Με μια κοινή δήλωση 7.000 λέξεων ο Ρώσος Πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν και ο ομόλογός του της Κίνας Σι Τζινπίνγκ διαμήνυσαν την εμβάθυνση της «στρατηγικής τους συνεργασίας» και των στρατιωτικών δεσμών τους, δεσμευόμενοι για μια «νέα εποχή» ενάντια στις ΗΠΑ, τον «επιθετικό ηγεμόνα του Ψυχρού Πολέμου», όπως είπε, ο οποίος «σπέρνει το χάος σε όλο τον κόσμο».
Η επίσκεψη του Πούτιν στο Πεκίνο είναι γεμάτη με συμβολισμούς, όπως η εορταστική συναυλία για τον εορτασμό της 75ης επετείου των επίσημων σχέσεων των δύο χωρών ή η επίσκεψη στην «Απαγορευμένη Πόλη» και τη «Μικρή Μόσχα», που υπογραμμίζουν την αμοιβαία επωφελή συνεργασία των δύο χωρών.
Στρατιωτικές συνεργασίες και μια «νέα εποχή» κατά των ΗΠΑ
Ο Ρώσος Πρόεδρος και ο Κινέζος ομόλογός του επέκριναν την Ουάσιγκτον για μια σειρά κινήσεων που, όπως συμφώνησαν, απειλούν τις χώρες τους. Οι δύο ηγέτες, που εκπροσωπούν τον ισχυρότερο αντίπαλο πόλεμο απέναντι στις ΗΠΑ, κατέληξαν σε μια σειρά συμφωνιών για μια καθολική εταιρική σχέση σε τομείς που εκτείνονται από την οικονομία και το διάστημα μέχρι την άμυνα, την Ουκρανία και την Ταϊβάν.
Τα όσα συμφωνήθηκαν καταδεικνύουν πως η σχέση μεταξύ των δύο χωρών είναι τόσο ισχυρή όσο ποτέ. Ο Αλεξάντερ Γκαμπούεφ, διευθυντής του Carnegie Russia Eurasia Center στο Βερολίνο, έγραψε σε ένα άρθρο που δημοσιεύθηκε αυτή την εβδομάδα: «Ποτέ από την πτώση της Σοβιετικής Ένωσης δεν ήταν η Ρωσία τόσο μακριά από την Ευρώπη και ποτέ σε ολόκληρη την ιστορία της δεν ήταν τόσο συνυφασμένη με την Κίνα».
Μεταξύ άλλων οι δύο πλευρές έδωσαν τα χέρια για διευρυμένες κοινές στρατιωτικές ασκήσεις, αλλά και για ενίσχυση του διμερούς εμπορίου που το 2023 έφτασε στο επίπεδο ρεκόρ των 240 δισ. δολαρίων. Η οικονομική και πολιτική υποστήριξη του Πεκίνου αποδείχθηκε ζωτικής σημασίας για τη Μόσχα μετά την έναρξη του πολέμου στην Ουκρανία. Για αυτό και ο Πούτιν δεν παρέλειψε να εκφράσει την ευγνωμοσύνη του προς την Κίνα για τις προσπάθειές της να επιλύσει «την κρίση της Ουκρανίας», όπως είπε.
«Κίνα και Ρωσία επαναλαμβάνουν τη σοβαρή τους ανησυχία για τις προσπάθειες των Ηνωμένων Πολιτειών να διαταράξουν τη στρατηγική ισορροπία ασφαλείας», αναφέρεται στην κοινή δήλωση, στην οποία καταγράφεται η απόλυτη ταύτιση απόψεων και ο κοινός βηματισμός, που επιδιώκουν οι δύο πλευρές στις προκλήσεις της σύγχρονης γεωπολιτικής και οικονομικής πραγματικότητας.
Οι νέες συμφωνίες έρχονται να ενισχύσουν και να δώσουν «σάρκα και οστά» στη συνεργασία «χωρίς όρια» που διακηρύξει τον Φεβρουάριο του 2022, όταν ο Πούτιν είχε και πάλι επισκεφτεί το Πεκίνο, λίγες ημέρες πριν ξεκινήσει η εισβολή στην Ουκρανία.
«Η σχέση Κίνας-Ρωσίας κερδήθηκε με κόπο και οι δύο πλευρές πρέπει να την αγαπούν και να την καλλιεργούν», είπε ο Σι στον Πούτιν. «Η Κίνα είναι πρόθυμη να... επιτύχει από κοινού την ανάπτυξη και την αναζωογόνηση των αντίστοιχων χωρών μας και να εργαστεί μαζί για να υποστηρίξει τη δικαιοσύνη και την ασφάλεια στον κόσμο», πρόσθεσε. Είναι ενδεικτικό πως στην κοινή δήλωση με την οποία επικυρώνεται η κοινή στρατηγική των δύο χωρών στους αμυντικούς τομείς, επισημαίνεται πως αυτή η συνεργασία βελτίωσε την περιφερειακή και παγκόσμια ασφάλεια.
