ΡΟΗ ΕΙΔΗΣΕΩΝ

Το άδηλο «αύριο» της Τουρκίας - Άρθρο του Κωνσταντίνου Παΐδα

Το τελευταίο διάστημα, τόσο εντός Ελλάδος όσο και στους αντιπολιτευτικούς κύκλους της Τουρκίας,  υπάρχει η εκτίμηση ότι ο Τ. Ερντογάν θα αναζητήσει (ή ακόμα και θα «δημιουργήσει») μία κατάσταση έκτακτης ανάγκης, για να αναβάλει τις εκλογές και να αποφύγει τη διαφαινόμενη εκλογική συντριβή του. Σε ένα ιδανικό για τον Τούρκο πρόεδρο σενάριο, η εν λόγω κατάσταση έκτακτης ανάγκης θα ήταν «ελεγχόμενη» από τον ίδιον (άρα και απολύτως διαχειρίσιμη),  θα «ενεργοποιούσε» στη σκέψη των ευρειών μαζών το στοιχείο της «υπεροχής» του τουρκικού λαού έναντι ενός «κατώτερου εχθρού που τολμά να απειλήσει τα ζωτικά συμφέροντα της περιφερειακής υπερδύναμης», και κυρίως θα συσπείρωνε την τουρκική κοινή γνώμη γύρω από το πρόσωπό του (άρα θα «παρέγραφε» τις «πολιτικές αμαρτίες» του και θα ενίσχυε κατά πολύ τη δημοτικότητά του).

Ο φονικός σεισμός της 6ης Φεβρουαρίου 2023 αποτελεί τη δραματικότερη κατάσταση έκτακτης ανάγκης που έχει βιώσει η Τουρκία κατά τις τελευταίες δεκαετίες. Οι χιλιάδες νεκροί και τα εκατομμύρια άστεγοι –αν προσμετρηθούν και τα κτήρια που δεν κατέρρευσαν μεν, αλλά δεν είναι πλέον κατοικήσιμα- διαμορφώνουν μία τραγική πραγματικότητα που συγκλονίζει και τον πλέον ασυγκίνητο άνθρωπο. Για τον λόγο αυτόν αρκετές χώρες, με πρώτη μάλιστα την Ελλάδα, έσπευσαν από την πρώτη στιγμή να προσφέρουν κάθε δυνατή ανθρωπιστική βοήθεια στον δοκιμαζόμενο τουρκικό λαό. Και είναι βέβαιο ότι τόσο απλοί πολίτες από όλον τον κόσμο, όσο και κράτη αλλά και Διεθνείς Οργανισμοί θα συμβάλουν, προκειμένου οι βαθιές πληγές που άνοιξε ο φονικός σεισμός να επουλωθούν το γρηγορότερο δυνατόν.

Ωστόσο, παρά το ανθρώπινο δράμα και την ανθρωπιστική κρίση, είναι βέβαιο ότι στη σκέψη του Τ. Ερντογάν παραμένει δυστυχώς ως προτεραιότητά του η προσωπική του πολιτική σωτηρία, αφού το χτύπημα του Εγκέλαδου τραυμάτισε ακόμα περισσότερο την εικόνα του στη συνείδηση του λαού του. Η χρόνια και συνειδητή κρατική αδιαφορία ως προς την ποιότητα των κτηρίων που κατασκευάζονταν κατά την τελευταία κυρίως δεκαετία από τη νέα «κατασκευαστική ελίτ» της Τουρκίας, η άγνωστη τύχη των εκατομμυρίων τουρκικών λιρών του φόρου σεισμών που καταβάλλουν οι Τούρκοι πολίτες από το 1999, αλλά και η αδυναμία του τουρκικού κρατικού μηχανισμού να παράσχει ακόμα και στοιχειώδη βοήθεια στα θύματα του φονικού σεισμού της 6ης Φεβρουαρίου είναι βέβαιο ότι έδωσαν τη «χαριστική βολή» στη δημοτικότητα του Τ. Ερντογάν.

