«Η Παναγία σε μοντέρνα εκδοχή», παρατηρεί ο πρωθυπουργός. «Iσως αυτός ο πίνακας να λέει από μόνος του την ιστορία της νεότερης Ελλάδος». Oπως επίσης μπορεί να λέει και την ιστορία της νεότερης Νέας Δημοκρατίας. Της Ν.Δ. που συνδυάζει το κλασικό με το μοντέρνο, τη Δεξιά με το Κέντρο, το gov.gr με τον φράχτη στον Eβρο, την επενδυτική βαθμίδα με τα μη κρατικά ΑΕΙ.
Πράγματι, ο πίνακας αυτός μπορεί να λέει πολλά. Τι λέει όμως για τον ίδιο; Επιζητεί την ευλογία του θείου ή τον κρέμασε στον τοίχο ως ένα διπλό νεύμα στους διαφωτιστές και στη «Δεξιά του Κυρίου»;
Συχνά διακρίνουμε στους ορθολογιστές μια σιωπηλή κλίση προς την πίστη. Η τετράγωνη λογική μπορεί να συμπληρώνεται από φετίχ. Ο Μητσοτάκης αποδίδει σημασία σε κάποια αντικείμενα – και δεν αναφερόμαστε μόνο στα 2-3 κομποσκοίνια που συχνά φοράει στον καρπό ή στο κεχριμπαρένιο κομπολόι του. Κάθε αντικείμενο που διαθέτει (π.χ. το ρολόι του) έχει συναισθηματική αξία. «Πρόκειται για δώρα από μέλη της οικογένειάς μου».
Ο σταυρός και η τύχη
Κορνίζες με οικογενειακές φωτογραφίες είναι τοποθετημένες πάνω στο γραφείο του με τέτοιο τρόπο που μοιάζουν σαν να σχηματίζουν ένα προστατευτικό τόξο. Δεν αποχωρίζεται ποτέ ένα σταυρό που φοράει στο στήθος του πάνω από 20 χρόνια. «Είναι δώρο της Μαρέβας και δεν βγαίνει ποτέ», λέει αναφερόμενος στη σύζυγό του Μαρέβα Γκραμπόφσκι-Μητσοτάκη. Ακόμη κι όταν ο σταυρός βγαίνει για λίγα λεπτά (π.χ. για μια τυπική ιατρική εξέταση), θα τον βάλει προσεκτικά στην τσέπη του παντελονιού του μέχρι να τον ξαναφορέσει. Δεν θα τον δώσει σε κανέναν άλλον.
Ο Μητσοτάκης δίνει την εντύπωση ότι θέλει να εξορίσει την τύχη απ’ όλα όσα κάνει, ότι θέλει μέσα από τον ορθολογισμό και την εργασιομανία να προσδιορίζει πλήρως τα αποτελέσματα κάθε πρωτοβουλίας του. Αυτό λίγο-πολύ ισχύει. Παράλληλα όμως σέβεται την τύχη. «Η τύχη έχει τεράστια σημασία και δεν μπορείς να την εξορίσεις ποτέ τελείως».
Οι επικριτές του λένε ότι είναι τυχερός. Οι υποστηρικτές του απαντούν ότι χτίζει την τύχη του. Οι προληπτικοί τον κατηγορούν ότι φέρνει την ατυχία (πανδημία, πόλεμος, κρίσεις). Οι ορθολογιστές απαντούν ότι αντιμετωπίζει τις κρίσεις καλύτερα από άλλους.
Παρά τη ρετσινιά περί γκαντεμιάς (που την έκανε βίντεο στο TikTok και την ξόρκισε με επιτυχείς αθλητικές προγνώσεις για ΠΑΟΚ, ΠΑΟ και Ολυμπιακό), αυτή η πενταετία έχει αποδείξει ότι η γκαντεμιά έχει πέσει ολόκληρη στο κεφάλι των αντιπάλων του. Μήπως έχει κάποιο κρυφό γούρι; «Ακόμη κι αν είχα, νομίζεις ότι θα σου το έλεγα;». Σε άλλο σημείο της συζήτησης αφήνει να εννοηθεί ότι αν υπάρχει κάποιο γούρι, αυτό είναι ο σταυρός του.
