Ο ακροδεξιός Μιλέι στο τιμόνι της Αργεντινής – Ποιος είναι ο νεοεκλεγείς πρόεδρος που υπόσχεται “θεραπεία”… με αλυσοπρίονο
Ο ακροδεξιός Χαβιέρ Μιλέι θα είναι ο επόμενος πρόεδρος της Αργεντινής, μετά την καθαρή νίκη στον δεύτερο γύρο των προεδρικών εκλογών, εγκαινιάζοντας περίοδο αβεβαιότητας για την τρίτη οικονομία της Λατινικής Αμερικής, στην οποία εξαγγέλλει πως θα εφαρμόσει θεραπεία σοκ. Ο 53χρονος Μιλέι επικράτησε του απερχόμενου περονιστή υπουργού Οικονομίας Σέρχιο Μάσα με διαφορά έντεκα και πλέον μονάδων. Εξασφάλιζε το 55,6% των ψήφων, έναντι 44,3% του κεντρώου αντιπάλου του, με το 99% των ψηφοδελτίων να έχει καταμετρηθεί, κατά τα επίσημα αποτελέσματα.
Στην επινίκια ομιλία του, ο εκλεγμένος πρόεδρος, που θα αναλάβει τα καθήκοντά του τη 10η Δεκεμβρίου, υποσχέθηκε «το τέλος της παρακμής» και την «ανοικοδόμηση της Αργεντινής», διαμηνύοντας ταυτόχρονα πως δεν θα υπάρξουν «ημίμετρα». Έκανε λόγο για «ιστορική βραδιά για την Αργεντινή» μπροστά σε χιλιάδες οπαδούς του μπροστά στα κεντρικά γραφεία της εκστρατείας του, στο Μπουένος Άιρες.
- «Είμαστε αντιμέτωποι με μνημειώδη προβλήματα: τον πληθωρισμό, τη στασιμότητα, την έλλειψη αληθινών θέσεων εργασίας, την ανασφάλεια, τη φτώχεια και τη μιζέρια», είπε.
«Δεν υπάρχει θέση για χλιαρότητες και ημίμετρα», προειδοποίησε ο Μιλέι, που εδώ και δυο χρόνια εξαγγέλλει πως θα πετσοκόψει με το «αλυσοπρίονο» τις δημόσιες δαπάνες, για να αλλάξει πορεία το υπερχρεωμένο κράτος όπου το 40% του πληθυσμού ζει κάτω από το όριο της φτώχειας.
Επανέλαβε πως είναι αποφασισμένος να «βάλει σε τάξη» τα δημοσιονομικά και να λύσει τα προβλήματα της κεντρικής τράπεζας, θεσμό στον οποίο έχει πει πως θέλει να βάλει «δυναμίτιδα», να τον καταργήσει.
«Η (σ.σ. πολιτική) κάστα φοβάται», και «ζήτω η ελευθερία ρε γαμώτο», συνθήματα-φετίχ του Μιλέι, επαναλαμβάνονταν έξω από τα κεντρικά γραφεία της εκστρατείας του.
Όπως αναφέρει το ΑΠΕ-ΜΠΕ, το εύρος της νίκης του εξέπληξε. Οι δημοσκοπήσεις του έδιναν ελαφρύ προβάδισμα, ενώ αναλυτές ανέμεναν πως το αποτέλεσμα θα κρινόταν στο νήμα, καθώς η χώρα έμοιαζε διχασμένη όσο ποτέ μετά την επιστροφή της στη δημοκρατία πριν από 40 χρόνια.
Στο εκλογικό σώμα προτάθηκαν δυο διαμετρικά αντίθετα οράματα. Από τη μια ο Μάσα, υπουργός Οικονομίας τους τελευταίους 16 μήνες, υποσχόταν «κυβέρνηση εθνικής ενότητας» και σταδιακή θεραπεία της οικονομίας, με υπεράσπιση του κράτους πρόνοιας, παράγοντα απόλυτα κρίσιμου για πολλούς στην Αργεντινή.
Απέναντί του, ο Μιλέι υποσχόταν να «κομματιάσει» το «κράτος-εχθρό» και να δολαριοποιήσει την οικονομία. Είπε πως θα τείνει το χέρι σε «όλους τους πολίτες και τους πολιτικούς ηγέτες» που θέλουν να βαδίσουν μαζί του, αλλά προειδοποίησε εναντίον των πιθανών κοινωνικών αντιστάσεων στις μεταρρυθμίσεις που εννοεί να προωθήσει.
