Τον Νοέμβριο του 1938, η Νύχτα των Κρυστάλλων ήταν η αρχή για μια από τις πιο μαύρες σελίδες της ανθρώπινης ιστορίας, το Ολοκαύτωμα. Οι Ναζί είχαν έρθει στην εξουσία μετά από διαδοχικές εκλογικές αναμετρήσεις, δεύτερο κόμμα το 1930 και πρώτο στις διαδοχικές αναμετρήσεις του 1932 και 1933. Στην τελευταία έλαβαν 43,9%. Το κόμμα τους είχε ιδρυθεί το 1920. Παρουσιάζονταν ως αντι-συστημικό κόμμα που ήταν κατά των μεγάλων οικονομικών συμφερόντων, των αστικών ελίτ και του καπιταλισμού. Μετά την υποστήριξη που έλαβαν από επιχειρηματικά συμφέροντα και την οικονομική κατάρρευση του 1930, ο λόγος τους έγινε αντισημιτικός και αντιμαρξιστικός.
Τον Φεβρουάριο του 2013 ιδρύθηκε το κόμμα Εναλλακτική για τη Γερμανία (AfD), όταν το δεξιότερο κομμάτι των Χριστιανοδημοκρατών αποφάσισε να αποσχιστεί. Αρνητές της κλιματικής κρίσης, με μια αντι-ευρωπαϊκή πολιτική και έναν εθνικιστικό λόγο όπου κύριο αίτιο των οικονομικών προβλημάτων είναι οι ξένοι και οι μετανάστες, το AfD τον Σεπτέμβριο του 2024 έγινε το πρώτο ακροδεξιό κόμμα που κερδίζει κρατιδιακές εκλογές από το 1945. Η νίκη τους στη Θουριγγία με 32,8% αλλάζει το πολιτικό τοπίο στη Γερμανία, σε συνδυασμό με τη δεύτερη θέση στη Σαξονία, τη δεύτερη θέση το 2021 στη Σαξονία-Ανχαλτ και την αναμενόμενη πρώτη θέση στο Βρανδεμβούργο επίσης τον Σεπτέμβριο του 2024. Στις φετινές ευρωεκλογές, το AfD με 15,8% κατέλαβε τη δεύτερη θέση πίσω από τους Χρστιανοδημοκράτες και μπροστά από όλα τα κόμματα του κυβερνητικού σχηματισμού με ποσοστά συμμετοχής σχεδόν 75%.
Μέχρι τώρα, η δύναμη του AfD παραμένει στην πρώην Ανατολική Γερμανία, αλλά η τάση του είναι ανοδική, κυρίως στις μη αστικές περιοχές των παραδοσιακών συντηρητικών κρατιδίων της Δυτικής Γερμανίας όπως η Βαυαρία. Ομως, οι φετινές κρατιδιακές εκλογές έχουν άλλη μία ενδιαφέρουσα διάσταση, τη μετάλλαξη της Αριστεράς.
Τα ανατολικά κρατίδια ήταν τα παραδοσιακά κάστρα της Αριστεράς, τα οποία κατέρρευσαν τα τελευταία πέντε χρόνια. Στη Θουριγγία το 31% του 2019 έγινε 13,1%, στη Σαξονία η Αριστερά δεν έπιασε καν το όριο του 5% και στο Βρανδεμβούργο κινείται στο όριο του 5%. Η Αριστερά, το κόμμα, στη Γερμανία ακολούθησε μια πολιτική και ρητορική που δεν συμπορεύτηκε με τις αλλαγές στην κοινωνία. Οι Χριστιανοδημοκράτες κάλυπταν με επάρκεια θέματα συνδικάτων και εργασιακών δικαιωμάτων, οι Πράσινοι προέβαλλαν τα θέματα εκσυγχρονισμού της οικονομίας, των δικαιωμάτων και της κλιματικής κρίσης, με την Αριστερά να μην έχει χώρο ανάπτυξης και αντίθετα, να βλέπει τη δύναμή της να φθίνει.
Η διάσπαση του κόμματος τον Ιανουάριο του 2024, με την ίδρυση από τη Σάρα Βάγκενκνεχτ και άλλους βουλευτές νέου κόμματος, ήταν καταδικαστική. Το νέο κόμμα έχει μια λαϊκίστικη ρητορική, που σε ορισμένα θέματα, όπως το μεταναστευτικό, η κλιματική αλλαγή και η ευρωπαϊκή πολιτική, μοιάζει περισσότερο με δεξιό κόμμα ή με το AfD. Στις ευρωεκλογές εξέλεξε 6 ευρωβουλευτές και στις κρατιδιακές εκλογές σε Θουριγγία/Σαξονία κατέγραψε 15,8% και 11,8% καταλαμβάνοντας την τρίτη θέση και στα δύο. Στις επικείμενες εκλογές στο Βρανδεμβούργο μάχεται για τη δεύτερη θέση.
Η ανησυχητική εξέλιξη για όλους μας είναι πιθανή περαιτέρω επικράτηση στον ευρωπαϊκό πολιτικό λόγο και σκηνή σχημάτων με ακραίες απόψεις σε θέματα οικονομικής και ευρωπαϊκής πολιτικής. Το AfD είναι οικονομικά ένα ακραίο νεοφιλελεύθερο κόμμα που εμπλουτίζει τον νεοφιλελευθερισμό του με έναν νεογερμανικό εθνικισμό. Ασχημα νέα για όλους, αλλά ιδιαίτερα για τη Νότια Ευρώπη. Εάν σε αυτό προσθέσουμε ένα αριστερό κόμμα το οποίο συμμερίζεται κάποιες από αυτές τις απόψεις, το μείγμα γίνεται εκρηκτικό και ακραίως επικίνδυνο.
Μέχρι στιγμής, οι Χριστιανοδημοκράτες έχουν αρνηθεί να συνάψουν κυβερνητικές συνεργασίες με το AfD και τουλάχιστον στη Δυτική Γερμανία φαίνεται να έχουμε αντιδράσεις εφάμιλλες με την κοινωνική αντίδραση στη Γαλλία όταν διαφάνηκε μια πιθανή νίκη Λεπέν. Το αποτέλεσμα των εθνικών γερμανικών εκλογών του Σεπτεμβρίου 2025 θα είναι κρίσιμο και καίριο για το μέλλον της Ευρώπης και πολλά θα κριθούν από τη στάση των Χριστιανοδημοκρατών που φαίνεται πως θα είναι πρώτο κόμμα με διαφορά και το ποσοστό των Πρασίνων. Μια Ευρώπη με έναν γαλλογερμανικό άξονα στα δεξιά της Δεξιάς δεν θα είναι μια αλληλέγγυα και φιλική Ευρώπη.
* Πρόεδρος Γερμανικής Εταιρείας Βιοτεχνολογίας και εκπρόσωπος Τύπου του «Κόσμος»
Πηγή: efsyn.gr