Για τον αγωνιστή Μιχάλη Παπαμαύρο που πέθανε σαν σήμερα στις 26 Απρίλη 1963

Μιχάλης Παπαμαύρος: «….εμείς οι φυλακισμένοι δεν έχουμε ανάγκη από ενθάρρυνση. Έχουμε κατανόηση και το φρόνημά μας είναι ακμαίο…» 7/12/1946

Η φιλία των Κώστα Σωτηρίου και Μιχάλη Παπαμαύρου είναι γνωστή.

Επίσης δημοσιεύεται ένα άρθρο του Μιχάλη Παπαμαύρου με τίτλο «Η πνευματική ζωή των συναγωνιστών μέσα στις φυλακές»

Ο Παπαμαύρος στέλνει ένα γράμμα στον Σωτηρίου στις 7/12/1946 από τη φυλακή της Αίγινας στο οποίο περιγράφει την «πνευματική» δραστηριότητα των φυλακισμένων «συναγωνιστών» με τρόπο καταπληχτικό. Περιγράφει τη ζωή τους στη φυλακή της Καλλιθέας, μετά στη φυλακή Χατζηκώστα και στο τέλος στη φυλακή της Αίγινας.
Το γράμμα αυτό στέλνεται στον Σωτηρίου προκειμένου να δημοσιευθεί στο περιοδικό που θα εξέδιδε ο «Εκπαιδευτικός Όμιλος» με την ανασύστασή του το 1946.
Το άρθρο αυτό μάλλον δεν δημοσιεύθηκε.
Το χειρόγραφο γράμμα του Μιχάλη Παπαμαύρου σε pdf: Το γράμμα Παπαμαύρου

Στο αρχείο του ο Σωτηρίου έχει επίσης την δημοσίευση της εφημερίδας «Αυγή» 29/1/1963 (σε pdf: Αυγή ) για την βράβευση του Παπαμαύρου στη Μόσχα και το «κλητήριο Θέσπισμα» του Εφέτη Εισαγγελέα της Πάτρας να εμφανισθεί ενώπιον του Πενταμελούς Εφετείου της Πάτρας στις 29 Νοεμβρίου 1961 για να δικασθεί «ως συγγραφεύς του υπό τον τίτλον «Σύστημα νέας Παιδαγωγικής» βιβλίον» .
Μπορείτε να το κατεβάσετε σε pdf: Το κλητήριο θέσπισμα

Ο Επικήδειος λόγος του Κώστα Σωτηρίου

Σεμνός, ταπεινός, βαθιά ανθρωπιστής, υπέροχος εμπνευσμένος Δάσκαλος, φλογερός αγωνιστής στον εκπαιδευτικό και κοινωνικό αγώνα στάθηκες αλησμόνητε φίλε και πολύτιμε συνεργάτη, Μιχάλη Παπαμαύρο.

Ξεκίνησες απλός δάσκαλος στην πατρίδα σου στη Χίο και υψώθηκες άξιος στην κορυφή της δασκαλικής ιεραρχίας. Προοδευτικός φιλελεύθερος και δημοκράτης, από τα πρώτα σου βήματα, πρωτεργάτης μαζί με τόσους άλλους διαλεχτούς στον Εκπαιδευτικό Όμιλο, βάδισες γνήσιο παιδί του Λαού, σιγά – σιγά μα σταθερά και ολοένα αριστερά, τον ανηφορικό και γεμάτο εμπόδια δρόμο, και έφτασες με πίστη και αυτοθυσία στον επιστημονικό σοσιαλισμό. Μέσα στη λυτρωτική αυτή κοσμοθεωρία ωρίμασε η παιδαγωγική σου θεωρία και πράξη, και θεμελιώθηκε ο σοσιαλιστικός ανθρωπισμός σου.

Από τα πρώτα χρόνια της παιδαγωγικής σου δράσης, καταδιώχτηκες, συκοφαντήθηκες. Η αρχαιόπληχτη, μεσαιωνική και πατριδοκάπηλη αντίδραση σε πέταξε οριστικά το 1933 στο δρόμο και με σοφιστικούς δικολαβισμούς σου στέρησε τη μικρή σύνταξη, που δικαιωματικά έπρεπε να πάρεις. Δεν λύγισες όμως. Θαρραλέος και αισιόδοξος μαχητής πάλεψες σκληρά. Κάθε χτύπημα από την αντίδραση, σκαλοπάτι για το ανέβασμά σου, με χαλυβδωμένη τη θέλησή σου στην παιδαγωγική και αγωνιστική σου δράση. Η ηθική σου προσωπικότητα έλαμπε κάθε φορά με καινούργιο φωτοστέφανο.

