Ο ΚΟΣΜΟΣ ζητάει την κήρυξη της χώρας σε κατάσταση κλιματικής έκτακτης ανάγκης
Τη Δευτέρα 22 Απριλίου δημοσιεύτηκε από την Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Copernicus, η ετήσια «Έκθεση για το κλίμα της Ευρώπης το 2023». Τα κυριότερα πορίσματα της Έκθεσης έρχονται να επιβεβαιώσουν τα όσα ήδη γνωρίζουμε για την επιτάχυνση της κλιματικής κρίσης και τις επιπτώσεις της στην ανθρωπότητα.
Πιο συγκεκριμένα:
Η μέση θερμοκρασία στην Ευρώπη το 2023 ήταν 2,6 βαθμούς πάνω από αυτήν της προβιομηχανικής περιόδου, μακριά από το όριο επιφυλακής του 1,5 βαθμού, το οποίο έχει συμφωνηθεί στο πλαίσιο της «Παγκόσμιας Συμφωνίας του Παρισιού». Θα πρέπει να σημειώσουμε επίσης τα τρία θερμότερα έτη που έχουν καταγραφεί ποτέ στην ιστορία της Ευρώπης, συνέβησαν μετά το 2020.
Κάθε έτος θα είναι θερμότερο από το προηγούμενο. Οι βροχοπτώσεις ήταν κατά 7% αυξημένες σε σχέση με το κανονικό, μια αύξηση που έχει ποιοτικά χαρακτηριστικά καθώς αφορά κυρίως ραγδαίες βροχοπτώσεις οι οποίες συνήθως καταλήγουν σε καταστροφικά πλημμυρικά φαινόμενα.
Μόνο για το 2023:
-Οι οικονομικές απώλειες ξεπέρασαν τα 13 δισεκ. ευρώ, εκ των οποίων το 81% σχετίζεται με τις πλημμύρες επηρεάζοντας τουλάχιστον 1,6 εκατ. Ευρωπαίους. Στην Ελλάδα η κακοκαιρία Daniel πλημμύρισε τουλάχιστον 700 τετραγωνικά χιλιόμετρα γης.
-Οι συνολικές δασικές εκτάσεις που κάηκαν στην Ευρώπη ξεπερνούν τα 5.000 τετραγωνικά χλμ., όσο περίπου το Λονδίνο, το Παρίσι και το Βερολίνο μαζί.
-Στην Ελλάδα κάηκαν 960 τ. χλμ. δασικών εκτάσεων, το διπλάσιο δηλαδή του μεγέθους της Αθήνας και σχεδόν το 1/5 της συνολικής δασικής έκτασης που κάηκε στην Ευρώπη. Δυστυχώς, η πυρκαγιά που κατέκαψε τον Έβρο αποτελεί τη μεγαλύτερη δασική πυρκαγιά που έχει καταγραφεί στην Ευρώπη.
-Παράλληλα η θερμική επιβάρυνση (heat stress), παράμετρος η οποία λαμβάνει υπόψη της τη θερμοκρασία, την υγρασία, την ταχύτητα του ανέμου και την ηλιακή ακτινοβολία, έφτασε σε επίπεδα ρεκόρ το 2023 στην Ευρώπη, ενώ στην Ελλάδα ο αριθμός των ημερών με ακραία θερμική επιβάρυνση έφτασε τις 40 στην Κεντρική Μακεδονία και στη Θεσσαλία.
Η Έκθεση κρούει τον κώδωνα του κινδύνου για την απουσία εναρμόνισης των δημόσιων πολιτικών για την υγεία με την άνοδο της θερμοκρασίας λόγω της κλιματικής κρίσης. Μεταξύ 2000 και 2020 οι θάνατοι που σχετίζονται με τη θερμική επιβάρυνση παρουσίασαν αύξηση κατά 94% με ανθρώπινες απώλειες από 55.000 έως και 77.000. Το ανησυχητικό είναι σύμφωνα πάντα με την Έκθεση, ότι μόνο το 1/5 των «Εθνικών Σχεδίων για την Ενέργεια και το Κλίμα» των χωρών της ΕΕ αναφέρονται σε συγκεκριμένα μέτρα για την δημόσια υγεία. Το ίδιο αφορά δυστυχώς την Ελλάδα, στο Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα (ΕΣΕΚ) της οποίας απουσιάζει η οποιαδήποτε πολιτική δημόσιας υγείας αναφορικά με τις κλιματικές επιπτώσεις.