Παραδέχεται ότι είναι άνθρωπος των αριθμών. «Πιστεύω πολύ στη δύναμη των δεδομένων και στην αξία της λογικής ανάλυσης. Γι’ αυτό και επιμένω πολύ σε συστήματα αξιολόγησης και μέτρησης. Και δεν αναφέρομαι μόνο στις δημοσκοπήσεις». Μελετάει το έργο προκατόχων του. Επικεντρώνεται κυρίως στα λάθη τους έτσι ώστε να μην τα επαναλάβει.
Πάντως τίποτα δεν μπορεί να σε προετοιμάσει για το αξίωμα. Τον Νοέμβριο του 2022 η Τζόρτζια Μελόνι βρισκόταν μόλις ένα μήνα στην πρωθυπουργία της Ιταλίας και έπεσε πάνω στον Μητσοτάκη στις Βρυξέλλες. «Κυριάκο, θα είναι πάντα τόσο δύσκολο;». «Τζόρτζια, θα γίνει ακόμη πιο δύσκολο προτού γίνει πιο εύκολο…».
Μέσα στην πρέσα του Μαξίμου, ο πολυσυζητημένος αυτοέλεγχος του Μητσοτάκη έχει τις εξαιρέσεις του. Μπορεί να γίνει φωνακλάς. «Φωνάζω σπάνια, αλλά ακριβώς επειδή το κάνω σπάνια νομίζω ότι είναι αποτελεσματικό». Τελικά κρύβει ή δεν κρύβει τα συναισθήματά του; «Δεν τα κρύβω και δεν νομίζω ότι είναι απαραίτητο να τα κρύβω».
Αθλείται σχεδόν κάθε μέρα. «Για μένα ο αθλητισμός είναι απαραίτητη ψυχολογική εκτόνωση, είναι τρόπος για να καθαρίσει το μυαλό μου». Προσέχει τον ύπνο και τη διατροφή του και κρατάει πάντα ένα μικρό ποσοστό χρόνου για την οικογένειά του και για τις δραστηριότητες που αγαπά. «Hμουν πάντα πειθαρχημένος. Για μένα η πειθαρχία δεν είναι ασκητισμός. Είναι ο τρόπος που έχω για να κάνω αυτά που θέλω».
Δεν κυνηγάω τα ρεκόρ, αλλά μερικές φορές η Ιστορία τα φέρνει έτσι ώστε οι δυνατότητες κάποιου πολιτικού να συναντιούνται με τις ανάγκες της κοινωνίας. Μπορεί σε κάποια άλλη χρονική συγκυρία αυτά τα οποία πρέσβευα να με καθιστούσαν περίπου αδιάφορο.
Είναι τόσο πειθαρχημένος ώστε κάποιοι διέδωσαν ότι στο πρωινό του τρώει μόνο επτά αμύγδαλα και ποτέ οκτώ. Γελάει. «Δεν μετράω τα αμύγδαλα ένα ένα, απλώς τρώω λίγα». Και τι αθλήματα κάνει; «Τένις, ποδόσφαιρο και λίγο μπάσκετ. Οχι με πολιτικούς. Μόνο με φίλους εκτός πολιτικής. Για τένις πηγαίνω αργά το βράδυ στον Ομιλο Αντισφαίρισης, δίπλα στους Στύλους Ολυμπίου Διός».
Το κινητό που δεν κλείνει
Τα Σάββατα, όποτε μπορεί, παίζει ποδόσφαιρο σε ένα πρωτάθλημα αποφοίτων σχολείων. «Η ομάδα μου έχει προκριθεί στον τελικό στο αντίστοιχο Conference League». Δεν αθλείται δημοσίως. Εξαίρεση έκανε το Πάσχα όταν βγήκε για ποδήλατο «για να κάψει το αρνί», όπως είπε. Γνωρίζει πολλούς Ελληνες που θα έκαναν το ίδιο; «Ναι, γνωρίζω πολλούς που αισθάνθηκαν την ανάγκη να αθληθούν μετά το αρνί».
Τα κινητά είναι μάστιγα. Χτυπούν διαρκώς. Κλείνει ποτέ το δικό του; «Από τη στιγμή που υπάρχουν παιδιά που ζουν στο εξωτερικό, το κινητό μου δεν κλείνει ποτέ, ούτε μπαίνει στο αθόρυβο. Αν όμως και τα τρία παιδιά μου είναι στο σπίτι, τότε το κλείνω». Και πώς ενημερώνεται αν τύχει κάτι έκτακτο; «Υπάρχει το τριψήφιο, που αν χτυπήσει τη νύχτα ξέρεις ότι δεν είναι για καλό».
