ΡΟΗ ΕΙΔΗΣΕΩΝ

Συνέντευξη - Πέγκυ Ζουµπουλάκη: «Το φως της Αίγινας επηρέασε τη δουλειά του Γιάννη Μόραλη...»

Η Πέγκυ Ζουµπουλάκη µιλάει στο SM για τη φιλία της µε τον Γιάννη Μόραλη και τον Νίκο Νικολάου, µέλη της γνωστής παρέας των µεγάλων ζωγράφων της γενιάς του '30, καθώς και για τη βιωµατική σχέση τους µε την Αίγινα. Συνέντευξη στη Σίλα Αλεξίου Η Αίγινα άλλαξε τη ζωή του Μόραλη. Το φως της Αίγινας επηρέασε τη δουλειά του...» Παρατηρητής της ζωής πολλών μεγάλων της Τέχνης, η Πέγκυ Ζουμπουλάκη δικαιούται να έχει άποψη τουλάχιστον για δύο από αυτούς. Τον Νίκο Νικολάου και τον Γιάννη Μόραλη. Ο πρώτος υπήρξε συγγενής της (παντρεύτηκαν δύο αδέλφια), ο δεύτερος ήταν ο καλύτερός του φίλος. «Γνώρισα τον Μόραλη από τον Νικολάου πολλές δεκαετίες πριν, σε μια ταβέρνα στην Αγίας Ζώνης. Ήταν πολύ κομψός, ωραίος, διαχυτικός». Έκτοτε η Πέγκυ Ζουμπουλάκη, σύζυγος του Τάσου Ζουμπουλάκη, έγινε μέλος της παρέας των μεγάλων ζωγράφων της γενιάς του 30, με τους οποίους, εκτός από καλή και επιστήθια φίλη, συνεργάστηκε φιλοξενώντας τα έργα τους στην «Γκαλερί Ζουμπουλάκη». [caption id="attachment_35698" align="alignnone" width="628"] Θεσσαλονίκη 1950: Από αριστερά: Νίκος Χατζηκυριάκος-Γκίκας, Γιάννης Μόραλης, Νίκος Νικολάου, Ναταλία Μελά, Λιλή Αρλιότη.[/caption] Τον πασίγνωστο χώρο τέχνης, που ξεκίνησε μετά τον γάμο της Πέγκυς και του Τάσου Ζουμπουλάκη (1964) από την οδό Κριεζώτου 7, δρόμο οικείο στην οικογένεια Ζουμπουλάκη, καθώς διατηρούσε εκεί (Κριεζώτου 3) ένα παλαιοπωλείο, στο υπόγειο του οποίου διοργανώνονταν εκθέσεις με έργα του Τσαρούχη, του Μόραλη, του Νικολάου και άλλων μεγάλων ζωγράφων. Με το κύρος που απέκτησε, η «Γκαλερί Ζουμπουλάκη» σιγά-σιγά γιγαντώθηκε και, παρά τις προβλέψεις των κακεντρεχών, ο πρόωρος θάνατος του Τάσου το 1983 δεν εμπόδισε την εξέλιξή της. Αντιθέτως. Η Πέγκυ αποδείχθηκε αντάξια του νεανικού οράματος του ζεύγους. «Με τον Μόραλη συνεργάστηκα επί 45 χρόνια, χωρίς ποτέ να επηρεαστεί η φιλία μας. Μάλιστα, λίγο πριν από τον θάνατό του, μου έγραψε ένα γράμμα με το οποίο με καθιστά κοινωνό κάποιων πολύ σοβαρών επιθυμιών του, με την παράκληση να τις υλοποιήσω. Και μου τονίζει: ''Αν –χτυπάω ξύλο– εσύ δεν θα υπάρχεις, θέλω να συνεχίσουν τα παιδιά σου, που ξέρουν και έχουν ζήσει τη δουλειά μου''». [caption id="attachment_35694" align="alignnone" width="628"] Πέγκυ Ζουµπουλάκη και Γιάννης Μόραλης σε ένα χαρακτηριστικό στιγµιότυπο στο ατελιέ του καλλιτέχνη το 2003.[/caption] Η Πέγκυ Ζουμπουλάκη δεν θέλει – προς το παρόν τουλάχιστον– να αναφερθεί σε λεπτομέρειες. Άλλωστε, η επιστολή απευθύνεται αποκλειστικά στην ίδια, με την υποχρέωση να πραγματοποιήσει τις επιθυμίες του και τη δέσμευση να κρατήσει τις σκέψεις του για τον εαυτό της και τα παιδιά της. Ο Γιάννης Μόραλης της έδειξε τόσο μεγάλη εμπιστοσύνη εν ζωή, που θα ήταν άδικο να τον προδώσει τώρα Μας αποκαλύπτει ωστόσο ότι ο σπουδαίος ζωγράφος τής εμπιστεύθηκε 180 τρίωρες αδημοσίευτες συνεντεύξεις, που «ίσως κάποτε εκδοθούν σε βιβλίο».
