Ενημέρωση σχετικά με τους νομικούς / διαδικαστικούς λόγους, εξαιτίας των οποίων έχει καθυστερήσει η έναρξη των εργασιών για την αποκατάσταση του Αρχοντικού / Οικίας Σωτηρίου Αναργύρου — ένα έργο ιστορικής σημασίας
Η Εκτελεστική Επιτροπή της ΑΝΑΡΓΥΡΕΙΟΥ ΚΑΙ ΚΟΡΓΙΑΛΕΝΕΙΟΥ ΣΧΟΛΗΣ ΣΠΕΤΣΩΝ θα ήθελε να διευκρινίσει και ενημερώσει για τα ακόλουθα:
Η αποκατάσταση του ιστορικού αρχοντικού του μεγάλου ευεργέτη των Σπετσών, Σωτηρίου Αναργύρου, το οποίο χρησιμοποιούσε ως κατοικία, αποτελεί έργο ύψιστης πολιτιστικής, αρχιτεκτονικής και ιστορικής αξίας για τη νήσο και κύρια προτεραιότητα όλων των Εκτελεστικών Επιτροπών του Ιδρύματος.
Πρόκειται για εμβληματικό κτίριο στο κέντρο του οικισμού, βαθιά συνδεδεμένο με τη μνήμη και την ταυτότητα της νήσου, που εδώ και χρόνια παραμένει σε κατάσταση εγκατάλειψης, με κίνδυνο την ανεπανόρθωτη φθορά.
Κατόπιν αιτήματος του Ιδρύματος και με την αρωγή του Υπουργείου Παιδείας, η Περιφέρεια Αττικής, αναγνωρίζοντας την ιστορική και πολιτιστική αξία του εμβληματικού κτιρίου, ανέλαβε τη χρηματοδότηση και την υλοποίηση του έργου αποκατάστασής του, με την υπογραφή της σχετικής Προγραμματικής Σύμβασης στις 14 Οκτωβρίου 2022. Πρόκειται για ουσιαστική παρέμβαση, που αποσκοπεί στην πλήρη διάσωση και αξιοποίηση του κτιρίου, ως Πολιτιστικού Πόλου και Χώρου Εκθέσεων, με πλήρη σεβασμό στην ιστορική και αρχιτεκτονική του φυσιογνωμία. Η μελέτη αποκατάστασης εκπονήθηκε από το Ίδρυμα και θεωρήθηκε από τις τεχνικές υπηρεσίες της Περιφέρειας.
Από την ημέρα της υπογραφής της Προγραμματικής Σύμβασης, μέχρι σήμερα, η νομική «διαδρομή» του έργου υπήρξε ιδιαίτερα σύνθετη, παρά την επιθυμία όλων των εμπλεκόμενων μερών, για έναρξη των εργασιών το συντομότερο δυνατόν.
Ειδικότερα:
Η διαγωνιστική διαδικασία για την επιλογή αναδόχου, ξεκίνησε στις 30 Μαΐου 2023 και η καταληκτική ημερομηνία υποβολής των προσφορών ήταν η 26η Ιουλίου 2023.
Η αποσφράγιση των προσφορών, ο έλεγχος των εγγυήσεων συμμετοχής, ο έλεγχος και η αξιολόγηση των οικονομικών προσφορών και των δικαιολογητικών συμμετοχής του διαγωνισμού, έγιναν στις 10 Αυγούστου 2023. Κατόπιν των ανωτέρω, η Επιτροπή Διαγωνισμού εισηγήθηκε ομόφωνα:
- Την έγκριση του 1ου πρακτικού για το έργο “ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΟΙΚΙΑΣ ΣΩΤΗΡΙΟΥ ΑΝΑΡΓΥΡΟΥ ΣΤΙΣ ΣΠΕΤΣΕΣ ΚΑΙ ΜΕΤΑΤΡΟΠΗ ΤΗΣ ΣΕ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΟ ΠΟΛΟ – ΧΩΡΟ ΕΚΘΕΣΕΩΝ” εκτιμώμενης αξίας € 2.014.000 πλέον ΦΠΑ.
- Την απόρριψη των προσφορών των εταιρειών ΕΡΓΑΝΗ Α.Τ.Ε., GDM ASSETS και ΥΔΡΟΑ ΓΚΡΟΥΠ Ε.Ε.
- Την αποδοχή των προσφορών που κρίθηκαν παραδεκτές, με πρώτη μειοδότρια την εταιρεία KONTOS CONCREATE A.T.E.
Στις 22 Αυγούστου 2023, εκδόθηκε η υπ’ αριθμ. 1917/2023 απόφαση της προσωρινής κατακύρωσης της οικονομικής επιτροπής της Περιφέρειας.
