Τι συμβαίνει φέτος με τον τουρισμό - Άρθρο του Τάσου Καραμήτσου
Ο τουρισμός «δουλεύει» μεσομακροπρόθεσμα, υπάρχει μια χρονοκαθυστέρηση για να πάει καλά ή το αντίθετο, γι’ αυτό θέλει τεράστια προσοχή και συμμάζεμα, γιατί θα το βρούμε μπροστά μας τα επόμενα χρόνια.
Γράφει ο Τάσος Καραμήτσος στο newmoney.gr
Βρισκόμαστε πλέον στην καρδιά του καλοκαιριού (άλλωστε δυστυχώς φαίνεται και από τις φωτιές) και πέραν του ότι ο τουρισμός είναι εξαιρετικά ενδιαφέρον εν γένει ως θέμα, είναι η ώρα να γίνει ένας πρώτος απολογισμός για την τουριστική σεζόν
Πρώτα απ’ όλα, διά γυμνού οφθαλμού μοιάζει να είναι αυτή η τουριστική περίοδος πιο κάτω από την περυσινή ή του 2019, έτσι τουλάχιστον όπως πιστεύει η αγορά, η πιάτσα, να το πούμε έτσι, πλην της Αθήνας όπου είναι όλα γεμάτα. Αυτά τα λέει ο κόσμος που τα ακούει από τους ξενοδόχους και τους μαγαζάτορες, τα εστιατόρια, τα μπαρ και μπητς μπαρ. Γιατί τα στατιστικά των αφίξεων από τα αεροδρόμια (πλην Μυκόνου) δεν το φανερώνουν, ούτε καν τα δρομολόγια των πλοίων που περίπου είναι ίδια σε αριθμό επιβατών με πέρσι προς όλα σχεδόν τα νησιά. Απομένουν τα στατιστικά για τον οδικό τουρισμό, ο οποίος όμως μετά τον πόλεμο της Ουκρανίας είναι σχεδόν ασήμαντος.
Επειδή όλα φυσικά εξηγούνται, ούτε η αγορά έχει άδικο που γκρινιάζει, ούτε όμως και τα στατιστικά λένε ψέματα, ειδικά όταν προέρχονται από τη Fraport, τα λιμεναρχεία και φυσικά την Τράπεζα της Ελλάδος. Πρώτα απ’ όλα, το 2019 ο τουρισμός είχε πάρει φόρα διεθνώς και πήγαινε καλά γιατί ακόμα δεν είχαν εκδηλωθεί ούτε η πανδημία, αλλά ούτε και η ενεργειακή ακρίβεια και η πληθωριστική έκρηξη παγκοσμίως.
Αλλά και το 2022 ήταν μια χρονιά που οι πολίτες αισθάνθηκαν απελευθερωμένοι μετά την πανδημία για να… ξεχυθούν στα ταξίδια, ενώ ακόμα δεν είχαν νιώσει στην τσέπη τους την ακρίβεια. Αρα η σύγκριση του 2019 και του 2022 με τη φετινή σεζόν 2023 είναι εν ολίγοις μάλλον άδικη. Οι τουρίστες μένουν πιο λίγες ημέρες απ’ ό,τι πέρυσι, παρότι έρχονται στην Ελλάδα και μάλλον ξοδεύουν πιο λίγο γιατί τους γονάτισε η ακρίβεια του φετινού χειμώνα, αλλά και του τρέχοντος καλοκαιριού στις διακοπές τους.
Εδώ κάπου αρχίζουν τα εσωτερικά ζητήματα του ελληνικού τουρισμού που φυσικά, αν κοιτάξεις πίσω πολλά χρόνια, θα τα ξαναβρείς και τότε και οφείλονται σε μια λογική «συλλογικής αρπαχτής» που δυστυχώς ως νοοτροπία δεν εγκαταλείπει εύκολα τους… παροικούντες την Ιερουσαλήμ. Με απλά λόγια, είπαμε ότι πάει καλά ο τουρισμός και ότι μπορεί κάθε χρονιά να πηγαίνει όλο και καλύτερα, είπαμε ότι η χώρα συνολικά θα πάει πιο καλά και θα υπάρχει συνεχής ανάπτυξη, είπαμε ότι θα σπάμε το ένα ρεκόρ μετά το άλλο και μετά… αρχίσαμε τα φάλτσα.
