Σε ένα ασυνήθιστο τηλεοπτικό μήνυμα που μεταδόθηκε μετά τα μεσάνυχτα της Κυριακής, 11 Μαΐου 2025, ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν πρότεινε τη διεξαγωγή απευθείας διαπραγματεύσεων με την Ουκρανία στις 15 Μαΐου στην Κωνσταντινούπολη, με στόχο την επίτευξη μιας «μακροχρόνιας και διαρκούς ειρήνης». Απορρίπτοντας ουσιαστικά το αίτημα ευρωπαίων ηγετών για 30ήμερη εκεχειρία από τη Δευτέρα, ο Πούτιν υπογράμμισε ότι οι συνομιλίες θα επικεντρωθούν στην αντιμετώπιση των βαθύτερων αιτιών του πολέμου, αντί για μια προσωρινή παύση που θα μπορούσε να οδηγήσει σε επανεξοπλισμό.
«Καλούμε το Κίεβο να ξεκινήσει άμεσες διαπραγματεύσεις χωρίς προαπαιτούμενα», δήλωσε ο Πούτιν από το Κρεμλίνο τις πρώτες πρωινές ώρες. «Προτείνουμε την έναρξη συνομιλιών από την Πέμπτη στην Κωνσταντινούπολη», πρόσθεσε, ανακοινώνοντας ότι θα συνομιλήσει με τον Τούρκο πρόεδρο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν την ίδια μέρα για τη διευκόλυνση των διαπραγματεύσεων. Η Τουρκία, που είχε ήδη εκφράσει την ετοιμότητά της να αναλάβει ρόλο μεσολαβητή, θα μπορούσε να επιβλέψει μια πιθανή εκεχειρία.
«Η πρότασή μας είναι στο τραπέζι», τόνισε ο Πούτιν. «Η απόφαση εξαρτάται από τις ουκρανικές αρχές και τους υποστηρικτές τους, που φαίνεται να καθοδηγούνται από προσωπικές πολιτικές φιλοδοξίες αντί για τα συμφέροντα των λαών τους». Επεσήμανε ότι οι συνομιλίες θα αποτελέσουν «το πρώτο βήμα για μια διαρκή ειρήνη», αντί για «πρόλογο νέων εχθροπραξιών μετά την ενίσχυση του ουκρανικού στρατού με όπλα και προσωπικό», ρωτώντας ρητορικά: «Ποιος χρειάζεται μια τέτοια ειρήνη;». Το γραφείο του Ουκρανού προέδρου Βολοντίμιρ Ζελένσκι και το υπουργείο Εξωτερικών της Ουκρανίας δεν έχουν ακόμη σχολιάσει την πρόταση, σύμφωνα με το Reuters.
Αντιδράσεις από Τραμπ και Μακρόν
Η πρωτοβουλία του Πούτιν έτυχε ενθουσιώδους υποδοχής από τον πρόεδρο των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ, ο οποίος, μέσω ανάρτησης στο Truth Social, χαρακτήρισε την πρόταση «δυνητικά σπουδαία» για τον τερματισμό του πολέμου. «Μια μέρα που μπορεί να σώσει εκατοντάδες χιλιάδες ζωές και να βάλει τέλος σε αυτό το αιματηρό αδιέξοδο», έγραψε ο Τραμπ, εκφράζοντας αισιοδοξία για την προοπτική ειρήνης.
Αντίθετα, ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν εμφανίστηκε επιφυλακτικός. Μιλώντας σε δημοσιογράφους στην πολωνική πόλη Πσέμισλ, μετά την επίσκεψή του στο Κίεβο, χαρακτήρισε την πρόταση του Πούτιν «πρώτο βήμα, αλλά ανεπαρκές». «Μια άνευ όρων εκεχειρία δεν περιλαμβάνει διαπραγματεύσεις εκ των προτέρων, από τον ίδιο τον ορισμό της», δήλωσε, υποστηρίζοντας ότι η πρόταση του Πούτιν αποτελεί τρόπο «να κερδίσει χρόνο» και να αποφύγει την ευθεία απόρριψη της δυτικής πρότασης για εκεχειρία.
Ο Μακρόν εκτίμησε ότι ο Πούτιν «διατηρεί στρατηγική ασάφεια» για να επηρεάσει τη στάση των ΗΠΑ, προτείνοντας μια εναλλακτική διαδικασία. «Πρέπει να επιμείνουμε με τους Αμερικανούς ότι η εκεχειρία είναι άνευ όρων, και στη συνέχεια να συζητήσουμε τα υπόλοιπα», τόνισε. Επιπλέον, υπογράμμισε ότι η Ουκρανία δεν μπορεί να αποδεχθεί παράλληλες συνομιλίες εν μέσω συνεχιζόμενων βομβαρδισμών, καθώς «αυτό θα ήταν αντίθετο με την κατάσταση στο πεδίο».
Πρώτη αντίδραση Ζελένσκι στην πρόταση Πούτιν: Θετικό σημάδι ότι η Ρωσία έχει αρχίσει να σκέφτεται το τέλος του πολέμου
Ως θετικό σημάδι αποτιμά ο Ουκρανός πρόεδρος -στην πρώτη του αντίδραση έναντι της πρότασης Πούτιν για απευθείας συνομιλίες στην Κωνσταντινούπολη- το γεγονός ότι η Ρωσία, όπως λέει, «έχει αρχίσει να σκέφτεται τον τερματισμό του πολέμου».
Ο Ζελένσκι προσθέτει ωστόσο ότι το πρώτο βήμα προς την κατεύθυνση αυτή είναι η έναρξη εκεχειρίας στις 12 Μαΐου.
«Είναι θετική ένδειξη το γεγονός ότι η Ρωσία έχει επιτέλους αρχίσει να σκέφτεται να τερματίσει τον πόλεμο (…) και το πρώτο βήμα για τον πραγματικό τερματισμό οποιουδήποτε πολέμου είναι η εκεχειρία», έγραψε στο Χ ο Ζελένσκι.
«Δεν έχει νόημα να συνεχιστούν οι σκοτωμοί ούτε για μία ημέρα. Αναμένουμε από τη Ρωσία να επιβεβαιώσει την εκεχειρία -πλήρη, με διάρκεια και αξιόπιστη- ξεκινώντας από αύριο 12 Μαΐου», πρόσθεσε.
Η τοποθέτηση Ζελένσκι έρχεται εις απάντηση του μεταμεσονυκτίου και μάλιστα τηλεοπτικά μεταδοθέντος, μηνύματος του Ρώσου προέδρου Βλαντιμίρ Πούτιν, ο οποίος πρότεινε τη διεξαγωγή απευθείας συνομιλιών με την Ουκρανία στις 15 Μαΐου στην Κωνσταντινούπολη, με στόχο, όπως είπε, την επίτευξη διαρκούς ειρήνης.