Και πετρελαϊκή κρίση εν όψει μετά την κρίση του φυσικού αερίου
Από την έντυπη έκδοση της Ναυτεμπορικής
Η παγκόσμια κρίση του φυσικού αερίου μετατρέπεται σε πετρελαϊκή κρίση, η Διεθνής Υπηρεσία Ενέργειας (ΙΕΑ) προειδοποιεί για εκτίναξη της ζήτησης πετρελαίου τον χειμώνα και για ενεργειακό έλλειμμα που εκτοξεύει τον πληθωρισμό - όμως, τόσο ο ΟΠΕΚ όσο και η Ρωσία δεν δείχνουν καμία πρόθεση παρέμβασης και αποσυμπίεσης της αγοράς με δραστική αύξηση της παραγωγής τους.
Η ΙΕΑ προειδοποίησε χθες ότι οι παγκόσμιες ενεργειακές ελλείψεις αναμένεται να ενισχύσουν τη ζήτηση για πετρέλαιο κατά μισό εκατομμύριο βαρέλια την ημέρα: «Οι τιμές ρεκόρ του άνθρακα και του φυσικού αερίου, καθώς και η έλλειψη ρεύματος στρέφουν τις ενεργοβόρες βιομηχανίες στο πετρέλαιο προκειμένου να συνεχίσουν να λειτουργούν», τόνισε στη μηνιαία έκθεσή της.
Ως συνέπεια, η ΙΕΑ προβλέπει ότι η παγκόσμια ζήτηση πετρελαίου το 2022 θα ανέβει στα προ πανδημίας επίπεδα, ενώ προεξοφλεί τεράστιο έλλειμμα προσφοράς ήδη από το τέταρτο τρίμηνο του 2021. Για φέτος αναθεωρεί προς τα πάνω την πρόβλεψή της για τη ζήτηση στα 170.000 βαρέλια ημερησίως και για το 2022 στα 210.000 βαρέλια.
Με δεδομένο, ωστόσο, πως ούτε η Σαουδική Αραβία ούτε η Μόσχα δίνουν στίγμα για περαιτέρω αύξηση της παραγωγής τους έως το τέλος του έτους, η ΙΕΑ εκτιμά ότι η παραγωγή του ΟΠΕΚ+ θα είναι στο τέταρτο τρίμηνο του έτους κατά 700.000 βαρέλια χαμηλότερη από την παγκόσμια ζήτηση.
Η τιμή του μπρεντ
Οι προειδοποιήσεις αυτές έρχονται την ώρα που η τιμή του μπρεντ παραμένει σταθερά κοντά στα 85 δολάρια το βαρέλι, τα προθεσμιακά συμβόλαια έχουν ανέβει κατά 60% από τις αρχές του χρόνου, και που ο ίδιος ο Βλαντιμίρ Πούτιν δεν απέκλεισε -προχθές, με τη συνέντευξή του στο CNBC- την άνοδό της ακόμη και στα 100 δολάρια το βαρέλι.
Αντίστοιχες προβλέψεις καταθέτουν στο CNBC και αναλυτές της Goldman Sachs που βλέπουν το επίπεδο των 85 δολαρίων ως σταθερή, μεσοσταθμική τιμή του αργού για τα επόμενα χρόνια.
Βραχυπρόθεσμα, το βασικό σενάριο της Goldman Sachs δίνει πλέον την τιμή του πετρελαίου στα 90 δολάρια το βαρέλι έως το τέλος του έτους, χωρίς να αποκλείει και περαιτέρω άνοδο.
Ο ΟΠΕΚ+ ωστόσο παραμένει σταθερός στην απόφαση να μην αποδεσμεύσει επιπλέον παραγωγή έως το τέλος του έτους, πέραν των 400.000 βαρελιών ημερησίως που προέβλεπε η συμφωνία του Αυγούστου. Αντί παρέμβασης στην πετρελαϊκή αγορά, δε, Σαουδική Αραβία και Ρωσία φαίνονται να συζητούν τη σύσταση ενός «μίνι ΟΠΕΚ» στην αγορά φυσικού αερίου.
Όπως δήλωσε χθες ο Ρώσος αντιπρόεδρος Αλεξάντερ Νόβακ, η Σαουδική Αραβία πρότεινε στη Μόσχα συνεργασία στην αγορά φυσικού αερίου - μία πρόταση που κατά τον ίδιο «εμπεριέχει ορθολογισμό». Ο Σαουδάραβας υπουργός Ενέργειας μπεν Σαλμάν Αλ Σαούντ δήλωσε, από την πλευρά του, πως η κούρσα των τιμών οφείλεται τόσο σε ανεπαρκείς επενδύσεις όσο και στο ότι στην αγορά αερίου «δεν έχει υπάρξει ρύθμιση στα πρότυπα του ΟΠΕΚ+».
Έκρηξη πληθωρισμού
Η κούρσα αυτή των τιμών, ωστόσο, τροφοδοτεί ήδη την έκρηξη του πληθωρισμού σε όλον τον πλανήτη, από την Κίνα έως τις ΗΠΑ και την Ευρώπη, με εκτίναξη του κόστους της βιομηχανικής παραγωγής και με ορατό κίνδυνο πλέον και για δευτερογενή κύκλο πίεσης μέσω πληθωρισμού μισθών.
Η πρόεδρος της ΕΚΤ Κριστίν Λαγκάρντ απέκρουσε χθες αυτό το ενδεχόμενο, οι αναλυτές ωστόσο βλέπουν κινδύνους παγίωσης των πληθωριστικών πιέσεων και μέσω των μισθών.
«Συνεχίζουμε να θεωρούμε ότι η άνοδος των τιμών οφείλεται σε μεγάλο βαθμό σε προσωρινούς παράγοντες», δήλωσε η Λαγκάρντ στη Νομισματική Επιτροπή του ΔΝΤ, προσθέτοντας: «Μέχρι στιγμής, δεν υπάρχουν ενδείξεις για σημαντικές έμμεσες επιπτώσεις μέσω των μισθών και οι προσδοκίες για τον πληθωρισμό στην Ευρωζώνη παραμένουν σταθερές».
Η έτερη μεγάλη αγωνία είναι η έκρηξη του κόστους της βιομηχανικής παραγωγής, λόγω της εκτίναξης των τιμών χονδρικής. Η Κίνα ανακοίνωσε χθες ότι τον Σεπτέμβριο ο δείκτης τιμών παραγωγού έκανε άλμα στο 10%, καταγράφοντας τη μεγαλύτερη άνοδο των δύο τελευταίων δεκαετιών. Αυτό, πρακτικά, σημαίνει μεγάλη αύξηση στο κόστος των εξαγωγών βιομηχανικών αγαθών από την Κίνα, με ό,τι μπορεί να συνεπάγεται για την παγκόσμια οικονομία.
Άλμα στο 4% έκανε τον Σεπτέμβριο ο πληθωρισμός και στην Ισπανία, εμφανίζοντας τη μεγαλύτερη άνοδο από το 2008, ενώ σε ρεκόρ δεκαετίας εκτινάχθηκε ο πληθωρισμός και στη Σουηδία φθάνοντας στο 2,8%.
