Οι γείτονες της Ρωσίας ζητούν ενίσχυση των δυνάμεων του ΝΑΤΟ

Όλα άλλαξαν όταν η Ρωσία εισέβαλε στην Ουκρανία και η αμυντική στρατηγική του ΝΑΤΟ πρέπει τώρα να λάβει υπόψη της το νέο περιβάλλον ασφαλείας στην ανατολική πλευρά της Ευρώπης. Αυτό είναι το συντονισμένο μήνυμα των τριών χωρών της Βαλτικής, της Εσθονίας, της Λετονίας και της Λιθουανίας, ενόψει της πολύ σημαντικής συνόδου κορυφής του ΝΑΤΟ στη Μαδρίτη αυτή την εβδομάδα, όπως σημειώνει το CNBC.

Η ενίσχυση της άμυνας της περιοχής της Βαλτικής θεωρείται ως μία από τις σημαντικότερες αποφάσεις που θα λάβουν οι ηγέτες του ΝΑΤΟ στη σύνοδο κορυφής στις 29-30 Ιουνίου.

Η 30μελής στρατιωτική συμμαχία είναι έτοιμη να προβληματιστεί σχετικά με το πώς η συμμαχία μπορεί να ανταποκριθεί στη νέα πραγματικότητα της ασφάλειας της Ευρώπης.

Η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, η οποία βρίσκεται στον πέμπτο μήνα της, έχει εντείνει τους φόβους στις χώρες της Βαλτικής ότι μπορεί να αποτελέσουν τον επόμενο στρατιωτικό στόχο του Ρώσου προέδρου Βλαντίμιρ Πούτιν.

Τα κράτη - μέλη τόσο του ΝΑΤΟ όσο και της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η Εσθονία, η Λετονία και η Λιθουανία έχουν επανειλημμένα ζητήσει από το ΝΑΤΟ να παράσχει σημαντική αύξηση του αριθμού των ξένων στρατευμάτων που σταθμεύουν στην περιοχή μετά τη ρωσική εισβολή στις 24 Φεβρουαρίου.

Οι χώρες της Βαλτικής πιέζουν επίσης για μια επείγουσα επικαιροποίηση της λεγόμενης προσέγγισης "tripwire" της συμμαχίας.

Αυτό συμβαίνει επειδή, σύμφωνα με την υφιστάμενη στρατηγική του ΝΑΤΟ, η πρωθυπουργός της Εσθονίας Kaja Kallas έχει προειδοποιήσει ότι το πρώην σοβιετικό κράτος και η ιστορική πρωτεύουσά του, το Ταλίν, θα "σβηστούν από τον χάρτη" σε περίπτωση ρωσικής επίθεσης, σύμφωνα με τους Financial Times.

Η Kallas δήλωσε σε δημοσιογράφους την περασμένη εβδομάδα ότι η προσέγγιση "tripwire" του ΝΑΤΟ, η οποία περιλαμβάνει σχετικά μικρό αριθμό στρατευμάτων, θα έβλεπε πιθανότατα την Εσθονία να κατακλύζεται πριν το ΝΑΤΟ λάβει στη συνέχεια μέτρα για την απελευθέρωσή της μετά από 180 ημέρες.

"Υπάρχει μια κοινή αντίληψη ότι η προσέγγιση "tripwire" είναι ξεπερασμένη - η Μπούτσα και το Ίρπιν δεν πρέπει να επαναληφθούν", δήλωσε εκπρόσωπος του υπουργείου Εξωτερικών της Εσθονίας στο CNBC, αναφερόμενος στις θηριωδίες που διέπραξαν οι ρωσικές δυνάμεις σε δύο δυτικά προάστια του Κιέβου.

"Με απλά λόγια, λέμε 'μην έρχεστε γιατί θα χάσετε. Ούτε καν να σκεφτείτε να έρθετε", πρόσθεσε. "Πρέπει να προχωρήσουμε στην αποτροπή μέσω της άρνησης. Χρειαζόμαστε ένα αξιόπιστο στρατιωτικό οικοδόμημα στην ανατολική πτέρυγα που θα αποτρέψει τον Πούτιν. Αυτό θα πρέπει να περιλαμβάνει περισσότερη συμμαχική παρουσία".

Μιλώντας πριν από τη σύνοδο κορυφής της Μαδρίτης, ο επικεφαλής του ΝΑΤΟ Γενς Στόλτενμπεργκ δήλωσε στους Financial Times ότι η συμμαχία θα ενισχύσει "σημαντικά" την ανατολική πτέρυγα της Ευρώπης και θα μετατοπίσει την εστίασή της από την αποτροπή μιας πιθανής ρωσικής εισβολής στην πλήρη υπεράσπιση του συμμαχικού εδάφους.