Πρόσφατα απέκτησε έναν δεύτερο αριθμό και συσκευή κινητού. Νόμιζε ότι έτσι μπορεί να περιοριστούν οι πολλές κλήσεις. Εχει διατηρήσει το παλιό κινητό, αλλά το τσεκάρει ελάχιστα. Τελικά όσοι είχαν τον παλιό αριθμό έχουν και τον καινούργιο. «Εκανα μια τρύπα στο νερό».
Ξεπέρασε τον Κωνσταντίνο Μητσοτάκη σε χρόνο παραμονής στην εξουσία. Τι άλλο απομένει να επιτύχει; «Δεν κυνηγάω τα ρεκόρ, αλλά μερικές φορές η Ιστορία τα φέρνει έτσι ώστε οι δυνατότητες κάποιου πολιτικού να συναντιούνται με τις ανάγκες της κοινωνίας. Μπορεί σε κάποια άλλη χρονική συγκυρία αυτά τα οποία πρέσβευα να με καθιστούσαν περίπου αδιάφορο. Στη δεδομένη συγκυρία, όμως, η πραγματικότητα αποφάσισε διαφορετικά».
Τι πρέπει να κάνει ώστε οι άνεμοι να παραμείνουν ούριοι σε τρία χρόνια από σήμερα; «Πρέπει να συνεχίσω να κάνω αυτό που πιστεύω ότι κάνω καλά. Η Ελλάδα πρέπει να συνεχίσει να κάνει μεγάλα άλματα εκσυγχρονισμού. Ο μεγαλύτερος κίνδυνος τη δεύτερη τετραετία είναι να χαλαρώσεις ή να θεωρήσεις ότι η δύσκολη δουλειά έχει γίνει».
Οταν ήταν αρχηγός της αντιπολίτευσης έλεγε ότι οκτώ χρόνια στην πρωθυπουργία αρκούν. Τώρα πάμε στα δώδεκα; Ζυγίζει την απάντησή του. Δεν προτίθεται να φύγει, αλλά δεν θέλει να κατηγορηθεί ότι επιδιώκει να ριζώσει στην εξουσία. «Αυτό που με ενδιαφέρει είναι να κερδίσει η Ν.Δ. τις εκλογές του 2027 και προφανώς θα είμαι επικεφαλής. Αυτό που είναι επίσης βέβαιο είναι ότι θα υπάρξει ζωή για μένα μετά την πολιτική, αρκεί να έχω την υγεία μου».
Ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης ήταν στη Βουλή έως τα 85 του, το 2004. Ο Κυριάκος θα είναι έστω έως τα 75 του, το 2043; Θεωρεί ότι η απάντηση είναι αυτονόητη. «Θα το απέκλεια ότι θα είμαι στην πολιτική σε 20 χρόνια. Δεν έχω κανένα ενδιαφέρον να παραμείνω στην πολιτική όταν κλείσει ο κύκλος της πρωθυπουργίας μου».
«Θα πω όχι»
Μήπως αυτός ο κύκλος κλείσει πολύ σύντομα; Μήπως σηκωθεί και φύγει ένα πρωί του φθινοπώρου; Το όνομά του παίζει στην Ευρώπη για τη θέση του προέδρου της Κομισιόν, αν δεν «περπατήσει» η ανανέωση της θητείας της Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν. «Το αποκλείω». Μα αν του προταθεί; Θα την αρνηθεί; «Θα είναι τιμή για τη χώρα και για μένα, αλλά θα πω “όχι” ακόμη κι αν μου προταθεί. Δεν υπάρχουν αναντικατάστατοι πολιτικοί, αλλά πιστεύω ότι έχω χτίσει μια σχέση εμπιστοσύνης με τον ελληνικό λαό που δεν μου επιτρέπει να αποδεχθώ μια θέση πέρα από αυτή που ο λαός με έταξε».
Η επιστολή για την ακρίβεια
Φλέγον ζήτημα και στις ευρωεκλογές παραμένει η ακρίβεια. Ο Μητσοτάκης διέκρινε ότι πρόκειται για άλλο ένα ελληνικό πρόβλημα που, πέρα από τις κυβερνητικές παρεμβάσεις (αυξήσεις εισοδημάτων, έλεγχοι στην αγορά κ.λπ.), μπορεί να έχει (έστω εν μέρει) μια ευρωπαϊκή λύση. Με το επιχείρημα ότι οι πολυεθνικές δεν πρέπει να θέτουν γεωγραφικούς περιορισμούς ως προς τον ανεφοδιασμό του λιανεμπορίου, έστειλε σχετική επιστολή στην πρόεδρο της Κομισιόν. Η αντιπολίτευση αντέδρασε. «Είναι ένα προεκλογικό πυροτέχνημα», είπαν.