«Ήταν πολύ συγκινητικό αυτό που έγινε στην Αίγινα…» Στην ουσιαστική προσφορά της στο αφιέρωμα της Αίγινας στον Γιάννη Μόραλη, στο πλαίσιο του Έτους Μόραλη για τα 100 χρόνια από τη γέννησή του, η Πέγκυ Ζουμπουλάκη δεν θέλει να αναφερθεί. «Ήταν πολύ συγκινητικό αυτό που έγινε στην Αίγινα για τον Μόραλη. Γιατί ο Μόραλης έζησε πολύ ωραία στην Αίγινα. Η τελευταία του έκθεση, το 200, ήταν γεμάτη από το φως της. Τα χρώματά του –όπως τα είδα εγώ– ήταν τα χρώματα της Αίγινας. Μια δουλειά διαφορετική από τις προηγούμενες». α ήταν μεγάλη παράλειψη ωστόσο να μην της αναγνωρίσουμε ότι με τη φροντίδα της ίδιας και της κόρης της, Δάφνης, συγκεντρώθηκαν τα έργα του Γιάννη Μόραλη (προερχόμενα από πολύ αξιόλογες συλλογές), όπως και οι σπάνιες φωτογραφίες του ooe από το ατελιέ του καλλιτέχνη, που εκτέθηκαν στο Λαογραφικό και στο Αρχαιολογικό Μουσείο Αίγινας 9-19 Σεπτεμβρίου 2016.
  O Νίκος Νικολάου Ωστόσο, η Πέγκυ Ζουμπουλάκη φέρει μία ακόμη βαριά ευθύνη. Τη διαχείριση του έργου του Νίκου Νικολάου, του πρώτου εκ των σπουδαίων καλλιτεχνών που εγκαταστάθηκαν στην Αίγινα το 1964, προσελκύοντας σιγά-σιγά και όλους τους άλλους. «Ο Νίκος Νικολάου άφησε τα έργα του εκφράζοντας την επιθυμία να γίνει ένα ίδρυμα στο όνομά του. Το ίδρυμα όμως για να γίνει, και κυρίως για να συνεχίσει να υπάρχει, χρειάζεται χρήματα. Ο Καπράλος –ο τρίτος σημαντικός καλλιτέχνης της παρέας της Αίγινας– άφησε χρήματα γι αυτό τον σκοπό, και έτσι η επιθυμία του έγινε πραγματικότητα. Ο Νικολάου δεν άφησε χρήματα. Παρ όλα αυτά, προσπαθούμε να ανταποκριθούμε στις προσδοκίες του...» [caption id="attachment_35695" align="alignnone" width="628"] Νίκος Νικολάου, Γιάννης Μόραλης µαζί, ως συνήθως.[/caption] Στα σχέδια της οικογένειας ωστόσο, της Πέγκυς και των παιδιών της, του οδωρή και της Δάφνης, είναι η συντήρηση του πέτρινου σπιτιού του Νίκου και της Αγγέλας Νικολάου, που στέκει αγέρωχο ατενίζοντας τη θάλασσα σε μία από τις ωραιότερες θέσεις της Αίγινας, στα Πλακάκια, κρατώντας ζωντανές τις μνήμες από τις μεγάλες, καθημερινές συνάξεις ανθρώπων του πνεύματος και της τέχνης. «Το σπίτι του Νίκου Νικολάου ήταν πάντα ανοιχτό και φιλόξενο. Μια ανοιχτή αγκαλιά για όλους. Με θαυμάσια φαγητά, καλό κρασί, ζεστή ατμόσφαιρα για σημαντικές κουβέντες. Εκεί έβλεπες τον Ελύτη, τον Τσαρούχη, τον Χατζιδάκι και