Γιατί θα υπάρξει έλλειψη πετρελαίου τους επόμενους μήνες

Υποχωρούν ελαφρά σήμερα οι τιμές του πετρελαίου μετά από μία εβδομάδα αυξήσεων, όπου το Brent είχε κερδίσει πάνω από τρία δολάρια το βαρέλι.

Το πρωί, ένα βαρέλι Brent για παράδοση τον Μάιο κόστιζε 85,11 δολάρια (-0,36%) και μετά από άνοδο 4,3% τις δύο τελευταίες συνεδριάσεις. Η τιμή του αμερικανικού West Texas Intermediate (WTI) για παράδοση Απριλίου, υποχωρούσε επίσης 0,43% στα 80,91 δολάρια.

Οι τιμές του μαύρου χρυσού συγκρατήθηκαν από την πρόσφατη άνοδο του δολαρίου, γεγονός που κατέστησε το πετρέλαιο πιο ακριβό σε χώρες εκτός της ζώνης του δολαρίου και επιβραδύνει τη ζήτηση.

Νωρίτερα, ο Διεθνής  Οργανισμός Ενέργειας (IEA) είχε δώσει σημαντική ώθηση στις τιμές του πετρελαίου, προβλέποντας πως θα υπάρξει έλλειψη τους επόμενους μήνες. Σύμφωνα με τον ΙΕΑ, η έλλειψη θα προκαλέσει πτώση των παγκόσμιων αποθεμάτων αργού και θα μπορούσε να ασκήσει ανοδική πίεση στις τιμές του πετρελαίου, λόγω ξαφνικής αύξησης της ζήτησης.

Για το πρώτο εξάμηνο του 2024, εμφανίζεται πάντως ένας επικίνδυνος συνδυασμός: η προσφορά πετρελαίου μειώθηκε, ενώ η ζήτηση αυξήθηκε περισσότερο από το αναμενόμενο, σύμφωνα με τη μηνιαία έκθεση του Μαρτίου του IEA. Δεδομένης αυτής της κατάστασης, η τιμή του πετρελαίου έχει σημειώσει αύξηση άνω του 10% από το τέλος του 2023. «Προβλέπουμε ότι η παγκόσμια ζήτηση πετρελαίου θα αυξηθεί κατά 1,7 εκατομμύρια βαρέλια την ημέρα -πολύ περισσότερο από το αναμενόμενο- το πρώτο τρίμηνο του 2024, λόγω των βελτιωμένων προοπτικών για τις Ηνωμένες Πολιτείες».

Στην έκθεση του Φεβρουαρίου, ο IEA είχε προβλέψει αύξηση της ζήτησης για τους πρώτους τρεις μήνες του 2024 κατά 1,4 εκατομμύρια  βαρέλια την ημέρα, δηλαδή 300.000 βαρέλια λιγότερο από ό,τι η ζήτηση.

Την ίδια ώρα, τα παγκόσμια αποθέματα πετρελαίου μειώθηκαν κατά άλλα 38 εκατομμύρια βαρέλια τον περασμένο μήνα, ανεβάζοντας τη μείωση από τον Ιούλιο στα 180 εκατομμύρια, σύμφωνα με τα προκαταρκτικά στοιχεία.

Μείωση της παραγωγής
Ο Διεθνής Οργανισμός Ενέργειας προβλέπει ότι η παγκόσμια παραγωγή πετρελαίου θα μειωθεί κατά περίπου 870.000 βαρέλια την ημέρα το πρώτο τρίμηνο του τρέχοντος έτους, σε σύγκριση με το τελευταίο τρίμηνο του 2023. Και αυτό γιατί ενώ αυξάνεται η παραγωγή στις Ηνωμένες Πολιτείες, τον Καναδά και τη Γουιάνα, οι κύριες χώρες του ΟΠΕΚ+, ιδίως η Σαουδική Αραβία, η Ρωσία, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και το Ιράκ, ανακοίνωσαν ότι θα επεκτείνουν και το δεύτερο τρίμηνο τις περικοπές των 2,2 εκατομμυρίων βαρελιών ημερησίως που ήδη εφαρμόζουν.

