Την διαρκώς αιωρούμενη αβεβαιότητα σχετικά με τον τρόπο του εκτοκισμού των δανείων και τον επαπειλούμενο κίνδυνο για τις κρατικές εγγυήσεις του «Ηρακλή», θα διευθετήσει ο Άρειος Πάγος. Η απόφαση του Ανωτάτου Δικαστηρίου θα αποτελέσει «τετελεσμένο» για 200.000 δανειολήπτες του νόμου Κατσέλη, με περίμετρο δανείων 7 δισ. ευρώ και με δυνητικό κίνδυνο για απώλειες ανακτήσεων (με επίπτωση, άρα, στις κρατικές εγγυήσεις του «Ηρακλή») ύψους 1,1 δισ. ευρώ.

Την άλλη εβδομάδα, στις 27 Φεβρουαρίου συγκεκριμένα, θα λάβει χώρα η κρίσιμη πιλοτική δίκη στον Άρειο Πάγο για τον εκτοκισμό των δανείων του νόμου 3869/2010, του γνωστού νόμου Κατσέλη. Σύμφωνα με πληροφορίες του insider.gr, η υπόθεση που θα εξεταστεί από το Ανώτατο Δικαστήριο, προκειμένου να λύσει το αμφισβητούμενο ζήτημα του πώς επιβάλλονται οι τόκοι στα δάνεια, είναι μεταξύ οφειλέτριας του νόμου Κατσέλη και της Intrum και βάσει απόφασης που έχει εκδοθεί από Ειρηνοδίκη των Ιωαννίνων (έμπειρη και με ιστορικό στοιχειοθετημένων αποφάσεων). Η απόφαση του Αρείου Πάγου προκαλείται από την πλευρά της οφειλέτριας, αν και δεν είναι η μόνη περίπτωση που οφειλέτης αμφισβητεί τον τρόπο εκτοκισμού. Υπάρχουν εκατοντάδες προσφυγές σε Ειρηνοδικεία και Πρωτοδικεία της χώρας από δανειολήπτες του νόμου Κατσέλη, οι οποίοι αμφισβητούν την πάγια πρακτική της τοκοχρεολυτικής εξόφλησης των δανείων, δηλαδή τον υπολογισμό του τόκου στο σύνολο του άληκτου κεφαλαίου και ζητούν ο τόκος να εφαρμόζεται μόνο στο ποσό της μηνιαίας δόσης.

Σύμφωνα με τις πληροφορίες, στην υπόθεση της επερχόμενης πιλοτικής δίκης δεν υφίσταται αντιδικία μεταξύ Intrum και οφειλέτριας, καθώς η τελευταία πληρώνει κανονικά τις δόσεις της και δεν εντάσσεται στους στρατηγικούς κακοπληρωτές. Ειδικότερα, στο δάνειο έχει γίνει ρύθμιση της ρύθμισης την οποία εξυπηρετεί η οφειλέτρια. Το νομικό σκεπτικό της προσφυγής της δανειολήπτριας «πατάει» στο γεγονός ότι η απόφαση της ειρηνοδίκη αναφέρει το ποσό της μηνιαίας δόσης της ρύθμισης, αλλά δεν αναφέρει ότι είναι έντοκη. Κάτι, ωστόσο, που εξυπακούεται, καθώς ο δικαστής όταν βγάζει απόφαση για το ύψος της μηνιαίας δόσης μιας ρύθμισης, δεν κάνει και πράξη με το κομπιουτεράκι για να υπολογίσει επίσης το ύψος του τόκου. Αυτό είναι δουλειά των πιστωτών (τράπεζες και servicers) στη συνέχεια, αφού έχουν στα χέρια τους το ποσό της μηνιαίας δόσης που αποφασίζει το δικαστήριο. Άλλωστε, στον νόμο 3869 ορίζεται ρητά η τοκοχρεολυτική εξόφληση, καθώς στο άρθρο 9 αναφέρεται ότι για τον προσδιορισμό της περιόδου της τοκοχρεολυτικής εξόφλησης της οριζόμενης συνολικής οφειλής, λαμβάνεται υπόψη το συνολικό ύψος της οφειλής και η οικονομική δυνατότητα του οφειλέτη.

Στην περίπτωση που ο τόκος υπολογιζόταν μόνο στη μηνιαία δόση – κατά παράκαμψη του γράμματος και του πνεύματος του νόμου -, τότε θα μιλούσαμε για άτοκο δάνειο. Ωστόσο, είναι θετικό ότι επί του θέματος θα αποφανθεί με την πιλοτική δίκη ο Άρειος Πάγος, δίνοντας με την απόφασή του βεβαιότητα δικαίου.

Σημειώνεται ότι εάν υιοθετηθεί το σκεπτικό των δανειοληπτών, ανακύπτει κίνδυνος για απώλειες στις ανακτήσεις των servicers ύψους 1,1 δισ. ευρώ.

Διευκρινίζεται ότι οι servicers είναι διαχειριστές των δανείων και δεν θα είναι αυτοί που θα ζημιωθούν πρωτίστως, αφού απλά θα δείξουν μειωμένα κέρδη. Το βάρος των μειωμένων ανακτήσεων θα το επιβαρυνθεί το Ελληνικό Δημόσιο, που έχει δώσει τις κρατικές εγγυήσεις στον «Ηρακλή» όπου βρίσκονται τιτλοποιημένα τα δάνεια αυτά, και δευτερευόντως οι τράπεζες που έχουν πληρώσει τα senior ομόλογα των τιτλοποιήσεων. Οι servicers θα επιβαρυνθούν πολύ λίγο, ενώ πλήρως αδιάφορο είναι το θέμα για τους επενδυτές (funds) που έχουν αγοράσει τα δάνεια.

Για όλους τους παραπάνω λόγους, ενόψει της πιλοτικής δίκης της 27ης Φεβρουαρίου έχει γίνει μεγάλη προετοιμασία. Η νομική και ουσιαστική επιχειρηματολογία της Intrum είναι ισχυρή και πολύ καλά στοιχειοθετημένη. Επιπλέον, μελέτες επί του θέματος έχουν κάνει η Ένωση των Εταιρειών Διαχείρισης Απαιτήσεων, αλλά και τα αρμόδια υπουργεία, Οικονομικών και Δικαιοσύνης. Στην πιλοτική δίκη στον Άρειο Πάγο, στο πλευρό της Intrum, παρεμβάσεις θα κάνουν και οι doValue και Cepal, όπως επίσης και οι τέσσερις συστημικές τράπεζες.