Ακολούθησαν νομικές προσφυγές και διαδικαστικές ενστάσεις, στις οποίες αποκλειστικά οφείλεται η καθυστέρηση στην έναρξη των εργασιών. Η νομική «πορεία» της υπόθεσης, έχει ως εξής:
- 1625/2023 (ΕΑΔΗΣΥ)
- 16/2024 (Διοικητικό Εφετείο Αθηνών)
- 417/2024 (ΕΑΔΗΣΥ)
- 848/2024 (Διοικητικό Εφετείο Αθηνών)
- 1549/2024 (ΕΑΔΗΣΥ)
- 908/2025 (Διοικητικό Εφετείο Αθηνών)
Απέναντι στις νομικές ενέργειες το Ίδρυμα δεν είχε τη δυνατότητα κάποιας ενέργειας ή πρωτοβουλίας, παρά μόνο την αναμονή των δικαστικών και λοιπών κρίσεων.
Η τοπική κοινωνία των Σπετσών, δικαίως περιμένει, αγωνιά και αναρωτιέται, γιατί τόσο μεγάλη καθυστέρηση, αλλά κανείς δεν είναι υπεράνω των νόμων και των δικαστικών διαδικασιών, ούτε το Ίδρυμα, ακόμη και αν πρόκειται για ένα τόσο σημαντικό έργο. Η Εκτελεστική Επιτροπή παρακολουθεί συνεχώς τη διαδικασία που προηγείται της έναρξης υλοποίησης του έργου και εργάζεται με ευθύνη και επιμονή για να αρθούν τα όποια νομικά κωλύματα τυχόν έχουν απομείνει, ώστε οι εργασίες αποκατάστασης να ξεκινήσουν το συντομότερο δυνατό. Παρά τις δυσκολίες, το Αρχοντικό του Σωτηρίου Αναργύρου θα αποκατασταθεί και θα αποδοθεί ξανά στους Σπετσιώτες και την Ελλάδα, ως σύμβολο της ιστορικής μνήμης και πολιτιστική παρακαταθήκη για το μέλλον.
Μετά την τελευταία πολύ πρόσφατη απόφαση του Διοικητικού Εφετείου Αθηνών τον Μάιο 2025, το έργο εισέρχεται πλέον στην τελική φάση της διαδικασίας ανάθεσης.
Έχουν ήδη ολοκληρωθεί τα ακόλουθα στάδια:
- Πρόσκληση της Περιφέρειας Αττικής προς τον προσωρινό μειοδότη για την υποβολή των δικαιολογητικών κατακύρωσης.
- Έλεγχος των δικαιολογητικών από την αρμόδια υπηρεσία.
- Σύνταξη πρακτικού κατακύρωσης από την επιτροπή διενέργειας του διαγωνισμού.
- Έγκριση 3ου πρακτικού του διαγωνισμού από την Περιφερειακή Επιτροπή της Περιφέρειας που εισηγείται την οριστική κατακύρωση του διαγωνισμού.
Και έπονται τα:
- Διενέργεια προσυμβατικού ελέγχου από το Ελεγκτικό Συνέδριο.
- Υπογραφή της σύμβασης με τον ανάδοχο και επίσημη έναρξη της υλοποίησης του έργου.
Καθώς δεν εξαρτάται από το Ίδρυμα, δεν είμαστε σε θέση να ανακοινώσουμε τον ακριβή χρόνο έναρξης των εργασιών αποκατάστασης, αλλά βρισκόμαστε στην τελική ευθεία. Από την πλευρά του Ιδρύματος θα καταβληθεί κάθε δυνατή προσπάθεια για την άμεση ολοκλήρωση των υπολειπόμενων σταδίων.
Η αποκατάσταση του Αρχοντικού Αναργύρου, αποτελεί έργο που υπερβαίνει νομικές και λοιπές διαδικασίες. Είναι υπόθεση πολιτισμού, μνήμης και ανάδειξης της ιστορίας των Σπετσών. Η διαρκής προσπάθεια για την ολοκλήρωση του έργου αποδεικνύει την αξία και τη σημασία του.
Κατανοούμε πλήρως το μεγάλο ενδιαφέρον και την ανυπομονησία που υπάρχει και ευχαριστούμε όλους τους Σπετσιώτες για την υπομονή τους και την εμπιστοσύνη τους προς το Ίδρυμα. Ας παραμείνουμε ενωμένοι για το κοινό καλό: την επιτυχή αποκατάσταση της Οικίας Ανάργυρου και τη δημιουργία ενός νέου ισχυρού Πόλου Πολιτισμού στις Σπέτσες.