Ο Στόλτενμπεργκ φέρεται να δήλωσε ότι τα σχόλια της Kallas για την υπαρξιακή απειλή που αντιμετωπίζει η Εσθονία "αντανακλούν τις ανησυχίες της", προσθέτοντας ότι είχε συζητήσει "ακριβώς αυτά τα θέματα" με τους ηγέτες της Λετονίας και της Λιθουανίας.

Ο γενικός γραμματέας του ΝΑΤΟ αρνήθηκε να συζητήσει τα επιχειρησιακά σχέδια σχετικά με την υποτιθέμενη στρατηγική αντεπίθεσης της συμμαχίας που επιδιώκει την ανακατάληψη των κρατών της Βαλτικής μετά από 180 ημέρες.

"Βρίσκονταν υπό σοβιετική κυριαρχία για δεκαετίες. Έχουν μια ιστορία όπου έχουν πραγματικά μάθει με τον δύσκολο τρόπο τι σημαίνει να είσαι υπό κατοχή και εισβολή", δήλωσε ο Στόλτενμπεργκ, σύμφωνα με τους Financial Times. "Καταλαβαίνω ότι Kallas θέλει περισσότερη παρουσία του ΝΑΤΟ και μπορώ να της υποσχεθώ...περισσότερη παρουσία".

Ένα νέο μέτωπο στις εντάσεις μεταξύ Ρωσίας - ΝΑΤΟ;
Αν και οι χώρες της Βαλτικής είναι μέλη του ΝΑΤΟ και της ΕΕ από το 2004, και με τις τρεις χώρες να χρησιμοποιούν το ευρώ ως επίσημό τους νόμισμα, η γεωγραφική τους θέση τις καθιστά ευάλωτες. Όπως και η Ουκρανία, μοιράζονται όλες τους σύνορα με τη Ρωσία.

Ειδικότερα, ενώ η Εσθονία και η Λετονία έχουν κοινά ανατολικά σύνορα με τη Ρωσία, η Λιθουανία έχει κοινά δυτικά σύνορα με το ρωσικό θύλακα Καλίνινγκραντ.

Πράγματι, είναι θύλακας του Κρεμλίνου στη Βαλτική Θάλασσα και υπάρχει απειλή να μετατραπεί σε ένα νέο μέτωπο έντασης μεταξύ της Ρωσίας και του ΝΑΤΟ.

Νωρίτερα αυτό το μήνα, η Λιθουανία απαγόρευσε τη μεταφορά ορισμένων εμπορευμάτων που προέρχονται από τη Ρωσία προς το Καλίνινγκραντ λόγω ευρωπαϊκών κυρώσεων, τα οποία εισέρχονταν μέσα από σιδηροδρομικές συνδέσεις μέσω Λιθουανίας. Η κίνηση αυτή ώθησε το Κρεμλίνο να προειδοποιήσει για "σοβαρές συνέπειες" που θα κάνουν τους πολίτες του κράτους της Βαλτικής να νιώσουν τον αντίκτυπο της απόφασης αυτής.

Ο πρόεδρος της Λιθουανίας Gitanas Nauseda δήλωσε στο Reuters την περασμένη εβδομάδα ότι η χώρα του είναι προετοιμασμένη αν η Ρωσία προβεί σε αντίποινα για να την αποσυνδέσει από το περιφερειακό δίκτυο ηλεκτρικής ενέργειας και δήλωσε ότι δεν περιμένει από τον Πούτιν να επιτεθεί.

Ο Nauseda πρόσθεσε ότι σχεδιάζει να αναφερθεί στην αντιπαράθεση με τη Ρωσία στη σύνοδο κορυφής του ΝΑΤΟ στη Μαδρίτη, λέγοντας, σύμφωνα με πληροφορίες, ότι η διαμάχη μπορεί να βοηθήσει να ηρεμήσουν "εκείνοι που λένε ότι πρέπει να βοηθήσουμε τη Ρωσία για να σώσουμε τα προσχήματα ενώ μας απειλεί με αλαζονικό τρόπο".

Οι δηλώσεις του φάνηκαν να αποτελούν μια έμμεση αναφορά σε δηλώσεις του προέδρου της Γαλλίας Εμανουέλ Μακρόν, ο οποίος αντιμετώπισε αντιδράσεις επειδή πρότεινε ότι δεν θα ήταν συνετό για τη Δύση να ταπεινώσει τον Πούτιν.

