Κυρ. Μητσοτάκης: Η κλιματική κρίση απαιτεί αλλαγές–Είμαστε έτοιμοι για τολμηρές λύσεις
Η κλιματική κρίση είναι εδώ και μας δείχνει ότι όλα πρέπει να αλλάξουν. Από τον προσανατολισμό της Οικονομίας, μέχρι την ενεργειακή πολιτική. Και από τη λειτουργία του κράτους μέχρι και την συμπεριφορά των πολιτών. Τα δεδομένα απαιτούν τολμηρές λύσεις για τις οποίες είμαι έτοιμος, τόνισε ο Κυριάκος Μητσοτάκης, στη συνέντευξη Τύπου στη Γενική Γραμματεία Ενημέρωσης και Επικοινωνίας, σχετικά με εξελίξεις στο θέμα των πυρκαγιών των τελευταίων ημερών.
«Πρωταρχικός μας στόχος στις φυσικές καταστροφές ήταν, είναι και θα είναι η προστασία της ζωής. Ανθρώπων και ζώων» συνέχισε ο πρωθυπουργός που σημείωσε ότι «πετύχαμε να προστατέψουμε χιλιάδες ανθρώπους, χάσαμε όμως δάση και περιουσίες».
Είναι σημαντικό ότι δεν θρηνήσαμε θύματα στη μεγαλύτερη επέλαση φωτιάς που είχαμε εδώ και χρόνια, ανέφερε ο Κυριάκος Μητσοτάκης, εξηγώντας ότι είχαμε σχεδόν 100 ταυτόχρονες πυρκαγιές κάθε ημέρα, αλλά και ότι η πρακτική των οργανωμένων εκκενώσεων απέδωσε.
Παράλληλα ευχαρίστησε όσους συμμετείχαν στις μάχες της πυρόσβεσης λέγοντας «χάρη στην αυτοθυσία όλων των μαχητών μπορούμε να είμαστε πιο αισιόδοξοι και τους ευχαριστώ για αυτό».
Ο πρωθυπουργός στάθηκε και στην συμβολή των Μέσων Μαζικής Επικοινωνίας. «Ευχαριστώ τα ΜΜΕ και ειδικά τους ρεπόρτερ που βρέθηκαν στο πεδίο για την αντικειμενική κάλυψη των γεγονότων. Βοήθησαν την κοινή γνώμη και εμάς να αντιληφθούμε τι συμβαίνει. Βρίσκομαστε στην 10η ημέρα μιας πρωτοφανούς επίθεσης της φύσης που τροφοδότησε ένας πρωτοφανής καύσωνας και μία πολύμηνη ξηρασία. Κατόπιν της βοήθειας, όλων που βρέθηκαν στην πρώτη γραμμή, μπορούμε σήμερα να είμαστε πιο αισιόδοξοι» είπε και συμπλήρωσε. «Είμαστε όμως στα μέσα Αυγούστου και μας περιμένουν ακόμη δύσκολες ημέρες. είμαστε εδώ για να μιλήσουμε για όλα, πόσο θωρακισμένοι ήμασταν, αλλά και τι λάθη κάνουμε, πως οργανώσαμε την Πολιτική Προστασία. Η κλιματική κρίση είναι εδώ και μας υποδεικνύει πως όλα πρέπει να αλλάξουν, από την οικονομία έως τη λειτουργία του Κράτους και την καθημερινότητα. Τα δεδομένα απαιτούν τολμηρές λύσεις για τις οποίες είμαι έτοιμος. Εξ αρχής κυρίαρχος στόχος μας είναι η προστασία της ζωής, των ανθρώπων και των ζωών. Ακολουθεί η προστασία των σπιτιών των κρίσιμων υποδομών και του περιβάλλοντος. Η κλιματική κρίση επιβάλλει πλέον μία δραστικά διαφορετική αντιμετώπιση. Οι νέες συνθήκες δικαιώνουν την δική μου επιλογή να καταστεί το περιβάλλον εθνικός στόχος προτεραιότητας. Η απολιγνιτοποίηση, οι πόροι του Ταμείου Ανάκαμψης και το νέο ΕΣΠΑ μας δίνουν πολύ ισχυρά χρηματοδοτικά εργαλεία. Και με το νέο κλιματικό νόμο που θα ψηφιστεί εντός των επομένων μηνών. Η Ελλάδα θα καταθέσει στα διεθνή φόρα τολμηρές προτάσεις. Στη MED9 θα καταστεί η αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής κυρίαρχο θέμα. Φιλοδοξία μου είναι να υπογράψουμε την Διακήρυξη των Αθηνών για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής στη Μεσόγειο».