Τα ξενοδοχεία και τα δωμάτια αύξησαν την τιμή τους από 30% έως 60% και όχι όσο λένε επισήμως οι φορείς που τους εκπροσωπούν, ζητούν τα χρήματα όλα μπροστά ή μεγάλες προκαταβολές, στα Airbnb η Ελλάδα έγινε η δεύτερη ακριβότερη χώρα μεταξύ των έξι ανταγωνιστικών μεσογειακών προορισμών, τα ακτοπλοϊκά εισιτήρια έμειναν στις περσινές τιμές ενώ τα καύσιμα έπεσαν κατά 45%. Οι ταβέρνες και τα εστιατόρια ακρίβυναν αγρίως, και μάλιστα όχι στη Μύκονο και τη Σαντορίνη που είναι αναμενόμενο, αλλά ακόμα και στα νησιά στην άγονη γραμμή, οι ξαπλώστρες, οι καφέδες, τα σουβλάκια, οι μπίρες, κυριολεκτικά τα πάντα.
Την ίδια ώρα, ξανάνοιξε η αγορά της Τουρκίας με τιμές κατά 30%-40% φτηνότερες από τις δικές μας αλλά και της Αιγύπτου, όπως επίσης επανήλθε πλήρως και η μεγάλη ευρωπαϊκή τουριστική δύναμη που λέγεται Ισπανία. Αν δει κανείς όλες τις σοβαρές επιστημονικές έρευνες και αναλύσεις του κλάδου, θα διαπιστώσει ότι λόγω της οικονομικής στενότητας που βίωσαν οι Ευρωπαίοι από την ενεργειακή κρίση και την πληθωριστική έκρηξη, ο πρώτος παράγων που υπολογίζει φέτος ο τουρίστας και ειδικά οι Γερμανοί, οι Γάλλοι και οι Βρετανοί (δηλαδή, οι τρεις μεγαλύτεροι πελάτες μας) είναι η σχέση ποιότητας – τιμής του παρεχόμενου προϊόντος (value for money). Αυτή ακριβώς τη στιγμή βρήκαμε εμείς να τα πάμε όλα στα ύψη!
Εκτός από τον εξωτερικό τουρισμό, όμως, υπάρχει και ο εσωτερικός, οι Ελληνες, ο οποίος, αν και όχι ο κυρίαρχος, δεν είναι διόλου ευκαταφρόνητος ειδικά για ορισμένα νησιά ή χερσαίους τουριστικούς προορισμούς, που δουλεύουν πολύ με τον εγχώριο τουρισμό και στο παρελθόν ήταν και αρκετά καλοί καταναλωτές. Ο συνδυασμός των εισιτηρίων της ακτοπλοΐας με τις αυξήσεις στη διαμονή και στην εστίαση θεωρώ ότι είναι και για τους Ελληνες τουρίστες ένα από τα πιο σημαντικά προβλήματα του φετινού καλοκαιριού που δημιουργεί και τις εντυπώσεις για χειρότερη χρονιά από πέρσι, κυρίως στις Κυκλάδες.
Είμαι σχεδόν βέβαιος, παρακολουθώντας το τουριστικό ρεπορτάζ από το 1985, ότι όταν θα «γίνει ταμείο», δηλαδή τον χειμώνα, τα νούμερα της σεζόν θα είναι αρκετά καλά, άντε λίγο πιο κάτω από το 2019 ή το 2022, ή και περίπου τα ίδια σε συνάλλαγμα ή αφίξεις. Ομως ο τουρισμός «δουλεύει» μεσομακροπρόθεσμα, υπάρχει μια χρονοκαθυστέρηση για να πάει καλά ή το αντίθετο, γι’ αυτό θέλει τεράστια προσοχή και συμμάζεμα, γιατί θα το βρούμε μπροστά μας τα επόμενα χρόνια.