Πήρες μέρος στον αγώνα της Εθνικής Αντίστασης. Σπουδαία η πνευματική σου συμβολή. Πλούσια η αγωνιστική σου εισφορά. Συστήσαμε και διευθύναμε μαζί το Παιδαγωγικό Φροντιστήριο επάνω στην Ελεύθερη Ελλάδα στο Καρπενήσι και στο Τροβάτο στα Άγραφα. Ξεχείλισε εκεί η αγάπη σου στη νεολαία και πλημμύρισες την ψυχή των μαθητών μας με την πίστη σου στο ανυψωτικό και αναγεννητικό έργο του λαϊκού δασκάλου.

Οραματίστηκες αλησμόνητε φίλε, μια Ελλάδα λεύτερη, με ευτυχισμένο τον Ελληνικό Λαό και πρωτοπόρα τη νέα γενιά στο χτίσιμο του νεοελληνικού πολιτισμού, και αγωνίστηκες με ενθουσιασμό και αυτοθυσία κάτω από τη σημαία του ευγενικού και γνήσια ανθρωπιστικού τούτου ιδανικού. Για την φλογερή πατριωτική σου δράση συκοφαντήθηκες και φυλακίστηκες έπειτα από το διώξιμο του βάρβαρου καταχτητή 6 ολόκληρα χρόνια.
Πάντα αλύγιστος με το χαμόγελο στα χείλη, στάθηκες ως την τελευταία σου πνοή ιεροφάντης της επιστήμης, αλύγιστος αγωνιστής στο πλευρό του Ελληνικού Λαού, θαρραλέος οδηγητής της νεολαίας στο δρόμο της τιμής και της δημιουργικής δράσης, πιστός στρατιώτης στον αγώνα της ειρήνης.

Μέσα στον πολύπλευρο κατατρεγμό και τη σκληρή βιοπάλη, πλούσιο το συγγραφικό σου έργο. Κορύφωμα το τελευταίο σύγγραμμά σου «Σύστημα Νέας Παιδαγωγικής» το κύκνειο άσμα σου, όπως ειπώθηκε στη δίκη σου στο Εφετείο της Πάτρας.

Οι κακουχίες, οι στερήσεις, ο σκληρός αγώνας και η τελευταία σου εξάμηνη προφυλάκιση μέσα σε απάνθρωπες συνθήκες, συγκλόνισαν την υγεία σου και δεν άνθεξε ο οργανισμός σου στην τελευταία σου αρρώστεια. Με το ένα πόδι στον τάφο, δε δέχτηκες να μείνεις στην εγκαταστημένη στη Γερμανία κόρη σου. Το θεώρησες λιποταξία. Γύρισες ήρεμος στην αγαπημένη μας πατρίδα. Ήθελες να σταθείς πάλι στις επάλξεις του αγώνα για την πνευματική αναγέννηση της χώρας μας και την ειρήνη.

Θα μείνεις αλησμόνητος στη μνήμη των φίλων και θαυμαστών σου φωτεινό αστέρι στους νέους δασκάλους. Το όνομά σου γράφτηκε με το αίμα της καρδιάς σου στην ιστορία των λαϊκών αγωνιστών και των δασκάλων του Γένους.

Το γράμμα του Μιχάλη Παπαμαύρου στο Κώστα Σωτηρίου στις 7-12-1946

Αγαπητέ Κωστάκη
Σου ευχαριστώ για τα καλά και ενθαρρυντικά σου λόγια. Ωστόσο εμείς οι φυλακισμένοι δεν έχουμε ανάγκη από ενθάρρυνση. Έχουμε κατανόηση και το φρόνημά μας είναι ακμαίο. Αν Κωστάκη μου παραβάλω τον εαυτό μου με τότε που ήμαστε στο βουνό, βρίσκω πως τότε ήμουνα ένα μηδέν.

Σου στέλνω τα χειρόγραφα τούτα σαν πρώτη συνεργασία στο περιοδικό του Ομίλου. Λυπούμαι που δεν μπορώ να συνεργαστώ πλατύτερα. Αν κρίνεις αναγκαίο, προτάσεις ένα μικρό πρόλογο της σύνταξης του περιοδικού.
Ευχαριστώ για τους κόπους Σου για μένα.

Με αγάπη

Μιχάλης Παπαμαύρος
7/12/1946

Διαβάστε τη συνέχεια στο ΒΑΘΥ ΚΟΚΚΙΝΟ