Και ο πρωθυπουργός συμπλήρωσε: «Αυτή η κυβέρνηση και θέλει και ξέρει και μπορεί και θα ξαναχτίσει πλάι στους πολίτες ό,τι καταστράφηκε. Προσωπική μου δέσμευση να ξαναφτιάξουμε ό,τι καταστράφηκε. Οι αποζημιώσεις θα αρχίσουν να καταβάλλονται μέσα στις επόμενες ημέρες. Η αρνητική εμπειρία από την καταστροφή να γίνει θετική δύναμη αλλαγής. Αλλά και αλλαγή συμπεριφοράς κάθε πολίτη ξεχωριστά ώστε η κοινωνία των πολιτών να καταστεί συμμέτοχος των αλλαγών. Πρόκειται για εθνικό στόχο και επαναλαμβάνω πως είναι απαραίτητη η συμβολή της αξιωματικής αντιπολίτευση. πρέπει να διαλέξει τι θέλει να κάνει καθώς συχνά κάθε νηφάλια τοποθέτηση της διαδέχεται μία διχαστική θέση στελέχους της».
Οι ευθύνες θα αποδοθούν την κατάλληλη στιγμή-Η κυβέρνηση έχει αποδείξει ότι δεν διστάζει να αναγνωρίσει τα λάθη της
Αμέσως μετά την εισαγωγική τοποθέτησή του στη συνέντευξη Τύπου που παραχωρεί ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης για τις εξελίξεις στο θέμα των πυρκαγιών απάντησε σε ερωτήσεις δημοσιογράφων.
Σε ερώτηση σχετικά με τις τυχόν αστοχίες που θα εντοπιστούν και τις ευθύνες που θα αποδοθούν και το κατά πόσο αυτή η απόδοση θα γίνει σε πολιτικό ή υπηρεσιακό επίπεδο, ο πρωθυπουργός απάντησε:
Μίλησα απηχώντας και το προσωπικό μου συναίσθημα αλλά αξιολογώντας και τον ρόλο μου ως πρωθυπουργός και ζήτησα συγνώμη από τους πολίτες. Το έκανα γιατί το αισθάνθηκα ως μία προσωπική ανάγκη. Όταν αυτά που βλέπεις γύρω σου σε συγκλονίζουν και αντιδράς.
Αυθόρμητη συμπεριφορά αλλά και πολιτική πράξη ήταν η συγνώμη μου που σηματοδοτεί την απόφαση για δράση. Είναι μία προωθητική ενέργεια, η αφετηρία για να γίνουν αυτά που πρέπει να γίνουν ώστε να μην επαναληφθεί αυτή η εμπειρία στο μέλλον.
Κάποια μαθήματα τα έχουμε ήδη πάρει. Οι ευθύνες στο βαθμό που μπορούν να προσωποποιηθούν θα αποδοθούν την κατάλληλη στιγμή και σίγουρα όχι την ώρα της μάχης.
Οι ευθύνες δε ναφορούν μόνο σε πρόσωπα και δεν πρέπει να αποδίδονται εν βρασμώ ψυχής. Η κυβέρνηση έχει αποδείξει ότι δεν διστάζει να αναγνωρίσει τα λάθη της.
Οι πολίτες δεν θα είναι αβοήθητοι, το κράτος θα είναι δίπλα τους
Οι πολίτες δεν θα είναι αβοήθητοι το κράτος θα είναι δίπλα τους, είπε ο κ. Μητσοτάκης απαντώντας σε ερώτηση για το τι θα κάνει η Επιτροπή Μπένου.
