Κορωνοιός: Ο ιός της μοναξιάς χτυπάει τους νέους στη Βρετανία – Ρεπορτάζ του Κώστα Αργυρού

Δύο και πλέον χρόνια μετά την σύστασή του στη Μεγάλη Βρετανία το Υπουργείο Μοναξιάς δεν έχει καταφέρει να αντιμετωπίσει το πρόβλημα, που επιδεινώθηκε λόγω κορωνοϊού.

Ηταν κάτι που η ίδια το είχε δει ως προσωπική υπόθεση. Το 2018 η τότε πρωθυπουργός της Βρετανίας Τερέζα Μέυ υποσχέθηκε να καταπολεμήσει την αυξανόμενη μοναξιά στη Βρετανία. Προέβλεψε μια στρατηγική, έναν προϋπολογισμό και μια πολιτική θέση.

Η πολιτικός των Τόρις Τρέισι Κράουτς διορίστηκε τότε ο πρώτος υπουργός μοναξιάς της χώρας. Δεν ήταν ένα αυτόνομο υπουργείο, αλλά μια αρμοδιότητα που προστέθηκε στο αμρόδιο για τον Αθλητισμό και την
Κοινωνία των Πολιτών. Αλλά από τότε, η καρέκλα έχει αποδειχτεί ηλεκτρική. Η βαρόνη Ντιάνα Μπάρραν, είναι η η τρίτη κατά σειρά υπουργός για αυτά τα καθήκοντα.

Αξίζει πάντως να σημειωθεί ότι ουσιαστικά η ιδέα για την αντιμετώπιση αυτού του κοινωνικού προβλήματος προήρθε από τη βουλευτή των Εργατικών Τζο Κοξ, η οποία είχε δολοφονηθεί λίγε μέρες πριν το δημοψήφισμα του 2016 για το Brexit. Λίγο πριν το θάνατό της είχε δημιουργηθεί μια σχετική διακομματική επιτροπή στο Κοινοβούλιο.

Τι έκαναν ή μάλλον τι πρόλαβαν να κάνουν οι τρείς υπουργοί μέχρι τώρα, σε μια κοινωνία που αναγνώρισε ότι ο τερματισμός των κοινωνικών επαφών και η προκύπτουσα απομόνωση οδηγούν σε άγχος στις οικογένειες;

«Εάν ρωτούσατε τους ανθρώπους στο δρόμο, δεν θα ήξεραν ότι υπήρχε υπουργός μοναξιάς», λέει η Τίνα φαν Μπόρτελ επιστήμονας για θέματα υγείας στο Πανεπιστήμιο του Cambridge. «Υπάρχει πρόοδος, αλλά για να είμαστε ειλικρινείς, θα θέλαμε περισσότερα. Ορισμένες εκθέσεις δείχνουν ότι υπάρχει ακόμη έλλειψη συνεργασίας μεταξύ των υπουργείων. Οι άνθρωποι συνεχίζουν να εργάζονται πολύ απομονωμένοι ο ένας από τον άλλο» είναι η δική της γνωμοδότηση.

Εργο του ή της υπουργού μοναξιάς είναι κυρίως ο συντονισμός. Πρέπει να διασφαλίσει ότι οι πολιτικές αποφάσεις σε άλλες υπηρεσίες δεν επιδεινώνουν το πρόβλημα. Επειδή η μοναξιά έχει πολλές αιτίες: από την έλλειψη τοπικής μεταφοράς σε χωριά που πεθαίνουν μέχρι την ανεργία ή και τις συνθήκες εντατικοποιημένης εργασίας. Αλλά η πανδημία επισκίασε τώρα τα πάντα.

Οι νέοι πλήττονται περισσότερο

Σε μια κοινωνία που πολλοί άνθρωποι χαρακτηρίζονταν μοναχικοί, το φαινόμενο δείχνει να έχει διπλασιαστεί από την αρχή της κρίσης. Ιδιαίτερα ανησυχητικό το γεγονός όιτ οι νέοι πλήττονται περισσότερο. Το 44 τοις εκατό των Βρετανών ηλικίας 18 έως 24 ετών αισθάνονται μοναξιά. «Οι νέοι βρίσκονται σε ένα στάδιο αναζήτησης στη ζωή τους. Ψάχνουν για τη θέση τους στην κοινωνία και για να ανήκουν. Η υποστήριξη των συνομηλίκων είναι ιδιαίτερα σημαντική.»
Αλλά η πανδημία περιόρισε αναγκαστικά την επαφή με φίλους. Υπάρχουν επίσης αβέβαιες οικονομικές προοπτικές και κατακερματισμένες ή διαλυμένες οικογένειες. «Όλα αυτά συμβάλλουν στην απελπισία και την απελπισία των νέων που τώρα ξεκινούν τη ζωή τους» καταλήγει η επιστήμονας.

Τοπικές πρωτοβουλίες

Η κυβέρνηση τουλάχιστον αναγνώρισε το πρόβλημα και διέθεσε κάποια κονδύλια σε οργανισμούς που πολεμούν τη μοναξιά στη χώρα. Ωστόσο, πολλά συμβαίνουν τοπικά, χάρις σε δήμους αλλά και διάφορες οργανώσεις. Κάποιες από αυτές επιχείρησαν να δημιουργήσουν τον «Συνασπισμό Σύνδεσης» σε μια προσπάθεια να ανταλλάξουν ιδέες, εμπειρίες, εργαλεία και πόρους.

Περίπου 300 οργανισμοί έχουν πλέον ενταχθεί στο δίκτυο, από μικρές πρωτοβουλίες γειτονιάς έως μεγάλες φιλανθρωπικές οργανώσεις. Η Κάθριν Άντερσον που εργάζεται σε αυτή την οργάνωση αντλεί αισιοδοξία από το γεγονός ότι η Covid-19 έφερε ξανά τη μάστιγα της μοναξιάς στο προσκήνιο.
«Πριν από την πανδημία, το 15% όλων των πολιτών πίστευαν ότι το θέμα ήταν σημαντικό, σήμερα είναι 60 τοις εκατό! Πιστεύω λοιπόν ότι η κυβέρνηση αναγκαστικά θα δώσε μεγαλύτερο βάρος στη στρατηγική της κατά της μοναξιάς στο μέλλον.»
Και η Τίνα φαν Μπόρτελ ελπίζει ότι η κυβέρνηση θα μάθει από την κρίση. Πρέπει να επενδυθούν περισσότερα σε ανθρώπους και κοινότητες, υποστηρίζει. Πρέπει να διορθωθούν οι ζημιές από τα δέκα χρόνια των πολιτικών λιτότητας, έτσι ώστε ένα μοναχικό νησί να μην γίνει ακόμη πιο μοναχικό.