Σημαντικό επενδυτικό ενδιαφέρον καταγράφεται στην ελληνική αγορά ακινήτων
«Περιμένουμε ακόμα μεγαλύτερη άνοδο στην αγορά ακινήτων τα επόμενα χρόνια» δήλωσε ο υπουργός Ανάπτυξης και Επενδύσεων 'Αδωνις Γεωργιάδης, μιλώντας στο συνέδριο της 22ης Prodexpo που διεξάγεται στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών.
Ο υπουργός σημείωσε ότι η ανάπτυξη και η προσέλκυση νέων επενδύσεων στην αγορά ακινήτων αποτελούν από τις κορυφαίες προτεραιότητες της κυβέρνησης, και στο πλαίσιο αυτό, όπως είπε, τόσο το υπουργείο Ανάπτυξης και Επενδύσεων όσο και η κυβέρνηση είναι ανοικτοί σε νέες νομοθετικές πρωτοβουλίες που θα προταθούν κατά τις εργασίες της 22ης Prodexpo, προκειμένου να αμβλυνθούν εμπόδια στην περαιτέρω άνοδο και την προσέλκυση νέων επενδύσεων. Εξάλλου, όπως δήλωσε ο υπουργός, η ελληνική αγορά ακινήτων έχει ήδη παρουσιάσει σημαντική άνοδο κατά τα δύο τελευταία χρόνια και η κυβέρνηση προσδοκά ακόμα μεγαλύτερη ανάπτυξη τα επόμενα χρόνια.
Ο ίδιος σημείωσε ότι το Ελληνικό, η επέκταση του Κόστα Ναβαρίνο και άλλες παρόμοιου μεγέθους επενδύσεις που προωθούνται, σε συνδυασμό με νομοθετικές παρεμβάσεις, όπως η χρυσή βίζα, η απαλλαγή του ΦΠΑ και η μείωση του ΕΝΦΙΑ, έχουν ήδη συμβάλει θετικά και θα συνεχίσουν να επενεργούν στην άνοδο της εγχώριας κτηματαγοράς.
Τέλος, τόνισε ότι οι νομοθετικές παρεμβάσεις που πραγματοποιήθηκαν από τη σημερινή και την προηγούμενη διακυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας δείχνουν το ενδιαφέρον για τη συγκεκριμένη αγορά και την πρόθεση που υπάρχει και για νέα νομοθετήματα προκειμένου να καταστεί, ακόμη, πιο ανταγωνιστική.
Τις τάσεις στην αγορά ακινήτων, τις κατηγορίες που προσελκύουν, το μεγαλύτερο ενδιαφέρον και τις αλλαγές που απαιτούνται στο θεσμικό πλαίσιο για να βελτιωθεί το επενδυτικό περιβάλλον, συζήτησαν στελέχη της αγοράς ακινήτων, σε εκδήλωση στο πλαίσιο του συνεδρίου ακινήτων της Prodexpo.
Ο Δημήτρης Ανδρίτσος, διευθύνων σύμβουλος της Cerved Property Services, υπογράμμισε ότι η αγορά ακολουθεί πλέον ανοδική πορεία. Στάθηκε ιδιαίτερα στην ανάγκη να ανοίξουν οι τράπεζες την κάνουλα του δανεισμού προς τις επιχειρήσεις, καθώς, όπως είπε, αυτή τη στιγμή μόνο το 17% των επιχειρήσεων έχει πρόσβαση σε τραπεζικό δανεισμό.
Ο Φώτης Γιόφτσιος, διευθύνων σύμβουλος της Ten Brinke Hellas, σημείωσε ότι πάντα υπήρχαν και θα υπάρχουν «φούσκες», αλλά το ζητούμενο είναι να αξιοποιηθούν όλα τα εργαλεία για να ελεγχθεί η αγορά, με προσεκτική ανάγνωση των δεδομένων. Συμφώνησε ότι φτάσαμε στον τέλος της κρίσης στην αγορά και κινούμαστε πλέον ανοδικά, υπάρχει όμως πολύς δρόμος για να διανύσουμε.
Από την πλευρά του, ο Στέφανος Βλαστός, διευθύνων σύμβουλος, Εταιρεία Ακινήτων Δημοσίου (ΕΤΑΔ) χαρακτήρισε επιτακτική την ανάγκη να μειωθεί η γραφειοκρατία και η πολυνομία, χαρακτηρίζοντας ως μεγάλο ασθενή τη δικαιοσύνη. Έφερε μάλιστα ως παράδειγμα την υπόθεση ενός τουριστικού περιπτέρου, από το οποίο η ΕΤΑΔ προσπαθούσε επί 20 χρόνια να διώξει έναν απαράδεκτο μισθωτή. Προσέθεσε ότι παρατηρείται μεγάλο επενδυτικό ενδιαφέρον για τις μαρίνες.