Ο πρωθυπουργός είπε ότι ξεπερνά η καταστροφή την οικονομική επίπτωση από την πυρκαγιά, και ζήτησε βοήθεια «από έναν έμπειρο άνθρωπο που γνωρίζει να χτίζει ο ίδιος μέσα από συντρίμμια, προκειμένου να χτίσουμε το μέλλον της Εύβοιας». Είπε ακόμη ότι οι παρεμβάσεις θα γίνουν σε δυο επίπεδα. Πρώτον βραχυπρόθεσμες παρεμβάσεις ανακούφισης πληγέντων αλλά και δεύτερον άμεσες παρεμβάσεις για το φυσικό περιβάλλον ώστε οι περιοχές που επλήγησαν να προστατευθούν από καιρικά φαινόμενα.
Το πακέτο της στήριξης στην Βόρεια Εύβοια είναι το ενδεδειγμένο και όχι γενναιόδωρο είπε ο κ. Μητσοτάκης και πρόσθεσε ότι πρέπει να γίνει γρήγορα η εκταμίευση των χρημάτων και να ενοποιηθούν σε μια πλατφόρμα όλα τα Ταμεία αρωγής για να γίνει μια αίτηση απο τους πολίτες να αποζημιωθούν.
«Γνωρίζω τον κ. Μπένο καλά, έχω προσωπική άποψη, και την επόμενη Τετάρτη θα συναντηθώ μαζί του για να βάλουμε μπρος τη μακροπρόθεσμη δουλειά ανάταξης της οικονομίας της περιοχής με έργα υποδομής» είπε ο κ. Μητσοτάκης τονίζοντας ότι «θα έχουμε αντικειμενική εκτίμηση ζημιάς στον αγροτικό τομέα και θα στηρίξουμε τον τουρισμό της Βόρειας Εύβοιας. Έχουμε χρηματοδοτικά εργαλεία και τη γνώση να πετύχουμε την ανάταξη. Καταλαβαίνω απόλυτα την οργή και την απογοήτευση των κατοίκων της βόρειας Εύβοιας».
Δυσκολεύομαι να αντιληφθώ ποιος μπορεί να ασκεί κριτική για μια πολιτική η οποία έχει ως υπέρτατο στόχο την προστασία της ανθρώπινης ζωής
Σε ερώτηση σχετικά με τις εκκενώσεις μέσω των οποίων «προφανώς και σώθηκαν ζωές» και τις αιτιάσεις της αντιπολίτευσης για το ότι έτσι χάθηκαν περιουσίες και φυσικός πλούτος, ο πρωθυπουργός τόνισε:
«Δυσκολεύομαι να αντιληφθώ ποιος μπορεί να ασκεί κριτική για μια πολιτική η οποία έχει ως υπέρτατο στόχο την προστασία της ανθρώπινης ζωής. Θεωρώ χυδαία τη σπέκουλα που χτίστηκε κυρίως στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης πάνω στην επιλογή των εκκενώσεων. Έχουμε πολύ τραυματικές εμπειρίες στο συλλογικό υποσυνείδητο από άλλες πυρκαγιές του παρελθόντος. Στις προτεραιότητές μας όταν μιλούσαμε για τις αλλαγές της Πολιτικής Προστασίας τους είπα ότι πρέπει να έχουμε έναν οργανωμένο μηχανισμό εκκενώσεων για να μη χάνονται ανθρώπινες ζωές».
Μάλιστα ο πρωθυπουργός εξήρε τη λειτουργία του 112 επισημαίνοντας ότι ένα τέτοιο σύστημα δεν διαθέτουν άλλες πολύ πιο οργανωμένες χώρες όπως ίσως ούτε η Γερμανία.
Και επεσήμανε: «Μας ασκείται κριτική γιατί προστατεύσαμε αποτελεσματικά την ανθρώπινη ζωή; Θα ήθελα να συμφωνήσουμε ότι στην προσπάθεια να ανταποκριθούμε στις νέες συνθήκες συνιστά κατάκτηση η λειτουργία του 112. Βέβαια δεν περιοριστήκαμε μόνο στις προληπτικές εκκενώσεις. Αυτά που βλέπουμε σήμερα είναι αυτά τα οποία κάηκαν αλλά δεν βλέπουμε αυτά τα οποία σώθηκαν. Χάρη στις υπεράνθρωπες προσπάθειες και των πυροσβεστών και των εθελοντών και των ίδιων των πολιτών, σώθηκαν αμέτρητα σπίτια».Υπογράμμισε ακόμη ότι ο αριθμός των καμένων σπιτιών δεν είναι τόσο μεγάλος σε σχέση με την έκταση της πυρκαγιάς.
