Η Washington Post φιλοξενεί ένα άρθρο σχετικά με την πανδημία που περιγράφει μια κατάσταση που συγκρούεται με την πεποίθηση που εκφράζουν αρκετοί -και στην Ελλάδα ισχύει το ίδιο- πως βρισκόμαστε στο τέλος της πανδημίας. Ο τίτλος ενδεικτικός: “Κι αν βρισκόμαστε στην μέση και όχι στο τέλος της πανδημίας;”.Το άρθρο υπογράφουν δύο πολύ σημαντικοί επιστήμονες: Ο Richard Danzig, πρώην γραμματέας του Πολεμικού Ναυτικού, είναι ανώτερος συνεργάτης στο Εργαστήριο Εφαρμοσμένης Φυσικής Johns Hopkins, ο Τζέρεμι Φάραρ που είναι διευθυντής του Wellcome Trust, καιο Ρίτσαρντ Χάτσετ που είναι διευθύνων σύμβουλος του Συνασπισμού για Καινοτομίες Ετοιμότητας Επιδημίας.

 

Οι επιστήμονες επισημαίνουν τον κίνδυνο του εφησυχασμού. Αναφέρουν χαρακτηριστικά: “Αν έχουμε μάθει κάτι, είναι ότι το covid-19 εξακολουθεί να εξελίσσεται. Οι ειδικοί μας δεν μπορούν να προβλέψουν πώς, πού ή πότε θα χτυπήσει ξανά. Ως εκ τούτου, είναι επιτακτική ανάγκη να προετοιμαστούμε για την πιθανότητα περαιτέρω κυμάτων, ακόμη και όταν γιορτάζουμε την ύφεση αυτού.”

 

Σχετικά με την Όμικρον, οι επιστήμονες επισημαίνουν τον αιφνιδιασμό της επιστημονικής κοινότητας.

 

“Οι ειδικοί δεν περίμεναν την omicron. Δεν ξέρουν πώς συσσώρευσε πολλές δεκάδες μεταλλάξεις χωρίς να ανιχνευθεί από τα συστήματα επιτήρησής μας. Αυτές οι μεταλλάξεις νίκησαν δύο από τις πιο ισχυρές θεραπείες μας και υπονόμευσαν προηγούμενες στρατηγικές εμβολίων. Δεν υπάρχει καμία διαβεβαίωση ότι αυτή η παραλλαγή, όπως και η δέλτα πριν από αυτήν, δεν θα ακολουθηθεί από άλλη παραλλαγή εξίσου (ή περισσότερες) ικανές να αποφύγουν τις άμυνές μας”, αναφέρουν.

 

Και προειδοποιούν: “Τώρα κάνουμε κάτι πολύ ανθρώπινο: ενεργούμε με την προϋπόθεση ότι αυτό που ελπίζουμε ότι συμβαίνει συμβαίνει όντως. Πρέπει να είμαστε πιο ξεκάθαροι και ειλικρινείς: Η επιμονή του ιού και οι παράγοντες που οδηγούν την εξέλιξή του δημιουργούν μια ουσιαστική πιθανότητα ότι ένα άλλο κύμα Covid-19 θα απειλήσει ξανά τις κοινωνίες μας.”

Αναλυτικά το άρθρο από την έγκυρη αμερικανική εφημερίδα:


Θα θέλαμε να πιστεύουμε ότι βρισκόμαστε στο τέλος μιας πανδημίας δύο ετών. Τι γίνεται όμως αν είμαστε μόνο στα μισά του δρόμου;

Με την παραλλαγή omicron να αρχίζει να υποχωρεί σε μέρη της Ευρώπης και των Ηνωμένων Πολιτειών, οι άνθρωποι έχουν γίνει κουρασμένοι και ανυπόμονοι. Αλλά αν έχουμε μάθει κάτι, είναι ότι το covid-19 εξακολουθεί να εξελίσσεται. Οι ειδικοί μας δεν μπορούν να προβλέψουν πώς, πού ή πότε θα χτυπήσει ξανά. Ως εκ τούτου, είναι επιτακτική ανάγκη να προετοιμαστούμε για την πιθανότητα περαιτέρω κυμάτων, ακόμη και όταν γιορτάζουμε την ύφεση αυτού.