Εκπρόσωπος του υπουργείου Εξωτερικών της Λιθουανίας δήλωσε ότι η νέα πραγματικότητα της ασφάλειας της Ευρώπης απαιτεί από τους ηγέτες του ΝΑΤΟ να συμφωνήσουν σε μια νέα βασική γραμμή για τη στάση της συμμαχίας στην περιοχή. Αυτό σημαίνει ότι πρέπει να περάσουμε από την "εμπρόσθια παρουσία", που αναφέρεται ως αποτροπή μέσω τιμωρίας, στην "εμπρόσθια άμυνα".

Η εμπρόσθια παρουσία του ΝΑΤΟ αποτελεί βασικό μέρος της τρέχουσας στρατηγικής αποτροπής και άμυνας της συμμαχίας. Αναφέρεται στη στρατιωτική παρουσία πολυεθνικών δυνάμεων του ΝΑΤΟ στο ανατολικό τμήμα της συμμαχίας. Το ΝΑΤΟ αναφέρει ότι η εμπρόσθια παρουσία των συμμαχικών δυνάμεων είναι "αμυντική, αναλογική, διαφανής και σύμφωνη με τις διεθνείς δεσμεύσεις και υποχρεώσεις της Συμμαχίας".

Μια πιθανή στροφή σε μια στρατηγική εμπροσθογενούς άμυνας θα μπορούσε να δει το ΝΑΤΟ να ενισχύει σημαντικά τον αριθμό των συμμαχικών δυνάμεων στην ανατολική πλευρά της Ευρώπης, ώστε να διασφαλίσει ότι η Εσθονία, η Λετονία και η Λιθουανία μπορούν αξιόπιστα να αγωνιστούν για να προστατεύσουν τα εδάφη τους σε περίπτωση ρωσικής εισβολής, περιμένοντας ενίσχυση από την ευρύτερη συμμαχία.

"Επιδιώκουμε η αποτρεπτική και αμυντική προσαρμογή του ΝΑΤΟ να λαμβάνει υπόψη τις γεωγραφικές και γεωπολιτικές ιδιαιτερότητες της περιοχής μας", ανέφερε το υπουργείο Εξωτερικών της Λιθουανίας στο CNBC, επικαλούμενο τη στρατιωτική υπεροχή της Ρωσίας στην περιοχή.

Η Εσθονία, η Λιθουανία και η Λετονία έχουν δεσμευτεί να αυξήσουν τις αμυντικές δαπάνες στο 2,5% του ΑΕΠ, μια δέσμευση που θα οδηγήσει και τις τρεις χώρες της Βαλτικής να υπερβούν το όριο του 2% που έχει θέσει το ΝΑΤΟ.

Το υπουργείο Εξωτερικών της Λετονίας ανέφερε στο CNBC ότι η ενίσχυση της αποτροπής και της αμυντικής στάσης του ΝΑΤΟ θα είναι ένας από τους βασικούς στόχους της συνόδου κορυφής του ΝΑΤΟ στη Μαδρίτη.

"Μετά την έναρξη της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία, το στρατηγικό περιβάλλον ασφαλείας άλλαξε ανεπανόρθωτα σε ολόκληρη την ευρωατλαντική περιοχή", δήλωσε εκπρόσωπος του υπουργείου Εξωτερικών της Λετονίας. "Η νέα σημερινή πραγματικότητα απαιτεί μια θεμελιώδη αλλαγή στη μακροπρόθεσμη αποτρεπτική και αμυντική στάση του ΝΑΤΟ".

"Η συμμαχική δέσμευση για την υπεράσπιση κάθε σπιθαμής συμμαχικών εδαφών που οχυρώνεται από το άρθρο 5 της Συνθήκης της Ουάσινγκτον παραμένει ακλόνητη. Θα ενισχύσουμε τη θέση στην ανατολική πτέρυγα του ΝΑΤΟ με την κατάλληλη συμμαχική παρουσία στα κράτη μέλη που συνορεύουν με τη Ρωσία", πρόσθεσε.

Βασικός πυλώνας της συμμαχίας του ΝΑΤΟ είναι η έννοια της συλλογικής άμυνας, γνωστό ως άρθρο 5, το οποίο σημαίνει ότι αν ένα μέλος δεχθεί επίθεση, θεωρείται επίθεση σε ολόκληρη την συμμαχία, με όλα τα μέλη να δεσμεύονται να προστατεύουν το ένα το άλλο.

Πηγή: capital.gr