«Ο Πούτιν και ο Σι μοιράζονται μια ευρεία κοσμοθεωρία που βλέπει τη Δύση σε παρακμή. Η Κίνα αμφισβητεί την υπεροχή των ΗΠΑ σε οτιδήποτε, από τους κβαντικούς υπολογιστές και τη συνθετική βιολογία μέχρι την κατασκοπεία και τη σκληρή στρατιωτική ισχύ. Ο Σι και ο Πούτιν πιστεύουν ότι η μεταψυχροπολεμική εποχή της απόλυτης κυριαρχίας των ΗΠΑ καταρρέει», σχολιάζει το Reuters.
«Οι Ηνωμένες Πολιτείες εξακολουθούν να σκέφτονται με όρους Ψυχρού Πολέμου και καθοδηγούνται από τη λογική της αντιπαράθεσης του μπλοκ, βάζοντας την ασφάλεια των συμφερόντων τους πάνω από την περιφερειακή ασφάλεια και τη σταθερότητα, γεγονός που δημιουργεί απειλή για την ασφάλεια για όλες τις χώρες», τονίζεται στην κοινή δήλωση και προστίθεται: «Οι ΗΠΑ πρέπει να εγκαταλείψουν αυτή τη συμπεριφορά».
Οι συμβολισμοί της επίσκεψης
Το καλωσόρισμα του Σι στο κόκκινο χαλί για τον Πούτιν, τον οποίο έχει περιγράψει ως τον «καλύτερο φίλο» του, έρχεται μετά από μια περιοδεία στην Ευρώπη όπου ο Κινέζος πρόεδρος αντιμετώπισε επικρίσεις και προκλήσεις σχετικά με την οικονομική και πολιτική συμπεριφορά της χώρας του. Την Τρίτη, η κυβέρνηση Μπάιντεν ανακοίνωσε την επιβολή νέων δασμών σε κινεζικά προϊόντα ύψους 18 δισεκατομμυρίων δολαρίων, εξοργίζοντας το Πεκίνο.
Μετά την κοινή συνέντευξή Τύπου οι δύο ηγέτες παρευρέθηκαν σε μια εορταστική συναυλία για τον εορτασμό της 75ης επετείου των επίσημων σχέσεων Κίνας – Ρωσίας. Ο Πούτιν επαίνεσε τις «θερμές και συναδελφικές» συνομιλίες με τον Σι και ο Σι ανταπέδωσε λέγοντας ότι η φιλία μεταξύ Κίνας και Ρωσίας είναι «αιώνια» και ότι «έχει γίνει πρότυπο για έναν νέο τύπο διεθνών σχέσεων».
Η διήμερη επίσκεψη είναι γεμάτη με συμβολικές κινήσεις που υπογραμμίζουν την αμοιβαία επωφελή συνεργασία των δύο χωρών, που έχει ακμάσει μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία. Μετά τη συναυλία, το πρόγραμμα Σι και Πούτιν περιλαμβάνει μια βόλτα σε πάρκο κοντά στην Απαγορευμένη Πόλη για τσάι και δείπνο. Οι δύο ηγέτες συνοδεύονται από πλήθος αξιωματούχων της κινεζικής κυβέρνησης και μελών της ρωσικής αποστολής.
Την Παρασκευή θα κατευθυνθούν στο Χαρμπίν, μια πόλη στη βορειοανατολική Κίνα που κάποτε ήταν γνωστή ως «Μικρή Μόσχα» λόγω του ιστορικά μεγάλου ρωσικού πληθυσμού και της ρωσικής ορθόδοξης αρχιτεκτονικής της. Το δρομολόγιο υπογραμμίζει τη στενή σχέση μεταξύ των δύο ηγετών και χωρών.
Η επίσκεψη στο Χαρμπίν θα είναι μια ευκαιρία για τον Πούτιν να δώσει έμφαση στους κοινούς πολιτιστικούς και ιστορικούς δεσμούς μεταξύ Ρωσίας και Κίνας. Τα ρωσικά κρατικά μέσα ενημέρωσης ανέφεραν ότι το κρατικό επενδυτικό ταμείο της Ρωσίας θα ανοίξει γραφείο στο Χαρμπίν και την Παρασκευή θα πραγματοποιηθεί τελετή για την έναρξη της εμπορικής έκθεσης China-Russia Expo.