Σάββας Αθανασίου: Συζήτηση για επανίδρυση του Δήμου Μεθάνων - Να γίνει δια ζώσης στο Πολιτιστικό Κέντρο Μεθάνων

Με επιστολή του, ο Δημοτικός Σύμβουλος Τροιζηνίας - Μεθάνων Σάββας Αθανασίου ζητά και πάλι από τον δήμαρχο Τροιζηνίας Μεθάνων να συζητηθεί στο προσεχές δημοτικό συμβούλιο το θέμα της Επανίδρυσης του Δήμου Μεθάνων. Μάλιστα τον καλεί η συνεδρίαση να γίνει δια ζώσης στο Πολιτιστικό Κέντρο Μεθάνων.

ΣΑΒΒΑΣ Ν. ΑΘΑΝΑΣΙΟΥ

Εφέτος συμπληρώνονται 188 έτη από την ίδρυση του Δήμου Μεθάνων.

Υπενθυμίζεται ότι η αυτόνομη λειτουργία του Δήμου Μεθάνων καταργήθηκε με νόμο το 2010, χωρίς να υπάρχει προηγουμένως δημόσια διαβούλευση και σύμφωνη γνώμη των δημοτών και των κατοίκων του.

Έκτοτε, η περιοχή της Χερσονήσου Μεθάνων απαξιώνεται συνεχώς και οι επιπτώσεις από αυτόν τον μαρασμό και την εγκατάλειψη αποτυπώνεται στα εισοδήματα των κατοίκων της περιοχής, στις απογραφές πληθυσμού και ακινήτων, αλλά είναι ορατή και δια γυμνού οφθαλμού.

Το σημαντικότερο είναι ότι ουδεμία προσπάθεια έγινε την περασμένη τριετία για την ανάταξη της Χερσονήσου Μεθάνων, αλλά και όποιοι σχεδιασμοί έγιναν τα τελευταία χρόνια κάτω από την πίεση των αιρετών της Δημοτικής Ενότητας Μεθάνων και των κατοίκων της Χερσονήσου δεν συνεχίστηκαν.

Υπενθυμίζω ότι:

Παραμένουν κλειστές οι τρεις κρατικές Λουτροπηγές, που ανήκουν στην Εταιρεία Τουριστικών Ακινήτων. Κανένα ουσιαστικό αποτέλεσμα δεν υπάρχει αυτη την τριετία. Αλλά παρεμβάσεις κατοίκων και αιρετών η ΕΤΑΔ υποχρεώθηκε να απαντήσει ότι για την ωρίμανση του διαγωνισμού απαιτείται τροποποίηση του ρυμοτομικού σχεδίου για τις Λουτροπηγές του Αγίου Νικολάου, η σημερινή δημοτική αρχή, δεν προέβη σε καμία απολύτως πρωτοβουλία.

Παραμένει αναξιοποίητο το Κέντρο Λουτροθεραπείας Αναπήρων Πολέμου. Εγκαταλελειμμένο και έχει εξελιχθεί σε εστία ρύπανσης.

Παραμένει αναξιοποίητο το Κέντρο Νησάκι στη Λουτρόπολη, ένα κόσμημα και πόλος προσέλκυσης τουριστών. Το αποτέλεσμα των παρεμβάσεων στα αποδυτήρια είναι γνωστά.

Αναξιοποίητη παραμένει η Μαρίνα Μεθάνων, αλλά και το λιμάνι της Λουτρόπολης, όπως και τα αλιευτικά καταφύγια στο Βαθύ, στον Άγιο Γεώργιο και στον Άγιο Νικόλαο. Όταν στον Πόρο ελλιμενίζονται 22.000 τουριστικά σκάφη, στα Μέθανα, που διαθέτουν υποδομή για τη φιλοξενία τους, οι ελλιμενισμοί είναι ελάχιστοι σε σύγκριση με τις δυνατότητες που υπάρχουν.

Η θαλάσσια συγκοινωνία, κυρίως στους χειμερινούς μήνες είναι ανύπαρκτη με αποτέλεσμα να ταλαιπωρούνται οι κάτοικοι των Μεθάνων και να υποχρεώνονται είτε να μεταβαίνουν στον Πόρο προκειμένου να πάνε στον Πειραιά ή να ταξιδεύουν οδικώς.

Η ανυπαρξία ενδιαφέροντος για την περιοχή των Μεθάνων είναι ολοφάνερη και αποδεικνύεται από το γεγονός ότι η δημοτική αρχή αδυνατεί να ελέγξει ακόμη και τις βλάβες στο δίκτυο αποχέτευσης και στο ΒΙΟΚΑ με αποτέλεσμα τα λύματα να χύνονται συνεχώς στη θάλασσα. Τα έγγραφα της Περιφέρειας Νήσων και του Λιμεναρχείου και οι δεκάδες καταγγελίες των δημοτών είναι η πιο τρανή απόδειξη της αποτυχίας της δημοτικής αρχής και του αναποτελεσματικού μοντέλου διοίκησης που υποχρεωθήκαμε να υποστούμε. Η αντλία στον Άγιο Νικόλαο δεν λειτουργεί την τελευταία τριετία.

Στο θέμα της ύδρευσης, η μη σωστή λειτουργία του Απονιτροποιητή, οι συχνές βλάβες του δικτύου στα χωριά, με αποκορύφωμα το γεγονός της περασμένης εβδομάδας όταν η Κυψέλη έμεινε από νερό. Επιστρατεύθηκε η Πυροσβεστική για να λύσει το θέμα, μεταφέροντας νερό όχι από τον Απονιτροποιητή, αλλά από βάνα του δικτύου που βρίσκεται πριν από το Εργοστάσιο Επεξεργασίας για τα Νιτρικά.