Ο Μάξιμος Καλατζής, Vice President & CFO, Makt εξέφρασε τον προβληματισμό του για όσα συμβαίνουν στην Κίνα και το πόσο αυτό θα επηρεάσει την ελληνική αγορά. Αναφέρθηκε επίσης στην ανάγκη να υπάρξει διασπορά του ρίσκου μεταξύ όλων των εμπλεκομένων.
Ο Παναγιώτης Μερεκούλιας, διευθύνων σύμβουλος της VALUES, επισήμανε ότι θα πρέπει οι παράγοντες της αγοράς να περιορίσουν την υπερβολή και να κατευθύνουν τον κόσμο προς τις σωστές επιλογές. Στάθηκε στην ανάγκη να υπάρξουν τεκμηριωμένες μελέτες και πιστοποιήσεις για να θωρακιστεί ο κλάδος από τον κίνδυνο νέας φούσκας.
Για την επίδραση της πανδημίας στους ευέλικτους χώρους εργασίας έκανε λόγο ο Χρήστος Μισαηλίδης, διευθύνων σύμβουλος, IWG, ο οποίος υποστήριξε ότι υπάρχει παγκοσμίως η τάση των μεγάλων πολυεθνικών εταιριών προς μείωση κόστους γραφειακών αναγκών, διάθεση ευελιξίας και αναζήτηση της καλύτερης ισορροπίας ανάμεσα στην τηλεργασία από το σπίτι και στους ευέλικτους χώρους, προκειμένου να μην επηρεάζεται η παραγωγικότητα της κάθε εταιρίας. Χαρακτήρισε επίσης αναγκαία την αναβάθμιση των κτιρίων που στεγάζουν γραφεία.
Ο Γιάννης Ορφανός, διευθύνων εταίρος της Arbitrage RE, αναφέρθηκε στο πρόβλημα της ζήτησης για σύγχρονους γραφειακούς χώρους, εξηγώντας ότι δεν υπάρχουν ενοικιαστές και θα πρέπει να προσελκύσουμε μεγάλες επιχειρήσεις από το εξωτερικό. Στάθηκε, δε, στα προβλήματα που δημιουργούν σε επενδύσεις οι δασικοί χάρτες.
Αναφορικά με το κομμάτι της επένδυσης σε ακίνητα, ο Πάνος Παναγιωτίδης, γενικός διευθυντής Λειτουργικών Δραστηριοτήτων της DIMAND SA, χαρακτήρισε πρωταθλητή της επόμενης μέρας τον κλάδο της κατοικίας. Παράλληλα έκρουσε τον κώδωνα του κινδύνου για την έκρηξη των υλικών κατασκευής (άνω του 35%), εκτιμώντας ότι πολλά έργα που βρίσκονται σε εξέλιξη μπορεί να σταματήσουν, ενώ άλλα ενδέχεται να μην ξεκινήσουν καν. «Πρόκειται για ωρολογιακή βόμβα για την αγορά ακινήτων» είπε χαρακτηριστικά.
Ο Γιάννης Παρασκευόπουλος, γενικός διευθυντής, Danos - BNP Paribas Real Estate σημείωσε ότι η αγορά χρειάζεται μεγάλα project που μπορούν να προσελκύσουν ξένο επενδυτικό ενδιαφέρον. Προσέθεσε ότι ο κλάδος της κατοικίας αποτελεί το επόμενο μεγάλο στοίχημα της ελληνικής κτηματαγοράς.
Η Δίκα Αγαπητίδου, γενική διευθύντρια της Αθηναϊκή Οικονομική - JLL, ανέδειξε τα προβλήματα που ταλανίζουν την αγορά, κάνοντας λόγο για τρεις πυλώνες. Τη διαφάνεια, από την οποία όμως, είπε, πάσχει ο τομέας ακινήτων, την έλλειψη φορολογικής σταθερότητας και τη γραφειοκρατία. Ειδικά για το τελευταίο υπογράμμισε πως αρκετές υπηρεσίες, όπως το Κτηματολόγιο και οι δήμοι, βρίσκονται σε φάση εξέλιξης και μπορεί να καθυστερήσουν μία συναλλαγή ακόμα και 6 μήνες. Τόνισε με νόημα ότι ως έναν βαθμό έχει ψηφιοποιηθεί η υπάρχουσα γραφειοκρατία.
Ο Τάσος Καζίνος, διευθύνων σύμβουλος της Trastor ΑΕΕΑΠ είπε πως μεγάλα funds βλέπουν την Ελλάδα ως επενδυτικό προορισμό και πρότεινε αλλαγές στο θεσμικό πλαίσιο που διέπει τις ΑΕΕΑΠ.
