Ο θάνατος του έκπτωτου βασιλιά Κωνσταντίνου Γλύξμπουργκ, έχει φέρει ξανά στην επικαιρότητα ως συζήτηση, τον ιστορικό ρόλο του πρώην μονάρχη, αλλά και την αλλαγή του Πολιτεύματος με το δημοψήφισμα του Δεκέμβρη του 1974, που έκρινε μια για πάντα το Πολίτευμα της χώρας.
Στις 22 Νοεμβρίου 1974 προκηρύχθηκε δημοψήφισμα (ΦΕΚ Α΄ 353) και στις 8 Δεκεμβρίου του ίδιου έτους διεξήχθη στην Ελλάδα για τη μορφή του πολιτεύματος μεταξύ Βασιλευόμενης και Αβασίλευτης Δημοκρατίας. Το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος ήταν 69,2% υπέρ της Αβασίλευτης Δημοκρατίας.
Την 1η Ιουνίου 1973 η Χούντα των Συνταγματαρχών κατήργησε τη Βασιλεία στην Ελλάδα, μετά το Κίνημα του Ναυτικού εναντίον της, και εγκαθίδρυσε Προεδρική Δημοκρατία. Κανένα κόμμα δεν αναγνώρισε το δημοψήφισμα που ακολούθησε τον Ιούλιο του 1973 και δεσμεύτηκαν, μαζί με τον Βασιλιά Κωνσταντίνο, στη διενέργεια άλλου, όταν αποκατασταθεί η Δημοκρατία.
Μετά την πτώση της Χούντας τον Ιούλιο του 1974 η Κυβέρνηση του Κωνσταντίνου Καραμανλή υιοθέτησε τη Συντακτική Πράξη της 1ης Αυγούστου 1974 και επανέφερε σε ισχύ το Σύνταγμα της 1 Ιανουαρίου 1952, χωρίς τις θεμελιώδεις διατάξεις, δηλαδή αυτές που αφορούσαν τη βάση και τη μορφή του πολιτεύματος ως Βασιλευομένης Δημοκρατίας. Η αναστολή των διατάξεων περί Αρχηγού Κράτους θα κρινόταν με δημοψήφισμα, που θα γινόταν εν καιρώ. Μέχρι το Δημοψήφισμα, Αρχηγός του Κράτους συνέχισε να είναι ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας του στρατιωτικού καθεστώτος, στρατηγός Φαίδων Γκιζίκης. Στο δημοψήφισμα της 8ης Δεκεμβρίου 1974, η πλειοψηφία του εκλογικού σώματος, επέλεξε την Αβασίλευτη Δημοκρατία με ποσοστό 69,2%.
Η απόφαση αυτή έκρινε δύο ζητήματα:
Σε θεσμικό επίπεδο τον τρόπο ανάδειξης του αρχηγού του κράτους (αιρετός και όχι κληρονομικός) και
σε πολιτικό επίπεδο τη μη επιστροφή του Βασιλιά Κωνσταντίνου, ο οποίος βρισκόταν εκτός Ελλάδος από τις 13 Δεκεμβρίου 1967, μετά από το αποτυχημένο εγχείρημά του εναντίον των απριλιανών σφετεριστών της εξουσίας.
Τι ψήφισαν στον Αργοσαρωνικό
Τι είχαν ψηφίσει όμως οι πολίτες της Α' Πειραιά, των νησιών του Αργοσαρωνικού και της επαρχίας της Τροιζηνίας - Μεθάνων σε εκείνο το δημοψήφισμα;
Σύμφωνα με τα στοιχεία του Υπουργείου Εσωτερικών, τα ποσοστά του δημοψηφίσματος Υπέρ Βασιλευομένης Δημοκρατίας (Υ.Β.Δ) και Υπέρ Αβασίλευτης Δημοκρατίας (Υ.Α.Δ) στα νησιά του Αργοσαρωνικού ήταν τα ακόλουθα:
Επαρχεία Αίγινας
Αίγινα & Αγκίστρι: (Υ.Β.Δ.) 48,43% - (Υ.Α.Δ) 51,57%
Επαρχία Τροιζηνίας
Λουτρόπολη Μεθάνων: Υ.Β.Δ 37,86% - Υ.Α.Δ 62,14%
Τροιζηνία & Κοινότητες Μεθάνων: Υ.Β.Δ 50,54% - Υ.Α.Δ. 49,46%
Πόρος: Υ.Β.Δ 51,54% - Υ.Α.Δ 48,46%
Ύδρα: Υ.Β.Δ 43,10% - Υ.Α.Δ 56,90%
Σπέτσες: Υ.Β.Δ 63,67% - Υ.Α.Δ 36,33%
