Αίγινα: Ιστορίες του... χαμένου νερού
Στιγµιότυπα από την… άνυδρη, κι όµως χαρούµενη και αισιόδοξη καθηµερινότητα της Αίγινας, µέσα από το σπάνιο φωτογραφικό αρχείο του Νεκτάριου Κουκούλη.
Γράφει η Τόνια Ζαραβέλα -
Στα παραµύθια των γιαγιάδων στην Αίγινα, µαζί µε τα µυθικά στοιχειά και τα πονηρά αερικά της «Χαλασµένης», ξεφυτρώνουν ιστορίες του νερού.
Μνήµες µε σπασµένα ή δροσερά κανάτια, µε γέλια γύρω από τα πηγάδια, µε αγιόφερτες βροχές και πολλές-πολλές προεκλογικές υποσχέσεις για άφθονο αιγινήτικο τρεχούµενο νερό. Αν αναζητήσεις κάπου µέσα τους την αλήθεια, συναντάς το πρόβληµα της ύδρευσης στα αρχαία κιόλας χρόνια, όταν το νησί αριθµούσε, καθώς έλεγε ο Αριστοτέλης, εκατόν πενήντα χιλιάδες κατοίκους και τετρακόσιες πενήντα χιλιάδες δούλους.
Και από κείνη την αναζήτηση, δειλά ως τον 20ό αιώνα, θα ξεπηδήσουν νέα πρόσωπα, όπως ο Μιχαλάκης ο νερουλάς, µα και παλιές συνήθειες µιας Αίγινας εξοπλισµένης µε τσίγκινους κουβάδες, που ταξίδευε µε γαϊδάρους στην άλλη άκρη του νησιού µεταφέροντας το βασικό της αγαθό.
Με µια µικρή έρευνα στα αρχεία της εποχής, συναντά κανείς και τα λιβελογραφήµατα του «Κήρυκα της Αίγινας», όπου οι αρθρογράφοι προσπαθούν να βρουν τη «συνταγή της ύδρευσης». Σχεδόν σε κάθε τεύχος του ιστορικού περιοδικού, το 1949 και το 1950, περιγράφονται οι αποτυχηµένες απόπειρες επίλυσης της υδροδότησης, περίοδο όπου τη λύση θα έφερνε «το γεωτρύπανο».
Σήµερα, σ έναν µικρό περίπατο, το ανθρώπινο µάτι «σκουντουφλά» συχνά σε «µπουρδέχτες» ή «οµβροδέχτες» αιώνων, σε µαγκανοπήγαδα δεκαετιών, αλλά και στις σύγχρονες δεξαµενές, που καταµαρτυρούν στη διαχρονικότητά τους το πρόβληµα του νησιού.
Ένα ταξίδι στο υδάτινο –και όχι µόνο– παρελθόν της Αίγινας επιχειρεί εδώ και αρκετά χρόνια ο εκπαιδευτικός κ. Νεκτάριος Κουκούλης, έχοντας δηµιουργήσει το ιστολόγιο «Αίγινα – Αλλοτινές Εποχές» και την οµώνυµη οµάδα του στο Facebook.
Με τη συνδροµή και άλλων χρηστών, φωτίζονται σελίδες της καθηµερινότητας της Αίγινας και έρχεται στην επιφάνεια σπάνιο φωτογραφικό υλικό, σαν αυτό που πολύ ευγενικά παραχώρησε στο «Saronic Magazine», µε µικρούς και µεγάλους Αιγινήτες να απαθανατίζονται σε στιγµές ύδρευσης στα µέσα του περασµένου αιώνα.
Τα Αιγινητόπουλα που ποζάρουν µπρος στο πηγάδι και ο γαδαράκος που σέρνει το µαγκάνι, η πηγή του Σταυρού τη δεκαετία του '50 και οι γυναίκες µε τις µαντίλες και τις αιγινήτικες στάµνες αποτελούν τις ασπρόµαυρες αποδείξεις µιας Αίγινας που δε λαχταρούσε πάντοτε τον υποθαλάσσιο αγωγό ύδρευσης.
(Στη γιαγιά μου, για όσες μνήμες της, μου χάρισε)