Η πρώτη αντίδραση του Τούρκου προέδρου ήταν απολύτως αναμενόμενη δεδομένης της προσωπικότητάς του. Επιχείρησε να αρνηθεί κάθε κρατική ευθύνη για την τραγωδία αυτήν (όπως π.χ. για τις προδιαγραφές των οικοδομικών κανονισμών, για τις αδυναμίες του κρατικού μηχανισμού να αντιμετωπίσει την κατάσταση κ.λπ.)· απείλησε ευθέως όσους επεχείρησαν να του ασκήσουν δημόσια κριτική για τις ευθύνες του· περιόρισε την πρόσβαση σε μέσα κοινωνικής δικτύωσης, προκειμένου να μην μεταδίδονται εντός και εκτός Τουρκίας από τους ίδιους τους Τούρκους πολίτες στοιχεία που αποκαλύπτουν το μέγεθος της τραγωδίας και τις ευθύνες του κρατικού μηχανισμού, κ.ά.

Το μεγάλο ζητούμενο όμως είναι τι πρόκειται να πράξει από εδώ και πέρα ο Τούρκος πρόεδρος. Το ότι θα αναβάλει τις εκλογές για κάποιο σεβαστό χρονικό διάστημα πρέπει να θεωρείται μάλλον βέβαιο, αφού εξαιτίας του φονικού σεισμού στις 14 Μαΐου 2023 περίπου δεκατρία εκατομμύρια Τούρκοι πολίτες θα παραμένουν άστεγοι. Και σίγουρα, όσοι εξ αυτών ανήκουν στο εκλογικό σώμα, εάν μπορέσουν να προσέλθουν στην κάλπη, δεν θα προσέλθουν για να επιβραβεύσουν τον Τ. Ερντογάν…

Η αναβολή των εκλογών, όμως, θα δώσει τη δυνατότητα στον Τούρκο πρόεδρο να περιστείλει ακόμα περισσότερο τις ατομικές ελευθερίες και τα ανθρώπινα δικαιώματα των Τούρκων πολιτών, προκειμένου να διαμορφώσει ένα ελεγχόμενο πολιτικό σκηνικό που θα του επιτρέψει να ελπίζει ότι θα αποφύγει την εκλογική ήττα, όταν στηθούν οι κάλπες. Βέβαια, δεδομένου του σοβαρότατου πλήγματος που υπέστη λόγω του καταστροφικού σεισμού η ήδη βαθύτατα τραυματισμένη τουρκική οικονομία –αυτό αποτυπώνεται άλλωστε και στην «ελεύθερη πτώση» του τουρκικού χρηματιστηρίου- δεν διαφαίνεται κάποια προοπτική βελτίωσης της δημοτικότητας του Τ. Ερντογάν. Η κατάσταση αυτή προφανώς και θα επιδεινωθεί ακόμα περισσότερο, αφού είναι σχεδόν βέβαιο ότι ο φόβος για κάποιον επόμενο σεισμό τους προσεχείς μήνες θα οδηγήσει μερικά εκατομμύρια τουριστών που θα επισκέπτονταν το καλοκαίρι την Τουρκία να αναζητήσουν κάποιον άλλον ασφαλέστερο προορισμό για τις διακοπές τους. Έτσι, η τουρκική οικονομία θα χάσει  την πολυπόθητη θερινή «ανάσα ζωής» που ανέμενε από την τουριστική βιομηχανία.

Ένα πρώτο σοβαρό ζήτημα είναι το πώς θα διαχειριστεί ο Τ. Ερντογάν τη σημαντικότατη οικονομική υποστήριξη που θα προσφερθεί στην Τουρκία άμεσα για την αντιμετώπιση της ανθρωπιστικής κρίσης από την Παγκόσμια Τράπεζα (1,78 δισ. $), από τις Η.Π.Α. και από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Θα αξιοποιηθούν άραγε τα χρήματα αυτά για την ανακούφιση όλων των Τούρκων πολιτών που βρίσκονται κυριολεκτικά στον δρόμο ή θα χρησιμοποιηθούν για να διατηρηθεί και να αυξηθεί ο «εκλογικός στρατός» του Τ. Ερντογάν και για να ενισχυθεί η δημόσια εικόνα του;