«Ο Μιλέι έκανε εκστρατεία υποσχόμενος αποτελέσματα γρήγορα. Βλέπουμε όλοι πως αυτό δεν είναι δυνατό, όμως η ιδέα έπεισε το εκλογικό του ακροατήριο: γρήγορη αλλαγή, το αλυσοπρίονο. Δεν πιστεύω πως θα έχει μεγάλη περίοδο χάριτος», συνόψισε η Λάρα Γοϊμπούρου, πολιτικός επιστήμονας του πανεπιστημίου του Μπουένος Άιρες.
Υποσχέθηκε προεκλογικά ριζοσπαστικά μέτρα στο πλαίσιο θεραπείας-σοκ, μεταξύ άλλων την κατάργηση της κεντρικής τράπεζας, την εγκατάλειψη του πέσο και τη δολαριοποίηση της οικονομίας και τη δραστική περικοπή των δημοσίων δαπανών, που διεμήνυσε πως θα περάσει από «αλυσοπρίονο» — δυνητικά επώδυνες μεταρρυθμίσεις για μεγάλο μέρος των πολιτών. Μολαταύτα προσέλκυσε στρώματα του πληθυσμού που λένε ότι έχουν απαυδήσει εξαιτίας της βαθιάς οικονομικής κρίσης, με βασικά χαρακτηριστικά τον τριψήφιο πληθωρισμό (πλησιάζει το 150%), τη συνεχιζόμενη υποτίμηση του εθνικού νομίσματος, το μεγάλο εξωτερικό χρέος (44 δισεκ. δολάρια).
Για τον πολιτικό επιστήμονα Γκαμπριέλ Βομάρο, του πανεπιστημίου του Σαν Μαρτίν, ο Χαβιέρ Μιλέι, με τον πολεμοχαρή λόγο του, ειδικά έναντι τομέων που αναμένεται να ξεσηκωθούν, ιδίως έναντι των δημοσίων υπαλλήλων, εγείρει κίνδυνο «πολιτικοκοινωνικής σύγκρουσης».
- Ο εκλεγμένος πρόεδρος τάσσεται σθεναρά εναντίον των αμβλώσεων, υπέρ της χαλάρωσης της νομοθεσίας για την οπλοκατοχή, ενώ έχει καταφερθεί με βαριές εκφράσεις εναντίον του –συμπατριώτη του– Πάπα Φραγκίσκου.
Πήγαινε συχνά σε προεκλογικές συγκεντρώσεις με αλυσοπρίονο στα χέρια. Το άφησε στο ράφι τις τελευταίες εβδομάδες της εκστρατείας.
Στο εξωτερικό, πολιτικοί με τους οποίους ο Μιλέι έχει ιδεολογικές συγγένειες τον συνεχάρησαν θερμά: «περήφανος γι’ αυτόν», ο πρώην πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ δήλωσε βέβαιος πως θα «μεταμορφώσει» την Αργεντινή, θα «της ξαναδώσει το μεγαλείο της». Για τον πρώην πρόεδρο της Βραζιλίας Ζαΐχ Μπολσονάρου, «η ελπίδα λάμπει ξανά» στη Λατινική Αμερική.
Η αμερικανική κυβέρνηση επίσης «συνεχάρη» τον Χαβιέρ Μιλέι για τη νίκη του, με τον υπουργό Εξωτερικών Άντονι Μπλίνκεν να χαιρετίζει τη «μεγάλη συμμετοχή» και την «ειρηνική διεξαγωγή» της διαδικασίας και τον σύμβουλο εθνικής ασφαλείας της αμερικανικής προεδρίας Τζέικ Σάλιβαν να διαβεβαιώνει πως η κυβέρνηση του Τζο Μπάιντεν «ανυπομονεί» να οικοδομήσει σθεναρή σχέση με την επόμενη κυβέρνηση της Αργεντινής, βασισμένη «στα ανθρώπινα δικαιώματα, στις δημοκρατικές αξίες και στη διαφάνεια».
Από την άλλη ο πρόεδρος της Βραζιλίας Λουίς Ινάσιο Λούλα ντα Σίλβα – τον οποίο ο Χαβιέρ Μιλέι έχει χαρακτηρίσει «διεφθαρμένο κομμουνιστή», απειλώντας να διακόψει τις σχέσεις με την κυβέρνησή του, όπως και με αυτή της Κίνας – ευχήθηκε «καλή τύχη και καλή επιτυχία» στην επόμενη κυβέρνηση της Αργεντινής, αποφεύγοντας να αναφερθεί ονομαστικά στον εκλεγμένο ομόλογό του.
Ο σοσιαλδημοκράτης πρόεδρος της Κολομβίας Γουστάβο Πέτρο από την πλευρά του προτίμησε να αφήσει κατά μέρος τις ευγένειες: «Η άκρα δεξιά κέρδισε στην Αργεντινή (…) Λυπηρό για τη Λατινική Αμερική και θα δούμε», τόνισε.