Στα στέκια τα παλιά, μια βόλτα στον Πειραιά που αντέχει στον χρόνο
«Περπατώντας στην Αντωνίου Θεοχάρη, τον Σεπτέμβριο, θα μεθύσεις θες, δεν θες»! Πατημένα 70 πια, ο συνομιλητής μου, πάει να πει έχει περπατήσει για τα καλά τον μεταπολεμικό Πειραιά, θυμάται στέκια θρυλικά που έσβησαν, ξέρει άλλα που αντέχουν στο χρόνο.
« Στην Αντωνίου Θεοχάρη, λοιπόν», συνεχίζει ο ξεναγός, «δεν προλάβαινες να μετρήσεις ταβέρνες. Με δικά τους βαρέλια, δικό τους καλό κρασί». Εξηγεί δε ότι τον Σεπτέμβριο οι ταβερνιάρηδες έβγαζαν στο πεζοδρόμιο και πλέναν τα βαρέλια κι έτσι από τον μεθυστικό μούστο που απλωνόταν στην ατμόσφαιρα «έκανες κεφάλι».
Υπάρχει ένας μύθος, σύμφωνα με τον οποίο, ο παλιός Πειραιάς «έχει σβήσει». Δεν είναι έτσι! Φυσικά πολλά σημεία αναφοράς, ταβέρνες, τεκέδες, κουτούκια, στέκια έχουν πια κλείσει, αλλά υπάρχουν κι εκείνα που αντιστέκονται στον χρόνο - για να μην μιλήσουμε για όσα καινούργια ξεφυτρώνουν και δημιουργούν την δική του παράδοση, εκ του μηδενός.
Στο Χατζηκυριάκειο, σταθερό σημείο αναφοράς παραμένει πάντα η «Μαργαρώ». Δίπλα στην πύλη της Σχολής Δοκίμων, απέναντι από την πισίνα, πάντα με φρέσκο τηγανητό μπαρμπουνάκι, γαρίδες, σαλάτα και καλό κρασί. Παλιά έπρεπε να οπλιστείς με υπομονή για να αντέξεις μέχρι να σερβιριστείς, τα παιδιά του Λάζαρου (γιου της Μαργαρώς) όμως έχουν βελτιώσει (;) το συγκεκριμένο θέμα.
Λίγο πιο πέρα, πίσω από τον Άγιο Νείλο, το Καραβοστάσι, διάδοχος της θρυλικής ταβέρνας του Γιάγκου, συντηρεί την γοητεία της Αν. Θεοχάρη. Παρακάτω η «Μύκονος» του Πολυκανδριώτη έχει χρόνια πάψει να λειτουργεί και μόνο η ταμπέλα της θυμίζει πως οι παλιοί λέγανε ότι εκεί λειτουργούσε ο τελευταίος τεκές του Πειραιά.
Θρύλος; Ίσως, αλλά από θρύλους άλλο τίποτε η πόλη του Θρύλου.
Απέναντι , για παράδειγμα, στη Δραπετσώνα, το «Μπακάλικο», κατεβαίνοντας την Ψαρρών, δεν συντηρεί μόνο το δικό του θρύλο, αλλά και τις μνήμες όσων θέλουν να «ζήσουν» σε μιαν άλλη εποχή. Με φαγητό φερμένο από το σπίτι, καλό κρασί και κέφι, κιθάρες και μπουζούκια τα Σαββατοκύριακα, θα δεις εκεί ανάκατα εφοπλιστές κι εργάτες, πολιτικούς και φοιτητές, τύπους και τύπισσες του λιμανιού ακόμη κι άσχετους του εσωτερικού τουρισμού.
Στην αγορά πάλι, απέναντι από το ντόκο που δένουν τα καράβια του Σαρωνικού σταθερή αξία παραμένει ο «Αρτέμης». Ουζερί - σημείο αναφοράς για την πόλη και το λιμάνι του Πειραιά, παρά το γεγονός ότι εδώ και κάποια χρόνια η μαρμάρινη μπάρα του αποτελεί παρελθόν.
Αν περπατήσει κανείς πιο μέσα, προς τα Καμίνια, θα διαπιστώσει ότι παράδοση είναι ακριβώς η δημιουργία εκ του μηδενός. Είκοσι χρόνια τώρα η «Άλλη Σκάλα» , ών τδιασταύρωση Αγ. Ελευθερίου και Σερίφου, έχει γράψει τη δική της ιστορία. Γαστριμαργική, γλεντζέδικη, χαμηλών τόνων και υψηλών αναζητήσεων. Από τα μέρη που δεν πρέπει να παραλείψεις στη βόλτα σου στα στέκια του Πειραιά.
Ίσως παρακάτω, στα Καμίνια πάντα, να πρέπει να περάσεις από τον «Τροχονόμο». Ή , λίγο πιο πάνω στην Παλιά Κοκκινιά να κάνεις μια στάση στου «Αντώνη», στην Αργυροκάστρου, οπωσδήποτε για «παντρεμένες σαρδέλες». Όμως, ερχόμενος προς το κέντρο, πάντα στα Καμίνια, πίσω από την Τροχαία, μην παραλείψεις να σταματήσεις για ένα ούζο ή μια μπύρα στον «Πυροσβέστη». Με μια ντεκαντάνς ατμόσφαιρα, περνάς για λίγο σε έναν παράλληλο Πειραιά.
Στο κέντρο πάλι θα βρεθείς απέναντι σε πιο κλασικές επιλογές. Θα προσπεράσεις φυσικά την πλατεία Κοραή και θα σταθείς στο «Κολαούζο», στην πάντα ζωντανή Καραίσκου ή στο «+ουσία» για Κρητικές - κι όχι μόνο- γεύσεις στην πλατεία Τερψιθέας.
Αλλά αν έχει αρχίσει και γέρνει ο ήλιος κι ο δρόμος σου σε φέρει προς την Φρεαττύδα, ψάξε να βρεις το «El Barco». Στον παράδρομο δίπλα από το Flocaffe είναι. Η μουσική του θα σε ταξιδέψει. Κι αν το «Αμερικάνικο» από πάνω ακριβώς σου ακούγεται πολύ γνωστό πέρνα απέναντι. Στην πλατεία Φρεαττύδος ακριβώς (πλατεία Λάμπρου Πορφύρα, είναι το σωστό κι επίσημο όνομα, προς τιμήν του ποιητή που τα έπινε κι έγραφε στην ταβέρνα του Μούκα εκεί, που δεν υπάρχει πια ), εκεί που ήταν το «Γαλάζιο Καφενείο», από τη δεκαετία του '60, τώρα , εδώ και πάνω από είκοσι χρόνια, δηλαδή, βρίσκεται το Blue Cafe. Για όσους ξέρουν να πίνουν και τι πίνουν. Η Νίκη παραμένει από τα «must» του Πειραιά. Απλώς αξεπέραστη.
του Νότη Ανανιάδη