Η απροθυμία της δημοτικής αρχής να διεκδικήσει τα αναπτυξιακά κίνητρα που ισχύουν για την Αργολίδα και για όλη την Πελοπόννησο να ισχύουν και στα Μέθανα και στην Τροιζηνία, φανερώνει την αποτυχία του μοντέλου διαχείρισης που ακολουθείται. Η εξομοίωση των Μεθάνων και της Τροιζηνίας με την Αττική αφαιρεί σημαντικούς αναπτυξιακούς πόρους.

Η διακοπή των εργασιών στο δρόμο Δρυόπης – Γαλατά είναι άλλο ένα δείγμα της αποτυχίας του δικού σας μοντέλου διαχείρισης των προβλημάτων, αλλά και της αναποτελεσματικότητας του Καλλικρατικού Δήμου Τροιζηνίας – Μεθάνων και βεβαίως και της Αντιπεριφέρειας Νήσων.

Σε ουδεμία ενέργεια έχετε προβεί για τον εμπλουτισμό του υδροφόρου ορίζοντα, αλλά ούτε ενδιαφερθήκατε για την εξασφάλιση φθηνού και άφθονου νερού για άρδευση. Η ευλογημένη Γη της Τροιζηνίας και των Μεθάνων, αντιμετωπίζει προβλήματα άρδευσης με αποτέλεσμα να συρρικνώνεται η αγροτική παραγωγή.

Θα μπορούσα να αναφέρω δεκάδες άλλους λόγους, αλλά περιορίζομαι μόνο σε αυτούς τους δέκα λόγους και ζητώ:

Τη σύγκληση του δημοτικού συμβουλίου δια ζώσης με θέμα την Επανίδρυση του Δήμου Μεθάνων, σε ανοιχτή συνεδρίαση στο Πολιτιστικό Κέντρο Μεθάνων.

Οι ιστορικοί λόγοι που επιβάλλουν ώστε τα Μέθανα να επανιδρυθεί ο Δήμος Μεθάνων είναι επίσης και οι ακόλουθοι:

1. ΙΣΤΟΡΙΚΟΤΕΡΟΣ ΔΗΜΟΣ: Ένας απο τους ιστορικότερους Δήμους της Ελλάδας είναι ο Δήμος Μεθάνων, ο οποίος ιδρύθηκε το 1834 με το Βασιλικό Διάταγμα της 28ης Απριλίου, το οποίο δημοσιεύθηκε στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως στις 10 Μαίου, 19 Τεύχος Α΄. Στο Β.Δ. Αναφέρεται στην “περί της οροθεσίας και της εις δήμους του νομού Αργολίδος και Κορινθίας”.

Ο Δήμος Μεθάνων με το σχετικό Β.Δ. κατατάχτηκε στην Γ’ Τάξη και στην Επαρχία Καλαυρείας. Οι κάτοικοι του Δήμου ανέρχονταν σε 1.349 και η έδρα ήταν τα Μέθανα. Ο δημότης ονομάσθηκε Μεθανεύς.

Ο θεσμός των Δήμων έγινε με το νόμο της 27ης Δεκεμβρίου 1833. Με το Β.Δ. Της 20ης Νοεμβρίου του 1857 (ΦΕΚ 43/Α΄), ως έδρα του Δήμου ορίσθηκε η Βρωμολίμνη, αντί της Κουνουπίτσας.

Όμως, στη συνέχεια με το Β.Δ. Της 29ης Δεκεμβρίου 1866 (ΦΕΚ 64/Α΄) η έδρα επανήλθε στην Κουνουπίτσα. Ο Δήμος προσήχθη στη Β’ Τάξη με πληθυσμό 2.149 κατοίκους, με το Β.Δ. Της 6ης Σεπτεμβρίου 1879 9ΦΕΚ 64/Α).

Με το Β.Δ. Της 6ης Αυγούστου, που δημοσιεύθηκε στο ΦΕΚ 133/Α΄ορίσθηκαν ως μόνιμη έδρα του Δήμου, τα Μέθανα.

Ο Δήμος Μεθάνων μετονομάστηκε σε Δήμο Λουτροπόλεως Μεθάνων το 1966, στο 476 ΦΕΚ 119/Α’.

Ωστόσο, με τον νόμο “Καπποδίστριας”, 2539/1997 (ΦΕΚ 244/Α/4.12.1997), ο Δήμος Λουτροπόλεως Μεθάνων καταργήθηκε και ενσωματώθηκε στο Δήμο Μεθάνων.

Επισημαίνεται επίσης, ότι με την ψήφιση του νόμου “Καλλικράτη”, 3852/2010 από 1 Ιανουαρίου 2011 με τον νέο Δήμο Τροιζηνίας, ο Δήμος Μεθάνων, ήταν ο μοναδικός σε λειτουργία Δήμος και οι άλλες περιοχές που ενσωματώθηκαν ήταν Κοινότητες. Ήταν μια ιστορική αδικία που δυστυχώς επεβλήθη με πολιτικά κριτήρια και όχι με ιστορικά στοιχεία.

Μετά από αγώνες των κατοίκων και των εκλεγμένων εκπροσώπων τους, ο Δήμος Τροιζηνίας, μετονομάστηκε σε Δήμο Τροιζηνίας – Μεθάνων, με το Προεδρικό Διάταγμα 14/2014: (ΦΕΚ 23/Α/2014), 29-01-2014).

