Ο πρόσφατα ψηφισθείς Νόμος 5170/2025, που ρυθμίζει τη στάθμευση και φιλοξενία τροχόσπιτων και αυτοκινούμενων οχημάτων, έχει προκαλέσει έντονες αντιδράσεις στον τουριστικό κλάδο, ιδιαίτερα μεταξύ των επαγγελματιών του εναλλακτικού τουρισμού και των σχετικών υποδομών.
Τι προβλέπει ο νόμος
Το άρθρο 27 του νόμου απαγορεύει τη στάθμευση τροχόσπιτων και αυτοκινούμενων οχημάτων σε κοινόχρηστους χώρους, όπως παραλίες, δάση, αρχαιολογικούς χώρους και γενικά δημόσιους χώρους, ανεξαρτήτως διάρκειας. Επιπλέον, περιορίζει τη φιλοξενία περισσότερων από ένα τροχόσπιτα σε ιδιωτικές ιδιοκτησίες. Οι παραβάσεις επισύρουν πρόστιμα έως 300 ευρώ και ποινές φυλάκισης έως τρεις μήνες.
Το Υπουργείο Τουρισμού υποστηρίζει ότι ο νόμος αποσκοπεί στην προστασία του περιβάλλοντος, της δημόσιας υγείας και στην ενίσχυση της νομιμότητας. Επισημαίνει ότι οι πολίτες και οι επισκέπτες μπορούν να χρησιμοποιούν οργανωμένα, αδειοδοτημένα κάμπινγκ που πληρούν τις προβλεπόμενες προδιαγραφές.
Αντιδράσεις από τον τουριστικό κλάδο
Η Ελληνική Λέσχη Αυτοκινούμενων Τροχόσπιτων (ΕΛΑΤ) χαρακτήρισε τον νόμο «αψυχολόγητο και καταστροφικό», καταγγέλλοντας την έλλειψη διαβούλευσης με τους εμπλεκόμενους φορείς. Η ΕΛΑΤ προτίθεται να κινηθεί νομικά για την αναθεώρησή του, ενώ ήδη συντάσσει επιστολή προς τους Υπουργούς Τουρισμού και Μεταφορών, ζητώντας διευκρινίσεις για το άρθρο 27. Παράλληλα, εξετάζει τη σύγκληση έκτακτης γενικής συνέλευσης για περαιτέρω δράσεις.
Επαγγελματίες του τουρισμού εκφράζουν φόβους ότι οι περιορισμοί θα πλήξουν τον αυτοκινούμενο τουρισμό, ο οποίος αποτελεί σημαντικό τμήμα της τουριστικής δραστηριότητας, ιδιαίτερα σε περιοχές με περιορισμένες υποδομές. Η απαγόρευση στάθμευσης, ακόμη και για σύντομες περιόδους, θεωρείται υπερβολική και πιθανό να αποθαρρύνει ξένους επισκέπτες που επιλέγουν την Ελλάδα για διακοπές με τροχόσπιτα.
Πρόσφατο περιστατικό στην Ακράτα, όπου επιβλήθηκαν πρόστιμα σε ιδιοκτήτες τροχόσπιτων, ενίσχυσε τις αντιδράσεις. Η ΕΛΑΤ, σε ανακοίνωση της 27ης Απριλίου 2025, τόνισε ότι θα προωθήσει το ζήτημα στο Εθνικό Κοινοβούλιο.
Συλλογή υπογραφών και αίτημα πολιτών
Μια αίτηση που έχει συγκεντρώσει πάνω από 5.000 υπογραφές, σύμφωνα με την ΕΛΑΤ, καταγγέλλει τις επιπτώσεις του νόμου και ζητά την αναθεώρησή του. Όπως αναφέρεται:
Η Ελλάδα, με τη φυσική ομορφιά και την ιστορία της, θα έπρεπε να είναι κορυφαίος προορισμός για τον τουρισμό με τροχόσπιτα. Ωστόσο, ο Νόμος 5170/2025 (ΦΕΚ Α' 6/2025, Άρθρο 27, Παράγραφος 2) επιβάλλει γενική απαγόρευση στάθμευσης, καθιστώντας τη χρήση τροχόσπιτων σχεδόν αδύνατη.
Η διάταξη:
- Καταργεί τη χρήση τροχόσπιτων για Έλληνες και ξένους επισκέπτες.
- Πλήττει τον τουρισμό και τις τοπικές οικονομίες.
- Ακυρώνει τον κλάδο πώλησης και ενοικίασης τροχόσπιτων.
- Αντιβαίνει σε ευρωπαϊκές ελευθερίες κυκλοφορίας.
- Περιορίζει τα δικαιώματα στάθμευσης αυτοκινούμενων και ρυμουλκούμενων οχημάτων, που θεωρούνται ΙΧ ή οχήματα με άδεια κυκλοφορίας.
- Καταστρέφει τον τουρισμό αυτοκινούμενων, που ανθεί στην Ευρώπη.
Η αίτηση επισημαίνει την έλλειψη επαρκών κάμπινγκ, ιδιαίτερα τον χειμώνα, και την απουσία δημόσιων χώρων στάθμευσης, όπως τα Camper Stops που λειτουργούν σε 29.000 σημεία στην ΕΕ.
