Το εμβόλιο δεν θα είναι «μαγικό φίλτρο» - Ρεπορτάζ του Κώστα Αργυρού
Ο Jeremy Farrar, ένας εκ των συμβούλων της βρετανικής κυβέρνησης για θέματα έκτακτης ανάγκης προειδοποιεί τους πολιτικούς να μην καλλιεργούν υπέρμετρες προσδοκίες και τους πολίτες να συνεχίσουν να λειτουργούν υπεύθυνα και με προφυλάξεις
«Το εμβόλιο δεν θα είναι η ασημένια σφαίρα, που θα δώσει άμεσο τέλος στην πανδημία Covid-19» και για αυτό το λόγο οι πολιτικοί ηγέτες πρέπει να αποφύγουν τη δημιουργία ψεύτικων ελπίδων προειδοποίησε ο Jeremy Farrar, διευθυντής του Ιδρύματος «Wellcome Trust», το οποίο ασχολείται εδώ και οκτώ δεκαετίες με θέματα βελτίωσης της δημόσιας υγείας, αλλά και μέλος της επιστημονικής συμβουλευτικής ομάδας της βρετανικής κυβέρνησης για καταστάσεις έκτακτης ανάγκης (Sage).
Oπως εξήγησε με άρθρο του στον «Observer» τα πρώτα εμβόλια είναι πιθανό να είναι μόνο εν μέρει αποτελεσματικά. «Η πρώτη γενιά εμβολίων Covid-19 μπορεί να μην είναι απολύτως αποτελεσματικά σε όλες τις ηλικίες ή να είναι μην κατάλληλα για όλα τα συστήματα υγείας. Είναι πολύ πιθανό να παρέχουν ασυλία μόνο για περιορισμένο χρονικό διάστημα, ακόμη και για 12 έως 18 μήνες».
Η καλλιέργεια πολύ υψηλών προσδοκιών θα μπορούσε κατά τη γνώμη του να αποδειχτεί μπούμεραγκ και να βλάψει την εμπιστοσύνη του κοινού σε τυχόν προγράμματα εμβολιασμού που θα ακολουθήσουν. Σημαντικό θα είναι λοιπόν οι πολίτες να μην επαναπαυτούν και να συνεχίσουν να τηρούν όσο καλύτερα μπορούν τα μέτρα προστασίας, προκειμένου να αποφευχθεί μια νέα εξάπλωση του Sars-CoV-2.
«Βρισκόμαστε μπροστά σε έναν μάλλον χαοτικό χειμώνα για σχολεία και επιχειρήσεις, όπου θα έχουμε διαδοχικά κλεισίματα και ανοίγματα», είναι η πρόβλεψη του Farrar. «Πρέπει να κάνουμε ό, τι είναι δυνατόν για να το αποφύγουμε. Το πρώτο εμβόλιο μπορεί να μην είναι μια ασημένια σφαίρα, που θα μας επαναφέρει στο “φυσιολογικό” μέσα σε λίγους μήνες, αλλά χρησιμοποιώντας με σοφία τις δόσεις σε άτομα που τα χρειάζονται περισσότερο, μαζί με μια ειλικρινή ενημέρωση για θέματα δημόσιας υγείας που δεν καλλιεργεί ψευδείς προσδοκίες, θα είμαστε σε καλύτερη θέση για να αποφευχθεί μια επανάληψη αυτών που ζήσαμε στις αρχές του 2020».
«Είμαι αισιόδοξος ότι σύντομα θα δούμε αποτελέσματα από τα πρώτα εμβόλια που θα υποβληθούν σε τελικές κλινικές δοκιμές», λέει ο Farrar. «Ωστόσο, πρέπει να μετριάσουμε αυτήν την αισιοδοξία, να μην μιλήσουμε για το τέλειο εμβόλιο, να μην πούμε ότι είμαστε πολύ κοντά στο να μπορεί να δοθεί σε όλους αμέσως.»
«Η ταχύτητα και η κλίμακα της ανάπτυξης εμβολίων ήταν αξιοσημείωτη, αλλά είναι σημαντικό να αποφύγουμε την ψευδή ελπίδα».
Ο επείγων χαρακτήρας της εξεύρεσης εμβολίου «δεν πρέπει να σημαίνει ότι τίθεται σε κίνδυνο η ασφάλεια», λέει. «Η εμπιστοσύνη είναι το πιο σημαντικό εργαλείο μας στη δημόσια υγεία και πρέπει να κάνουμε ό, τι μπορούμε για να αποφύγουμε να το θέσουμε σε αμφιβολία. Δεν μπορεί να αγοραστεί με βραχυπρόθεσμες υποσχέσεις. Ήδη υπάρχουν ανησυχητικά σημάδια μείωσης της εμπιστοσύνης στα πιθανά εμβόλια Covid-19».
Κυβερνήσεις σε αγώνα ταχύτητας
Ο Farrar, επέκρινε επίσης τον «εθνικισμό εμβολίων», λέγοντας ότι οι προμήθειες πρέπει να κατανέμονται δίκαια και αναλογικά και όχι να συσσωρευτούν στα πλουσιότερα έθνη.
Η αναζήτηση ενός εμβολίου μοιάζει όλο και περισσότερο με έναν αγώνα ταχύτητας, με παγκόσμιους ηγέτες να χρησιμοποιούν την έρευνα και να κυνηγούν «πρωτιές» για να προωθήσουν τις δικές τους εθνικιστικές φιλοδοξίες. Ο Βλαντιμίρ Πούτιν ανακοίνωσε ένα ρωσικό εμβόλιο, το Sputnik V, υποσχόμενος άμεσες λύσεις. Ο Ντόναλντ Τραμπ άσκησε πίεση στους Αμερικανούς αξιωματούχους ισχυριζόμενοι ότι ένα αμερικανικό εμβόλιο πιθανότατα θα ήταν διαθέσιμο ακόμα και μέσα στον Οκτώβριο και σίγουρα πριν από τις εκλογές.
Η Βρετανία διέθεσε 250 εκατομμύρια λίρες για να αγοράσει 340 εκατομμύρια δόσεις εμβολίου - περισσότερες ανά κεφαλή πληθυσμού από οποιαδήποτε άλλη χώρα.
«Μόνο το 20% έως το 30% του πληθυσμού του Ηνωμένου Βασιλείου θα απαιτήσει αρχική πρόσβαση σε ένα εμβόλιο», γράφει ο Farrar. Τα όποια πλεονάσματα μπορεί να υπάρξουν σε αρχικό στάδιο θα μπορούσαν να κατευθυνθούν προς χώρες που τα χρειάζονται μέσω των σχετικών μηχανισμών του ΠΟΥ.