2. Η ΣΦΡΑΓΙΔΑ: Η μοναδική σφραγίδα που επισήμως υπάρχει στο Δήμο είναι η σφραγίδα του Δήμου Μεθάνων. Όταν ιδρύθηκε ήταν κυκλική, χωρίς κανένα έμβλημα. Όμως, αργότερα, το δημοτικό συμβούλιο πρότεινε να τεθεί ως έμβλημα…”φυσικόν τι φρούριον, ως είναι και η φύσις του Δήμου”. Ωστόσο, ο αρχαιολόγος Π. Ευστρατιάδης δεν έκανε δεκτή την πρόταση αυτή και ταυτόχρονα εισηγήθηκε: “…(ίνα) η σφραγίς του Δήμου Μεθάνων φέρη έμβλημα εν τω μέσω με “σφύραν του Ηφαίστου” και γύρωθεν τας λέξεις “Δήμος Μεθάνων…”. Το έμβλημα αυτό, ο Π. Ευστρατιάδης το εμπνεύστηκε από αρχαίο νόμισμα της περιόδου 370-300 π.Χ. Η σφραγίδα αυτή καθιερώθηκε με το Βασιλικό Διάταγμα της 5ης Ιουνίου1871, που δημοσιεύθηκε στο ΦΕΚ 47/Α΄, σελ. 331. Το 1905 και ειδικότερα το Β.Δ. της 17ης Ιουνίου, ΦΕΚ 103,σελ. 352, το έμβλημα της σφραγίδας αντικαταστάθηκε. Το Β.Δ. Αναφέρει: “…(ίνα) η σφραγίς του Δήμου Μεθάνων φέρη έμβλημα αντί της μέχρι τούδε σφύρας εν τω μέσω με την “κεφαλήν του Ηφαίστου μετά πίλου κωνικού”, όπισθεν δε ταύτης “στάχυν σίτου” και γύρωθεν τα λέξεις “Δήμος Μεθάνων…”. Επισημαίνεται ότι και αυτή η σφραγίδα προέρχεται από αρχαίο νόμισμα.

3. Η ΣΥΜΒΟΛΗ ΤΩΝ ΜΕΘΑΝΩΝ ΤΟ 1821: Κατά την Τουρκική κατοχή, η οποία αρχίζει από το 1458 – το έτος αυτό κατελήφθη η Κόρινθος, η οποία ήταν το διοικητικό κέντρο της περιοχής και φθάνει μέχρι το 1821 – υπήρχαν δύο οργανωμένα χωριά στην Χερσόνησο. Υπολογίζεται ότι στα μέσα του 15ου αιώνα κατοικούσαν στα Μέθανα 250 άνθρωποι και το 1700 κατοικούσαν στην Παναγίτσα και στο Μεγαλοχώρι 392 άτομα.Το Βαθύ, ήταν το βασικό λιμάνι των δύο αυτών οικισμών. Δεν γνωρίζουμε πολλά στοιχεία για αυτές τις περιόδους, ωστόσο στο Μεγαλοχώρι υπήρχε -γκρεμίστηκε γύρω στο 2000 – το κτίριο όπου στεγαζόταν το «Κονάκι», εκεί που ήταν η έδρα του Τούρκου επιτηρητή.?

Κατά τη δεύτερη Βενετσιάνικη κατοχή, που διήρκεσε τριάντα χρόνια, από το 1685 μέχρι το 1715, ο Francesco Grimmani αναφέρει σε έγγραφό του ότι τα Μέθανα είχαν το μεγαλύτερο πληθυσμό με 76 οικογένειες και ήταν το διοικητικό κέντρο του Πόρτο Πόρος, που αποτελείτο από 20 κοινότητες. Οι 76 οικογένειες είχαν συνολικά 392 μέλη. Οι 205 ήταν άνδρες και οι 187 ήταν γυναίκες.

Σε μια περιγραφή του ο Pier Antonio Pasifico, αναφέρει τα Μέθανα «il Castello di Metana», που σημαίνει το «Κάστρο των Μεθάνων». Στοιχεία για τους κατοίκους της Χερσονήσου Μεθάνων αντλούμε και από την έρευνα του Γάλλου Jean Bapticte Bory de Saint Vincent – Ζαν Μπατίστ Μπορί ντ Σεν Βενσάν, που επισκέφθηκε την Πελοπόννησο και την περιηγήθηκε επί 16 μήνες το 1829 ως μέλος επιστημονικής γαλλικής επιτροπής, τα συμπεράσματα της οποίας αποτέλεσαν το επιστημονικό βιβλίο Geographie, το οποίο εξεδόθη στο Παρίσι το 1834. Στο βιβλίο αυτό αναφέρεται ότι η Χερσόνησος των Μεθάνων, που ανήκαν στην Επαρχία Κορίνθου, είχε τους εξής κατοίκους:

Μέθανα οικογένειες 78. ?

Βρωμολίμνη οικογένειες 35. ?

Κάτω Μούσκα οικογένειες 39. ?

Απάνω Μούσκα οικογένειες 16?.

Κουνουπίτσα οικογένειες 43.

?Άγιος Θεόδωρος οικογένειες 32

?Συνολικά, σύμφωνα με την αναφορά του Ζαν Μπατίστ υπήρχαν στη Χερσόνησο των Μεθάνων 243 οικογένειες, ενώ στον Γαλατά υπήρχαν 8 οικογένειες και στη Μαγούλα 9 οικογένειες.

Στην απογραφή που έγινε το 1830, στα Μέθανα κατοικούσαν 1.084 άτομα, ενώ στην υπόλοιπη Τροιζηνία κατοικούσαν 1.162 άτομα.

