Το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο (ΕΜΠ) συμβάλλει στην παρακολούθηση της σεισμικής διέγερσης στην ευρύτερη περιοχή της Σαντορίνης, στο πλαίσιο συνεργασίας του με το Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών (ΕΚΠΑ), το Ελληνικό Κέντρο Θαλασσίων Ερευνών (ΕΛΚΕΘΕ) και άλλους επιστημονικούς φορείς. Το Εργαστήριο Τηλεπισκόπησης του ΕΜΠ διαθέτει αυτόνομα υποβρύχια ρομποτικά οχήματα τύπου ROV και Glider, τα οποία έχουν εξοπλιστεί με ειδικά όργανα μέτρησης φυσικοχημικών και άλλων παραμέτρων. Αυτά τα ρομπότ μπορούν να λειτουργήσουν σε μεγάλα βάθη και να παραμείνουν σε αποστολή για πολλές ημέρες συνεχόμενα.
Σε αυτό το πλαίσιο, ο Ποριώτης επιστήμονας Δρ. Βαλσάμης Ντούσκος, μέλος της ερευνητικής ομάδας του ΕΜΠ, συμμετείχε στις υποθαλάσσιες έρευνες στη Σαντορίνη. Να σημειωθεί ότι ο Δρ. Ντούσκος και η ομάδα του είχαν πραγματοποιήσει τον Απρίλιο του 2024 μια ερευνητική αποστολή στον Πόρο (κεντρική φωτογραφία), κατά την οποία δοκιμάστηκε σε πραγματικές συνθήκες το αυτόνομο υποβρύχιο ρομποτικό όχημα τύπου Glider, το οποίο χρησιμοποιείται για τους σκοπούς του ερευνητικού έργου RAMONES.
Λόγω της πρόσφατης σεισμικής διέγερσης στη Σαντορίνη, μια ερευνητική ομάδα αποτελούμενη από τους Καθηγητή Κ. Καράντζαλο, τον Δρ. Ντούσκο, τους Χ. Αντωνίου, Σ. Σπανό και Σ. Βέλλα, σε συνεργασία με επιστήμονες από το ΕΚΠΑ (Καθηγήτρια Εύη Νομικού), πραγματοποίησε την Κυριακή 2 Φεβρουαρίου 2024 μετρήσεις στα 500 μέτρα βάθος, καθώς και σε όλη τη στήλη του νερού, στην περιοχή του υποθαλάσσιου ηφαιστείου Κολούμπο στη Σαντορίνη.
Η επιστημονική ομάδα του ΕΜΠ είχε ήδη πραγματοποιήσει πολυήμερες μετρήσεις τον Οκτώβριο του 2024 στο υδροθερμικό πεδίο του υποθαλάσσιου ηφαιστείου, γεγονός που της επέτρεψε να συγκρίνει άμεσα τα δεδομένα με αυτά που συλλέχθηκαν υπό τις συνθήκες της τρέχουσας έντονης σεισμικότητας.
Πρώτες εκτιμήσεις από την ανάλυση των μετρήσεων δείχνουν ότι η θολότητα του νερού στο υδροθερμικό πεδίο στα 500 μέτρα βάθος και για τα πρώτα 100 μέτρα έχει αυξηθεί κατά 25%, πιθανότατα λόγω της έντονης δραστηριότητας και της ανάδευσης ιζημάτων. Επιπλέον, θερμοκρασίες νερού που είχαν καταγραφεί προηγουμένως μόνο κοντά στις καμινάδες του υδροθερμικού πεδίου στα 500 μέτρα βάθος, καταγράφηκαν τώρα και στα 400 μέτρα βάθος.
Κατά τις μετρήσεις του Οκτωβρίου 2024, η σύσταση του νερού άλλαζε κάτω από τα 360 μέτρα βάθος, ενώ στις πρόσφατες μετρήσεις αυτή η αλλαγή παρατηρήθηκε από τα 240 μέτρα και κάτω. Αυτό υποδηλώνει ότι περισσότεροι από 120 εκατομμύρια τόνοι νερού έχουν επηρεαστεί σε σχέση με τον Οκτώβριο, στη λεκάνη/κρατήρα του ηφαιστείου. Επιπλέον, κοντά στις καμινάδες του υδροθερμικού πεδίου καταγράφηκαν τριπλάσια επίπεδα γάμμα ακτινοβολίας, που προέρχεται κυρίως από ραδόνιο, ενώ συνολικά σε όλη τη στήλη νερού καταγράφηκαν διπλάσια επίπεδα ακτινοβολίας σε σχέση με τον Οκτώβριο του 2024.
Η επιστημονική ομάδα του ΕΜΠ θα συνεχίσει να συνδράμει με περαιτέρω μετρήσεις και αναλύσεις, προκειμένου να παρακολουθήσει αποτελεσματικότερα το φαινόμενο που βρίσκεται σε εξέλιξη. Η χρήση των υποβρύχιων ρομποτικών οχημάτων, όπως το Glider, αποδεικνύεται καθοριστική για την παρακολούθηση και την ανάλυση τέτοιων φυσικών φαινομένων, ενισχύοντας την επιστημονική κατανόηση και την προστασία της περιοχής.
