"Ίχνη κατακλυσμιαίων πλημμυρών" - Αναπάντεχη γεωλογική ανακάλυψη στον Άρη

Η πρώτη κινεζική αποστολή στην επιφάνεια του Άρη φαίνεται πως ανακάλυψε νέα στοιχεία για το υγρό παρελθόν του πλανήτη: το ραντάρ του ρομπότ Zhurong εντόπισε στο υπέδαφος ενδείξεις για δύο σαρωτικές αρχαίες πλημμύρες στο βόρειο ημισφαίριο.

Η ανακάλυψη έρχεται να προστεθεί στα ευρήματα αποστολών της NASA, τα οποία απέδειξαν πέραν πάσης αμφιβολίας ότι ο Άρης διέθετε λίμνες και θάλασσες μέχρι πριν από περίπου 3 δισεκατομμύρια χρόνια, οπότε ο πλανήτης άρχισε να μετατρέπεται στην άνυδρη έρημο που βλέπουμε σήμερα.

To Zhurong προσεδαφίστηκε τον Μάιο του 2021 στο Utopia Planitia, τον μεγαλύτερο κρατήρα του Ηλιακού Συστήματος με διάμετρο 3.300 μέτρων, και μέχρι σήμερα έχει διανύσει απόσταση 1.171 μέτρων.

To Utopia Planitia καταλαμβάνει μεγάλο μέρος του βόρειου ημισφαιρίου του Άρη (NASA)

Το ρομπότ είναι εξοπλισμένο με γεωραντάρ που εξετάζει το υπέδαφος με ραδιοκύματα σε δύο περιοχές συχνοτήτων: ραδιοκύματα υψηλής συχνότητας που φτάνουν σε βάθος μέχρι 10 μέτρων και ραδιοκύματα χαμηλής συχνότητας που διεισδύουν μέχρι τα 80 μέτρα αλλά προσφέρουν χαμηλότερη ανάλυση εικόνας.

Οι μετρήσεις, οι οποίες παρουσιάζονται στο έγκριτο περιοδικό Nature, αποκαλύπτουν ότι κάτω από την επιφάνεια του Utopia Planitia κρύβονται δύο ύποπτα στρώματα, το ένα σε βάθος από 10 έως 30 μέτρα και ένα βαθύτερο στα 30 έως 80 μέτρα.

Το ραντάρ δεν μπορεί να διευκρινίσει αν οι σχηματισμοί αυτοί αποτελούνται από πέτρα ή πάγο, θεωρούν όμως πιθανότερο το πρώτο ενδεχόμενο.

Και οι δύο σχηματισμοί φαίνεται ότι σχηματίστηκαν όταν μικρές πέτρες κάλυψαν ένα στρώμα από μεγαλύτερους βράχους.

Η εξήγηση που προτείνουν οι ερευνητές είναι ότι αυτό συνέβη στη διάρκεια μεγάλων πλημμυρών που συνέβησαν πριν από 3 δισεκατομμύρια χρόνια και πριν από 1,6 δισεκατομμύρια χρόνια.

Την εποχή εκείνη ο Άρης είχε πιθανώς χάσει το μεγαλύτερο μέρος του νερού του, διατηρούσε όμως μεγάλους όγκους παγετώνων που θα μπορούσαν να είχαν προκαλέσει την πλημμύρα όταν έλιωσαν, εκτιμά η μελέτη.

Για την επιβεβαίωση των συμπερασμάτων απαιτούνται πάντως περαιτέρω μελέτες, οι οποίες μεταξύ άλλων θα αξιοποιήσουν δεδομένα από το ραντάρ του κινεζικού δορυφόρου Tianwen-1, το οποίο έφτασε στον Άρη μαζί με το Zhurong.