Ένα δεύτερο σοβαρό ζήτημα είναι το αν οι Η.Π.Α. και οι Διεθνείς Οργανισμοί θα υλοποιήσουν την απόφασή τους να «κλείσουν τις τρύπες», από τις οποίες έως τώρα εισέρρεε παρανόμως στην τουρκική οικονομία αμέτρητο «μαύρο χρήμα» από τη Ρωσία που έδινε στην τουρκική οικονομία (άρα και στον Τ. Ερντογάν) «παράταση ζωής» εις βάρος ζωτικών συμφερόντων των ΗΠΑ, του ΝΑΤΟ και της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Στο ίδιο πλαίσιο εντάσσεται και το αν θα εφαρμοστεί τελικά στην πράξη η απαγόρευση εξαγωγής προϊόντων υψηλής τεχνολογίας από την Ευρωπαϊκή Ένωση προς τη Ρωσία, αφού η παράνομη αυτή διαδικασία απέφερε έως τώρα πολλά εκατομμύρια δολάρια στην Τουρκία εις βάρος των ζωτικών συμφερόντων του ΝΑΤΟ και της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Ένα τρίτο σοβαρό ζήτημα είναι το πώς θα διαμορφωθούν οι ελληνοτουρκικές σχέσεις, δεδομένου ότι αυτές εκτός από την Ελλάδα και την Τουρκία αφορούν και το ΝΑΤΟ (άρα και τις ΗΠΑ) και την Ευρωπαϊκή Ένωση. Ενδεικτικό των προθέσεων της τουρκικής κυβέρνησης είναι το ότι, ενώ η Ελλάδα έσπευσε από την πρώτη στιγμή να συμπαρασταθεί και να εκδηλώσει εμπράκτως την αλληλεγγύη της στον τουρκικό λαό με την αποστολή ανθρωπιστικής βοήθειας και με ανάλογες πρωτοβουλίες στους κόλπους της Ευρωπαϊκής Ένωσης, τουρκικά μαχητικά αεροσκάφη εξακολουθούν να παραβιάζουν τον εθνικό εναέριο χώρο της Ελλάδος. Ταυτοχρόνως, διάφορα φερέφωνα του βαθέος τουρκικού (παρα)κράτους άλλοτε ομιλούν περί ανθρωπιστικής βοήθειας προερχόμενης από την «ισχυρή τουρκική μειονότητα της Θράκης» και άλλοτε προβαίνουν σε αχαρακτήριστους υπαινιγμούς περί υποτιθέμενης κατασκοπευτικής δράσης των ηρωικών Ελλήνων διασωστών που μάχονται με τον χρόνο για να αποσπάσουν από τα χέρια του Χάρου όσους περισσότερους Τούρκους συνανθρώπους μας μπορέσουν.

Όλα δείχνουν ότι οι νεο-οθωμανικοί σχεδιασμοί του Τ. Ερντογάν για το 2023 έχουν καταρρεύσει οριστικά. Ωστόσο, επειδή σε αυτούς ακριβώς τους αναθεωρητικούς σχεδιασμούς στήριζε και εξακολουθεί να στηρίζει το πολιτικό μέλλον του ο Τούρκος πρόεδρος, είναι βέβαιο ότι μέχρι την τελευταία στιγμή θα επιχειρήσει να τους προωθήσει όσο μπορεί. Για τον λόγο αυτόν οι Ελληνοτουρκικές σχέσεις θα εξακολουθήσουν να βρίσκονται επί ξυρού ακμής, αφού η εθνικιστική ένταση αποτελεί τη μοναδική εν δυνάμει «σανίδα εκλογικής σωτηρίας» για τον Τ. Ερντογάν. Επομένως, η Ελλάδα θα πρέπει να εξακολουθήσει να κινείται με την ίδια προσοχή και προς την ίδια κατεύθυνση, αυτήν της νηφαλιότητας και της διαρκούς διπλωματικής και επιχειρησιακής  ενίσχυσης και αναβάθμισης. Οι καιροί απαιτούν σύνεση και προπαντός εθνική ομοψυχία…

 

 

Διαβάστε επίσης

Ταγίπ Ερντογάν: Τα «θανάσιμα αμαρτήματά» του - Άρθρο του Κωνσταντίνου Παΐδα Κωνσταντίνος Παΐδας

Ένας αντικειμενικός παρατηρητής των ελληνοτουρκικών σχέσεων δεν μπορεί παρά να διαπιστώσει ότι η Τουρκία έχει ξεπεράσει όχι μόνον τα όρια του πολιτικού πολιτισμού αλλά και τα όρια ...

