Το Ισραήλ εισέρχεται σε νέα φάση στρατιωτικών επιχειρήσεων στη Γάζα, εγκαταλείποντας τις σύντομες επιδρομές για μια στρατηγική μακροχρόνιας κατοχής, με την κωδική ονομασία «Άρματα του Γεδεών», όπως αναφέρει το Reuters. Η απόφαση, που εγκρίθηκε από το υπουργικό συμβούλιο άμυνας του πρωθυπουργού Νετανιάχου, προβλέπει τη διατήρηση ισραηλινής παρουσίας σε παλαιστινιακό έδαφος.
Εκτοπισμός παλαιστινίων προς τον νότο
Η επιχείρηση, που έχει προκαλέσει έντονες αντιδράσεις από διεθνείς και ανθρωπιστικές οργανώσεις, στοχεύει στη μετακίνηση του παλαιστινιακού πληθυσμού προς το νότιο τμήμα της Γάζας. Το Ισραήλ υποστηρίζει ότι ο εκτοπισμός αποσκοπεί στην προστασία των κατοίκων, επιχείρημα που δεν πείθει όσους επικρίνουν τη στρατηγική, εκφράζοντας ανησυχίες για την τύχη των αμάχων και την επιδείνωση της ανθρωπιστικής κρίσης.
Χρονική σύμπτωση με την επίσκεψη Τραμπ
Η ανακοίνωση της επιχείρησης συμπίπτει με την προγραμματισμένη επίσκεψη του Προέδρου των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, από τις 13 έως τις 16 Μαΐου 2025. Σύμφωνα με το Reuters, ο Τραμπ φέρεται να επιδιώκει την αναβίωση του σχεδίου του για «μετεγκατάσταση» των Παλαιστινίων και την επιβολή νέου καθεστώτος ασφαλείας στη Γάζα, υπό αμερικανική ή τρίτη εποπτεία. Η επίσκεψή του θεωρείται από πολλούς ως πολιτική στήριξη στον Νετανιάχου, εν μέσω διεθνούς κατακραυγής, ενώ εκτιμάται ότι ο Τραμπ επιχειρεί να ενισχύσει το διεθνές του προφίλ ως «ειρηνοποιός» ενόψει των αμερικανικών εκλογών.
Συμφωνία ή εφαρμογή των «Αρμάτων του Γεδεών»
Ισραηλινοί αξιωματούχοι βλέπουν την επίσκεψη Τραμπ ως ευκαιρία για συμφωνία ανταλλαγής ομήρων και κατάπαυσης πυρός. Ωστόσο, προειδοποιούν ότι, σε περίπτωση αποτυχίας των διαπραγματεύσεων, το Ισραήλ θα προχωρήσει με την πλήρη εφαρμογή της επιχείρησης «Άρματα του Γεδεών». Οι διαδηλώσεις Ισραηλινών πολιτών κατά της κυβέρνησης Νετανιάχου, με αίτημα την απελευθέρωση των ομήρων, καταδεικνύουν την εσωτερική πίεση.
Αδιέξοδο στις διαπραγματεύσεις
Οι συνομιλίες για κατάπαυση πυρός, με τη μεσολάβηση Αιγύπτου και Κατάρ, παραμένουν άκαρπες. Το Ισραήλ απαιτεί την απελευθέρωση 59 ομήρων και τον αφοπλισμό της Χαμάς, ενώ η Χαμάς ζητά πλήρη αποχώρηση των ισραηλινών δυνάμεων και μόνιμη εκεχειρία. Η προηγούμενη συμφωνία, από τις 19 Ιανουαρίου έως τις 18 Μαρτίου 2025, κατέρρευσε λόγω αμοιβαίων κατηγοριών για παραβιάσεις, παρόλο που περιλάμβανε ανταλλαγές ομήρων, σταδιακή αποχώρηση και ανθρωπιστική βοήθεια.
Σχέδια για τη μεταπολεμική Γάζα
Ο Νετανιάχου, σε συντονισμό με τον Τραμπ, προωθεί τον έλεγχο της μεταπολεμικής Γάζας από διεθνή ή αμερικανική διοίκηση, παρακάμπτοντας την Παλαιστινιακή Αρχή. Το σχέδιο προβλέπει την αντικατάσταση διεθνών οργανισμών, όπως ο ΟΗΕ, από ιδιωτικούς φορείς υπό ισραηλινή στρατιωτική επίβλεψη, πρακτική που έχει χαρακτηριστεί παραβίαση ανθρωπιστικών αρχών.
Ανθρωπιστική κρίση και διεθνής αντίδραση
Η διεθνής κοινότητα εκφράζει αυξανόμενη ανησυχία, με τον Γενικό Γραμματέα του ΟΗΕ, Αντόνιο Γκουτέρες, να τονίζει ότι η Γάζα πρέπει να παραμείνει μέρος ενός μελλοντικού παλαιστινιακού κράτους. Την ίδια στιγμή, ο φόρος αίματος συνεχίζεται, με τουλάχιστον 57 νεκρούς από ισραηλινές επιχειρήσεις στις 5 Μαΐου 2025, σύμφωνα με παλαιστινιακές πηγές. Στην πόλη της Γάζας, 15 πτώματα ανασύρθηκαν μετά από επιδρομή, ενώ έξι ακόμη σκοτώθηκαν στη Νουσέιρατ.
Η κλιμάκωση της σύγκρουσης και η πολιτική στήριξη από τις ΗΠΑ περιπλέκουν τις προοπτικές για δίκαιη και βιώσιμη λύση.