Δεν είναι πανάκεια τα εναέρια μέσα αλλά είναι απαραίτητα για την αντιμετώπιση των πυρκαγιών
Τα εναέρια μέσα ήταν περισσότερα από κάθε άλλη φορά είπε ο πρωθυπουργός απαντώντας σε σχετική ερώτηση, τονίζοντας ότι υπήρχαν επιπλέον 20 εναέρια μέσα, από τα ρωσικά αεροσκάφη Ιλιούσιν, έως τα μικρά ελικοφόρα που απεστάλησαν από πολλές χώρες. Ο κ. Μητσοτάκης τόνισε ότι ο κ. Χαρδαλιάς εξήγησε ότι όλα δεν πετάνε ταυτόχρονα, τα μισά πετάνε και τα άλλα εφοδιάζονται και πρόσθεσε ότι τα ενάερια μέσα ήταν αποτελεσματικά. Πρόσθεσε επίσης ότι στο σχέδιο της Πολιτικής προστασίας που εκπονήθηκε πριν από τις πυρκαγιές, προβλέπεται σημαντικότατη ενίσχυση του στόλου με απόκτηση νέων Καναντέρ και μικρών ελικοφόρων, καθώς και ιδιωτικών ελικοπτέρων. «Δεν είναι πανάκεια τα εναέρια μέσα αλλά είναι απαραίτητα για την αντιμετώπιση των πυρκαγιών. Στο ερώτημα που ήταν τα εναέρια μέσα η απάντηση δόθηκε από τον κ. Χαρδαλιά. Δυστυχώς όμως δεν μπορούμε να έχουμε ένα εναέριο μέσο για κάθε εστία πυρκαγιάς» συμπλήρωσε ο κ.Μητσοτάκης.
Δώσαμε 51 εκατομμύρια φέτος για πρόληψη και προγραμματίζουμε να δώσουμε πολύ περισσότερα - Αυτό που παραλάβαμε δε ήταν σίγουρα επιτελικό και σε πολλές περιπτώσεις ούτε κράτος
Απαντώντας στη συνέχεια σε ερώτηση σχετικά με το τι φταίει τελικά, ο Μηχανισμός Πολιτικής Προστασίας, τα πρόσωπα που διαχειρίστηκαν την πυρκαγιά ή αποδείχθηκε ανεπαρκές το επιτελικό κράτος, ο πρωθυπουργός επεσήμανε:
«Θεωρώ πολύ σημαντικό να δούμε με καθαρό μυαλό τι πήγε λάθος και πώς θα γίνουμε καλύτεροι από δω και στο εξής.
Πιστεύω ότι ορισμένες από αυτές τις προτεραιότητες που θα προσπαθήσω να σας δώσω σύντομα είχαν ήδη αναδειχθεί και αποτελούσαν μέρος του σχεδιασμού μας.
Γίνεται μια μεγάλη κουβέντα για το ζήτημα της πρόληψης που παίζει σημαντικό ρόλο στη συνολική διαχείριση των δασικών οικοσυστημάτων και την αντιμετώπιση δασικών πυρκαγιών. Δώσαμε 51 εκατομμύρια φέτος για πρόληψη και προγραμματίζουμε να δώσουμε πολύ περισσότερα. Πρέπει να είμαστε σίγουροι όμως ότι αυτή οι πόροι θα μπορούν να απορροφηθούν σωστά.
Έδωσε στη συνέχεια δύο παραδείγματα σχετικά με το τι δούλεψε και τι δε δούλεψε σωστά επισημαίνοντας πως με πρωτοβουλία της Πολιτικής Προστασίας καθαρίστηκαν 19 οικισμοί και κοινότητες, όπου κρίναμε ότι έπρεπε να παρέμβουμε για να γλιτώσουμε κάποιες απ’ αυτές. Η Ιπποκράτειος Πολιτεία ήταν μία απ' αυτές και γι αυτό σώθηκε ο οικισμός αν και χάθηκαν κάποια σπίτια.