4. Ο ΟΠΛΑΡΧΗΓΟΣ ΝΤΕΝΤΕΣ: Στον αγώνα κατά των Τούρκων και υπέρ της εθνικής ανεξαρτησίας συμμετείχαν αρκετοί κάτοικοι της περιοχής. Ο πιο γνωστός αγωνιστής ήταν ο Ντέντες Δεδεγκίκας – Γκίκας. Ο οπλαρχηγός Ιωάννης Δεδεγκίκας – Γκίκας, ο οποίος καταγόταν από τα Μέθανα ήταν ένας από κορυφαίους αγωνιστές του εθνικοαπελευθερωτικού αγώνα του 1821. Έγινε γνωστός με το όνομα Ντέντες. Συγκρότησε στρατιωτικό σώμα και συμμετείχε στις πολιορκίες της Μονεμβασιάς, της Κορίνθου, της Τρίπολης και των Δερβενακίων. Στη συνέχεια οι Μεθανίτες με οπλαρχηγό τον Δεδεγκίκα, ενσωματώθηκαν με το Νικηταρά στις μάχες της Αττικής και των Αθηνών και τέθηκαν κάτω από την αρχηγία του Γεωργίου Καραϊσκάκη. Επίσης ο Ντέντες έλαβε μέρος σε στρατιωτικές επιχειρήσεις στη Στερεά Ελλάδα. Σκοτώθηκε στη Περαχώρα της Κορινθίας. Τα πατρικό του σώζεται στην Κουνουπίτσα και εκεί φυλάσσεται από τους συγγενείς του, το κανόνι που χρησιμοποιούσε στις μάχες με τους Τούρκους. Ντέντες στα αρβανίτικα σημαίνει καλός, παπούλης, δηλαδή σεβάσμιος. Εκτός από τον Δεδεγκίκα υπήρχαν και πολλοί άλλοι που έδωσαν την ζωή τους, αλλά δυστυχώς δεν υπάρχουν πολλά στοιχεία της δραστηριότητας τους. Δεν έχουν καταγραφεί καν τα ονόματά τους. Την περίοδο του εθνικοαπελευθερωτικού αγώνα, ήταν αρκετοί από τα Μέθανα που πολέμησαν ώστε η Ελλάδα να αποκτήσει την ελευθερία της. Από την συλλογή στοιχείων προκύπτει ότι οι αξιωματικοί, που συμμετείχαν στον αγώνα ήταν ο Μιχάλης και Ανάργυρος Οικονόμου. Πυροβολιστές και πηδαλιούχοι ήταν ο Σταύρος Μεθενίτης και ο Παυλής ή Μεθενίτης Νικόλαος. Ναύτες ήταν οι Δημήτριος Ντέντες, Ανδρέας Μεθενίτης, Δημήτριος Μεθενίτης και Νικόλαος Γκίκας. Άλλος αγωνιστής ήταν ο Σταμάτιος Θεοδώρου. Είναι προφανές ότι οι περισσότεροι αγωνιστές που ναυτολογήθηκαν ως ναύτες ή πυροβολιστές στα σκάφη του αγώνα, έπαιρναν το προσωνύμιο Μεθενίτης. Επώνυμο που μέχρι σήμερα υπάρχει στην Ύδρα, στην Αθήνα και στην Τροιζηνία.

5. Ο ΣΤΡΑΤΗΓΟΣ ΦΑΒΙΕΡΟΣ ΚΑΙ ΤΟ ΚΑΣΤΡΟ: Τα Μέθανα, το 1826 έγιναν το κέντρο του αγώνα. Ο Γάλλος Κάρολος Φαβιέρος οργάνωσε στο Στενό, τον ελληνικό τακτικό στρατό. Με αφορμή το γεγονός ότι στην περιοχή στρατοπέδευσε ο τακτικός στρατός, αρκετά χρόνια αργότερα, το χωριό Ντάρα ή Δάρα μετονομάστηκε σε Τακτικούπολη. Ο Φαβιέρος ήταν στρατιωτικός και φιλέλληνας. Σπούδασε στην Πολυτεχνική σχολή του Παρισιού και συμμετείχε το 1807 σε αποστολή στην Κωνσταντινούπολη και διακρίθηκε στην εκστρατεία του Ναπολέοντα στην Ιβηρική Χερσόνησο και στη Ρωσία. Το 1824 ήρθε για πρώτη φορά στην Ελλάδα. Το επόμενο έτος η ελληνική κυβέρνηση του ανέθεσε τη διοίκηση του τακτικού στρατού. Ο τακτικός στρατός παρέλασε για πρώτη φορά στις 5 Οκτωβρίου 1825. Ο άνδρες που αποτελούσαν αρχικά τον τακτικό στρατό ανέρχονταν σε 400, αργότερα έγιναν 3.000.?

Το 1826 ο τακτικός στρατός αριθμούσε 2.000 άνδρες. Μετά την διαφωνία με τον Γ. Καραϊσκάκη ο Φαβιέρος κατέφυγε στα Μέθανα, όπου αναδιοργάνωσε τον τακτικό στρατό. Στις 30 Ιουλίου, του 1826, μετακινήθηκε προς την Ελευσίνα και στις 8 Αυγούστου συμμετείχε σε μάχη με τους Τούρκους στο Χαιδάρι. Ο στρατός ενώθηκε με τους άνδρες του Καραισκάκη και άλλων οπλαρχηγών. Ο Φαβιέρος επέστρεψε στα Μέθανα μαζί με τους άνδρες του, μετά την παράδοση της Ακρόπολης στους Τούρκους, που έγινε στις 25 Μαίου 1827. Στα Μέθανα σώζεται ακόμα το φρούριο, μαζί με τους τέσσερις πυργίσκους, όπου στρατοπέδευσε ο τακτικός στρατός. Το φρούριο αυτό ονομάζεται το «Κάστρο του Φαβιέρου» και βρίσκεται στην στρατηγική θέση στο Στενό, λίγα μέτρα μακρύτερα από τα αθηναϊκά τείχη που σώζονται από τον 5ο αιώνα π.Χ.

Σύμφωνα με τον ιστορικό Σαράντο Καργάκο, η πρώτη παρέλαση του Τακτικού Στρατού στην Ελλάδα έγινε στα Μέθανα.

