Τι σημαίνει η ιστορική συμφωνία των G7 για την φορολόγηση των πολυεθνικών

Σε ιστορική συμφωνία που κλείνει τα παράθυρα φοροδιαφυγής των μεγάλων πολυεθνικών επιχειρήσεων κατέληξαν σήμερα οι υπουργοί Οικονομικών της G7, στην οποία μετέχουν επτά από τις μεγαλύτερες οικονομίες του κόσμου (ΗΠΑ, Γερμανία, Γαλλία,Ιταλία, Ιαπωνία, Καναδάς και Βρετανία).
Η G7 ανακοίνωσε ότι θα στηρίξει έναν ελάχιστο παγκόσμιο συντελεστή φορολογίας επιχειρήσεων τουλάχιστον 15% και τη θέσπιση μέτρων για να διασφαλιστεί ότι οι φόροι θα πληρώνονται στις χώρες όπου λειτουργούν οι επιχειρήσεις.

«Μετά από έτη συζητήσεων, οι υπουργοί Οικονομικών της G7 κατέληξαν σε μία ιστορική συμφωνία για τη μεταρρύθμιση του παγκόσμιου φορολογικού συστήματος, ώστε να προσαρμοστεί αυτό στην παγκόσμια ψηφιακή εποχή», δήλωσε ο Βρετανός υπουργός Οικονομικών, Ρίσι Σουνάκ, στους δημοσιογράφους.

Η συμφωνία, η οποία θα μπορούσε να αποτελέσει τη βάση μίας παγκόσμιας συμφωνίας τον επόμενο μήνα, αποσκοπεί στο να βάλει τέλος στην επί δεκαετίες «κούρσα προς τον πάτο», όπου χώρες ανταγωνίζονταν για να προσελκύσουν επιχειρηματικούς κολοσσούς με πολύ χαμηλούς φορολογικούς συντελεστές και απαλλαγές.

Αυτό στοίχισε με τη σειρά του εκατοντάδες δισ. δολάρια στους κρατικούς προϋπολογισμούς και ένα έλλειμμα που πρέπει τώρα να ανακτήσουν ακόμη πιο επειγόντως, για να πληρώσουν το τεράστιο κόστος στήριξης των οικονομιών τους που κτυπήθηκαν από την κρίση του κορονοϊού, σημείωσε.

Σύμφωνα με αντίγραφο της τελικής συμφωνίας, που δημοσιοποίησε το Reuters, οι υπουργοί της G7 σημείωσαν ότι «δεσμεύονται σε έναν ελάχιστο παγκόσμιο εταιρικό φορολογικό συντελεστή τουλάχιστον 15%, σε ξεχωριστή βάση ανάλογα με κάθε χώρα».

«Δεσμευόμαστε σε μία ισότιμη λύση για την κατανομή των φορολογικών δικαιωμάτων, με τις χώρες να έχουν δυνατότητα φορολογίας τουλάχιστον 20% των κερδών που υπερβαίνουν ένα περιθώριο 10% για τις μεγαλύτερες και πιο επικερδείς πολυεθνικές εταιρίες», αναφέρεται στη συμφωνία, σύμφωνα με το μεγάλο ειδησιογραφικό πρακτορείο.

Δεν ανακοινώθηκε το πλαίσιο για τις επιχειρήσεις
Η συμφωνία της G7 δεν ξεκαθαρίζει ποιες ακριβώς επιχειρήσεις θα αφορά, καθώς αναφέρεται μόνο στις «μεγαλύτερες και πιο κερδοφόρες πολυεθνικές επιχειρήσεις».

Σύμφωνα με πληροφορίες που είχαν δημοσιευθεί στον τύπο, η πρόταση που είχαν κάνει το τελευταίο διάστημα οι ΗΠΑ προέβλεπε ότι το νέο φορολογικό σύστημα θα αφορούσε τις 100 μεγαλύτερες πολυεθνικές εταιρείες. Ποιες ακριβώς θα είναι οι επιχειρήσεις που θα φορολογηθούν, δεν έχει ξεκαθαριστεί ακόμα, αλλά είναι βέβαιο ότι σίγουρα θα εμπίπτουν στους νέους κανόνες οι αμερικανικοί τεχνολογικοί κολοσσοί – όπως η Apple, η Google και άλλες – όπως ήταν η σταθερή στόχευση της Ευρωπαϊκής Ενωσης.

Αντιδράσεις από την Ιρλανδία
Ωφελημένη από το ισχύον καθεστώς ήταν η Ιρλανδία όπου οι πολυεθνικές μετέφεραν τα κέρδη τους σε «φορολογικούς παραδείσους», όπως στην Ιρλανδία που έχει εταιρικό συντελεστή μόνο 12,5%. 

Δεν είναι τυχαίο ότι ο Ιρλανδός υπουργός Οικονομικών, Πασκάλ Ντόναχιου, ήδη εξέφρασε ενστάσεις για την συμφωνία, λέγοντας ότι η όποια παγκόσμια συμφωνία πρέπει να λάβει υπόψη και τις μικρότερες χώρες.  

Με τη σημερινή συμφωνία προβλέπεται ότι οι χώρες θα μπορούν να φορολογούν το 20% των κερδών που έχουν οι πολυεθνικές εταιρείες σε αυτές, εφόσον αυτές έχουν περιθώριο κέρδους άνω του 10%.

Το ακριβές ύψος των διαφυγόντων εσόδων από τη μη φορολόγηση των επιχειρηματικών κολοσσών δεν είναι γνωστό, αλλά από εκτιμήσεις που έχουν γίνει σε μελέτες και έχουν δημοσιοποιηθεί πρόσφατα από το ΔΝΤ προκύπτει ότι είναι ιδιαίτερα σημαντικές.

Τι σημαίνει η φορολόγηση για την Ελλάδα
Η φορολόγηση αυτών των μεγάλων πολυεθνικών έχει ιδιαίτερη σημασία και για την Ελλάδα, η οποία, όπως και οι περισσότερες άλλες χώρες της ΕΕ, έχει πολύ μεγάλες απώλειες εσόδων στον προϋπολογισμό της.

Από τις μελέτες που έχουν γίνει τα τελευταία χρόνια φαίνεται ότι η απώλεια της Ελλάδας λόγω μεταφοράς εταιρικών κερδών στο εξωτερικό ανερχόταν από 8% έως 26% των συνολικών εσόδων από τη φορολογία επιχειρήσεων μεταξύ του 2012 και του 2016.

Ποιο ποσό θα μπορεί να ανακτήσει από τις απώλειες αυτές η Ελλάδα θα φανεί, όταν υπάρξει η τελική συμφωνία και είναι γνωστές όλες οι παράμετροι. Ο Σουνάκ πάντως δήλωσε, άλλωστε, σήμερα, όταν ρωτήθηκε σχετικά ότι είναι πολύ νωρίς «να γνωρίζουμε πόσα χρήματα θα ωφεληθεί η Βρετανία», οπότε το ίδιο υποθέτουμε και για την Ελλάδα.