Τα βασιλικά κτήματα είναι, πρέπει να σας πω, μέσα στην καρδιά μου όπως και για πολλούς Αθηναίους. Είχαμε θέσει προτεραιότητα να παρέμβουμε και να μην έχουμε κάποια ζημιά και λυπάμαι που δεν τα καταφέραμε. Όμως δεν είναι ότι δεν προσπαθήσαμε.
Ένα μεγάλο πρόβλημα προέκυψε από τη φωτιά στη Βαρυμπόμπη την οποία δυστυχώς δεν προφθάσαμε να καθαρίσουμε».
Στη συνέχεια ο πρωθυπουργός τόνισε πως πρέπει να δοθεί έμφαση στη γρήγορη προσβολή της φωτιά από αέρος, ώστε να υπάρχει παρέμβαση όσο το δυνατόν πιο γρήγορα στην αρχή της πυρκαγιάς.
«Υπάρχουν προβλήματα που αφορούν την οργάνωση, τις αρμοδιότητες, τη στελέχωση ειδικά των δασικών υπηρεσιών».
Τόνισε πως υπάρχει πλέον μία ενιαία δασική πολιτική και δύο πυλώνες: η Πολιτική Προστασία για τη διαχείριση της κρίσης και το Υπουργείο Περιβάλλοντος που θα χαράσσει τη δασική πολιτική και θα υπάρχει ακόμη μεγαλύτερη όσμωση των δύο αυτών πυλώνων.
Στη συνέχεια υπογράμμισε τη δυσκολία στις περιπτώσεις που έχουμε συμβίωση του φυσικού και του δομημένου περιβάλλοντος. Είναι σαφές ότι πια ότι πρέπει να δημιουργηθεί μία ζώνη, πλάτους που θα μας ορίσουν οι ειδικοί στα οποία δεν θα μπορούμε να φυτέψουμε πεύκα αλλά άλλα βραδύκαυστα φυτά.
«Άλλα πολλά πρέπει να αλλάξουν και στο κομμάτι αυτό» είπε ο πρωθυπουργός και τόνισε όσον αφορά το Επιτελικό Κράτος ότι «το Επιτελικό Κράτος δεν σβήνει φωτιές με τη μάνικα αλλά συντονίζει, ορίζει προτεραιότητες, αξιολογεί και επιβλέπει» προσθέτοντας ότι έχει πετύχει πάρα πολλά αυτούς τους μήνες.
«Τολμώ να πω σε αυτούς που μας ασκούν κριτική ότι αυτό που παραλάβαμε δε ήταν σίγουρα επιτελικό και σε πολλές περιπτώσεις ούτε κράτος», κατέληξε.
Του χρόνου θα είμαστε καλύτεροι - Θα παρέμβουμε προληπτικά
Σε ερώτηση εάν υπήρξε καθυστέρηση στην κατάθεση του αιτήματος συνεισφοράς από τα ξένα κράτη, ο πρωθυπουργός τόνισε με έμφαση το αίτημα κατατέθηκε εντός ωρών από τη στιγμή που η πραγματικότητα ξεπερνούσε τις δυνάμεις μας. Ήταν συγκινητικό που 24 χώρες συνέδραμαν με όλα εναέρια μέσα με πεζοπόρα τμήματα και οχήματα είπε ο πρωθυπουργός. Τόνισε ότι κινητοποιήθηκε ο μηχανισμός και ήταν πολύ σημαντική η βοήθεια που εστάλη.
«Ξεπεράσαμε τις προσδοκίες, σηκώθηκαν πολλά τηλέφωνα και από εμένα προσωπικά για να έχουμε αυτή τη βοήθεια. Δεν ήρθε μόνη της. Η διπλωματία αλληλεγγύης μπορεί να ασκηθεί από τη χώρα μας» είπε ο κ. Μητσοτάκης.
