Δηλητηριώδης αχινός στις ελληνικές θάλασσες
Συμαγερμός έχει σημάνει το τελευταίο διάστημα στις ελληνικές παραλίες. Πού έχει εντοπιστεί ο δηλητηριώδης αχινός, πώς αναγνωρίζεται.
Ο Diadema Setosum είναι ένας αχινός “μετανάστης” από τον Ινδικό Ωκεανό, ο οποίος εθεάθη να κολυμπάει τα τελευταία χρόνια στο Αιγαίο Πέλαγος, στις ελληνικές θάλασσες.
Η διαφορά του όμως με την “ντόπιο”αχινό είναι ότι φέρει δηλητήριο στα μακριά αγκάθια του.
Ο Λεσσεψιανός μετανάστης Diadema Setosum είναι ένας τυπικός αχινός με μακριά αγκάθια που στο άγγιγμα τους έχουν ένα ήπιο δηλητήριο και ανήκει στην οικογένεια Diadematidae.
Το είδος αυτό είναι ένας ταξιδιώτης στα νερά της Μεσογείου. Κανονικά βρίσκεται σε όλη την περιοχή του Ινδο-Ειρηνικού, από την Αυστραλία και την Αφρική μέχρι την Ιαπωνία και την Ερυθρά Θάλασσα.
Ο Δημήτρης Καμπανός, υπεύθυνος της οικολογικής μη κερδοσκοπικής οργάνωσης DIVE IN ACTION ανέφερε στο grtimes.gr, ότι «το είδος αυτό, στα χρόνια που βρίσκεται στις θάλασσές μας έχει δείξει, ότι όπως όλα τα ξενικά είδη, μπορεί πολύ εύκολα να κατακλύσει τις περιοχές που καλύπτει.
Το αξιοσημείωτο στην περίπτωση του είναι, η υπερβολικά μεγάλη αύξηση του στους βυθούς των Κυκλάδων, αποδεικνύοντας ότι είναι ιδιαίτερα ανθεκτικός και στο χρόνο και στον χώρο. Οι κοινότητες του αυξάνονται δραματικά και οι παρατηρήσεις που γίνονται, τον φέρνουν σε ένα από τα πρώτα είδη ταχείας αύξησης, ενώ όταν αισθάνεται κίνδυνο κινείται με ένα εντυπωσιακό στυλ κυλιόμενα πολύ γρήγορα».
Στην Ελλάδα
Οι πρώτες καταγραφές στις ελληνικές θάλασσες έγιναν το 2016 όταν ο αχινός πέρασε από το Σουέζ. Η διάνοιξη του Σουέζ έφερε γενικότερα αρκετά ξενικά είδη στη Μεσόγειο. Ο δηλητηριώδης αχινός έχει κατακλύσει τις θάλασσες της Ελλάδας τα τελευταία χρόνια.
Συγκεκριμένα έχει εντοπιστεί και καταγραφεί σε 12 νησιά της Ελλάδος: Κάλυμνο, Φολέγανδρο, Κίμωλο, Σέριφο, Σίκινο, Σαντορίνη, Ηρακλειά, Σχοινούσσα, Δονουσα, Κουφονήσι, Νάξο και Αμοργό.
Μεγάλη αυξητική τάση παρατηρήθηκε από πέρσι μέχρι φέτος στον αχινό αυτό και συγκεκριμένα έχουμε τετραπλασιασμό του στη χώρα.
«Η αύξηση ενός είδους με αυτούς τους ρυθμούς θα δημιουργήσει ανισορροπία, θα διαταράξει τη θαλάσσια αλυσίδα και εντέλει θα πειράξει το ισοζύγιο», προειδοποιεί ο κ. Καμπανός.
Οι διαφορές με τον «ντόπιο» αχινό και το δηλητήριο
Οι διαφορές του με τον απλό αχινό που συναντούμε κανονικά στην Ελλάδα είναι οι εξής:
Παρουσιάζει πολύ μεγάλη αύξηση στις κοινότητές του.
Έχει μακριά αγκάθια που φτάνουν μέχρι και 30 πόντους.
Ζει περίπου τέσσερα χρόνια.
Έχει έναν ασκό.
Διαθέτει πέντε λευκές κουκίδες στο μαύρο του σώμα, γύρο από τον ασκό, που είναι χρώματος μωβ και μπλε
Το τσίμπημα του αχινού θυμίζει το τσίμπημα της μέλισσας που δεν αφήνει μέσα το κεντρί της. Αν τον πατήσει ή τον αγγίξει κάποιος πολύ έντονα, τότε μπορεί να ταλαιπωρηθεί και μια εβδομάδα με το δηλητήριό του.