Οι ιοί μεταλλάσσονται κάθε φορά που εκτίθενται σε έναν ξενιστή. Εκατοντάδες εκατομμύρια άνθρωποι έχουν μολυνθεί από τον κορονοϊό . Εκατοντάδες εκατομμύρια ακόμη είναι πιθανό να το υποστούν κατά τη διάρκεια του τρέχοντος έτους. Δεκάδες εκατομμύρια έχουν ενεργές λοιμώξεις καθώς διαβάζετε αυτό το άρθρο. Η αύξηση της ανθρώπινης ανοσίας μας προστατεύει αλλά και ευνοεί την επιβίωση νέων ιικών μεταλλάξεων που μπορούν να ξεπεράσουν αυτήν την ανοσία.

Εάν η γρίπη και άλλες ασθένειες είναι ένας αξιόπιστος οδηγός, μπορεί τελικά να αναπτυχθεί μια κυμαινόμενη ισορροπία. Οι διαδοχικές εκδόσεις- παραλλαγές θα εξελιχθούν και θα γίνουν κυρίαρχες για κάποιο χρονικό διάστημα, αλλά η εκτεταμένη προηγούμενη ανοσία και πιθανώς οι εμβολιασμοί είναι πιθανό να κρατούν υπό έλεγχο κάθε επανάληψη. Ο ιός θα είναι ενδημικός , αλλά όχι τόσο θανατηφόρος, ενοχλητικός και δαπανηρός όσο όταν είναι πανδημία.

Έχουμε φτάσει σε αυτό το στάδιο; Δεν ξέρουμε. Υπάρχει μια πιθανότητα που έχουμε σε ορισμένα μέρη του κόσμου. Αλλά υπάρχει μια σημαντική πιθανότητα να μην το έχουμε — και σίγουρα όχι παγκοσμίως. Θυμηθείτε, συνυπάρχουμε με τη γρίπη για χιλιάδες χρόνια. Έχουμε μόλις δύο χρόνια στη σχέση μας με τον Covid-19.

Οι ειδικοί δεν περίμεναν το omicron. Δεν ξέρουν πώς συσσώρευσε πολλές δεκάδες μεταλλάξεις χωρίς να ανιχνευθεί από τα συστήματα επιτήρησής μας. Αυτές οι μεταλλάξεις νίκησαν δύο από τις πιο ισχυρές θεραπείες μας και υπονόμευσαν προηγούμενες στρατηγικές εμβολίων. Δεν υπάρχει καμία διαβεβαίωση ότι αυτή η παραλλαγή, όπως και η δέλτα πριν από αυτήν, δεν θα ακολουθηθεί από άλλη παραλλαγή εξίσου (ή περισσότερες) ικανές να αποφύγουν τις άμυνές μας.

Η προοπτική της κήρυξης της νίκης είναι σαγηνευτική σε μια εποχή εκτεταμένης κόπωσης. Επιπλέον, η πρόκληση του απρόβλεπτου είναι τρομακτική. Εφόσον δεν μπορούμε να προβλέψουμε πώς θα παρουσιαστεί ο ιός, πώς προετοιμαζόμαστε για αυτόν;

Τέσσερις ενέργειες μπορούν να βελτιώσουν σημαντικά τη θέση μας. Πρώτον, οι κυβερνήσεις και οι εμπειρογνώμονες θα πρέπει να κατανοήσουν και να εξάγουν τα κατάλληλα συμπεράσματα. Είναι δελεαστικό να υπονοήσουμε ότι το τέλος είναι ορατό – ότι η όμικρον, όσο διασπαστική κι αν είναι, μπορεί να μας ανοσοποιήσει από μελλοντικές αναταραχές. Αλλά εάν το μέλλον δεν συμμορφωθεί με αυτές τις προϋποθέσεις, θα έχουμε παραμελήσει τις προετοιμασίες, θα υπονομεύσουμε την αξιοπιστία μας και θα ενισχύσουμε την κούραση που είναι εγγενής σε έναν μακροχρόνιο πόλεμο. Θα πρέπει να τονίσουμε ότι δεν ξέρουμε τι θα ακολουθήσει και πρέπει να προετοιμαστούμε για μια σειρά από πιθανότητες.

