Τι φταίει και ποιός θα πληρώσει για το Ever Given - Ρεπορτάζ του Κώστα Αργυρού
Tο τεράστιο εμπορικό πλοίο ξεκόλλησε από το κανάλι και το Σουέζ άνοιξε και πάλι, αλλά τώρα αρχίζει η αναζήτηση ευθυνών και πιθανές δικαστικές διαμάχες, που θα μπορούσαν να κοστίσουν στην πλοιοκτήτρια εταιρία κάτι παραπάνω από μια περιουσία.
Μπορεί το μήκος 400 μέτρων πλοίο να μπόρεσε τελικά από το κανάλι του Σουέζ, αλλά το ερώτημα είναι ποιός θα πληρώσει για τις τεράστιες απώλειες εσόδων που κάποιοι υπολογίζουν ακόμα και πάνω από 10 δισ. ευρώ ημερησίως, ενώ ζημιές υπάρχουν και στην ίδια τη διώρυγα μαζί με τα διαφυγόντα κέρδη της επιχείρησης που τη διαχειρίζεται.
Ο Οσάμα Ράμπι υπεύθυνος της Αρχής για το Κανάλι (SCA) θεωρεί πάντως σε δηλώσεις του στον Guardian ότι η επιχείρηση αποκόλλησης ήταν ένα τεράστιο κατόρθωμα, που θα μπορούσε να είχε κρατήσει ακόμα και μήνες, αν δεν είχαν συνεργαστεί οι καλύτεροι ειδικοί στον κόσμο.
Τώρα έρχεται η σειρά των ερευνητών και ασφαλιστών να καταλήξουν στο τι πήγε στραβά παραλύοντας ένα σημαντικό τμήμα του παγκόσμιου εμπορίου. Μια διαδικασία που μπορεί κρατήσει πάντως ακόμα και χρόνια και να απασχολήσει πολλά δικαστήρια. Εμπειροι άνθρωποι του χώρου σπεύδουν πάντως να υπερασπιστούν τον καπετάνιο και προειδοποιούν ότι θα είναι λάθος να μετατραπεί αυτός σε αποδιοπομπαίο τράγο. Κάτι τέτοιο πάντως θα προσπαθήσει να αποφύγει και η διαχειρίστρια εταιρία Evergreen Marine από την Ταϊβάν, αφού σε μια τέτοια περίπτωση το κόστος των αποζημιώσεων που θα κληθεί να καταβάλει μπορεί να σημάνει και την καταστροφή της. Σύμφωνα με την SCA «εάν ήταν ένα μηχανικό ή ανθρώπινο σφάλμα, τότε ξαφνικά το BSM και ο χειριστής της Evergreen Marine γίνονται υπεύθυνοι».
Οι εκπρόσωποι της εταιρίας πάντως, μιας από τις πέντε μεγαλύτερες στην κατηγορία της παγκοσμίως φαίνεται να δείχνουν τον ισχυρό άνεμο ως υπεύθυνο για την ξαφνική «στροφή» του πλοίου, το οποίο λόγω του μεγάλου ύψους του φορτίου είναι ιδιαίτερα ευαίσθητο στις ριπές του. Και αποκλείουν μηχανική βλάβη ή κάποιο άλλο πρόβλημα στον κινητήρα, αντικρούοντας πληροφορίες που ακούστηκαν για απώλεια ισχύος.
Η ιαπωνική εταιρεία Shoei Kisen Kaisha, η οποία κατέχει το Ever Given, ζήτησε συγνώμη για την «τεράστια ανησυχία» που προκλήθηκε σε άλλα σκάφη που είχαν κολλήσει στο κανάλι. Ο Σολ Μερκολιάνο, πρώην ναυτικός, ιστορικός της ναυτιλίας και αναπληρωτής καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Campbell της Βόρειας Καρολίνας, δήλωσε ότι οι αντικρουόμενες αναφορές σχετικά με τους λόγους για το ατύχημα σχετίζονται με το ποιος τελικά θα θεωρηθεί υπεύθυνος. Παρατήρησε ότι, «εάν υπήρχε κίνδυνος λόγω ανέμου, οι πιλότοι του καναλιού δεν έπρεπε να είχαν βάλει το Ever Given στο κανάλι. Η απόφαση είναι δική τους. Θυμηθείτε, ότι είχε διανύσει μόλις περίπου πέντε μίλια μέσα στο κανάλι όταν συνέβη το ατύχημα. Μόλις είχε ξεκινήσει το ταξίδι του».
Ο Τζέιμς Ντέιβι, του Ινστιτούτου Ναυτικού Δικαίου του Πανεπιστημίου του Σαουθάμπτον, ανέφερε πέντε πιθανούς τομείς δικαστικών διαφορών: ζημιά στο σκάφος, ζημιά στο φορτίο του, το κόστος επαναπλήρωσης και διάσωσης, τις οικονομικές απώλειες της SCA, συμπεριλαμβανομένης της ζημιάς στο ίδιο το κανάλι και απώλειες στα άλλα καθυστερημένα σκάφη. «Το κόστος επαναπλήρωσης και διάσωσης είναι πιθανό να είναι τεράστιο», είπε, προσθέτοντας ότι πιθανώς θα μοιραστεί μεταξύ των ασφαλιστών του πλοίου και του φορτίου. Προκύπτει επίσης το εξαιρετικά ακριβό ερώτημα για το ποιος θα πληρώσει το λογαριασμό για τη ζημιά στο ίδιο το κανάλι. «Επειδή εμπλέκονται εκατοντάδες εκατομμύρια λίρες, αυτό θα πάρει πολύ χρόνο», είπε. Η δικηγορική εταιρεία Clyde & Co υπολόγισε ότι το Ever Given μπορεί να αξίζει έως 110 εκατομμύρια δολάρια, ενώ η αξία του φορτίου μπορεί να φτάσει τα άλλα 500 εκατομμύρια δολάρια. «Αυτή η υπόθεση μπορεί να περιλαμβάνει τις μεγαλύτερες αποζημιώσεις οποιουδήποτε ατυχήματος σε πλοία μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων μέχρι σήμερα», είπε.
Καθένα από τα 20.000 εμπορευματοκιβώτια στο πλοίο θα μπορούσε να αφορά οκτώ ή εννέα διαφορετικά συμφέροντα. Η Fitch Ratings έκανε λόγο για «ένα μεγάλο γεγονός ζημιών για τον αντασφαλιστικό κλάδο». Επειδή μάλιστα η συγκεκριμένη υπόθεση θα αποτελέσει και μια νομική παρακαταθήκη για το μέλλον «θα ακολουθήσουν πολλές διαφορές». Οι περισσότερες αξιώσεις τρίτων αναμενόταν να εμπίπτουν στον ασφαλιστή του Ever Given, το UK Protection and Indemnity Club, ο οποίος δήλωσε αυτήν την εβδομάδα ότι «όλες οι έγκυρες αξιώσεις θα εξεταστούν από τον πλοιοκτήτη, το UK Club και τους νομικούς του συμβούλους σε εύθετο χρόνο». Το αποτέλεσμα μπορεί να σημαίνει δεκάδες δισεκατομμύρια δολάρια και χρόνια δικαστικών μαχών.
