Αυτές τις αλλαγές ελπίζουν να αξιοποιήσουν και ισχυροί όμιλοι όπως η Deutsche Telekom και επενδυτές όπως η BC Partners που ελέγχει στην Ελλάδα τη Nova, ενώ μέσω της United Group έχει παρουσία σχεδόν σε ολόκληρη τη Νοτιοανατολική Ευρώπη. Επηρεάζουν, επίσης, και το σχεδιασμό της βρετανικής Vodafone η διοίκηση της οποίας βρίσκεται στο στόχαστρο funds και επενδυτών μειοψηφίας.
Πρόσφατες είναι οι κινήσεις μεγάλων επενδυτικών ομίλων που έχουν βάλει στο στόχαστρο την υποδομή σταθερής τηλεφωνίας (βλέπε δίκτυο οπτικών ινών) ευρωπαϊκών ομίλων, όπως δείχνει η προσφορά της αμερικανικής KKR για την απόκτηση του σταθερού δικτύου της Telecom Italia. Για πρώτη φορά, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εμφανίζεται να στηρίζει τις διασυνοριακές εξαγορές και συγχωνεύσεις στις τηλεπικοινωνίες για τη δημιουργία ισχυρών πανευρωπαϊκών ομίλων. Έτσι εκτιμάται πως θα αποκτήσουν το μέγεθος που θα τους επιτρέψει να ανταγωνιστούν πολύ ισχυρότερους ομίλους από ΗΠΑ και Ασία. Για σχεδόν μία δεκαετία κρατούσε σκληρή στάση απέναντι σε οποιαδήποτε εξαγορά ή συγχώνευση που θα περιόριζε τους «παίκτες» από τέσσερις σε τρεις σε κάθε αγορά τηλεπικοινωνιών κράτους – μέλους της Ε.Ε.
Μέσα στο μήνα αναμένεται να ξεκινήσει η δημόσια διαβούλευση για την αναμενόμενη εδώ και καιρό νέα στρατηγική της Ε.Ε. για το μέλλον της συνδεσιμότητας και την τηλεπικοινωνιακών υποδομών. Το επιβεβαίωσε προ ημερών ο Επίτροπος Εσωτερικής Αγοράς Τιερί Μπρετόν ο οποίος δήλωσε πως «ο σημερινός κατακερματισμός στην Ευρώπη, με επιχειρηματικά μοντέλα που υπολειτουργούν καθώς βασίζονται στις εθνικές αγορές και το υψηλό κόστος των εθνικών αδειών για φάσμα συχνοτήτων εμποδίζει τη συλλογική προσπάθεια (σ.σ. στις τηλεπικοινωνίες) σε σχέση με άλλες ηπείρους».
Ο κ. Μπρετόν πρόσθεσε πως «η δημιουργία μιας πραγματικά Ενιαίας Αγοράς για τις τηλεπικοινωνίες απαιτεί και τη στήριξη στη διασυνοριακή συγκέντρωση του κλάδου, με παράλληλη διατήρηση του ανταγωνισμού προς όφελος των καταναλωτών». Πρόκειται για απόψεις που κυκλοφορούν εδώ και χρόνια στα γραφεία ανωτάτων στελεχών ευρωπαϊκών τηλεπικοινωνιακών ομίλων όπως η Deutsche Telekom που ελέγχει τον ΟΤΕ, η γαλλική Orange, η ισπανική Telefonica αλλά και η Telecom Italia.
Η Ευρώπη χάνει έδαφος σε σχέση με ΗΠΑ και Ασία
Οι διοικήσεις των πρώην μονοπωλίων στις ευρωπαϊκές τηλεπικοινωνίες υποστηρίζουν, όπως προκύπτει και από έκθεση που παρουσίασε προ ημερών ο φορέας του κλάδου (ΕΤΝΟ) πως δύσκολα θα επιτευχθεί ο στόχος της Κομισιόν για συνδέσεις οπτικών ινών με ταχύτητα 1 Gbps στο σύνολο των ευρωπαϊκών νοικοκυριών μέχρι το 2030. Η Ευρώπη, τονίζεται στην έκθεση του ΕΤΝΟ βρίσκεται πίσω από τους κύριους εμπορικούς ανταγωνιστές της στην ανάπτυξη των νέων υποδομών για τα δίκτυα. Η κατά κεφαλήν επένδυση (προσαρμοσμένη στο ΑΕΠ) ήταν 104 ευρώ στην Ευρώπη το 2021 σε σύγκριση με 260 ευρώ στην Ιαπωνία, 150 ευρώ στις ΗΠΑ και 110 ευρώ στην Κίνα.
Στον ΕΤΝΟ υποστηρίζουν πως οι ευρωπαϊκοί τηλεπικοινωνιακοί όμιλοι συνεχίζουν να επενδύουν σε υποδομές δικτύων αλλά μεγάλοι κερδισμένοι είναι οι (κυρίως αμερικανικοί) όμιλοι περιεχομένου και υπηρεσιών διαδικτύου όπως η Apple, η Google, η Meta (Facebook, Instagram) και η Microsoft. Στην τελευταία έκθεση επισημαίνεται πως οι ευρωπαϊκοί τηλεπικοινωνιακοί όμιλοι επένδυσαν 56,3 δισ. ευρώ το 2021 σε ψηφιακές υποδομές (κυρίως δίκτυα πρόσβασης) όταν οι Apple, Google, κ.λπ. επένδυσαν την ίδια χρονιά μόλις 1 δισ. ευρώ σε αντίστοιχη υποδομή (κυρίως σε υποβρύχια καλώδια). Άλλα 16 δισ. επένδυσαν σε data centers. Την ίδια στιγμή το έσοδο ανά εργαζόμενο το 2021 ήταν μόλις 0,46 εκατ. ευρώ για τα μέλη του ΕΤΝΟ, έναντι 2,33 εκατ. για την Netflix, 1,46 δισ. για την Google και 2,33 εκατ. ευρώ για την Meta.
Ποιος θα πληρώσει για τις επενδύσεις;
Ο Τ. Μπρετόν παραδέχθηκε στην πρόσφατη ομιλία πως η κατακερματισμένη ευρωπαϊκή αγορά τηλεπικοινωνιών δεν αφήνει και πολλά περιθώρια στους «παίκτες» του κλάδου την ίδια στιγμή που απαιτούνται πολύ μεγάλες επενδύσεις. Στη διαβούλευση αναμένεται να συζητηθεί, είπε, και ποιος πληρώνει για τις νέες πανάκριβες υποδομές δικτύων όταν οι διεθνείς όμιλοι περιεχομένου ζητούν ολοένα και μεγαλύτερη χωρητικότητα π.χ. για μετάδοση τηλεοπτικών σειρών ή βιντεοπαιχνιδιών. Το βάρος χρηματοδότησης των νέων δικτύων «δεν πρέπει να πέσει μόνο στις πλάτες των κρατών – μελών και του κοινοτικού προϋπολογισμού» κατέληξε.
Η διαβούλευση, κατά τον κ. Μπρετόν, θα απαντήσει σε δύο βασικά ερωτήματα. Αρχικά θα εξετάσει το είδος των υποδομών στις οποίες θα πρέπει να επενδύσει η Ευρώπη ώστε να ηγηθεί του ψηφιακού μετασχηματισμού και δεύτερον πως θα προχωρήσουν αυτές οι επενδύσεις.