Δέχεται κριτική ότι θα έπρεπε να στείλει νωρίτερα την επιστολή. «Οπως εξήγησα και στη Βουλή, τώρα φάνηκε τόσο εμφατικά η συμμετοχή των αθέμιτων πρακτικών κάποιων πολυεθνικών στον ευρωπαϊκό πληθωρισμό. Τώρα αναδείχθηκε το πρόβλημα σε Ολλανδία, Τσεχία, Ελλάδα, Δανία. Κυρίως όμως, τώρα διαμορφώνεται η ατζέντα της επόμενης πενταετίας της Ενωσης. Τώρα, συνεπώς, πρέπει να καταγραφεί και ως προτεραιότητά της. Δεν είναι, άλλωστε, τυχαίο ότι έγινε αμέσως δεκτή από την Επιτροπή, σε συνδυασμό με τις εκθέσεις Ντράγκι και Λέτα για την Ενιαία Αγορά».
To Κέντρο μάς έδωσε τις νίκες
Ας υποθέσουμε ότι είμαι ο Κασσελάκης ή ο Ανδρουλάκης. Τι μπορώ να κάνω για να νικήσω τον Μητσοτάκη; Δεν γνωρίζει την απάντηση αυτή. Γνωρίζει όμως τι πρέπει να κάνει ο ίδιος για να τους νικήσει. «Τις εκλογικές νίκες δεν μας τις έδωσαν μόνο οι πολίτες που παραδοσιακά υποστηρίζουν τη Ν.Δ., αλλά και οι πολίτες που αυτοπροσδιορίζονται ότι βρίσκονται πιο κοντά σε αυτό που αποκαλούμε κεντρώο χώρο. Υπηρετούμε με συνέπεια τις ανάγκες και αυτών των πολιτών και γι’ αυτό θεωρώ πολύ δύσκολο η Ν.Δ. να μην είναι πρώτη δύναμη στον χώρο του πολιτικού κέντρου. Το Κέντρο δεν είναι επικοινωνία. Είναι εκσυγχρονιστικές μεταρρυθμιστικές πολιτικές που υλοποιούμε».
Μια από αυτές τις πολιτικές ήταν ο γάμος ομοφύλων. Επέμενε στη μεταρρύθμιση αυτή έχοντας και την υποστήριξη του ΣΥΡΙΖΑ και του ΠΑΣΟΚ. Τον έχουν καλέσει σε γάμο ομοφύλων; «Σε επισκέψεις μου σε πλατείες έχουν έρθει κάποιοι και με έχουν καλέσει στον γάμο τους. Πάντως ο Κασσελάκης δεν με κάλεσε». Ορισμένοι απορούν γιατί δεν επικρατεί συνωστισμός στα δημαρχεία. Γιατί οι ενδιαφερόμενοι δεν σπεύδουν; «Αν δεν γίνονται πολλοί γάμοι ομοφύλων, τότε αυτό καταδεικνύει ότι δεν καταστράφηκαν οι παραδοσιακοί δεσμοί της ελληνικής οικογένειας», λέει χαμογελώντας.
Τι δεν θα αλλάξει στο Σύνταγμα
Ο καθένας αναρωτιέται για κάτι διαφορετικό όσον αφορά τις προθέσεις του. Για παράδειγμα, κάποιοι ευσεβείς ανησυχούν μήπως στην αναθεώρηση του Συντάγματος (η σχετική συζήτηση θα ξεκινήσει το 2025) θα αναθεωρηθεί ή θα καταργηθεί το άρθρο 3 και η προμετωπίδα του Συντάγματος «Εις το όνομα της Αγίας και Ομοουσίου και Αδιαιρέτου Τριάδος». Σωστά ανησυχούν;
«Oχι, δεν το θεωρώ καθόλου απαραίτητο. Τα ζητήματα Κράτους – Εκκλησίας μπορούμε να τα συζητήσουμε, αλλά δεν εντάσσω το άρθρο 3 στην ομάδα των θεμάτων αυτών». Προφανώς, η «Παναγία με το θείο βρέφος» έχει διώξει κάθε τέτοια σκέψη από το πρωθυπουργικό γραφείο (αν υποθέσουμε ότι υπήρχε ποτέ).