Η Τουρκία σε lock on - Άρθρο του Κωνσταντίνου Παΐδα Κωνσταντίνος Παΐδας

Υπάρχει σήμερα κάποιος, ο οποίος θεωρεί ότι η Τουρκία λειτουργεί ως κράτος-μέλος του ΝΑΤΟ; Ασφαλώς και όχι, αφού η Τουρκία δηλώνει ευθέως ότι σχεδιάζει να μετατρέψει σε φλεγόμενη π...

Τουρκία: H ύαινα της Ιστορίας - Άρθρο του Κωνσταντίνου Παΐδα Κωνσταντίνος Παΐδας

«O Τ. Ερντογάν θεώρησε ότι ένα συμβολικό κλείσιμο των Στενών θα μπορούσε να αναθερμάνει τις σχέσεις της Τουρκίας με τις Η.Π.Α., να «επουλώσει πληγές που έχουν κακοφορμίσει» (βλ. π....

Τουρκικές επιχειρήσεις ψυχολογικού πολέμου - Άρθρο του Κωνσταντίνου Παΐδα Κωνσταντίνος Παΐδας

Ο Μ. Τσαβούσογλου, θεωρώντας, φευ, ότι η Τουρκία έχει επιτύχει τον στόχο της μονομερούς χάραξης των δυτικών της συνόρων με το παράνομο τουρκολιβυκό μνημόνιο και το αφήγημα της «γαλ...

Θύτες και αυτόχειρες τον καιρό της πανδημίας - Άρθρο του Κωνσταντίνου Παΐδα Κωνσταντίνος Παΐδας

Ποιος δικαιούται σήμερα να παριστάνει ότι δεν γνωρίζει τι ακριβώς συμβαίνει; Ποιος δικαιούται σήμερα να προτάσσει το ατομικό του «θέλω» έναντι του συλλογικού «πρέπει»; Ποιός δικαιο...

Η οικονομική συμφωνία ΗΑΕ και Τουρκίας - Άρθρο του Κωνσταντίνου Παΐδα Κωνσταντίνος Παΐδας

Μία σφοδρή οικονομική κρίση σχεδόν πάντα οφείλεται σε μία βαθιά πολιτική κρίση. Η άποψη αυτή επιβεβαιώνεται και στην περίπτωση της δριμείας οικονομικής κρίσης που αντιμετωπίζει η Τ...

Ο όλεθρος Ερντογάν - Άρθρο του Κωνσταντίνου Παΐδα Κωνσταντίνος Παΐδας

Ο Ρ.Τ. Ερντογάν σκιαμαχεί επιδιώκοντας να σταθεροποιήσει (ή ακόμα και να ανα πτύξει) την τουρκική οικονομία, ενόσω ο  ίδιος προκαλεί εσωτερικούς και εξωτερικούς πολιτικούς σεισμούς...

Πριν από τη νέα  θύελλα η τουρκική  οικονομία; - Άρθρο του Κωνσταντίνου Παΐδα Κωνσταντίνος Παΐδας

Η πορεία της τουρκικής οικονομίας κατά το δεύτερο τρίμηνο του διαρρέοντος έτους δύναται ομολογουμένως να χαρακτηριστεί πολύ θετική, δεδομένου ότι το ΑΕΠ της χώρας σημείωσε αύξηση π...

Πύρινη σανίδα σωτηρίας για την Τουρκία - Άρθρο του Κωνσταντίνου ΠαΐδαΚωνσταντίνος Παΐδας

Οι πρόσφατες πυρκαγιές στην Τουρκία υπενθύμισαν ορισμένες γνωστές αλήθειες: 1) Ο Ρ.Τ. Ερντογάν αδιαφόρησε επί σειρά ετών για την αντιπυρική προστασία της χώρας του, αφενός διότι υπ...

Ο Ερντογάν τα συμφέροντα και η νέα πολιτική - Άρθρο του Κωσταντίνου Παΐδα Κωνσταντίνος Παΐδας

Κάθε εχέφρων ηγέτης οραματίζεται και επιδιώκει να καταστήσει τη χώρα του πυλώνα σταθερότητας, προκειμένου ο λαός του, απερίσπαστος από αντιπαραγωγικές και επικίνδυνες καταστάσεις, ...