Οι ρωσικές εξαγωγές πετρελαίου μειώθηκαν μάλιστα κατά 140.000 βαρέλια ημερησίως σε μηνιαία βάση τον Φεβρουάριο, υποχωρώντας στα 7,6 εκατομμύρια  βαρέλια την ημέρα. Τα έσοδα της Μόσχας από τις πωλήσεις αργού μειώθηκαν επίσης κατά 1% σε μηνιαία βάση, στα 15,7 δισεκατομμύρια δολάρια, παρά τις υψηλότερες τιμές του πετρελαίου.

Τα ουκρανικά drones
Η Ρωσία συναγωνίζεται πάντως με τη Σαουδική Αραβία για τη δεύτερη θέση -μετά τις Ηνωμένες Πολιτείες- στην ημερήσια παραγωγή πετρελαίου. Οι ρωσικές εξαγωγές αργού, παρά το εμπάργκο της Δύσης, παρέμειναν σχεδόν αμετάβλητες σε σύγκριση με πριν από τον πόλεμο: η Μόσχα κατόρθωσε να  τις εκτρέψει γρήγορα προς την Ασία.

Το πετρέλαιο είναι πάνω απ’ όλα η πηγή που χρηματοδοτεί τον πόλεμο κατά του Κιέβου. Και αυτός ακριβώς είναι ο λόγος που αντιπροσωπεύει επίσης την αχίλλειο πτέρνα της Ρωσίας.

Μια απροσδόκητη μεταβλητή είναι αυτή των ουκρανικών drones, τα οποία τελειοποιήθηκαν με τη βοήθεια της Δύσης και πλέον μπορούν να διεισδύσουν εκατοντάδες χιλιόμετρα στο ρωσικό έδαφος, χτυπώντας στρατηγικούς στόχους με αυξανόμενη ακρίβεια, συμπεριλαμβανομένων των υποδομών πετρελαίου.

Λόγω μάλιστα των ρωσικών προεδρικών εκλογών που ξεκίνησαν σήμερα και θα ολοκληρωθούν την Κυριακή, το Κίεβο έχει εντείνει τις επιθέσεις του, καταφέρνοντας να πλήξει με drones δύο από τα μεγαλύτερα διυλιστήρια της χώρας: το εργοστάσιο Norsi της Lukoil, στην περιοχή Νίζνι Νόνγκοροντ και τις εγκαταστάσεις της Rosneft στο Ριαζάν, 200 χιλιόμετρα από την Μόσχα.

Υπήρξαν επίσης και άλλες επιθέσεις τον Ιανουάριο, οι οποίες μείωσαν την παραγωγή καυσίμων των ρωσικών διυλιστηρίων κατά 400.000 βαρέλια την ημέρα (ή 7%), όπως εκτιμά ο αναλυτής Βίκτορ Κατονά της Kpler. Ο κίνδυνος για τις προμήθειες από ξαφνική γεωπολιτική αστάθεια ενισχύεται, καθώς οι επιθέσεις με drone από την Ουκρανία σε διυλιστήρια εντός της Ρωσίας συνέβαλαν σε άλμα 2,7% της τιμής του Brent.

Στη συνέχεια υπήρξε μερική ανάκαμψη, αλλά σύμφωνα με τον αναλυτή, οι επιθέσεις των τελευταίων ημερών θα μπορούσε να έχουν σοβαρότερες συνέπειες, σταματώντας έως και το 14% της συνολικής ρωσικής παραγωγής .

Οι ρωσικές εξαγωγές αργού που παρέμειναν από την αρχή του έτους κατά μέσο όρο στα 3,48 εκατομμύρια βαρέλια ημερησίως, «μάλλον έχουν φτάσει στα όριά τους» εκτιμούν οι αναλυτές .

Το Κίεβο έχει επίσης εντείνει τις υποθαλάσσιες επιχειρήσεις με drone στα στενά του Κερτς και ανοικτά των ακτών της Κριμαίας, σημειώνει η εταιρεία Gibson. Το γεγονός αυτό εγκυμονεί «πρόσθετους κινδύνους, πέραν των ναρκών, για τα πλοία που μεταφέρουν ρωσικά φορτία στη Μαύρη Θάλασσα».

Η Μόσχα έχει ήδη απαγορεύσει την εξαγωγή βενζίνης για έξι μήνες από τον Μάρτιο, για να αντιμετωπίσει τις αυξήσεις και τις ελλείψεις  στην εγχώρια αγορά. Μπορεί επίσης να αναγκαστεί σύντομα να περιορίσει τις εξαγωγές ντίζελ και άλλων προϊόντων διύλισης.

Πηγή: Ναυτεμπορική