Ο λευκός καρχαρίας συμπεριλαμβάνεται – μαζί με άλλα προστατευόμενα είδη καρχαριών και σαλαχιών – στο Παράρτημα II του πρωτοκόλλου «σχετικά με τις περιοχές ειδικής προστασίας και βιοποικιλότητας στη Μεσόγειο» της Σύμβασης της Βαρκελώνης όπου ρητά «η αλίευση, η διατήρηση επί σκάφους, η μεταφόρτωση, η εκφόρτωση, η μεταφορά, η αποθήκευση και η πώληση ή η έκθεση προς πώληση αυτού του είδους απαγορεύονται αυστηρά» από το Ενωσιακό δίκαιο, σύμφωνα με τους Κανονισμούς 2015/2102 (άρθρο 16ι) και 2019/1241 (Παράρτημα I).
Ο μεσογειακός πληθυσμός του λευκού καρχαρία εμπίπτει στην κατηγορία «Κρισίμως Κινδυνεύον» (critically endangered, CR) σύμφωνα με την Κόκκινη Λίστα των Απειλούμενων Ειδών της IUCN, εξαιτίας της δραματικής μείωσης του πληθυσμού του τα τελευταία 50 χρόνια στη Μεσόγειο, η οποία κυμαίνεται μεταξύ 52 έως και 96% σε μερικές περιοχές.
Παρότι στη Μεσόγειο το είδος δεν αποτελεί στόχο της αλιείας, καταλήγει συχνά ως παρεμπίπτον αλίευμα σε διάφορους τύπους αλιευτικών εργαλείων, όπως το παραγάδι, η τράτα βυθού και τα κυκλικά δίχτυα (γρι-γρι), τα οποία συνιστούν τη κύρια απειλή για τον ήδη μειωμένο πληθυσμό του. Αν και είναι πολύ πιθανό ότι τα συγκεκριμένα άτομα αλιεύτηκαν ως παρεμπίπτοντα, οι αλιείς υποχρεούνται, σε κάθε περίπτωση, να τα απελευθερώνουν ζωντανά.
Κάνουμε έκκληση στην ελληνική πολιτεία και ειδικά τις αρμόδιες υπηρεσίες να αυξήσουν τους ελέγχους και να εφαρμόσουν την υφιστάμενη εθνική (Π.Δ. 67/1981) και ενωσιακή νομοθεσία σε ότι αφορά τα προστατευόμενα είδη καρχαριών και σαλαχιών, αλλά και αναλάβουν τα αντίστοιχα μέτρα προστασίας που επιβάλλουν οι Διεθνείς Συνθήκες, των οποίων η Ελλάδα αποτελεί συμβαλλόμενο μέρος. Παράλληλα, τονίζουμε πως πρέπει άμεσα να ενεργοποιηθεί και να λειτουργήσει το Τμήμα Πραγματοποίησης Ελέγχων της Διεύθυνσης Ελέγχου Αλιευτικών Δραστηριοτήτων και Προϊόντων, της Γενικής Διεύθυνσης Αλιείας του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων που σύμφωνα με το Π.Δ. 97/2017 (ΦΕΚ Α’ 138/15.09.2017) αποτελεί το μοναδικό όργανο με δικαιοδοσία για ελέγχους σε ιχθυαγορές, ιχθυοπωλεία και λιανικό εμπόριο, ώστε να υπάρχει και δεύτερη γραμμή ελέγχου για την εμπορία και διακίνηση προστατευόμενων ειδών καρχαριών και σαλαχιών.
Καλούμε, επιπλέον, όλες τις Μεσογειακές χώρες να συνεργαστούν για την εφαρμογή των σχετικών αποφάσεων και νομοθεσιών.
Παράλληλα, παραμένει η ανάγκη για εκπαίδευση και ενημέρωση των αλιέων, των εμπλεκόμενων φορέων, των πολιτών αλλά και των δημοσιογράφων και των Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης σχετικά με τη σημασία και το καθεστώς προστασίας αυτού του μοναδικού θαλάσσιου είδους, το οποίο αποτελεί είδος «ομπρέλα» για την προστασία των Μεσογειακών οικοσυστημάτων.
Πηγή: WWF