Αιτήματα:
- Ακύρωση της διάταξης μέχρι τη θέσπιση βιώσιμων κανόνων.
- Ενίσχυση του τουρισμού κάμπινγκ με εθνική στρατηγική και υποδομές.
- Διαχωρισμός στάθμευσης από ελεύθερη κατασκήνωση.
- Δημιουργία ειδικών χώρων προσωρινής στάθμευσης (Camper Stops) με ευρωπαϊκά πρότυπα.
Η εφαρμογή του νόμου αναμένεται να επηρεάσει αρνητικά τις τοπικές οικονομίες που εξαρτώνται από τον αυτοκινούμενο τουρισμό, μειώνοντας την επισκεψιμότητα και πλήττοντας επιχειρήσεις του κλάδου. Η συλλογή υπογραφών και οι νομικές κινήσεις της ΕΛΑΤ υποδεικνύουν ότι το ζήτημα θα παραμείνει στο επίκεντρο του διαλόγου. Οι πολίτες καλούνται να στηρίξουν την προσπάθεια για μια Ελλάδα φιλόξενη στον τουρισμό τροχόσπιτων, διατηρώντας την ελκυστικότητά της ως προορισμό.
Η απάντηση του Υπουργείου Τουρισμού
«Τι πραγματικά ισχύει με τον νόμο 5170/2025 για τα τροχόσπιτα/τροχοκινούμενα;»
Με την επίμαχη διάταξη νομοθετήθηκε το αυτονόητο!
Αυτό που ισχύει και εφαρμόζεται σε όλες τις ευνομούμενες χώρες, οι οποίες προστατεύουν, ως αυτονόητα, τα δημόσια αγαθά της υγιεινής και της ασφάλειας του συνόλου των πολιτών και των επισκεπτών, ενώ ταυτόχρονα απαγορεύουν ρητώς την καταχρηστική χρήση δημόσιου χώρου εις βάρος του φυσικού και πολιτιστικού περιβάλλοντος.
Προστατεύουμε δηλαδή το δημόσιο συμφέρον και θωρακίζουμε τη νομιμότητα!
Οι πολίτες/επισκέπτες με τροχόσπιτο μπορούν να σταθμεύουν σε οργανωμένα camping, σε επιχειρήσεις δηλαδή που λειτουργούν νόμιμα και πληρούν όλες τις προδιαγραφές υγιεινής και ασφαλείας των επισκεπτών και γενικότερα τις νόμιμες πολεοδομικές και περιβαλλοντικές προδιαγραφές, θέτοντας έτσι ένα ΤΕΛΟΣ στην καταχρηστική κατάληψη δασών, αιγιαλών, αρχαιολογικών χώρων και γενικότερα χώρων κοινής χρήσης, από τροχόσπιτα και τροχοκινούμενα οχήματα.
Άλλωστε, η σχετική διάταξη έρχεται ουσιαστικά να εφαρμοστεί σε πλήρη εναρμόνιση με το υπάρχον θεσμικό πλαίσιο ως είχε νομοθετηθεί με το άρθρο 10 ν. 392/1976 και του άρθρου 7 ν. 4276/2014 σύμφωνα με το οποίο απαγορεύεται η εγκατάσταση σκηνών ή στάθμευση τροχόσπιτων σε αρχαιολογικούς χώρους, αιγιαλούς, παραλίες, παρυφές δημόσιων δασών, δάση, και εν γένει κοινόχρηστους χώρους, καθώς και η φιλοξενία πέραν του ενός τροχόσπιτου από καταστηματάρχες ή ιδιώτες…»
Περαιτέρω, στη διάταξη, ρητά γίνεται μνεία ότι, η στάθμευση επιτρέπεται και κατά τις διατάξεις του άρθρου 34 του ΚΟΚ, ήδη νομοθετημένου από το 1999, που διατηρείται σε ισχύ και αναφέρει
«…Στις κατοικημένες περιοχές απαγορεύεται η στάθμευση ρυμουλκούμενων, τροχόσπιτων και σκαφών, πέραν από 24 συνεχείς ώρες. Η στάθμευση αυτών μπορεί να πραγματοποιείται σε κατάλληλους περιφραγμένους χώρους που ορίζονται από τους οικείους δήμους ή κοινότητες…….”
Τέλος, προβλέπεται ρητά να επιτρέπεται η δωρεάν στάθμευση ενός τροχόσπιτου (φιλοξενία )ενώ για περαιτέρω χρήση χώρου απαιτείται η δημιουργία επιχείρησης. Με τον τρόπο αυτόν τίθεται φραγμός στην παράνομη δραστηριότητα επιχείρησης σε βάρος των νόμιμων και με προδιαγραφές αδειοδοτημένων camping.
Το υπουργείο Τουρισμού συνεχίζει να εργάζεται, με όχημα την τήρηση της νομιμότητας, για την εξασφάλιση της ποιότητα της ταξιδιωτικής εμπειρίας και την προστασία και αναβάθμιση των προορισμών της χώρας.