6. Ο ΣΤΡΑΤΗΓΟΣ ΜΑΚΡΥΓΙΑΝΝΗΣ: Στα Μέθανα ήρθε και ο στρατηγός Μακρυγιάννης, το 1826, προκειμένου να συναντήσει τον Κ. Φαβιέρο, με εντολή της τότε Διοίκησης και συμμετείχε ενεργά στη συγκρότηση του τακτικού στρατού. Στα απομνημονεύματα του, ο στρατηγός Μακρυγιάννης, γράφει για τα Μέθανα: «Δια να μην γένη αυτό το κακό, να κοπή ο Περαίας, πολέμησαν όλοι το Φαβιέ και πήρε τον ταχτικόν και πήγε εις τα Μέθενα, σ’ ένα έρημον και νοσώδη τόπον, κ’ έφκειασε εκεί κάστρο και σπίτια. Κι’ ως νοσώδης ο τόπος, αφανίστηκαν οι άνθρωποι και χάθηκαν κακώς κακού». Επίσης σε άλλο σημείο γράφει: «Ήρθαν και τα άλλα τα μέλη της Επιτροπής της Διοίκησης, είπαν να πάγη ένας από αυτούς εις τα Μέθενα να μιλήση με τον Φαβιέ. «Ήταν καλέ, μου λένε, να πάγαινες και μόνος σου – είσαι αστενής, θα τον ενθουσίαζες αλλοιώς. Τους λέγω, να πεθάνω εις τον δρόμον θα πάγω να νεργήσω ό,τι μπορώ». Επήγα εις τα Μέθενα. Με δέχθηκε ο αγαθός Φαβγές κι όλοι οι αξιωματικοί. Τους ενθουσίασα. Τους ηύρα, πρόθυμους και με μεγάλον πατριωτισμόν. Σηκωθήκαμεν με τον Φαβγέ και πήγαμεν εις την Διοίκηση. Και διοριστήκαμεν εμείς οι δύο επίτροποι με δυό μέλη από την Διοίκηση και σκεδιάσαμεν και μιλήσαμεν να μείνη μυστικόν το σχέδιόν μας, κ’ έμεινε. Πήγε ο Φαβγές εις τα Μέθενα, έκαμε χαζίρι το σώμα του και το φόρτωσε πολεμοφόδια».

Στο σχέδιο για την αυτοβιογραφία του ο στρατηγός Μακρυγιάννης λέει: «Πήγα στην κυβέρνηση κ’ είπα αυτά όλα και μ’ έστειλε και πήγε εις τον γενναίον και αγαθόν Φαβιέ στα Μέθενα και αυτός και ούλοι μέσα οι γενναίοι άνδρες μ’ άκουσαν και πήραν απάνω τους πολεμοφόδια και αλοιφάδες για τους πληγωμένους και άλλα και μπήκαν μέσ’ το κάστρο. Πόσοι θυσιάσθηκαν η ιστορία σας τα λέγει». Σε δεύτερο σχέδιο της αυτογραφίας του γράφει: « η Διοίκησις με διορίζει να υπάγω εις Μέθενα και με διαταγάς της προς τον Κολονέλον Φαβιέρον. Υπακούει ο Γεν(αιότατος) Κολονέλος ετοιμάζεται δια πεντέξ’ ημέρας και μετά εξακοσίων στρατιωτών του, φορτωμένων μπαρούτην εισέρχεται εις την Ακρόπολιν πολεμών».

7. Ο ΠΙΕΤΡΟ ΓΚΑΜΠΑ: Ο Πιέτρο Γκάμπα (Pietro Gamba, Ραβέννα), γεννήθηκε το 1801 και πέθανε στα Μέθανα το 1828. Ήταν ένας ρομαντικός Ιταλός φιλέλληνας, που κατείχε τον τίτλο του κόμη. Συμμετείχε ως ηγετικό στέλεχος στους Καρμπονάρους και εξαιτίας της δράσης του συνελήφθη στις 10 Ιουλίου 1821 μαζί με τον πατέρα του κόμη Ruggero Gamba και εξορίστηκαν. Υπήρξε προσωπικός φίλος του λόρδου Μπάϋρον, με τον οποίο είχε ερωτικό δεσμό η αδελφή του, κόμισσα Τερέζα Γκουϊτσιόλι (Teresa Guiccioli). Ως αποτέλεσμα της στενής φιλίας τους, ο Γκάμπα ακολούθησε τον Μπάϋρον στο ταξίδι του στην Ελλάδα με σκοπό την συμμετοχή στον εθνικοαπελευθερωτικό αγώνα των Ελλήνων κατά των Οθωμανών.

Ο Γκάμπα κατετάγη με τον βαθμό του συνταγματάρχη στο στρατιωτικό σώμα του Μπάϋρον, αλλά μετά από τον αιφνίδιο θάνατο του τελευταίου στο Μεσολόγγι, έφυγε συγκλονισμένος για το Λονδίνο, όπου συνέταξε μία λεπτομερέστατη έκθεση των γεγονότων του ερχομού και της παραμονής του Μπάϋρον στην Ελλάδα, η οποία αποτελεί πολύτιμη πηγή πληροφοριών («A narrative of lord Byron’s last journey to Greece»).

Ο Γκάμπα έμεινε όμως ένα μικρό διάστημα στο Λονδίνο και επέστρεψε στην Ελλάδα για να συνεχίσει τον ένοπλο αγώνα. Πέθανε το 1828 στο στρατόπεδό στα Μέθανα, σε ηλικία μόλις 27 ετών.