Δεύτερον, πρέπει να συμπληρώσουμε τις ενέργειες έκτακτης ανάγκης με μακροπρόθεσμες επενδύσεις που μας προετοιμάζουν καλύτερα για τα μελλοντικά κύματα. Αντί να στοχεύουμε παραλλαγές που κυριαρχούν τώρα, όπως κάνουμε αυτή τη στιγμή, αυτές οι επενδύσεις θα πρέπει να επιλεγούν ώστε να είναι αποτελεσματικές σε όλα τα πιθανά σενάρια.

Μια πρόσφατη ομάδα εργασίας του Λευκού Οίκου κινείται προς τη σωστή κατεύθυνση με στόχο να αναλάβει «έργα που θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν για τη διαχείριση κυμάτων νέων παραλλαγών». Αυτό που χρειάζεται, ωστόσο, δεν είναι απλώς «έργα», αλλά στρατηγικές για την επέκταση της ικανότητας δοκιμών στο σπίτι και την προμήθεια μασκών υψηλού φιλτραρίσματος, τη βελτίωση του δομημένου περιβάλλοντος για την παροχή πιο αποτελεσματικού αερισμού και την επένδυση σε θεραπευτικά και εμβόλια που είναι αποτελεσματικά ενάντια σε ένα ευρύ φάσμα γκάμα πιθανών παραλλαγών με μακροπρόθεσμο στόχο τα εμβόλια και τις θεραπείες κατά του παν-κορωνοϊού.

Το άρθρο της WP επισημαίνει με νόημα και ο καθηγητής Θ. Λύτρας που συνέγραψε την γνωστή μελέτη μαζί με τον Σ. Τσιόδρα

 

Τρίτον, χρειαζόμαστε ένα σύστημα για την γρήγορη αξιολόγηση των νέων παραλλαγών. Έχουμε πολλά συστήματα δεδομένων και προσπάθειες ανάλυσης, αλλά χρειαζόμαστε μια εστιασμένη προσπάθεια για να απαντήσουμε σε βασικά ερωτήματα. Η κυβέρνηση, οι κερδοσκοπικές εταιρείες, τα ιδρύματα και ο ακαδημαϊκός κόσμος έχουν όλα κρίσιμους ρόλους στην κατανόηση και την αντιμετώπιση της απόκρισης από ιούς, αλλά δεν είναι καλά συντονισμένοι. Μια πιο αποτελεσματική εστίαση σε ερευνητικά ερωτήματα, πρωτόκολλα και αναλυτικές μεθόδους θα πρέπει να επιτρέπει την ταχεία αξιολόγηση των κρίσιμων χαρακτηριστικών των νέων παραλλαγών, συμπεριλαμβανομένων των κυρίαρχων τρόπων μετάδοσής τους, και της μεταδοτικότητάς τους σε εμβολιασμένα και μη εμβολιασμένα άτομα, καθώς και την πιθανή αποτελεσματικότητα διαφορετικών ιατρικών παρεμβάσεις. Πρέπει να επενδύσουμε σε αυτές τις δυνατότητες με το τεκμήριο ότι ο Covid-19 δεν θα εξαφανιστεί.

Τέταρτον, πρέπει να επανεκτιμήσουμε τις μη φαρμακευτικές παρεμβάσεις με την προσδοκία ότι πρόκειται για έναν μακρύ πόλεμο, όχι για σύντομο. Οι αποφάσεις σχετικά με άλλους περιορισμούς, κλείσιμο σχολείων, συμμόρφωση με μάσκες και μηνύματα πρέπει να λάβουν υπόψη καλύτερα την κόπωση του πληθυσμού, την οικονομική ανθεκτικότητα, τη βιωσιμότητα, την αβεβαιότητα και την πιθανότητα επαναλαμβανόμενων διακυμάνσεων στους κινδύνους από τον ιό.

Τώρα κάνουμε κάτι πολύ ανθρώπινο: ενεργούμε με την προϋπόθεση ότι αυτό που ελπίζουμε ότι συμβαίνει συμβαίνει όντως. Πρέπει να είμαστε πιο ξεκάθαροι και ειλικρινείς: Η επιμονή του ιού και οι παράγοντες που οδηγούν την εξέλιξή του δημιουργούν μια ουσιαστική πιθανότητα ότι ένα άλλο κύμα Covid-19 θα απειλήσει ξανά τις κοινωνίες μας.

Ο ιός δεν εξαφανίζεται. Προσαρμόζεται. Το ίδιο πρέπει να κάνουμε.