Ναυτιλία: Παραμένει ανδροκρατούμενο το επάγγελμα του ναυτικού

Τι δείχνουν οι πρόσφατες έρευνες για τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι γυναίκες ναυτικοί οι οποίες αποτελούν μόλις το 2% του παγκόσμιου συνόλου

Παρά την αύξηση της παρουσίας γυναικών στη ναυτιλία, λιγοστές είναι εκείνες που είναι ναυτολογημένες ενώ οι περισσότερες εργάζονται στα γραφεία. Σύμφωνα με πρόσφατες έρευνες διεθνών Ναυτιλιακών Οργανισμών αλλά και της Seafarers Hospital Society, οι γυναίκες ναυτικοί είναι μόλις το 1-2% του παγκόσμιου συνόλου που ανέρχεται σε 1,25 εκατομμύρια ναυτικούς οι οποίοι εργάζονται σε 87.000 που είναι ο παγκόσμιος στόλος. Οι περισσότερες είναι ναυτολογημένες σε κρουαζιερόπλοια.

Στα γραφεία το ποσοστό συμμετοχής γυναικών εξαρτάται ανάλογα με τη θέση που καταλαμβάνουν στην ιεραρχία. Σε επίπεδο διευθυντών οι γυναίκες καταλαμβάνουν τα 12% σε σύγκριση με μόλις 9% σε εκτελεστικό επίπεδο. Ικανοποιημένες είναι πιο πολύ οι γυναίκες αξιωματικοί γέφυρας ηλικίας μεταξύ 26-35 ετών και ειδικότερα σε νεότευκτα δεξαμενόπλοια 0-5 ετών. Το ποσοστό φθάνει το 97,5%. Δυσαρεστημένες εμφανίζονται γυναίκες ηλικίας 46-55 ετών που είναι ναυτολογημένες σε φορτηγά πλοία που είναι ηλικίας 6-10 ετών. Το ποσοστό εκείνων που είναι ικανοποιημένες φθάνει στο 25,3%.

Σύμφωνα με έρευνα της ITF του παγκόσμιου συνδικαλιστικού οργάνου των ναυτικών, οι γυναίκες ναυτικοί μπορεί να είναι χαμηλότερα αμοιβόμενες από τους άνδρες συναδέλφους τους ακόμη και αν έχουν τα ίδια καθήκοντα. Η διαφορά στους μισθούς σε 115 χώρες είναι 14% υπέρ των ανδρών.

Σύμφωνα με έρευνα της ΕΕ η διαφορά στις αμοιβές των ναυτικών είναι 16% υπέρ των ανδρών που σημαίνει ότι οι γυναίκες δουλεύουν δύο μήνες δωρεάν τον χρόνο σε σύγκριση με τους άνδρες και τα λεφτά που παίρνουν. Τα ποσοστά την τελευταία 10ετία έχουν αλλάξει κατ’ ελάχιστον υπέρ των γυναικών.

Υπάρχουν όμως δύο σοβαρά προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι γυναίκες ναυτικοί σύμφωνα με τις έρευνες. Bullying και σεξουαλική παρενόχληση που προέρχονται είτε από συναδέλφους είτε από διευθυντικά στελέχη και προκαλούν προβλήματα σωματικής και ψυχικής υγείας. Μπορεί τα ίδια προβλήματα να υπάρχουν στους στεριανούς εργασιακούς χώρους όμως μεγεθύνονται στη θάλασσα όπου η γυναίκα είναι απομονωμένη σε ένα πλοίο μακρυά από την οικογένειά της, τους φίλους της και από ανθρώπους που μπορεί να την στηρίξουν. Θύματα είναι και άνδρες όμως η πλειοψηφία των συμβάντων που καταγγέλλονται αφορά γυναίκες.

Θέματα ανακύπτουν όταν μία γυναίκα ναυτικός μείνει έγκυος. Το πότε θα ξεμπαρκάρει εξαρτάται από το που βρίσκεται το πλοίο και το στάδιο της εγκυμοσύνης. Εάν τ ο πλοίο κάνει δρομολόγια κοντά σε ακτές ή υπάρχει γιατρός σε αυτό η γυναίκα μπορεί να εργάζεται έως και σε προχωρημένο στάδιο εγκυμοσύνης. Αν όμως δουλεύει σε ποντοπόρα πλοία ή ταχύπλοα τα δεδομένα αυτά πρέπει να ληφθούν υπόψιν. Σήμερα είναι διαδεδομένο να γίνονται τεστ εγκυμοσύνης πριν από το μπάρκο κυρίως στην κρουαζιέρα. Σε περίπτωση εγκυμοσύνης η συμπεριφορά των εταιρειών ποικίλει. Μπορεί να ζητήσουν από το να πληρώσει η ίδια τα έξοδα για να ξεμπαρκάρει να επιστρέψει σπίτι της έως να τις τα καλύψουν όλα.

Στελέχη της ναυτιλιακής βιομηχανίας επισημαίνουν: « Η σημασία της ένταξης των γυναικών σε μια βιομηχανία όπου υπάρχει έλλειψη ναυτικών είναι στην ατζέντα του Διεθνούς Ναυτιλιακού Οργανισμού- ΙΜΟ ο οποίος είχε για θέμα της Παγκόσμιας Θαλάσσιας Ημέρας την «Ενδυνάμωση των Γυναικών στην Θαλάσσια Κοινότητα. Και βέβαια έχουμε τους στόχους αειφόρου ανάπτυξης των Ηνωμένων Εθνών, δηλαδή τον στόχο αριθ. 5, ο οποίος είναι “Να επιτύχουμε την ισότητα των φύλων και να ενδυναμώσουμε όλες τις γυναίκες”. Σήμερα, αυτοί οι στόχοι δεν είναι συγκεκριμένοι για τη βιομηχανία. Υπάρχει όμως η σαφής προσδοκία ότι πρέπει να είναι διαδεδομένοι και να ενεργούν σε όλους τους τομείς της κοινωνίας και της βιομηχανίας. Η ναυτιλία αναμένεται να διαδραματίσει τον δικό της ρόλο».

Μηνάς Τσαμόπουλος https://www.newmoney.gr/