8. Ο ΙΩΣΗΦ ΑΜΠΑΤΗΣ:Ο Αμπάτης Ιωσήφ γεννήθηκε το 1780 και πέθανε το 1850. Φιλέλληνας από το Μπονιφάτσο της Κορσικής. Στα κατορθώματα του αναφέρεται και ένα γεγονός που έγινε στη μάχη του Πέτα, όπου κυρίευσε μία τουρκική σημαία. Είχε ρίζες από την Κεφαλονιά και εντάχθηκε στο στρατό του Φαβιέρου. Ο Ιωσήφ Αμπάτης συμμετείχε και στη διένεξη Υδραίων με τον Ι. Καποδίστρια. Τάχθηκε ενεργά με τον Ανδρέα Μιαούλη όταν, με τον βαθμό του ταγματάρχη διοικούσε το ναυτικό οχυρό του Ναυστάθμου στο νησάκι Μπούρτζι.?Τότε ο Α. Μιαούλης ανατίναξε τα πλοία και το φρούριο του Ναυστάθμου. Μετά τα γεγονότα, εντοπίστηκε από τα φιλικά προς τον Ι. Καποδίστρια στρατεύματα μέσα στο Βρετανικό προξενείο του Πόρου, τον συνέλαβαν και τον μετέφεραν φρουρούμενο στο Ναύπλιο. Ο Ι. Αμπάτης παρέμεινε στην Ελλάδα και έγινε Συνταγματάρχης.

9. Ο ΠΑΥΛΗΣ: Με το επώνυμο Παυλής αναφέρονται πολλοί πυροβολητές και ναύτες στα καράβια του Αγώνα. Ο Παυλής – Μεθενίτης που γεννήθηκε το 1788 και πέθανε το 1826 ήταν ναυτικός, αγωνιστής και ήρωας του 21. Ο Γ. Σαχίνης βεβαιώνει ότι το 1825 υπηρέτησε ως ναύτης Α’ τάξης υπό τις οδηγίες του στην Κρήτη, στην Μεθώνη, το Νεόκαστρο κ.α. Ενώ ο Γ. Σαχτούρης τον αναφέρει ναύτη στο πλοίο του «ΑΘΗΝΑ», όπου και έπεσε ηρωικά το 1826 κατά τη διάρκεια της ναυμαχίας του Μεσολογγίου.

10. Ο ΦΟΝ ΚΑΡΛ ΚΡΑΤΣΑΪΖΕΝ: Γερμανός φιλέλληνας που συνέδεσε το όνομά του με την Τροιζηνία που γεννήθηκε στις 27 Οκτωβρίου του 1794 και πέθανε στις 25 Νοεμβρίου του 1878). Υπήρξε στρατιωτικός, αλλά και σημαντικός ζωγράφος που κατέγραψε αρκετούς από τους Αγωνιστές του 1821. Ήταν αντιστράτηγος του πεζικού, ήρθε στην Ελλάδα και τέθηκε υπό τις διαταγές του στρατηγού Νικολάου Φαβιέρου, πήρε μέρος στην πολιορκία των Αθηνών στις 6 Μαρτίου του 1826, και της Ακρόπολης στις 22 Απριλίου 1827, αλλά και σε άλλες μάχες. Στη διάρκεια της παραμονής του στα στρατόπεδα έκανε προσωπογραφίες των αγωνιστών του 1821. Μετά από κάθε προσωπογραφία, έβαζε τον εικονιζόμενο να την υπογράφει για να έχει αυθεντικότητα.

11. ΤΡΙΤΑΚΗΣ Ν. ΔΙΟΝΥΣΙΟΣ: (1827-1902). Ο Διονύσιος Τριτάκης, στρατιωτικός, γεννήθηκε στις 24-5-1827 στα Μέθανα, την ημέρα που λύθηκε η πολιορκία της Ακρόπολης στην οποία ο πατέρας του, συνταγματάρχης Νικόλαος Τριτάκης, πήρε μέρος και πολέμησε με τον Φαβιέρο. Σπούδασε στη Σχο­λή Ευελπίδων και εντάχθηκε στο Ιππικό του ελληνικού στρατού. Στην Ναυπλιακή επανάσταση μαζί με τον Δημήτριο Γρίβα έπαιξε πρω­ταγωνιστικό ρόλο. Στη Μεγάλη Στρατιωτική και Ναυτική Εγκυκλοπαίδεια αναφέρεται: «Αι πρώται αψιμαχίαι και συγκρούσεις μεταξύ στασιαστών και κυβερνητικού στρατού ήρξαντο από τα Δερβένια της Κορινθίας, όπου ο εκ των στασιαστών αξιωματικός του Ιππικού Τριτάκης, ηγούμενος ιππέων, επεζήτησε να αναστείλη την κάθοδον των κυβερνητικών». Η μαχητική θέση του και η στιβαρή αντίσταση του προς τα βασιλικά στρατεύματα, ήταν και ο λόγος που εξαιρέθηκε από το διάγγελμα αμνηστίας που υπέγραψε ο Όθωνας μετά την κατάληψη του Ναυπλίου. Ασχολήθηκε ιδιαίτερα με την περίθαλψη των αποστράτων φτωχών αξιωματικών και υπαξιωματικών του Ιππικού. Το 1866 συγκρότησε Σώμα εθελοντών στην Αθήνα και κατέβηκε στην Κρήτη όπου πολέμησε στους Κάμπους, στους Λάκκους και στον Ομαλό. Η Κρήτη αναγνωρίζοντας τους αγώνες του γι’ αυτήν, τον ανέδειξε πρώτο πληρεξούσιο της Επαρχίας Κυδωνίας εκ του Δήμου Ακρωτηρίου, από την οποία καταγόταν. Κάποιες αντίξοες συνθήκες όμως τον ανάγκασαν να παραιτηθεί από το στρατό και να ιδιωτεύσει. Έφτασε στο βαθμό του υποστρατήγου και πέθανε στην Αθήνα στις 15-2-1902. Είχε τιμηθεί με τον Ελληνικό Ταξιάρχη.

12. ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΕΣ: Στην Χερσόνησο των Μεθάνων υπάρχουν σπουδαία αρχαιολογικά ευρήματα. Στα Μουσεία του Πειραιά και του Πόρου, υπάρχουν αρκετά εκθέματα που προέρχονται απο την περιοχή των Μεθάνων. Σημαντικά αρχαιολογικά σημεία είναι:

Η ΑΚΡΟΠΟΛΗ των Μεθάνων. Το γνωστό και ως Παλαιόκαστρο, με τα εντυπωσιακά τείχη της που σώζονται σε ύψος περίπου 4 μέτρων.

ΘΡΟΝΙ: Υπάρχει σε καλή κατάσταση ο αρχαίος πύργος κοντά στο νεκροταφείο του Αγίου Γεωργίου στα Δριτσέϊκα.

ΜΥΚΗΝΑΪΚΟ ΙΕΡΟ: Στον λόφο του Αγίου Κωνσταντίνου και Ελένης, βρέθηκαν το 1990 μυκηναϊκά ειδώλια, τα περισσότερα είναι εκτεθειμένα σήμερα στο Μουσείο του Πειραιά και τα υπόλοιπα στο Μουσείο του Πόρου.

ΟΓΑ: Το αρχαίο φρούριο του Ογά βρίσκεται στην Κυψέλη ,όπως και ο βράχος πύργος “Γκούρι Γκλιάτι”.

ΣΤΕΡΝΑ ΓΑΜΠΡΟΥ: Μεταβυζαντινός οικισμός.

ΠΑΛΑΤΑΚΙ: Ρωμαϊκή αγροικία στο Σταυρολόγγο.

ΚΑΣΤΡΟ ΦΑΒΙΕΡΟΥ: Στο Κάστρο δημιουργήθηκε ο Τακτικός Στρατός.

ΑΡΧΑΙΕΣ ΟΧΥΡΩΣΕΙΣ: Στο Στενό βρίσκεται η οχύρωση των Αθηναίων.

ΑΡΧΑΙΟ ΦΡΟΥΡΙΟ: Στο Νησάκι σώζεται αρχαίο φρούριο.

13. ΠΕΡΙΗΓΗΤΕΣ: Το φυσικό περιβάλλον και οι αρχαιότητες των Μεθάνων έχουν προσελκύσει το ενδιαφέρον του διεθνούς επιστημονικού κόσμου εδω και πολύ καιρό, προτού, η Ελληνική Αρχαιολογική Υπηρεσία αρχίσει να ασχολείται με την προστασία τους.

Από τον εποχή της Τουρκοκρατίας είχε επισκεφθεί την αρχαία Ακρόπολη των Μεθάνων ο Άγγλος αρχαιολόγος Εδουάρδος Ντόντουελ. Αργότερα, δημοσιεύθηκε στο Παρίσι το έργο του Γάλλου περιηγητή και ιστορικού Φραγκίσκου Πουκεβίλ. Με το “Οδοιπορικόν του Μορέως” ο Άγγλος Γουλιέλμος Γκέλλ που αναφέρεται στο Στενό. Ο επόμενος αρχαιολόγος που ασχολήθηκε με τα Μέθανα ήταν ο Μιχαήλ Δέφνερ. Και το 1911 επισκέφθηκαν την περιοχή οι Γερμανοί A. Frickenhaus και W. Muller. Υπάρχει και η έκθεση του Ευγένιου Βάντερπουλ. Το 1998 δημοσιεύθηκε η έρευνα της Αγγλικής Αρχαιολογικής Σχολής με επικεφαλής τους Cristopfer Mee και Hamish Forbes.

14. ΗΦΑΙΣΤΕΙΑΚΗ ΧΕΡΣΟΝΗΣΟΣ: Σύμφωνα με τον Μ. Λ. Περτέση, σε γεωλογική του μελέτη, η οποία έγινε το 1922 για τα Μέθανα, αναφέρει: “Απο γεωλογικής απόψεως η χερσόνησος των Μεθάνων αποτελείται σχεδόν καθ’ ολοκληρίαν εξ’ ηφαιστειογενών πετρωμάτων. Μόνον το νότιον μέρος της χερσονήσου ως και η Β.Δ. Άκρα “Παναγιά” αποτελούνται εκ νεοκρητιδικού ασβεστολίθου. Το κύριον ηφαιστειογενές υλικόν, το καταλαμβάνον την μεγαλυτέραν έκτασιν της χερσονήσου είναι ο κεροστιλβικός υπερσθε νικός δακίτης. Υπάρχουν επίσης εις διάφορα μέρη και εκρήξεις υπερσθενικού ανδεσίτου. Τέλος, εις τς Β.Δ. της χερσονήσου, παρά τον νεοκρητιδικόν ασβεστόλιθον της “Παναγίας” και προς Α. αυτού παρουσιάζεται έκρηξις κεροστιλβικού υπερσθενικού ανδεσίτου. Η τελευταία αύτη έκρηξις, χαρακτηριζόμενη ως “έκρηξις της Καημένης” παρουσιάζει μορφήν ρύακος, αρχομένου εκ κώνου ύψους 417 μ. Παρά τους πρόποδας του οποίου κείται το χωρίον Καημένη και καταλήγοντος εις την θάλασσαν. Εις την κορυφήν του κώνου διακρίνεται ο κρατήρ του ηφαιστείου, διαμέτρου 150 μέτρων και βάθους 60 μέτρων”.

15. ΙΑΜΑΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ: Αποτέλεσμα της ηφαιστειακής δράσης των Μεθάνων είναι οι θερμές πηγές, που εμφανίστηκαν σε διάφορα σημεία της Χερσονήσου. Η Λουτρόπολη των Μεθάνων είναι από τις σημαντικότερες του κόσμου. Τα θερμά νερά εκχύνονται από 25 σημεία βραχώδων σχισμών του εδάφους. Η θερμοκρασία των νερών είναι φυσική και κυμαίνεται, ανάλογα με τις εποχές από 28,5 μέχρι και 34,4 βαθμούς Κελσίου. Οι πηγές που υπάρχουν στα Μέθανα είναι δύο ειδών: Οι θειούχες (θερμές και φυσικές) και οι χλωρονατριούχες.

16. ΤΑ ΣΠΗΛΑΙΑ ΠΕΡΙΣΤΕΡΙ ΚΑΙ ΣΤΕΝΟ: Στα Μέθανα υπάρχουν δύο ωραιότατα εξερευνημένα σπήλαια του Περιστερίου και του Στενού.

Το σπήλαιο “Περιστέρι” εξερευνήθηκε από τη σπηλαιολόγο Άννα Πετροχείλου και έχει καταγραφεί στο Σπηλαιολογικό Μητρώο με τον αριθμό 4.325. Η πρώτη δημοσίευση έγινε στο “Δελτίον της Σπηλαιολογικής Εταιρείας”, στο τεύχος 5, τόμος ΧΙΙ, που κυκλοφόρησε τον Ιανουάριο – Μάρτιο του 1974.

Το σπήλαιο “Στενό” εξερευνήθηκε από τον σπηλαιολόγο Ιωάννου Ιωάννου στις 9 Δεκεμβρίου του 1973. Έχει δε καταγραφεί η περιγραφή της εξερεύνησης στο μητρώο της Ελληνικής Σπηλαιολογικής Εταιρίας, με αριθμό μητρώου 4.321. Το σπήλαιο αυτό ονομάστηκε “Στενό” γιατί βρίσκεται στο λαιμό της Χερσονήσου των Μεθάνων.

17. ΟΡΓΑΝΩΜΕΝΟ ΔΙΚΤΥΟ ΜΟΝΟΠΑΤΙΩΝ: Η Χερσόνησος Μεθάνων διαθέτει ένα δίκτυο οργανωμένων και καλά συντηρημένων μονοπατιών. Ενδεικτικά αναφέρουμε τα ακόλουθα:

– Κάστρο Φιαβιέρου, Αθηναϊκά Τείχη, Σπήλαιο Στενό, Σπήλαιο Περιστέρι, ΄Αγιος Νικόλαος, Προφήτης Ηλίας, Παλαιόκαστρο.

– Μεγαλοχώρι, Παναγίτσα, Οικισμός Παναγίτσας, Στέρνα Γαμπρού, Καμμένη Χώρα.

– Καμμένη Χώρα – Ηφαίστειο.

– Μακρύλογγος – Προφήτης Ηλίας.

– Καμμένη Χώρα- Καλοκουμπάρι.

– Καμμένη Χώρα – Κρασσοπαναγιά.

– Λουτρόπολη, Άγιος Κωνσταντίνος και Ελένη, Ογά.

– ‘Αγιος Χαράλαμπος, Κυψέλη, Άγιοι Θεόδωροι, Κουνουπίτσα, Κάτω Μούσκα, Μακρύλογγος, Καμμένη Χώρα.

– Λουτρόπολη, Θρονί, Άγιος Παντελεήμονας, Παναγίτσα.

– Νησάκι, Κολέϊκα, Τρία Αλώνια, Κωνσταντή και Ελένη.

– Λουτρά Μεθάνων – Μαλιμπάρδι, Κάστρο Φαβιέρου.

– Ηφαίστειο Καμμένης, Μακρύλογγος, Κάτω Μούσκα, Άγιος Νικόλαος.

18. ΠΕΡΙΟΧΗ ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΩΝ ΑΝΘΡΩΠΩΝ ΚΑΙ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΤΗΤΩΝ: Η Χερσόνησος των Μεθάνων στη σύγχρονη εποχή έχει αναδείξει σημαντικές προσωπικότητες που έχουν σφραγίσει, όχι μόνο την πνευματική, πολιτική και οικονομική ζωή των Μεθάνων, αλλά και της Ελλάδας.

Μεταξύ των προσωπικοτήτων συμπεριλαμβάνονται:

Ο ΧΡΗΣΤΟΣ ΜΑΛΤΕΖΟΣ, γραμματέας της ΟΚΝΕ που βρήκε φρικτό θάνατο στο κάτεργο της Κέρκυρας το 1938.

Ο ΣΤΑΜΑΤΗΣ ΛΑΖΑΡΟΥ, λαϊκός ζωγράφος.

Ο ΓΙΩΡΓΟΣ ΜΠΑΤΗΣ, πρωτοπόρος ρεμπέτης και μέλος της θρυλικής “τετράς του Πειραιά”.

ΣΠΥΡΟΣ ΔΑΡΕΜΑΣ: Θεωρείται από τους πρώτους Έλληνες εκδότες και είναι ο πρώτος εκδότης που καθιέρωσε την χαρτόδετη έκδοση. Ίδρυσε τον ομώνυμο εκδοτικό οίκο “Εκδόσεις Δαρεμά” και πρωτοστάτησε επίσης στη δημιουργία του λαϊκού αστυνομικού περιοδικού.

ΜΙΝΩΣ ΚΥΡΙΑΚΟΥ, κορυφαίος εφοπλιστής και ιδρυτής τηλεοπτικού σταθμού ΑΝΤΕΝΝΑ.

Η ΛΙΝΑ ΝΙΚΟΛΑΚΟΠΟΥΛΟΥ, κορυφαία στιχουργός.

Ο ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ ΜΑΛΤΕΖΟΣ, εφοπλιστής και δήμαρχος Μεθάνων.