Ισπανική υποχώρηση απέναντι στον κορωνοϊό - Ρεπορτάζ του Κώστα Αργυρού

Η Ισπανία έμοιαζε να έχει θέσει υπό έλεγχο την πανδημία. Ομως εδώ και δύο εβδομάδες τα κρούσματα πολλαπλασιάζονται με ρυθμούς ταχύτερους εκείνων σε άλλες χώρες, που επίσης είχαν χτυπηθεί σοβαρά από το «πρώτο κύμα»

Mε 44.000 νέα κρούσματα εντός δύο εβδομάδων και στην κορύφωση της τουριστικής σεζόν η Ισπανία των 47 εκατομμυρίων είναι λογικό να έχει αρχίσει να κυριεύεται από ανησυχία. Για να καταλάβει κανείς τη σοβαρότητα της κατάστασης αρκεί να συγκρίνει τα αντίστοιχα νούμερα της Ιταλίας των 60 περίπου εκατομμυρίων κατοίκων. Εδώ στο ίδιο διάστημα έχουν επιβεβαιωθεί 4.700 νέες μολύνσεις. Δύο μήνες μετά την φαινομενική υποχώρηση του ιού και την σταδιακή χαλάρωση των απαγορεύσεων πολλοί μιλούν για την εμφάνιση ενός νέου κύματος και ζητούν περισσότερους περιορισμούς.

Πριν από λίγες μέρες, μια ειδική υγειονομική μονάδα του ισπανικού στρατού δημιούργησε ένα προσωρινό νοσοκομείο στη Σαραγόσα. Κατά πολλούς μια ζοφερή προειδοποίηση ότι η χώρα απέχει πολύ από να νικήσει οριστικά τον ιό. Οι αρχές μίλησαν για ένα προληπτικό μέτρο. Αλλά κανείς δεν έχει ξεχάσει τις εικόνες από τα υπερπλήρη νοσοκομεία, πριν από λίγους μήνες, όταν ο αριθμός των θανάτων άγγιζε καθημερινά τους 1.000.

Αν υπάρχει ένα παρήγορο στοιχείο αυτό έχει να κάνει με την ηλικία των νέων ασθενών, που είναι συνήθως νεαρότεροι και δεν χρειάζονται νοσηλεία ή είσοδος στις μονάδες εντατικής θεραπείας. Ωστόσο, οι ανησυχίες
αυξάνονται καθώς οι κλινικές αντιμετωπίζουν περισσότερους ασθενείς. Ο αριθμός των νοσοκομειακών εισαγωγών έχει πενταπλασιαστεί από τις αρχές Ιουλίου.

Μέσα σε μια εβδομάδα, 805 μολυσμένα άτομα νοσηλεύτηκαν, όπως ανακοίνωσε η κυβέρνηση την Τρίτη. Οι μισοί από τους θανάτους κατά την περίοδο αυτή προήλθαν από την περιοχή του Αραγκόν γύρω από τη Σαραγόσα. Στο κόκκινο βρίσκεται και η περιοχή γύρω από την Μαδρίτη, όπου ο αριθμός των εισαγωγών στα νοσοκομεία έχει φτάσει πλέον τις 4.600 την εβδομάδα.

Την ίδια στιγμή οι ειδικοί προσπαθούν να κατανοήσουν γιατί η Ισπανία υποφέρει περισσότερο από την πανδημία από τους γείτονές της. Μια πρώτη εκτίμηση λέει ότι η έκταση του δεύτερου κύματος εξαρτάται από την αντίδραση του συστήματος υγείας στο πρώτο. Οπου δηλαδή υπήρξε καλύτερη καταγραφή και περιορισμός των κρουσμάτων τώρα η κατάσταση μοιάζει θετικότερη. Κάτι τέτοιο συνέβη σε πιο αραιοκατοικημένες περιοχές, όπως η αγροτική βορειοδυτική Ισπανία. Αλλά σε άλλα μέρη της χώρας, όπου η
κατάσταση είχε ξεφύγει από τον έλεγχο και οι αρχές έτρεχαν πίσω από τις εξελίξεις υπάρχει τώρα ο κίνδυνος να επαναληφθεί το ίδιο.

Σε μια ανοιχτή επιστολή τους στο έγκυρο ιατρικό περιοδικό «The Lancet» είκοσι Ισπανοί επιδημιολόγοι ζητούν μια ανεξάρτητη έρευνα για τον εντοπισμό των αδυναμιών, που έκαναν την Ισπανία πιο ευάλωτη απέναντι στον sars-cov-2, παρά το ισχυρό σύστημα υγείας της.

Οι επιστήμονες επισημαίνουν ότι το φαινόμενο της πανδημίας είναι πολυπαραγοντικό. Επισημαίνουν για παράδειγμα τις σοβαρές οικονομικές ανισότητες στην Ισπανία, οι οποίες πλήττουν σοβαρότερα τους φτωχότερους ανθρώπους, ιδίως τους εργάτες συγκομιδής. Μιλούν επίσης για ένα ανεπαρκώς στελεχωμένο
σύστημα παρακολούθησης πανδημιών και την υπερμεγέθη τουριστική βιομηχανία της χώρας. Εξάλλου όπως και σε άλλες χώρες του Νότου οι οικογένειες ζουν συχνά με αρκετές γενιές κάτω από την ίδια στέγη, κάτι που ευνοεί τη μετάδοση. Ολα αυτά μαζί με άλλους παράγοντες πιθανώς να δημιούργησαν το μοιραίο μείγμα και απειλούν τώρα με ένα δεύτερο κύμα.

Σε αντίθεση πάντως με ότι συμβαίνει για παράδειγμα στην Ελλάδα κάποιες περιφέρειες απαιτούν τώρα από την κεντρική κυβέρνηση στη Μαδρίτη να τους επιτρέψει τα τοπικά lockdown. Προς το παρόν οι κεντρικές υπηρεσίες υγείας περιορίζονται να κάνουν συστάσεις προς τους πολίτες για περιορισμό άσκοπων μετακινήσεων και προφυλάξεις. Το Υπουργείο Υγείας ανέπτυξε πρόσφατα μια εφαρμογή προειδοποίησης για τα κινητά τηλέφωνα, αλλά ορισμένες πόλεις δεν διαθέτουν αρκετό προσωπικό για να υποστηρίξουν το πρόγραμμα και να εντοπίσουν τις επαφές μολυσμένων πολιτών.