Προτιμώ κίτρινες κάρτες. Κόκκινη βγάζω σπανίως
Οι Αμερικανοί λένε ότι, στην εξουσία, αν θέλεις φίλο πάρε σκύλο. Ο Μητσοτάκης πήρε τον Πίνατ. Τον ενοχλεί που μόνο ένας σκύλος μπορεί να είναι φίλος; «Εχω τρεις σκύλους», απαντάει, αλλά διευκρινίζει ότι οι τρεις σκύλοι δεν είναι οι μόνοι φίλοι του. «Εχω φίλους, αλλά είναι εκτός πολιτικής. Πιστεύω πάρα πολύ στην έννοια της φιλίας. Πιστεύω πολύ στις σχέσεις εμπιστοσύνης και αμοιβαίας εκτίμησης και στην πολιτική. Πιστεύω ότι με κάποιους από τους συνεργάτες μου όταν φύγω από την πολιτική θα μπορέσουμε να γίνουμε πολύ καλοί φίλοι. Αλλά αυτή τη στιγμή είναι πολύ δύσκολο να υπάρχει και φιλία όταν υπάρχει σχέση ιεραρχική. Η φιλία από τη φύση της επιβάλλει ισότητα. Είναι δύσκολο να υπάρχει ισότητα σε μια ιεραρχική δομή. Αλλά είναι βέβαιο ότι με κάποιους συνεργάτες μου όταν φύγω από την πολιτική θα είμαστε πάρα πολύ καλοί φίλοι».
Δεν ισχύει δηλαδή η εντύπωση ότι θυσιάζει υπουργούς και συνεργάτες με μεγάλη ευκολία; «Σε αυτές τις θέσεις οι παραιτήσεις όλων είναι στη διάθεση του πρωθυπουργού, αλλά όλοι οι συνεργάτες μου γνωρίζουν ότι τους υποστηρίζω πολύ. Γνωρίζουν επίσης ότι έχω υψηλές απαιτήσεις. Και θα πω ακόμη ότι πιστεύω στις κίτρινες κάρτες. Σπανίως βγαίνει κόκκινη. Συνήθως προηγούνται κίτρινες». Οι κόκκινες πάντως, όταν βγαίνουν, βγαίνουν ακαριαία. «Οταν έχει γίνει κάποιο λάθος και προσπαθείς να το μπαλώσεις και να το κρύψεις, τότε κάνεις τα πράγματα χειρότερα. Καλύτερα να βγεις να το πεις, να αναλάβεις το όποιο κόστος και να προχωρήσεις».
«Η Δικαιοσύνη κινείται»
Οι υποθέσεις των υποκλοπών και των Τεμπών εξακολουθούν να παράγουν μάγμα αντιδράσεων, όσο κι αν στις περυσινές εθνικές εκλογές δεν καταγράφηκαν οι κραδασμοί που πολλοί προέβλεπαν. Αντί να ζεματίσουν την κυβέρνηση, οι ψηφοφόροι μαύρισαν την αντιπολίτευση. Σήμερα οι υποθέσεις εξακολουθούν να ερευνώνται από τη Δικαιοσύνη. Ο σεβασμός στις αποφάσεις της Δικαιοσύνης είναι επιβεβλημένος, όσο και αν ελάχιστοι έχουν τυφλή εμπιστοσύνη στη δέσμευση της Δικαιοσύνης να παραμένει τυφλή.
«Η ανεξάρτητη Δικαιοσύνη είναι η μόνη η οποία μπορεί ν’ αναδείξει την αλήθεια σε τέτοιες υποθέσεις», υπογραμμίζει ο Μητσοτάκης. «Μακριά από κόμματα ή άλλες σκοπιμότητες. Μπορώ, μάλιστα, να πω ότι κινείται πολύ γρήγορα αν αναλογιστούμε ότι η σχετική διαδικασία για το Μάτι ξεπέρασε τα έξι χρόνια. Καθώς, λοιπόν, ο σχετικός διάλογος έχει εξαντληθεί, το μόνο που θα επαναλάμβανα είναι να σταθούμε ψύχραιμα, υπεύθυνα και σε απόσταση από ιστορίες συνωμοσίας, περιμένοντας την κρίση της Δικαιοσύνης και μόνο».
