Ευρώπη: Το κανίς που γαβγίζει, όταν τα μπουλντόγκ δαγκώνουν - Γράφει ο Κώστας Αργυρός

Η ένταση που προκλήθηκε τις τελευταίες μέρες στον «πολυπολικό» μας κόσμο, με το μεγαλύτερο μερίδιο ευθύνης να βαραίνει την Ουάσιγκτον προκάλεσε σπασμωδικές αντιδράσεις στις Βρυξέλλες, που αγχωτικά έσπευσαν να δηλώσουν σε ποια μεριά βρίσκονται.

Γράφει ο Κώστας Αργυρός

Θα το έλεγες και κατόρθωμα. Η νέα αμερικανική ηγεσία κατάφερε μέσα σε μια εβδομάδα όχι απλά να εκνευρίσει Ρώσους και Κινέζους, αλλά κυρίως να αποδείξει ότι οι σχέσεις της  με τη Μόσχα και το Πεκίνο παραμένουν ακόμα κολλημένες σε χειμερινές θερμοκρασίες. Πρώτα η ακατανόητη δήλωση Μπάιντεν για τον Πούτιν «φονιά» και μετά αυτό το μάλλον ατυχές ραντεβού στην παγωμένη Αλάσκα μεταξύ του υπουργού Εξωτερικών Αντονυ Μπλίνκεν με τον Κινέζο ομόλογό του Γουάνγκ Γι, όπου αν τα λόγια ήταν χέρια, τώρα θα έλεγε κανείς ότι πιάστηκαν στα χέρια.

Μπορεί κανείς να κατανοήσει ως ένα βαθμό αυτές τις υπερβολές, ως μια προσπάθεια της κάποτε «μοναδικής» υπερδύναμης να αποδείξει ότι «επέστρεψε», ότι ανοίγει πάλι τα βλέμμα της προς τα έξω, ότι επιθυμεί τέλος πάντων το ρόλο εκείνο, που έδινε το δικαίωμα στον Αμερικανό πρόεδρο να (αυτο)αποκαλείται πλανητάρχης. Ομως είναι ευδιάκριτο το άγχος της Ουάσιγκτον να τα δείξει όλα αυτά γρήγορα και με έναν άτσαλο τρόπο, που προκαλεί εκνευρισμό στους απέναντι και φέρνει σε μια νέα αμηχανία τους Ευρωπαίους.

Το αποτέλεσμα φαίνεται να είναι ότι Κίνα και Μόσχα έρχονται σε αυτή τη φάση πιο κοντά με την γηραιά αλεπού της διπλωματίας το Σεργκέι Λαβρόφ να δίνει ρέστα αυτές τις ημέρες με τις δηλώσεις του από την Κίνα.

O Ρώσος ΥΠΕΞ κατηγόρησε την Ουάσιγκτον ότι χρησιμοποιεί ως κύριο εργαλείο στην πολιτική τις κυρώσεις, ότι σε μεγάλο βαθμό έχει ξεμάθει να χρησιμοποιεί την κλασική διπλωματία και κάνει διάλογο σε πολιτικό και διπλωματικό επίπεδο με τελεσίγραφα.

Κίνα και Μόσχα πρέπει να απεξαρτηθούν από το δολάριο στις μεταξύ τους συναλλαγές, να αμυνθούν απέναντι στο στόχο των ΗΠΑ να περιορίσουν τις δυνατότητες τεχνολογικής ανάπτυξης της Ρωσίας και της Κίνας, δήλωσε σε ασυνήθιστα «ξεκάθαρο» ύφος.

Λίγες ώρες νωρίτερα η κρατική Global Times της Κίνας χαρακτήριζαν την επίσκεψη Λαβρόφ ως απτή απόδειξη ότι οι δύο χώρες είναι αποφασισμένες να αντιδράσουν στις προκλήσεις του «Αμερικανού ταραχοποιού».