Ο Δημήτρης Καμπανός επισήμανε ότι οι κολυμβητές πρέπει να προσέχουν πολύ.
«Προσπαθούμε να ενημερώσουμε τον κόσμο που κολυμπάει σε βραχώδεις περιοχές. Έχει μικρό σώμα και δεν γίνεται εύκολα αντιληπτό στο μάτι, ενώ οι βελόνες του είναι πολύ λεπτές για να διακριθούν και μπορεί να τον ακουμπήσουν», σημείωσε.
Πώς βγαίνουν τα αγκάθια από αχινό
Οι περισσότεροι Έλληνες που έχουν βουτήξει το πόδι τους σε κάποια από τις χιλιάδες μαγευτικές θάλασσες της Ελλάδας είχαν σίγουρα κάποια στιγμή της ζωής τους μια δυσάρεστη εμπειρία με αχινό στον οποίο έτυχε να πατήσουν πάνω του.
Και κάπως έτσι όχι μόνο η επίσκεψή τους στην παραλία για μια ανάσα δροσιάς μετατράπηκε σε εφιάλτη, αλλά ενδέχεται να υπέφεραν για αρκετές ακόμη ημέρες.
Τι μπορείτε ωστόσο να κάνετε ώστε να απαλύνετε τον πόνο σας και να ξεχάσετε όσο πιο γρήγορα γίνεται το μικρό αυτό ευτράπελο, ιδιαίτερα αν είστε σε διακοπές για να μην σιχτιρίσετε την ώρα και τη στιγμή που μπήκατε στη θάλασσα είτε γιατί δεν τους είχατε δει είτε γιατί πειστήκατε ότι είναι πολύ καθαρή για να έχει αχινούς;
Αφαιρέστε αμέσως όλα τα αγκάθια ή τα κομμάτια τους από το δέρμα σας. Ένα τσιμπιδάκι θα βοηθήσει σε μεγάλο βαθμό, όπως ίσως και ένας μεγεθυντικός φακός, ενώ με ένα ξυραφάκι, κάνοντας ελαφρά περάσματα, μπορείτε να αφαιρέσετε την ελαφρώς δηλητηριώδη ουσία που κάποιοι αχινοί χρησιμοποιούν ως αμυντικό μηχανισμό.
Αφού τελειώσετε με τα αγκάθια, χρησιμοποιήστε σαπούνι και νερό για να πλύνετε την πληγείσα περιοχή και μην κλείσετε την πληγή με τραυμαπλάστ ή επίδεσμο.
Για καλύτερα αποτελέσματα, βυθίστε πρώτα το πόδι σας σε όσο πιο καυτό νερό αντέχετε για περίπου 30 με 90 λεπτά.
Για να καταπολεμήσετε τον πόνο, μπορείτε να λάβετε κάποιο φάρμακο, χωρίς ιατρική συνταγή όπως ιβουπροφαίνη (Advil, Motrin) ή ακεταμινοφαίνη (Tylenol). Μπορείτε επίσης να χρησιμοποιήσετε τοπικές αντιβιοτικές κρέμες όπως τη Neosporin πάνω στην πληγείσα περιοχή τουλάχιστον τρεις φορές την ημέρα. Εάν πάλι έχετε φαγούρα, μπορείτε να χρησιμοποιήσετε τοπική κρέμα υδροκορτιζόνης.
Σταματήστε ωστόσο να χρησιμοποιείτε την υδροκορτιζόνη αμέσως και καλέστε τον γιατρό σας εάν υπάρχουν σημάδια λοίμωξης, όπως:
πρήξιμο
κάψιμο, ερυθρότητα
πυρετό
αυξημένο πόνο
Πότε να συμβουλευτείτε γιατρό
Για βαθιά τραύματα, θα πρέπει οπωσδήποτε να επισκεφτείτε έναν γιατρό.
Εάν αισθάνεστε πόνο για περισσότερες από τέσσερις ημέρες ή αν εμφανίσετε σημάδια λοίμωξης σε οποιοδήποτε σημείο, ζητήστε αμέσως ιατρική βοήθεια.
Θα πρέπει μάλιστα να αναζητήσετε άμεση βοήθεια έκτακτης ανάγκης εάν αντιμετωπίζετε συμπτώματα όπως:
μυϊκή αδυναμία
παράλυση
μυϊκούς πόνους
ακραία κόπωση
