Θα βγω περίπατο με τους παλαιούς δασκάλους μου και τους Υδραίους φίλους - Κείμενο του Μανόλη Τσακίρη

                   ΟΙ ΠΑΛΑΙΟΙ ΥΔΡΑΙΟΙ ΠΕΤΡΑΔΕΣ ΕΠΑΙΡΝΑΝ ΑΛΦΑΔΙΕΣ ΑΠΟ ΤΗ ΘΑΛΑΣΣΑ

Ήταν ένα ώριμο, μαγικό φθινοπωρινό βραδάκι στο δωμάτιο της αυλής της παλιάς ταβέρνας του Μπάρμπα Δήμα. Άκουγες και μέσα απ’ το δωμάτιο να βράζει στα ξύλινα βαρέλια το κεχριμπαρένιο κρασάκι.

Είχαμε μαζευτεί εκεί, τρεις νέοι και παλαιοί δοκιμασμένοι φίλοι κι ο ξωμάχος πετράς ο Αβραάμ, που μας ήρθε απ’ την ευλογημένη Σμύρνη, τη γενέτειρα του Ομήρου και έμενε στην Ύδρα, εδώ και τριάντα χρόνια.

Ο Αβραάμ μιλούσε με τις πέτρες του βουνού, πίνοντας τον καφέ στο φάντη.

«Πού να βρεθούνε τότε καμινέτα γκαζιού. Εκείνα του οινοπνεύματος έσβηναν με το παραμικρό αεράκι»

 Οι άλλοι δύο, δοκιμασμένοι φίλοι, ήταν και είναι πετράδες του νησιού, ο Γιώργος Δασκαλάκης με πατέρα και φίλους ξακουστούς πετράδες και ο Σταμάτης Δήμας ή (το Κυλόπαρο), ένα ώριμο παιδί που πάντα γελάει με ένα όμορφο,καλοσυνάτο χαμόγελο.

Παιδιά της γενιάς των πετράδων, των Δασκαλάκηδων, των Αραπογιάννηδων, του Χρήστου Παπαδόπουλου, του Πινότση και πολλών άλλων δασκάλων, των Καραμήτσων, των Αναργύρων, του Μήτσου του Παπουτσή.

-Πες μας, Μαστρο-Αβραάμ, τί είναι επιτέλους αυτός ο καφές στο φάντη;;

-Παιδιά μου, όπως γνωρίζετε κι εσείς, ο χειμώνας στο βουνό σου κάνει πολύ δύσκολη τη ζωή.

«Η πέτρα πίνει τις βαριές, κι ώσπου να πιούμε ένα καφέ στο φάντη, κάνει μια κραχ κι ανοίγει. Εκεί να δείτε χρώματα, πουλιά, αλόγατα. Ένα έι, τους λείπει για να πάρουν δρόμο».

Χρώματα γλυκά, τρυφερά έτρεφαν στα υγρά σπλάχνα τους οι πέτρες του βουνού,  που με ιδιαίτερη φροντίδα τα φώτιζε εκείνο το μαγικό άστρο, ο Αλδεβαράν. Μέχρι να ακούσουμε το κραχ, ετοιμάζαμε τον καφέ στο φάντη. Διπλώναμε ένα χαρτί της τράπουλας στη μέση, το φάντη ας πούμε, ρίχναμε ένα κουταλάκι ζάχαρη κι ένα κουταλάκι καφέ, το βάζαμε στο στόμα κι αμέσως μετά με το παγούρι λίγο νερό στο στόμα και γλου-γλου-γλου πίναμε τον καφέ στο φάντη.

Δεν είμαι δάσκαλος εγώ, παιδιά μου. Δάσκαλοι και δικοί μου ήταν οι παλαιοί πετράδες του νησιού. Αυτοί με μάθανε κι εμένα, όταν έχτιζα σπίτια και μαντρότοιχους να παίρνω τις αλφαδιές από τη νηφάλια θάλασσα. Τότε δεν υπήρχανε όργανα της μετρικής, αλφάδια, γωνιές, βαρίδια, υπήρχε  όμως η μαριόλα η θάλασσα. Από κείνη παίρναμε αλφαδιές και δεν χάναμε ούτε χιλιοστό.

Με ένα στόμα ο Γιώργος Δασκαλάκης κι ο Σταμάτης ο Δήμας είπαν:

-Κι εμείς μάθαμε τη δουλειά απ’ τους  Αραπογιάννηδες,  τους Αναργύρου, τους  Δασκαλάκηδες, τους Μπίκους, τον Πινότση τον παλιό δάσκαλο, τον  Παπαδόπουλο, τον Μήτσο τον  Παπουτσή, αυτοί ήταν οι δάσκαλοί μας, καθώς κι εσύ, Μαστρο-Αβραάμ.

Ο μπάρμπα Δήμας ακούγοντας την ενδιαφέρουσα κουβέντα πλησιάζει το τραπέζι με κερασμένα δυό μισόκιλα.

‘Όμως, Δασκαλάκης, ταβέρνα, κρασάκι χωρίς κιθάρα δεν γίνεται. Και άρχισε να παίζει ο Γιώργος και να τραγουδάει τα παλιά ωραία λαϊκά τραγούδια. Τον ακολουθήσαμε όλοι μαζί. Ο Μπάρμπα Δήμας πετάχτηκε κι έκλεισε την ξώπορτα.