Δεν είναι σαφές αν ο κύριος Μπάιντεν ήθελε να προκαλέσει μια τέτοια εξέλιξη, να «ενώσει» δηλαδή εναντίον του τους δύο μεγάλους του αντιπάλους ή αν πρόκειται για ένα στραβοπάτημα απειρίας.

Και ενώ τα μπουλντόγκ είχαν αρχίσει να δείχνουν τα δόντια τους ένα κανίς άρχισε να γαβγίζει τσιριχτά. Η «Ευρώπη» αποφάσισε να προβεί σε «κυρώσεις» κατά της Ρωσίας, αλλά και κατά της Κίνας, με επιχειρηματολογία, που σε έναν απλό Ευρωπαίο πολίτη μόνο γέλιο μπορεί να προκαλέσει. Με αποτελέσματα απλώς αστεία, που το μόνο που καταφέρνουν είναι να την αυτοεγκλωβίζουν. Εκτός αν στις Βρυξέλλες πιστεύουν πράγματι ότι η ευρωπαϊκή κοινή γνώμη είναι τόσο ενήμερη και κυρίως εξοργισμένη με το δράμα των Ουιγούρων, της μουσουλμανικής μειονότητας στην Κίνα, που αν η ΕΕ δεν ανακοίνωνε τις περιβόητες κυρώσεις της για κάποιους Κινέζους αξιωματούχους, μπορεί και να είχαμε καμιά επιδρομή αγανακτισμένων πολιτών στην έδρα της Κομισιόν.

Η υποκρισία είναι ακόμα πιο προκλητική, γιατί ενώ στις Βρυξέλλες τόσο πολύ κόπτονται για τα δικαιώματα των Ουιγούρων, ή της ρωσικής αντιπολίτευσης προτιμούν να μην βγάζουν μιλιά για τις προκλητικές παραβιάσεις του Ταγίπ Ερντογάν των ανθρωπίνων και πολιτικών δικαιωμάτων στη χώρα του. Για τις διώξεις κατά της αντιπολίτευσης, των Κούρδων, του γυναικείου κινήματος, των δημοσιογράφων, των δικαστικών, των στρατιωτικών και τόσων άλλων. Αν το κείμενο δήλωση της ΕΕ για την Τουρκία δεν είχε, όπως διέρρευσε, ούτε λέξη για τα παραπάνω, τότε μιλάμε για μια Ευρώπη καρικατούρα του άλλοτε εαυτού της.

Βεβαίως λογική εξήγηση υπάρχει. Η Τουρκία είναι «παραδοσιακός σύμμαχος» και έχει σημαντικό ρόλο στο ΝΑΤΟ. Συνεπώς υιοθετώντας σκληρή γραμμή απέναντί της θα μπορούσε να πληγωθεί και η ευαισθησία του νέου Αμερικανού προέδρου. Το πρακτορείο Reuters έγραφε άλλωστε τη Δευτέρα ότι υπήρξε παρέμβαση του κυρίου Μπάιντεν για να μην υπάρξει καμιά τρελή ιδέα για κυρώσεις στην Τουρκία. Η «τσιμουδιά» λοιπόν για την εσωτερική κατάσταση στην Τουρκία και τις διεθνείς της προκλήσεις μετατράπηκε κάπως και σε πιστοποιητικό νομιμοφροσύνης απέναντι στον υπερατλαντικό μας προστάτη. Η «Ευρώπη» πήρε θέση σε μια διαμάχη, που ακόμα δεν ξεκίνησε καλά καλά, χωρίς να ζυγίσει τι προσδοκά και τι μπορεί να κερδίσει ή να χάσει. Η Ευρώπη; Οχι ακριβώς, γιατί κάποιοι πιο έξυπνοι φροντίζουν να κρατούν ανοικτές τις πίσω πόρτες και προς τη Μόσχα και προς το Πεκίνο για παν ενδεχόμενο. Γιατί όπως πονηρά είπε και ο Λαβρόφ «δεν έχουμε πια σχέση με την ΕΕ, αλλά με μεμονωμένες χώρες».