Για όσους την παρακολουθούν εξ αποστάσεως η εξουσία μοιάζει συναρπαστική, αλλά για τους γνωρίζοντες είναι ζόρικη υπόθεση. Κάποιοι λένε ότι εξουσία σημαίνει μοναξιά. «Ναι, η εξουσία σημαίνει μοναξιά, αλλά από την άλλη είμαι τυχερός. Εχω εξαιρετικούς συνεργάτες, καταπληκτική οικογένεια και πολύ καλούς φίλους κι έτσι δεν αισθάνθηκα τη μοναξιά όπως άλλοι πολιτικοί».
Μερικές φορές αισθάνομαι ότι η Ελλάδα που θέλουμε να δημιουργήσουμε είναι σαν αυτά τα τεράστια παζλ των δέκα χιλιάδων τεμαχίων. Αρχίζεις και βάζεις διάφορα κομμάτια, αλλά δεν βγάζει νόημα. Συνεχίζεις και κάποια στιγμή λες: «Τώρα καταλαβαίνω τι δείχνει αυτό το παζλ».
Προσθέτει ότι η εξουσία απαιτεί και μια διαρκή προσπάθεια να μην παίρνουν τα μυαλά σου αέρα. «Πρέπει να είσαι προσγειωμένος και ρεαλιστής. Σε αυτό με βοηθάει πολύ η Μαρέβα και όλη η οικογένειά μου».
Στον χαρακτήρα του έχει εντοπίσει ένα μειονέκτημα. Για πολλά χρόνια δεν αισθανόταν άνετα με την κριτική, ούτε τώρα αισθάνεται άνετα, αλλά το έχει αναγνωρίσει ως κάτι που πρέπει να αλλάξει. «Δεν ήμουν καλός στο να δέχομαι κριτική και αυτό είναι κάτι που το δουλεύω. Παλεύω να το αλλάξω, αλλά έχω δρόμο ακόμη».
Ο κλυδωνισμός των παραδοσιακών οικογενειακών δεσμών, που κάποιοι λένε ότι προκαλείται από τον νόμο για την ισότητα στον γάμο, είναι ένας φόβος πολλών δεξιών υπερπατριωτών. Ισως για να χρυσώσει το χάπι του υπερβάλλοντος εκσυγχρονισμού ο Μητσοτάκης έβαλε στο ευρωψηφοδέλτιο τον Φρέντη Μπελέρη. «Οχι, δεν επιλέχθηκε η υποψηφιότητα αυτή για να εξευμενίσω κάποιους. Ηταν μια πράξη βαθιά πολιτική, πράξη αναγνώρισης της σημασίας που αποδίδω στην εθνική μειονότητα μέσα από την υποψηφιότητα ενός ανθρώπου που αντιμετωπίστηκε άδικα από το αλβανικό κράτος. Μάλιστα έχουμε δύο Βορειοηπειρώτες υποψηφίους, έχουμε και τον Πύρρο Δήμο».
Και τώρα, τι; Μετά τις ευρωεκλογές προτεραιότητα είναι η επιτάχυνση στην αντιμετώπιση των διαρθρωτικών προβλημάτων της Οικονομίας. Να συνεχιστούν η ανάπτυξη, οι επενδύσεις και η μείωση της ανεργίας. Με τον βασικό μισθό να φτάσει το 2027 στα 1.500 ευρώ και τον κατώτατο στα 950 μετά το πέρασμα του πληθωριστικού κύματος. Με διαρκή αποκλιμάκωση του δημοσίου χρέους και ταυτόχρονη ανακούφιση από φόρους. Προτεραιότητα αποτελεί, επίσης, το νέο ΕΣΥ και η εμβάθυνση των τομών στην Παιδεία, αλλά και ο έλεγχος του Μεταναστευτικού, όπως βέβαια και η ενίσχυση της Εθνικής Αμυνας και της διπλωματικής επιρροής της χώρας.
«Ευρώπη παντού»
«Στόχος είναι να γίνουμε Ευρώπη παντού. Να καλύψουμε το χαμένο έδαφος, τη μεγάλη υστέρηση της Μεταπολίτευσης που δεν είναι άλλη από τη συγκριτική απόκλιση από την Ευρώπη κυρίως στα ζητήματα οικονομίας και ποιότητας ζωής». Επιμένει ότι τα τελευταία σαράντα χρόνια δεν εκμεταλλευτήκαμε την Ευρώπη όσο θα μπορούσαμε.