Στην Ελλάδα, ένα από τα βασικότερα hot spots της κλιματικής κρίσης σε ευρωπαϊκό και παγκόσμιο επίπεδο, η κυβέρνηση Μητσοτάκη προχωράει καθ’ όλη τη διάρκεια της κυβερνητικής της θητείας στην πλήρη απορρύθμιση των κανόνων προστασίας του περιβάλλοντος και αναχαίτισης της κλιματικής κρίσης. Οι συνεχείς καταδικαστικές αποφάσεις από την Κομισιόν για την παραβίαση του κοινοτικού κεκτημένου αναφορικά με την απουσία σχεδίων για τον πλημμυρικό κίνδυνο, τον θαλάσσιο χωροταξικό σχεδιασμό και την προστασία των περιοχών Natura 2000 είναι ενδεικτικές της αντιευρωπαϊκής κατεύθυνσης της σημερινής κυβέρνησης.
Σε αυτές έρχονται να προστεθούν τα αντιπεριβαλλοντικά νομοσχέδια Χατζηδάκη/Γεωργιάδη που επιτρέπουν εξορύξεις υδρογονανθράκων και άλλες βαριές εκμεταλλεύσεις σε ευαίσθητα οικοσυστήματα, το νομοσχέδιο για τον αιγιαλό που απελευθερώνει τη δόμηση παντού, η εσκεμμένη καθυστέρηση εδώ και χρόνια του εθνικού χωροταξικού για τις ΑΠΕ, η απένταξη από το Ταμείο Ανθεκτικότητας και Ανάκαμψης κονδυλίων για την πολιτική προστασία, το Master Plan της Ολλανδικής εταιρίας συμβούλων που από τη μια επιτρέπει παχυλές αμοιβές για τους επισπεύδοντες της εταιρίας και από την άλλη ιδιωτικοποίηση του αγαθού του νερού και μπαζώματα στην πολύπαθη περιφέρεια της Θεσσαλίας αντί για αποκατάσταση των οικοσυστημάτων.
Ο ΚΟΣΜΟΣ αναγνωρίζοντας την επείγουσα κατάσταση που έχει προκύψει από την κλιματική κρίση, συντασσόμενος με τα πορίσματα της επιστήμης ζητάει:
-Κήρυξη της Ελλάδας σε κατάσταση κλιματικής έκτακτης ανάγκης συντασσόμενη με το ψήφισμα του Νοεμβρίου του 2019 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, με στόχο τη κινητοποίηση του συνόλου της δημόσιας διοίκησης στον αγώνα για την αναχαίτιση της κλιματικής κρίσης.
-Πλήρης εναρμόνιση της Ελλάδας με το κοινοτικό κεκτημένο και την ευρωπαϊκή νομοθεσία. Οι εξαγγελίες για απάτητα βουνά και απάτητες παραλίες είναι άνευ αντικειμένου, αν δεν ολοκληρωθούν οι μελέτες για τις περιοχές Natura και το εθνικό χωροταξικό για τις ΑΠΕ, ενώ ο αιγιαλός θα παραμείνει απροστάτευτος όσο η Ελλάδα δεν επικυρώνει το Πρωτόκολλο της Βαρκελώνης για την Ολοκληρωμένη Παράκτια Διαχείριση.
-Άμεση αναθεώρηση της Εθνικής Στρατηγικής για την Προσαρμογή στην Κλιματική Αλλαγή του 2016 και ενεργοποίηση του Εθνικού Παρατηρητηρίου για την Προσαρμογή στην Κλιματική Αλλαγή, το οποίο προβλέπεται στον Εθνικό Κλιματικό Νόμο αλλά παραμένει στα χαρτιά.
-Εκπόνηση Εθνικής Στρατηγικής για τις επιπτώσεις της Κλιματικής Κρίσης στη δημόσια υγεία και ένταξη δέσμης μέτρων στο ΕΣΕΚ.
Τέλος, ο ΚΟΣΜΟΣ χαιρετίζει τη συμβολή του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών στην εκπόνηση της Έκθεσης και θα συνεχίζει να στηρίζει με όλες του τις δυνάμεις τον αγώνα των ερευνητών για την αυτονομία του Ιδρύματος από την κεντρική κυβέρνηση.
