O «Άγιος Νικόλαος», το τελευταίο Τσερνίκι του Αιγαίου

Γράφει ο Σπήλιος Σπηλιώτης -  Με αφορμή την παρουσία του σκάφους «Άγιος Νικόλαος» που συμπλήρωσε 106 χρόνια θαλάσσιας ζωής και για πάρα πολλές δεκαετίες βρίσκεται στο λιμάνι της Ύδρας, έκανα μια μικρή έρευνα για τον τύπου του συγκεκριμένου καϊκιού με την ιδιαίτερη κατασκευή του. Ο «Άγιος Νικόλαος» απέμεινε πλέον μόνος του, αφού είναι πιθανότατα το τελευταίο Τσερνίκι του Αιγαίου… Το Τσερνίκι «Άγιος Νικόλαος»  Το σκάφος ναυπηγήθηκε στο Μαραθόκαμπο της Σάμου το 1910 και είναι από τα σπάνια είδη καϊκιών που έχουν διασωθεί στην Ελλάδα. Ο «Άγιος Νικόλαος»  είναι ιδιόκτητος και είναι σε χρήση για εμπορικούς σκοπούς. Έχει μήκος καταστρώματος 10.90cm  και μέσο πλάτος καταστρώματος 3.10cm. Την σημερινή εποχή δεν κατασκευάζονται πια  τέτοιου τύπου θαλάσσια σκάφη και έχει απομείνει  πλέον ο «Άγιος Νικόλαος» στο λιμάνι της Ύδρας για να μας δείχνει ότι αυτά τα θαυμάσια σκαριά είναι τμήμα της Ελληνικής παραδοσιακής ναυπηγικής.   Η ονομασία Η ονομασία του προήλθε από ένα πλοίο που χρησιμοποιήθηκε στο Δούναβη και ονομαζόταν «Cernik» ή «Cirnik» ή από το Τουρκικό πλοίο "Tsikirne". Στη Σύρο και την Μύκονο ονομαζόταν «μπελλού» στην  Προποντίδα, την Σμύρνη και τα Μοσχονήσια ονομαζόταν «τσεκτιρμές». Στη  Μύκονο και την Σύρο τα Τσερνίκια λέγονταν και «μπελού» από την ιστιοφορία (σακολέβα), που είχαν. Το Τσερνίκι (τσεκιρνέ) – Τα ναυπηγία που το κατασκεύαζαν – Η αρματωσιά του Είναι σκάφος οξύπρυμνο και οξύπλωρο  και ήταν ό χαρακτηριστικός τύπος του μικρού καϊκιού της Προποντίδας. Κατασκευάζονταν κυρίως στα νησιά του ανατολικού Αιγαίου έως το 1945. Τα μέρη που συνήθως ναυπηγούσαν αυτό το είδος σκάφους ήταν η Λέσβος, η Σύρος, η Σύμη, το Μοσχονήσι, η Σάμος, η Ρόδος, η Σμύρνη, η Χίος, η Σκόπελος αλλά και στο Πέραμα. Το σκάφος είχε ίσια τα δυο ποδοστάματά του, ενώ το ποδόσταμα της πλώρης ήταν πιο λοξό προς τα εμπρός συγκριτικά με το πέραμα. Εν σχέση με τον τύπο Πέραμα δεν υπήρχε ο καθρέπτης στην πλώρη, με αποτέλεσμα να περιορίζεται το πλάτος του καταστρώματος στο σημείο αυτό. Έξαλλου υπήρχε και ένας ενδιάμεσος τύπος με την ονομασία Τσερνικοπέραμα. Τα Τσερνίκια που κατασκευάζονταν δεν ξεπερνούσαν τα 18 μέτρα και είχαν συνήθως ένα κατάρτι αναφέρεται όμως η κατασκευή Τσερνικιών με δυο κατάρτια στη Σκόπελο, υπήρχαν όμως και μικρά έως 8 μέτρα που είχαν χρήση ως αλιευτικά σκάφη. Η κατασκευή Τσερνικιών σταμάτησε μετά το Β’ Παγκόσμιο πόλεμο. Επειδή  το συγκεκριμένο σκάφος στη μέση ήταν πολύ χαμηλό, όταν ήταν φορτωμένο του έβαζαν μουσαμάδες δεξιά και αριστερά του καταστρώματος, είχε επίσης ένα άλμπουρο με τρεις σταυρώσεις: τρίγκα, γάμπια και παπαφίγκο, και ένα πανί σακολέβα, το μπαστούνι είχε φλόκο και κόντρα φλόκο. Πηγή: http://hydraspoliteia.blogspot.gr/