Έκθεση για τα αετώµατα της Αφαίας στο Μόναχο.
Σίγουρα θα αναρωτηθείτε γιατί να ταξιδέψετε έως το Μόναχο για να δείτε τα περίφηµα αετώµατα του ναού της Αφαίας. ?υστυχώς, πρόκειται για άλλη µία περίπτωση κλεµµένων αρχαιοτήτων που, για να τις απολαύσει κανείς, αντί να κάνει µια διαδροµή λίγων χιλιοµέτρων (ή έστω ένα ταξίδι µισής ώρας από το λιµάνι του Πειραιά…), πρέπει να πετάξει σε άλλη χώρα.
Φέτος συµπληρώνονται 200 χρόνια από τότε που τα περίφηµα αετώµατα βγήκαν στην επιφάνεια και πέρασαν στα χέρια των αρχαιοθηρών, καταλήγοντας στη Γερµανία. Mε αυτή την αφορµή, οι Γερµανοί πραγµατοποιούν µια σηµαντική –είναι η αλήθεια– έκθεση στη Γλυπτοθήκη του Μονάχου.
Ο τίτλος της είναι: «Μάχη για την Τροία – 200 χρόνια Αιγινήτες». Τα εγκαίνιά της είχαν προγραµµατιστεί για τις 13 Απριλίου, αλλά δεν χρειάζεται να βιαστείτε για να την επισκεφτείτε, καθώς θα διαρκέσει έως τις 31 Ιανουαρίου του 2012.
Λίγα λόγια για τα αετώµατα
Σύµφωνα µε στοιχεία της αρχαιολόγου Ελένης Παπασταύρου (τα οποία παρουσιάζονται στην ηλεκτρονική διεύθυνση του Υπουργείου Πολιτισµού και Τουρισµού), τα γλυπτά των αετωµάτων και τα ακρωτήρια της στέγης ήταν από παριανό µάρµαρο και έφεραν χρώµατα. Το θέµα και των δύο αετωµάτων είναι οι µυθικές εκστρατείες στην Τροία, στις οποίες διακρίθηκαν Αιγινήτες ήρωες.
Στο ανατολικό αέτωµα απεικονίζεται η παλαιότερη εκστρατεία, µε τον Ηρακλή κατά του βασιλιά της Τροίας Λαοµέδοντα, στην οποία έλαβε µέρος ο Τελαµών, γιος του Αιακού. Στο δυτικό αέτωµα απεικονίζεται η νεότερη εκστρατεία, µε τον Αγαµέµνονα κατά του Πριάµου, στην οποία διακρίθηκαν τρεις απόγονοι του Αιακού, ο Αίας, ο Τεύκρος και ο Αχιλλέας. Παρούσα και στις δύο εκστρατείες είναι η Αθηνά, ως η κεντρική µορφή κάθε αετώµατος. Το δυτικό αέτωµα απηχεί την αισθητική του 6ου αι. π.Χ., ενώ το ανατολικό, µε τη µεγαλύτερη κινητικότητα των µορφών και την απουσία σχηµατοποίησης, παραπέµπει στις αρχές του 5ου αι. π.Χ.
Μετά την εγκατάλειψή του, το µνηµείο παρέµεινε ορατό και εντυπωσιακό στον λόφο. Η πρώτη έρευνά του έγινε το 1811 από τον αρχιτέκτονα Ch. R. Cockerell και τον φίλο του βαρόνο von Hallerstein, που επισκέφθηκαν το χώρο και ανέσκαψαν τα γλυπτά των αετωµάτων, τα οποία µετέφεραν στην Ιταλία. Από εκεί το 1828 κατέληξαν στο Μόναχο, όπου βρίσκονται µέχρι σήµερα και εκτίθενται στη Γλυπτοθήκη. Συστηµατική ανασκαφή του µνηµείου πραγµατοποιήθηκε από το Γερµανικό Αρχαιολογικό Ινστιτούτο το 1901, υπό την εποπτεία των Ad. Furtwangler και H. Thiersch, και αργότερα, το 1964-1981, του D. Ohly. Τα έτη 1956-1957 έγιναν αναστηλωτικές εργασίες από τον Α. Ορλάνδο και τον Ε. Στίκα.
Του Λεωνίδα Κονδύλη
