Στα ύψη τα ληξιπρόθεσμα χρέη λόγω της πανδημίας
Ο όγκος των νέων ληξιπρόθεσμων οφειλών και οι φορολογικές και ασφαλιστικές υποχρεώσεις που βρίσκονται σε αναστολή αποτελούν ενδείξεις των μεγάλων προβλημάτων που αντιμετωπίζει η πραγματική οικονομία. Μετά το εμβόλιο, η ελληνική οικονομία δεν θα επιστρέψει σε μία κανονικότητα, όπως ήταν πριν από την πανδημία, αλλά σε μία νέα κανονικότητα με επιχειρήσεις βαριά τραυματισμένες από την υγειονομική κρίση και με την ανεργία στα ύψη.
Οπως προκύπτει από τα στοιχεία του Γραφείου Προϋπολογισμού της Βουλής, οι νέες ληξιπρόθεσμες οφειλές που δημιουργήθηκαν το τρίτο τρίμηνο (Απρίλιος – Ιούνιος) είναι αυξημένες κατά 2,1 δισ. ευρώ, ενώ οι αναστολές που θα «ξεπαγώσουν» το 2021 ανέρχονται σε 1,567 δισ. ευρώ, χωρίς μάλιστα να συνυπολογίζονται και οι αναστολές υποχρεώσεων του Δεκεμβρίου.
Σημάδια κόπωσης
Μετά το άνοιγμα της αγοράς από το πρώτο lockdown εμφανίστηκαν τα πρώτα σημάδια κόπωσης από τις επιχειρήσεις και τα φυσικά πρόσωπα. Οσοι δεν βρίσκονταν στους πληττόμενους ΚΑΔ και οι υποχρεώσεις τους δεν ανεστάλησαν, φαίνεται πως δεν κατάφεραν να αντεπεξέλθουν σε αυτές. Και ενώ το διάστημα πριν από την πανδημία η δημιουργία νέων ληξιπρόθεσμων οφειλών είχε υποχωρήσει σημαντικά, από τα υψηλά επίπεδα που ήταν στα χρόνια των μνημονίων (1 δισ. ευρώ απλήρωτοι φόροι τον μήνα), πλέον εμφανίζονται τάσεις σημαντικής αύξησής τους.
Ουσιαστικά, χιλιάδες επιχειρήσεις και ελεύθεροι επαγγελματίες που θα αναζητούν βηματισμό, εφόσον η παρένθεση της υγειονομικής κρίσης κλείσει μέχρι τα τέλη του ερχόμενου Απριλίου, θα βρεθούν αντιμέτωποι με τις παλαιές υποχρεώσεις της πρώτης καραντίνας, τις υποχρεώσεις της δεύτερης, αλλά και με τις τρέχουσες καταβολές του 2021 και το «ξεπάγωμα» τραπεζικών δόσεων. Η εξέλιξη αυτή είναι εξαιρετικά πιθανό να δημιουργήσει νέα ληξιπρόθεσμα χρέη στο Δημόσιο και στα ασφαλιστικά ταμεία, καθώς και νέα κόκκινα δάνεια.
Είναι ενδεικτικό ότι η υστέρηση εσόδων για το 2020 είχε υπολογιστεί στην εισηγητική έκθεση του προϋπολογισμού στα 7,9 δισ. ευρώ σε σχέση με τον αρχικό στόχο και, πλέον, όλα δείχνουν ότι η «τρύπα» θα αγγίξει, ενδεχομένως και να ξεπεράσει, τα 10 δισ. ευρώ, καθώς η αγορά παραμένει κλειστή, ενώ ταυτόχρονα έχουν ανασταλεί οι πληρωμές των ρυθμισμένων δόσεων και έχει επεκταθεί κατά ένα δίμηνο η πληρωμή των τελών κυκλοφορίας.
Μόνο από τη μείωση της κατανάλωσης οι απώλειες εσόδων υπολογίζονται στα 4,6 δισ. ευρώ και με βάση τους τελευταίους υπολογισμούς θα ξεπεράσει τα 5,5 δισ. ευρώ, που είναι και η μεγαλύτερη πληγή για τον προϋπολογισμό του τρέχοντος έτους. Οι εξελίξεις αναγκάζουν το οικονομικό επιτελείο να σχεδιάζει νέα μέτρα για στήριξη επιχειρήσεων και νοικοκυριών. Ηδη έχει ανακοινωθεί ένας ακόμα κύκλος επιστρεπτέας προκαταβολής τον Ιανουάριο του 2021, ύψους 1 δισ. ευρώ, ενώ είναι εξαιρετικά πιθανό να ακολουθήσουν επιπλέον δύο κύκλοι.
Τα έσοδα του Νοεμβρίου
Σύμφωνα με πληροφορίες, τα έσοδα του προϋπολογισμού για τον μήνα Νοέμβριο κινήθηκαν εντός των νέων στόχων που τέθηκαν από την κυβέρνηση και προβλέπονται στην εισηγητική έκθεση που κατατέθηκε στη Βουλή. Σε σύγκριση όμως με τις αρχικές προβλέψεις είναι μειωμένα περίπου 20%. Από τα στοιχεία που έχει το υπουργείο Οικονομικών προκύπτει ότι οι φορολογούμενοι φαίνεται να πλήρωσαν τον φόρο εισοδήματος και τον ΕΝΦΙΑ. Ωστόσο, όπως ήταν αναμενόμενο, για έναν ακόμη μήνα καταγράφεται σημαντική πτώση στους φόρους κατανάλωσης και ιδιαίτερα στον ΦΠΑ.