Σε ερώτηση για την αποτελεσματικότητα του σχεδίου πρόληψης πυρκαγιών που ανακοινώθηκε πριν από τις πυρκαγιές ο κ. Μητσοτάκης είπε ότι «εκ του αποτελέσματος κρινόμαστε. Πέρσι είχαμε ελάχιστε πυρκαγιές αλλά φέτος βιώσαμε αυτό που βιώσαμε» είπε ο κ. Μητσοτάκης και πρόσθεσε ότι «ήταν πρωτοφανής ο καύσωνας που μετέτρεψε τη χώρα σε πυριτιδαποθήκη με αποτέλεσμα όλες οι πυρκαγιές που ξεκίνησαν - όχι όλες τυχαία, 600 ξέσπασαν μέσα σε επτά μέρες - κάποιες δεν ξέφυγαν αλλά κάποιες άλλες ξέφυγαν. Του χρόνου θα είμαστε καλύτεροι. Θα παρέμβουμε προληπτικά. Δεν μπορώ να ακυρώσω την προετοιμασία που έγινε αλλά το φαινόμενο ξεπέρασε τις δυνατότητές μας και το επίπεδο προετοιμασίας μας».
Είναι βέβαιο ότι δεν ήταν όλες οι πυρκαγιές τυχαίες αλλά δεν έχω τα στοιχεία για να πω αν ήταν οργανωμένο σχέδιο
Απαντώντας σε ερώτηση για το εάν υπήρξε σχέδιο εμπρησμών ο πρωθυπουργός είπε ότι αυτό θα το διερευνήσει η Δικαιοσύνη. «Έχω εμπιστοσύνη στη Δικαιοσύνη και πιστεύω ότι θα καταλήξει σε ένα πόρισμα. Είναι βέβαιο ότι δεν ήταν όλες οι πυρκαγιές τυχαίες. Δεν έχω όμως τα στοιχεία για να πω αν ήταν οργανωμένο σχέδιο. Αλλά το γεγονός ότι είχαμε αυτές τις θερμοκρασίες έκανε το έργο των εμπρηστών πολύ πιο εύκολο» είπε χαρακτηριστικά ο κ. Μητσοτάκης.
Παντελώς ανυπόστατη η συζήτηση που συνδέει τις πυρκαγιές με την κατασκευή ανεμογεννητριών
Σε ερώτηση σχετικά με την έντονη συζήτηση για το κατά πόσο δεν προστατεύθηκε το Τατόι, γιατί μια καμένη έκταση εκεί θα ευνοήσει περιπτώσεις αλλαγής χρήσης γης και επενδύσεις σε real estate, αλλά και το ότι η καμένη έκταση στην Εύβοια συνδέεται με ανεμογεννήτριες, ο πρωθυπουργός είπε:
«Παρακολουθώ κι εγώ αυτή τη συζήτηση και είναι παντελώς ανυπόστατη γιατί το Σύνταγμα προβλέπει την άμεση κήρυξη των καμένων εκτάσεων σε αναδασωτέες.
Το ίδιο το Σύνταγμα επιτρέπει όπου υπάρχουν συγκεκριμένοι λόγοι δημόσιου συμφέροντος να γίνουν αλλαγές. «Δεν χρειαζόταν να καούν δάση για να κατασκευαστούν ανεμογεννήτριες. Μπορούσαν να φτιαχτούν ακόμη και μέσα στα δάση όπως έχουν φτιαχτεί σε πολλά δάση. Αυτή η δαιμονοποίηση των ανεμογεννητριών βρίσκεται απέναντι στην πολιτική επιλογή όλου του πλανήτη να μεταφερθεί προς μονάδες παραγωγής ενέργειας που δεν εκπέμπουν διοξείδιο του άνθρακα. Θα κάνουμε τη μετάβαση χρησιμοποιώντας τον ήλιο και τον άνεμο. Οι ανεμογεννήτριες δεν είναι εχθροί είναι σύμμαχοι σε αυτή την προσπάθεια».
Θα παρακαλούσα για το ζήτημα αυτό να έχουμε πολύ πιο καθαρό μυαλό και να επιστρατεύσουμε τη λογική και όχι το συναίσθημα, είπε κλείνοντας.