Είναι ο 28ος το νέο σύνορο; - Άρθρο του Μανώλη Κοττάκη

O ΧΑΡΤΗΣ πού δημοσιεύουμε στό κέντρο του σημειώματός μας σήμερα περιέχει μιά ιδιομορφία: είναι τουρκικός, αλλά μοιάζει πολύ μέ τήν γραμμή οριοθέτησης της ΑΟΖ –τμηματικής– που περιέχει και η συμφωνία Ελλάδος – Αιγύπτου.

Τέμνει τήν Ρόδο στήν μέση καί αφήνει γιά τό μέλλον τήν οριοθέτηση της ΑΟΖ του Καστελλορίζου ανατολικώς του 28ου μεσημβρινού. Συμπτωματικώς πρόκειται γιά τίς περιοχές πού έχουν δεσμεύσει σήμερα οι Τούρκοι μέ Νavtex. Συμπτωματικώς πρόκειται γιά περιοχές πού ανήκουν στήν ελληνική υφαλοκρηπίδα μέν, χωρίς όμως νά έχουμε προσδιορίσει εκεί τό εύρος των χωρικών μας υδάτων, είναι 6 ή 12 μίλια; Πρόκειται γιά περιοχές γιά τίς οποίες τυπικώς δέν διαθέτουμε τίτλους, γιατί η συμφωνία μέ τήν Αίγυπτο τά παρέπεμψε στό μέλλον. Συμπτωματικώς, τέλος, πρόκειται γιά τόν χάρτη της γαλάζιας πατρίδας πού δημοσίευσε τόν Φεβρουάριο του 2019 η «Καθημερινή». Επρόκειτο γιά μία διαρροή του τότε Υπουργού Αμύνης Ευάγγελου Αποστολάκη προειδοποίηση πρός τούς Τούρκους νά μήν επιχειρήσουν ερευνα σέ αυτήν τήν περιοχή μέ αφορμή αεροναυτική τους ασκηση.

Μετά όσα συμβαίνουν στήν περιοχή τό τελευταίο 24ωρο έχω δύο ερωτήματα:

1. Είναι ο 28ος μεσημβρινός τό νέο σύνορό μας μέ τήν Τουρκία στίς θάλασσες της Ανατολικής Μεσογείου; Δεχόμαστε πώς τό Καστελλόριζο είναι «χαμένο» όσον αφορά τήν επήρειά του στήν οριοθέτηση της ΑΟΖ μας; Τό «δεχόμαστε» προκύπτει ως ερώτημα από τήν παθητική αντίδρασή μας στίς σεισμικές ερευνες πού διεξάγει τό Όρούτς Ρεΐς στήν υφαλοκρηπίδα μας. Τό «δεχόμαστε» προκύπτει από τήν φράση κορυφαίας Ελληνίδος διπλωμάτου πού φέρεται πώς είπε «μας δόθηκε μιά ευκαιρία μέ τήν Αίγυπτο καί τήν πήραμε» –άρα ας συμβιβαστούμε μέ αυτήν στό πλαίσιο της νέας μοιρασιας;

2. Οδηγούμαστε σέ σαλαμοποίηση της διαφοράς γιά θαλάσσιες ζώνες –χωρικά ύδατα– υφαλοκρηπίδα ώστε νά λυθεί τώρα ύπέρ των Τούρκων η διαφορά στόν 28ο μεσημβρινό, υπέρ ημών νοτίως της Κρήτης καί τά θέματα του Αιγαίου νά αφεθούν γιά αργότερα στήν βάση όμως των νέων τετελεσμένων μειωμένης επήρειας των νησιών στήν διαμόρφωση της υφαλοκρηπίδος; Μέ κίνδυνο νά «εγκλωβίσουν» – όπως μέ αυτό τό ρήμα προειδοποιούσε ο Κωνσταντίνος Καραμανλής τόν πατέρα Μπούς τό 1991 (αρχεία τόμος 10)– οι Τούρκοι τά νησιά μας διά της νέας υφαλοκρηπίδας;

Γιά τήν ιστορία δημοσιεύω απόσπασμα από τό ρεπορτάζ τής «Καθημερινής» τού Φεβρουαρίου 2019 γιά τόν 28ο μεσημβρινό (Βασίλης Νέδος). Οι όμοιότητες των χαρτών Μποστάνογλου μέ τήν συμφωνία Ελλάδος – Αιγύπτου βγάζουν μάτια!

