και το αυξημένο ενεργειακό κόστος επιβαρύνει δυσανάλογα ως προς τα έσοδα τις τουριστικές επιχειρήσεις. Για αυτούς τους λόγους, οι επιχειρήσεις θα πρέπει να αξιοποιήσουν το momentum και το brand της Ελλάδας ώστε στόχος για το 2023 να είναι οι μεγάλες αυξήσεις τιμών, ώστε να μπορέσει να απορροφηθεί σημαντικό μέρος του επιπλέον κόστους για τις επιχειρήσεις.
Οι επιχειρήσεις όλων των κλάδων του τουρισμού έρχονται αντιμέτωπες και με το μεγάλο ζήτημα της έλλειψης προσωπικού και καταρτισμένου προσωπικού, με μία στις πέντε θέσεις στα ελληνικά ξενοδοχεία το καλοκαίρι του 2021 να παραμένει κενή. Στο πλαίσιο αυτό, ο ΣΕΤΕ επεξεργάζεται καμπάνια με τη Marketing Greece για την ευαισθητοποίηση του κοινού σχετικά με την απασχόληση στον τουρισμό και τις ποιοτικές ευκαιρίες καριέρας που προσφέρει.
Οι βραχυχρόνιες μισθώσεις στρεβλώνουν τον ανταγωνισμό
Τεράστιο πρόβλημα για τον ξενοδοχειακό κλάδο αποτελεί και η ανεξέλεγκτη αγορά βραχυχρόνιων μισθώσεων, η οποία στρεβλώνει τον ανταγωνισμό καθώς διέπεται από γκρίζες ζώνες και οι έλεγχοι τήρησης της νομοθεσίας είναι ανεπαρκείς. Οι γκρίζες ζώνες χρησιμοποιούνται από επαγγελματίες, με αποτέλεσμα να δημιουργούνται νέα ξενοδοχεία που λειτουργούν με βραχυχρόνιες μισθώσεις, χωρίς να εφαρμόζουν φόρο διαμονής, χωρίς να καταβάλλουν ΦΠΑ, έχοντας ανασφάλιστο προσωπικό εκτός της κλαδικής σύμβασης ξενοδοχοϋπαλλήλων κλπ.
Με σκοπό να αναδείξει πώς μπορούν οι Ελληνικοί προορισμοί να εξελιχθούν ώστε να αυξήσουν ή να αποκτήσουν τουριστική δραστηριότητα, ο ΣΕΤΕ έχει εκπονήσει εθνικό σχέδιο δράσης με τίτλο «Τουρισμός 2030 – Σχέδια Δράσης», το οποίο παρουσίασε στον πρωθυπουργό και στην Ένωση Περιφερειών Ελλάδας.
Το Σχέδιο περιλαμβάνει στόχο για 27 δισ. ευρώ εσόδων το 2030 και 50 εκατ. επισκέψεις στη χώρα και προτείνει λύσεις για να αυξηθεί το μερίδιο του τουριστικού εισοδήματος και να διαχυθεί χωρικά, σε όλες τις Περιφέρειας της χώρας, αλλά και χρονιά, εκτός σεζόν. Το σχέδιο θα περάσει από διαβούλευση με τις τις Περιφέρειες και τους τοπικούς παραγωγικούς φορείς.