«Μερικές φορές αισθάνομαι ότι η Ελλάδα που θέλουμε να δημιουργήσουμε είναι σαν αυτά τα τεράστια παζλ των δέκα χιλιάδων τεμαχίων. Αρχίζεις και βάζεις διάφορα κομμάτια, αλλά δεν βγάζει νόημα. Συνεχίζεις και κάποια στιγμή λες: “Τώρα καταλαβαίνω τι δείχνει αυτό το παζλ”. Ετσι αισθάνομαι. Οτι τώρα είμαστε στη μέση. Οτι τώρα αρχίζει και αχνοφαίνεται η μεγάλη εικόνα». Το παζλ στο γραφείο του Μητσοτάκη, λοιπόν, αρχίζει να βγάζει νόημα. Πάντα υπό το βλέμμα της μοντέρνας Παρθένου.
Ο δρόμος προς την Ε.Ε. περνάει από την Αθήνα
Για την Αλβανία και τη Βόρεια Μακεδονία
Σίγουρα δεν πολυδιασκεδάζει με τις αρρυθμίες που εκδηλώνονται στα Βαλκάνια εσχάτως. Τι θα κάνει εάν η πρόεδρος και η κυβέρνηση της Βόρειας Μακεδονίας εξακολουθήσουν να αποκαλούν τη χώρα τους «Μακεδονία»; «Από την πρώτη στιγμή δήλωσα με απόλυτο τρόπο πως η συγκεκριμένη στάση της προέδρου και της νέας κυβέρνησης του γειτονικού μας κράτους είναι παράνομη, απαράδεκτη και προκλητική. Κάτι που επίσης συμμερίζονται τόσο η Ευρωπαϊκή Ενωση όσο και οι Ηνωμένες Πολιτείες. Από τη συμπεριφορά, λοιπόν, των Σκοπίων θα εξαρτηθεί κι ο δρόμος τους προς την Ευρώπη και την πρόοδο. Κάτι το οποίο νομίζω ότι θέλει και ο ίδιος ο λαός αυτής της χώρας. Δρόμος, ωστόσο, που περνάει από την Αθήνα».
Είναι η Ελλάδα έτοιμη να ασκήσει βέτο στην ενταξιακή πορεία της Αλβανίας και της Βόρειας Μακεδονίας; «H Αλβανία αντιμετωπίζει ζητήματα κράτους δικαίου και δημοκρατίας, κρατώντας φυλακισμένο τον εκλεγμένο δήμαρχο Χειμάρρας, Φρέντη Μπελέρη. Ενώ, όπως είπα, η νέα ηγεσία της Βόρειας Μακεδονίας παραβιάζει μια διεθνή συνθήκη. Συνεπώς, είναι ζητούμενο και για τις δύο χώρες η συμμόρφωση στα κοινοτικά δεδομένα».
Δηλαδή; Βέτο; «Πιστεύω ότι και εσείς αντιλαμβάνεστε πως οι διπλωματικοί χειρισμοί μας δεν μπορούν να γίνονται αντικείμενο μιας πρόωρης δημόσιας συζήτησης. Μένω, λοιπόν, στις θέσεις που έχω ήδη εκφράσει για το ευρωπαϊκό τους μέλλον. Οπως και με την πεποίθηση ότι γρήγορα οι γείτονές μας θα αντιληφθούν ότι και η δική τους ευημερία περνάει μέσα από τη συνεργασία τους με την Ελλάδα».
Συχνά υποτιμούμε τα ελληνοτουρκικά. Εχουμε εξοικειωθεί. Τα προσπερνάμε. Αλλά δεν είναι εύκολη υπόθεση να ηγείσαι μιας χώρας με ζήτημα εθνικής ασφάλειας. «Κάποιες φορές, όταν υπάρχει ένταση είναι δύσκολο. Ζήσαμε τρία χρόνια συνεχόμενης έντασης. Οταν φτάσεις στο σημείο να θέσεις τις Ενοπλες Δυνάμεις της χώρας σου σε καθεστώς υψίστης ετοιμότητας, τότε το στομάχι σου σφίγγεται. Αλλά ευτυχώς φαίνεται ότι αυτές τις εποχές τις έχουμε αφήσει πίσω μας. Δεν θα πω με απόλυτη βεβαιότητα ότι τις αφήσαμε πίσω μας “για τα καλά”, αλλά το γεγονός ότι έχουμε 15 μήνες ηρεμίας στο Αιγαίο είναι μια πολύ καλή ένδειξη ότι έχει διάθεση η Τουρκία να οδηγηθεί σε μια κανονικοποίηση των σχέσεων».