ασφαλώς τον Μόραλη, που έμενε τα καλοκαίρια στο ξενοδοχείο ΔΑΝΑΗ, σχεδόν δίπλα. Έβλεπες όμως και μαθητές του Μόραλη και του Νικολάου από τη Σχολή Καλών Τεχνών, σπουδαίους καλλιτέχνες σήμερα, πολλοί από τους οποίους απέκτησαν αργότερα σπίτια στην Αίγινα, όπως άλλωστε απέκτησε και ο Μόραλης». [caption id="attachment_35696" align="alignnone" width="628"] Γιάννης Μόραλης, Νίκος Νικολάου, Μαρίνα Καρέλλα στην Αίγινα, στο σπίτι του Νικολάου.[/caption]   Σε αυτό το σπίτι, όπου σύχναζαν και πολλοί Αιγινήτες –όλοι ήταν ευπρόσδεκτοι–, η Πέγκυ Ζουμπουλάκη απολάμβανε το μεγαλείο μιας αληθινής φιλίας. Του Νικολάου με τον Μόραλη. «Επρόκειτο για μια μεγάλη φιλία. Ήταν εντελώς διαφορετικοί χαρακτήρες, αλλά ο ένας εξαρτιόταν από τον άλλον. Σαν συγκοινωνούντα δοχεία. Ο ένας, ο Μόραλης, ήταν τελειομανής σε όλα του και πολύ ευσυνείδητος. Στα έργα του δεν έβαζε πινελιά αν δεν είχε μελετήσει καλά πού θα τη βάλει. Ο Νικολάου το αντίθετο. Αυθόρμητος σε κάθε έκφραση της ζωής και της τέχνης. Έπιανε το πινέλο και ό,τι έβγαινε τη στιγμή εκείνη. Χωρίς καμιά προεργασία» Η Πέγκυ Ζουμπουλάκη είναι μια γυναίκα η οποία συναναστρέφεται πολύ κόσμο, αναπτύσσοντας πολλές κοινωνικές σχέσεις. Κι όμως «Πιστεύω πολύ στη φιλία. Αυτές οι σχέσεις με ενδιαφέρουν. Οι πραγματικές φιλίες, όπως τις έχω δει και βιώσει. Οι κοινωνικές σχέσεις δεν έχουν κανένα νόημα».
«Μια οµάδα ανθρώπων να αποφασίσει την οριστική θέση του γλυπτού…» Η ΛΕΩΦΟΡΟΣ ΚΑΖΑΝΤΖΑΚΗ ο παραλιακός δρόμος της Αίγινας με τα σπίτια του Νικολάου, του Καπράλου, του Μόραλη και του Νίκου Καζαντζάκη ασφαλώς, μου θυμίζει πολύ τον Νίκο Νικολάου και τον Γιάννη Μόραλη. Κάπου εκεί, σε κάποιο σημείο για το οποίο θα συμφωνήσουν όλοι, θα μου άρεσε να τοποθετηθεί το έργο του Μόραλη» Ο λόγος για το γλυπτό του Γιάννη Μόραλη με τίτλο «Χωρίς τίτλο», εμπνευσμένο στην Αίγινα από τη θέα που είχε ο δημιουργός προς τη θάλασσα από το ατελιέ του, το οποίο δώρισε η Πέγκυ Ζουμπουλάκη στον Δήμο Αίγινας και προσωρινά κοσμεί το λιμάνι του νησιού. «Την απόφαση για την οριστική θέση του έργου θα ήθελα να λάβει μια ομάδα ανθρώπων –όχι μόνο ο Δήμος– που έχουν σχέση με την τέχνη και την ιδιαίτερη αρχιτεκτονική του τόπου. Είμαι αντίθετη με τη λογική των ''δωρητών'', που επειδή χαρίζουν ένα έργο έχουν την απαίτηση να εκτεθεί σε δημόσιο χώρο της επιλογής τους. Σε μια δωρεά έχει πάντα λόγο και ο αποδέκτης».

Διαβάστε επίσης

Σκουρλέτης: Θα προσληφθούν 5.000 συμβασιούχοι στην καθαριότητα των ΔήμωνΑίγινα

Ο Υπουργός Εσωτερικών Πάνος Σκουρλέτης εξήγγειλε την πρόσληψη 5.000 συμβασιούχων στην καθαριότητα των δήμων μέσω ΑΣΕΠ. Πιο συγκεκριμένα, ο Σκουρλέτης μιλώντας στην ΕΡΤ, υπογράμμισε...