Η Σοφία Γρηγοριάδου, Managing Partner CPA Law, ανεξάρτητη Ελληνική δικηγορική εταιρεία, μέλος του διεθνούς νομικού και φορολογικού δικτύου της KPMG, ανέφερε σε τοποθέτηση της, ότι το κρίσιμο στοίχημα σήμερα είναι η υλοποίηση και εφαρμογή των μεταρρυθμίσεων στην πράξη, η σταθερότητα.
Χαρακτήρισε αναγκαία την ολοκλήρωση σημαντικών μεταρρυθμίσεων, όπως το κτηματολόγιο και οι δασικοί χάρτες, η επιτάχυνση της αδειοδότησης γενικά, όχι μόνο για τις μεγάλες στρατηγικές επενδύσεις, η άρση της ανασφάλειας ως προς την επιβολή ΦΠΑ στα ακίνητα και η ηλεκτρονική ταυτότητα ακινήτου. Προσέθεσε ότι χρειάζεται να δημιουργηθεί ένα πλαίσιο διαφάνειας και απλοποίησης των διαδικασιών το οποίο θα προσδώσει αξιοπιστία και σταθερότητα.
Σημαντικό επενδυτικό ενδιαφέρον καταγράφεται στην ελληνική αγορά ακινήτων και μάλιστα αναμένεται να ενισχυθεί περαιτέρω τα επόμενα τέσσερα με πέντε χρόνια σε όλους τους κλάδους της αγοράς, εκτίμησε ο Γεώργιος Κορμάς, ανώτερος γενικός διευθυντής, επικεφαλής Group Real Estate της Τράπεζας Πειραιώς και CEO της Piraeus Real Estate, μιλώντας στο συνέδριο της Prodexpo.
O κ. Κορμάς επισήμανε ότι η διάθεση της διεθνούς επενδυτικής κοινότητας έναντι της Ελλάδας είναι πολύ θετική καθώς υπάρχουν σημαντικές ευκαιρίες και σε συνδυασμό με την κατάταξη της χώρας από τους οίκους αξιολόγησης και την επιτάχυνση των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων, ενδιαφέρον θα εκδηλωθεί από επενδυτές που στο παρελθόν δεν ασχολούνταν με την εγχώρια αγορά. Το προφίλ των επενδυτών βελτιώνεται, όσο αλλάζει η ίδια η χώρα, είπε χαρακτηριστικά.
Οι ελληνικές τράπεζες, έχοντας ισχυρή κεφαλαιακή βάση και απαλλαγμένες από τα βάρη του παρελθόντος, και κυρίως το μεγάλο στοκ μη εξυπηρετούμενων δανείων, έχουν την δυνατότητα να χρηματοδοτήσουν όλα τα αξιόπιστα επενδυτικά σχέδια και ήδη τα μεγάλα σχέδια ανάπτυξης ακινήτων στην Ελλάδα στηρίζονται από το εγχώριο πιστωτικό σύστημα, ακόμη και εάν οι μεγάλοι επενδυτές έχουν τη δυνατότητα να λάβουν χρηματοδότηση από άλλες ευρωπαϊκές τράπεζες, επισήμανε ο ανώτερος γενικός διευθυντής της Τράπεζας Πειραιώς.
Τα κριτήρια ESG (Environmental, Society, Governance) έχουν σημαντικό ρόλο στη λήψη αποφάσεων από τις τράπεζες, και είναι καίριος παράγοντας που λαμβάνουμε υπόψιν στην Τράπεζα Πειραιώς, καθώς επενδύσεις που έχουν θετικό περιβαλλοντικό αποτύπωμα και υψηλή βαθμολογία στην υιοθέτηση των κριτηρίων αυτών, έχουν προβάδισμα, είπε ο κ. Κορμάς και υπενθύμισε ότι η Τράπεζα Πειραιώς, μαζί με 29 διεθνείς τράπεζες, πρωτοστάτησε στη διαμόρφωση των Αρχών Υπεύθυνης Τραπεζικής, τις οποίες έχουν υιοθετήσει περισσότερα από 200 χρηματοπιστωτικά ιδρύματα σε όλο τον κόσμο.
Όπως εκτίμησε, θα ενταθεί το ενδιαφέρον για επενδύσεις συμβατές με τα κριτήρια ESG για κτίρια με χαρακτηριστικά βιωσιμότητας, εξοικονόμησης ενέργειας, «έξυπνα» και «πράσινα», όπως και για «έξυπνες» και «πράσινες» πόλεις.
ΑΠΕ ΜΠΕ