«Στίς 30 Μαΐου 2014, ο τότε αρχηγός των τουρκικών ενόπλων δυνάμεων (ΤΕΔ) Νετσντέτ Οζέλ, μετά τό τέλος της αεροναυτικής ασκησης “Beyaz Firtina ’14”, εκανε μιά μακροσκελή δήλωση η οποία, σέ δύο σημεία, περιείχε μιά φράση πού, μέχρι πρότινος, δέν δημιουργούσε κάποιο ιδιαίτερο συνειρμό στό ευρύ ελληνικό κοινό. Πλαισιωμένος από τόν τότε αρχηγό του στρατού ξηράς Χουλουσί Ακάρ καί τόν τότε αρχηγό του τουρκικού ναυτικού Μπουλέντ Μποστάνογλου, ο κ. Οζέλ αναφερόταν δύο φορές στή “Γαλάζια Πατρίδα” (Mavi Vatan). έναν χρόνο αργότερα, ο κ. Ακάρ τόν διαδεχόταν στή θέση του αρχηγού των ΤΕΔ ενώ ο κ. Μποστάνογλου αναλάμβανε νά συγγράψει τή ναυτική στρατηγική της Τουρκίας.

Σέ αυτήν υπάρχουν διάφορα ενδιαφέροντα στοιχεια. Τό πλέον ενδιαφέρον, ωστόσο, εντοπίζεται σέ δύο χάρτες. Ο πρώτος απεικονίζει τήν αποκλειστική οικονομική ζώνη (ΑΟΖ) της Τουρκίας αλλά καί της Κυπριακης Δημοκρατίας (όπως τήν αντιλαμβάνεται η Άγκυρα) καί ο δεύτερος τή θαλάσσια περιοχή πού έχει παραχωρήσει τό υπουργικό συμβούλιο στήν τουρκική εταιρεία πετρελαίων (ΤΡΑΟ). Καί οι δύο έχουν ενα δυτικό όριο πού λειτουργεί σάν νοητή προειδοποίηση πρός τήν Ελλάδα: τόν 28ο μεσημβρινό, ο οποίος βρίσκεται περίπου στό μέσον της Ρόδου καί, προφανως, βρίσκεται πολύ δυτικότερα του Kαστελλόριζου.

Εκεί εντοπίζεται τό δυτικό όριο των τουρκικων διεκδικήσεων, μέ τό ανατολικό νά φθάνει στόν 32ο μεσημβρινό, στά ανοικτά της Πάφου. Τό νότιο όριο ειναι τό μέσον της απόστασης ανάμεσα στήν Τουρκία καί τήν Αιγυπτο. Παρά τό γεγονός οτι η έννοια της στενης σύνδεσης της Τουρκίας μέ τίς τρεις θάλασσες πού τήν περιβάλλουν (Αιγαίο, Μεσόγειος, Μαύρη Θάλασσα) δέν ειναι νέα καί χρονολογείται στά μέσα του 20ου αιώνα, όταν ο γνωστός, στή γειτονική χώρα, Τουρκοκρητικός συγγραφέας Τζεβάτ Σακίρ τόνιζε στά έργα του τήν άρρηκτη σύνδεση των Τούρκων της Ανατολίας μέ τό απέραντο γαλάζιο, μετά τό 2015 ξεκινάει μιά συνολική προσπάθεια θωράκισης του 28ου μεσημβρινου.

Ο κ. Μποστάνογλου (στηριγμένος, μεταξύ αλλων, σέ μελέτες του απόστρατου ναυάρχου Τσιχάτ Γιαϊτσί, αλλά καί του Τσέμ Γκιούρντενιζ) δημιούργησε, πρακτικά, έναν όδικό χάρτη γιά τήν ανάπτυξη του τουρκικου ναυτικου. Στά τριάμισι χρόνια πού ακολούθησαν, τό τουρκικό ναυπηγικό πρόγραμμα ακολούθησε απαρέγκλιτα τό πρόγραμμα της στρατηγικης Μποστάνογλου, μέ αποτέλεσμα αυτή τή στιγμή τό ναυτικό της γείτονος νά διαθέτει ποικιλία στόλου πού δέν περιορίζεται σέ πολεμικά, αλλά περιλαμβάνει πλοια γιά επιστημονικές ερευνες, διάσωσης, ενω οσονούπω αποκτά καί δεύτερο πλωτό γεωτρύπανο. (…)

Ο Μπουλέντ Μποστάνογλου είχε περιγράψει ήδη από τό 2015 τή γενική λογική πού πρέπει νά διέπει τό τουρκικό ναυτικό. “ο τρόπος πού μιά χώρα χρησιμοποιει τίς ναυτικές δυνάμεις της αποκαλύπτει, επίσης, τά χαρακτηριστικά της εξωτερικης πολιτικης της” ανέφερε ενδεικτικά. Ηδη από τότε προβλεπόταν μέ απόλυτη σαφήνεια οτι ανάμεσα στούς βασικούς στόχους του τουρκικου ναυτικου περιλαμβάνεται “Η ματαίωση παράνομων ερευνων/γεωτρήσεων στίς περιοχές ευθύνης μας” καί “η υποστήριξη γιά τίς δραστηριότητες ερευνας αλλά καί εξόρυξης πού εχουν εγκριθει από τήν τουρκική κυβέρνηση”.

Πηγή: estianews.gr