Τα παιδιά της Αίγινας συνεχίζουν τα έθιμα της ημέρας του Λαζάρου
Ποιος είπε ότι στην Αίγινα δεν συνεχίζονται τα έθιμα της εορτής της Αναστάσεως του Λαζάρου. Το Σάββατο του Λαζάρου είναι μια ιδιαίτερη ημέρα για πολλά σπιτικά καθώς τότε αρχίζουν και οι προετοιμασίες για το Πάσχα..
Οι παλιές νοικοκυρές με τη βοήθεια των μικρών κοριτσιών της οικογένειας άρχιζαν τα ζυμώματα, την προετοιμασία για το βάψιμο των αυγών, τα ασπρίσματα και γενικά τις εργασίες καθαριότητας και ευπρεπισμού του σπιτιού ώστε όλα να είναι έτοιμα για την υποδοχή της μεγάλης εορτής του Πάσχα.
Νωρίτερα τις τελευταίες ημέρες του σχολείου πριν τις διακοπές του Πάσχα, εμπνευσμένοι δάσκαλοι μυούν τα μικρότερα παιδιά στα έθιμα της εορτής όπως το ζύμωμα του «Λάζαρου», στην εκμάθηση των καλάντων της ημέρας και στο στόλισμα ψάθινων καλαθιών όπου μέσα θα εναποθέσουν τα «Λαζαράκια», τα ανθρωπόμορφα ψωμάκια που θα μοιράσουν σε φίλους και γνωστούς. Παράλληλα με τα στολισμένα καλαθάκια θα βγουν στους δρόμους να πουν τα κάλαντα.
Αυτά βέβαια συνέβαιναν τις χρονιές που η λειτουργία του σχολείου ήταν κανονική και οι ρυθμοί της καθημερινότητας δεν είχαν προσβληθεί από … ιούς.
Όπως κάθε γιορτή στον Ελλαδικό χώρο, έτσι και η αυριανή, έχει περιβληθεί με τα απαραίτητα έθιμα και τις συνήθειες που μπορεί να αποτελούν το περιτύλιγμα της εορτής, ωστόσο εισάγουν με το δικό τους εθιμικό ή απλοϊκό τρόπο τον άνθρωπο στη χαρά της γιορτής.
Έτσι και το Σάββατο του Λαζάρου - πως θα γινόταν διαφορετικά άλλωστε - έχει στολιστεί με πολλά έθιμα συνήθειες αλλά και .... κάλαντα που ψάλλονται σε πολλές περιοχές της πατρίδας μας κυρίως από κορίτσια που κατά έναν τρόπο συμβολίζουν τις Μυροφόρες.
Ξεφυλλίζοντας τα βιβλία που αφορούν την Αίγινα ανακαλύπτουμε την εκδοχή που παραθέτει στο βιβλίο του ο κ. Ιωάννης Μάντζαρης. Σύμφωνα λοιπόν με το συγγραφέα τα κάλαντα του Λαζάρου στην Αίγινα έχουν ως εξής:
« Σήμερον έρχεται ο Χριστός, ο επουράνιος Θεός.
Εν τη πόλει Βηθανία, Μάρθα κλαίει και Μαρία:
Αν θα ήσουν εδώ Χριστέ μου, δεν θα πέθαινε ο αδελφός μου.
Άδη Τάρταρε και Χάρο, Λάζαρε θε να σε πάρω.
Σήκω Λάζαρε απ’ τον Άδη, για να φας ψωμί και λάδι.
Λάζαρος απολυτρωμένος και με το κερί ζωσμένος.
Λάζαρε μου, Λάζαρε μου, φίλε και αγαπητέ μου,
πες μας Λάζαρε τι είδες, εις τον Άδη που επήγες.
Δώστε μου λίγο νεράκι να ξεπλύνω το φαρμάκι,
της καρδιάς μου, των χειλέων και μη μη ρωτάτε πλέον.
Είδα φόβους, είδα τρόμους, είδα βάσανα και πόνους»
Ο κ. Μάντζαρης προσθέτει επίσης ότι τα κάλαντα στην παλιά Αίγινα τα έψαλλαν τα κορικάτσα (μικρά κορίτσια) που γύριζαν από πόρτα σε πόρτα κρατώντας μικρά καλάθια στολισμένα με λουλούδια κάθε λογής και κόκκινες κορδέλες. Οι νοικοκυρές τα φίλευαν με αυγά που ήταν τότε πολύτιμα για τη διατροφή των παιδιών και τα κορικάτσα θέλοντας να ευχαριστήσουν τις νοικοκυρές υπενθύμιζαν πως:
«Η κουφή Βδομάδα μπαίνει, του Λαζάρου κατεβαίνει, έρχεται και η γουρλομάτα με τα γουρλωμένα μάτια».
Τέλος σε πολλά σπίτια οι νοικοκυρές ζύμωναν τα λαζαράκια, μικρά ψωμιά με μορφή ανθρώπινη στα οποία έβαζαν σταφίδες και αμύγδαλα για μάτια και στόμα. Επίσης δεν λούζονταν το Σάββατο του Λαζάρου γιατί πίστευαν πως θα τρέμει το κεφάλι τους όλο το χρόνο.
Σε πολλά μέρη της πατρίδας μας τα κορίτσια που λένε τα κάλαντα αυτήν την ημέρα τα αποκαλούν: "Λαζαρίνες"
- Φωτογραφίες από το site aeginadimos όπου διακρίνονται οι εκπαιδευτικοί κ. Ν. Κουκούλης και Αρχοντούλα Γεωργοπούλου που συνοδεύουν παιδιά του σχολείου που λένε τα κάλαντα του Λαζάρου στο Δημαρχείο της Αίγινας.
- Φωτογραφίες από το Δημοτικό Σχολείο της Πέρδικας όπου το Πάσχα του 2018 τα παιδιά του σχολείου με την καθοδήγηση των δασκάλων και της Διευθύντριας κ. Σωζίας Αποσπόρη έφτιαξαν "Λαζαράκια" και έψαλλαν τα κάλαντα.