Στη διαχείριση των ελληνοτουρκικών βοήθησε η «μητσοτακική» ψυχραιμία. «Δεν μπορείς να μην είσαι ψύχραιμος. Οφείλεις να είσαι ψύχραιμος. Και τις λίγες στιγμές που μπορεί να χάσεις την ψυχραιμία σου πρέπει να φροντίσεις να σου συμβεί κατ’ ιδίαν ή στο σπίτι σου. Υπήρχαν τέτοιες στιγμές. Αλλά αν εσύ δεν είσαι ψύχραιμος, τότε τι θα πουν οι συνεργάτες σου; Η ψυχραιμία δεν είναι επιλογή στην πολιτική. Είναι μονόδρομος. Είναι από τα χαρακτηριστικά που αν δεν τα διαθέτεις, καλύτερα να μην κάνεις αυτή τη δουλειά».
Τώρα οι συναντήσεις με τον Ερντογάν έχουν γίνει μάλλον βαρετές, με την καλή έννοια φυσικά. Ούτως ή άλλως ο Μητσοτάκης δεν τα πάει καλά με το δράμα, γενικότερα. «Πάντα επέμενα στην αποδραματοποίηση της πολιτικής. Να γίνονται τα πράγματα χωρίς θόρυβο. Χωρίς να είμαστε ανά πάσα στιγμή σε σύγκρουση».
Η μπίρα και το TikTok
Ενας αστικός μύθος λέει ότι προ δύο ετών μια μυστική δημοσκόπηση έδειξε ότι αν ο μέσος Ελληνας ήθελε να βγει για μια μπίρα, θα προτιμούσε να βγει με τον Αλέξη Τσίπρα και όχι με τον Μητσοτάκη, αλλά αν ο Μητσοτάκης και ο Τσίπρας ήταν παιδίατροι, θα επέλεγε ασυζητητί να πάει το παιδί του στον Μητσοτάκη. Μήπως γι’ αυτό, άραγε, μπήκε τόσο ορεξάτος στο TikTok; Γιατί θέλει να γίνει η πρώτη επιλογή του μέσου Ελληνα και στις εξόδους για μπίρες;
«Αισθάνομαι ότι είμαι φυσιολογικός άνθρωπος, δεν παίρνω τον εαυτό μου πάντα στα σοβαρά, μου αρέσει να κάνω πλάκες, αλλά και να αυτοσαρκάζομαι. Το TikTok μού έδωσε τη δυνατότητα να δείξω κι αυτή την πλευρά του χαρακτήρα μου. Δεν το κάνω μόνο για αμιγώς πολιτικούς – εκλογικούς λόγους, αλλά γιατί πραγματικά το διασκεδάζω».
Το μεγαλείο και το γελοίο
Παρά τις ανάγκες της προεκλογικής περιόδου αποφεύγει να κριτικάρει τους αντιπάλους του. Περιορίζεται απλώς σε ένα εύγλωττο σχόλιο. «Συχνά η πολιτική προσελκύει ανθρώπους που έχουν μεγάλη ιδέα για τον εαυτό τους… ανθρώπους που νομίζουν ότι τα ξέρουν όλα, που πιστεύουν ότι μπορούν με μια κίνηση να αλλάξουν τον κόσμο. Δεν λέω, πρέπει να έχεις πίστη, αλλά οι Γάλλοι λένε ότι το μεγαλείο από το γελοίο το χωρίζει ένα βήμα και αυτό το βήμα μερικές φορές είναι δυσδιάκριτο σε κάποιους…».
Η καλύτερη στιγμή
Ο Μητσοτάκης είναι ακόμη νέος, αλλά έχει γράψει αρκετά χιλιόμετρα. Αραγε για ποιο πράγμα είναι περισσότερο υπερήφανος; «Για εκείνο που είμαι πραγματικά υπερήφανος είναι για τα τρία παιδιά μου. Μετά από αυτό είναι πολλές οι στιγμές. Μία στιγμή που θα ξεχώριζα είναι η ομιλία μου στο Κογκρέσο στις 17 Μαΐου 2022. Είχα πλήρη αίσθηση ότι κάτι τέτοιο δεν γίνεται συχνά, μάλλον δεν γίνεται ποτέ. Είναι μια στιγμή που έδωσε υπερηφάνεια στους Ελληνες. Μετά μια περίοδο που φάγαμε πολύ ξύλο, αποδείξαμε ότι μπορούμε καλύτερα».
