Η υπεραλίευση θα συνεχιστεί με ή χωρίς συμφωνία ΕΕ-Βρετανίας - Ρεπορτάζ του Κώστα Αργυρού

Οι αρμόδιοι υπουργοί Αλιείας των 27 χωρών της ΕΕ κατέληξαν την περασμένη εβδομάδα σε συμφωνία για τα αλιευτικά αποθέματα και τις ποσοστώσεις και ενώ ακόμα είναι ασαφές αν τελικά θα υπάρξει λύση στη διαφωνία τους με το Λονδίνο.

Το θέμα της αλιείας συνεχίζει να παραμένει ένα από τα μεγάλα αγκάθια, που εμποδίζουν την κατάληξη της εμπορικής συμφωνίας ΕΕ-Ηνωμένου Βασιλείου και ενώ πλέον ο χρόνος έχει εξαντληθεί για να μπορέσει αυτή να επικυρωθεί και τυπικά όπως απαιτείται. Το τι θα συμβεί είναι άγνωστο προς το παρόν και οι οιωνοί κάθε άλλο παρά θετικοί παραμένουν. Αξίζει να θυμηθεί κανείς τις «ναυμαχίες» περασμένων χρόνων ανάμεσα σε Βρετανούς ψαράδες και «ανταγωνιστές« τους από άλλες χώρες (Γαλλία, Ιρλανδία, Ισπανία, Ολλανδία).

Παρόλα αυτά οι υπουργοί αλιείας της ΕΕ συμφώνησαν την περασμένη Πέμπτη για τις αλιευτικές δυνατότητες για το 2021 σε σχέση με τα αποθέματα που διαχειρίζεται η ΕΕ, ενώ ενέκριναν προσωρινές ποσοστώσεις για τα αποθέματα που μοιράζονται με το Ηνωμένο Βασίλειο. Μετά από δύο ημέρες διαπραγματεύσεων, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο συμφώνησε τελικά για τα όρια αλιευμάτων για περισσότερα από συνολικά 200 εμπορικά είδη ψαριών στον Ατλαντικό, τη Βόρεια Θάλασσα, τη Μεσόγειο και τον Εύξεινο Πόντο. Ωστόσο, ορισμένες από αυτές τις ποσοστώσεις εξακολουθούν να υπερβαίνουν τα βιώσιμα όρια, που έχουν αναφερθεί από επιστημονικούς φορείς, αυξάνοντας τον κίνδυνο περαιτέρω υπερεκμετάλλευσης των αποθεμάτων. Ειδικά για τα αποθέματα ψαριών που ανήκουν αποκλειστικά στη δικαιοδοσία της ΕΕ, περίπου το ένα τρίτο θεωρείται ότι υπερβαίνει τα σχετικά βιώσιμα όρια, που έχει ορίσει το Διεθνές Συμβούλιο για την Εξερεύνηση της Θάλασσας (ICES). Αυτά περιλαμβάνουν τον μερλούκιο του νότου (μπακαλιάρο) και τη γλώσσα στα δυτικά της Ιρλανδίας, καθώς και τον μπακαλιάρο στον Βισκαϊκό Κόλπο. Οι υπουργοί της ΕΕ αποφάσισαν επίσης να καθορίσουν ποσοστώσεις ακόμα και για κάποια είδη, για τα οποία το ICES είχε τονίσει την ανάγκη να σταματήσει η αλιεία τους, αφού απειλούνται με εξαφάνιση.

Εκπρόσωποι οργανώσεων προστασίας των θαλασσών μίλησαν με πολύ σκληρά λόγια για αυτές τις αποφάσεις. Χαρακτηριστική η δήλωση της Ρεμπέκα Χάμπαρντ από την Οργάνωση «Our Fish», που αποκάλεσε την απόφαση των υπουργών «επαίσχυντη». «Τη στιγμή που οι ηγέτες της ΕΕ υπογράφουν υποσχέσεις, και διαβάζουν λυρικά κηρύγματα για μια επανάσταση στη σχέση μας με τη φύση και για την ανάληψη δράσης για το κλίμα, οι υπουργοί αλιείας της ΕΕ υπέγραψαν ένα ακόμη έτος υπεραλίευσης», πρόσθεσε.

Δυσφορία, αλλά με πολύ πιο κομψό τρόπο εξέφρασε πάντως και ο Επίτροπος της ΕΕ για τους ωκεανούς και το περιβάλλον, Βιργκίνιους Σικνκεβίτσιους, αφού όπως είπε τον λυπεί το γεγονός ότι οι εθνικοί υπουργοί «δεν ήταν έτοιμοι να λάβουν πλήρως υπόψη τις επιστημονικές συμβουλές και να συμφωνήσουν σε πιο φιλόδοξες μειώσεις στο πλαίσιο της προσπάθειας για την αποκατάσταση των αποθεμάτων ιχθύων σε βιώσιμα επίπεδα». Ο Επίτροπος παραδέχτηκε ότι οι ψαράδες σε όλες τις χώρες έχουν πληγεί από την πανδημία και έχουν ανάγκη από μια προοπτική βιωσιμότητας, αλλά κάτι τέτοιο προφανώς και δεν διασφαλίζεται με την υπεραλίευση.

Αναμένοντας τις εξελίξεις σε σχέση με το Brexit οι υπουργοί αποφάσισαν να ισχύσει το 25% του περσινού συμφωνηθέντος ετήσιου ορίου ποσοστώσεων, προσωρινά για το πρώτο τρίμηνο του 2021. Και μετά βλέπουμε...