-Τέρμα για σήμερα. Συνεχίζουμε, παιδιά.

Είπα κι εγώ το δικό μου τραγούδι, που ερμήνευε φανταστικά η Σωτηρία Μπέλλου,  που αρέσει πολύ στην Πόπη και σ’ όλους τους φίλους. «Το ‘ξερα μια μέρα πως θα ρθείς και τις τρέλλες σου θα βαρεθείς. Μη μου ξαναφύγεις πια, μάγκα μου. Μείνε, μείνε μέσ’ την αγκαλιά μου.»

Έτσι, πέρασε όμορφα, γλυκά η ώρα. Λίγο πριν φύγουμε, είπα στους τρείς φίλους ότι το επόμενο Σάββατο στο Αρχείο-Μουσείο Ύδρας, θα τιμήσει ο ιστορικός Σύλλογος Οικολόγων Ύδρας  για πρώτη φορά τους οικοδόμους της  Ύδρας.

«Και βέβαια, μεταξύ των τιμωμένων, παλαιών και νέων πετράδων, θα είσαστε εσείς παιδιά, ο Αβραάμ, οι Αραπογιάννηδες, οι Αναργύρου και όλοι οι άλλοι».

Πράγματι, η γιορτή έγινε με μεγάλη επιτυχία, παρουσία του κοινωνικού αγωνιστή, Μητροπολίτη μας, κ. Εφραίμ, του πρωτοσύγκελου πατέρα Ακίνδυνου,  όλων των αρχών του νησιού, καθώς και του φίλου του Συλλόγου Οικολόγων Ύδρας, αείμνηστου ακαδημαϊκού Παναγιώτη Τέτση, του αείμνηστου μεγάλου σκηνοθέτη Θόδωρου Αγγελόπουλου, του αντινομάρχη Πειραιώς, και πλήθους Υδραίων και φίλων του νησιού που τίμησαν τους νέους και τους παλαιούς Υδραίους οικοδόμους του νησιού.

Η εκδήλωση αυτή ήταν συνέχεια των άλλων εκδηλώσεων του Συλλόγου στις αυλές των σχολείων της Ύδρας, όπου ο Γιώργος Δασκαλάκης, ο Σταμάτης Δήμας και ο αείμνηστος Μήτσος Παπουτσής, μπροστά στα έκπληκτα μάτια των παιδιών και εντός είκοσι λεπτών, μεταμόρφωσαν άμορφα βράχια σε καλλίγραμμα αγκωνάρια. 

Στα ίδια σχολεία κάναμε επίσης ομιλίες για την προστασία του περιβάλλοντος και την ιστορία της Ύδρας και του Δοκού, με ζωντανή προβολή των άπειρων αρχαιοτήτων που υπάρχουν στην Ύδρα και στο Δοκό, εδώ και 6.000 χρόνια.

Ο Αβραάμ έφυγε λίγο πιο νωρίς. Κι εμείς μετά από λίγο καληνυχτίσαμε τον Μπάρμπα Δήμα.

Περπατώντας στα καλντερίμια της Ύδρας, σκεφτόμουνα αν οι μεγάλοι παγκόσμιοι δημιουργοί, όπως ο Σαλβαδόρ Νταλί, ο Πάμπλο Πικάσο (η μεγάλη αδυναμία μου), ο Ματίς, ο μεγάλος Έλληνας Γκρέκο, ο Σεζάν, ο επαναστάτης Μεξικάνος Ντιέγκο Ριβιέρα, η γυναίκα θύελλα Φρίντα Κάλο, μπορούσαν να συνθέσουν σε ένα πίνακά τους τούτο το φως των αστεριών, τις σκιές στα καλντερίμια από το κρυμμένο φως του φεγγαριού. Ίσως αυτό μπορούσε να το κάνει μόνο ο Νίκος Χατζηκυριάκος-Γκίκας που έζησε στην Ύδρα, είδε και ένοιωσε όσο κανένας άλλος, τα σχήματα, τα χρώματα του μονάκριβου νησιού.

Νοιώθω ότι μαζί με τις σκιές, τα εναλλασσόμενα χρώματα της έναστρης βραδιάς μετακινούμαι κι εγώ από δω κι από κει, πηγαίνοντας προς την Γκουρμάδα με οδηγό κυρίως το άστρο του Σεφέρη, τον Αλδεβαράν. Σε όλη τη διαδρομή άκουγα από τον Δοκό νοερά τον τριγωνοσούρτη που καλούσε τα αποδημητικά πουλιά, τριγόνια, ψαρόνια, μπεκατσίνια, ορτύκια, τσίχλες για την επιστροφή τους σε πιο εύκρατα κλίματα. Γι’ αυτές ειδικά τις βραδιές, έχει φροντίσει το φεγγάρι να είναι πιο φωτεινό στο δύσκολο ταξίδι.

Αχ! Βρε Υδρούλα, Ύδριζα, σε ευχαριστούμε που απελευθερώνεις την φαντασία  μας.

Μανόλης Τσακίρης

Αύγουστος, 2020

Φωτογραφίες: