Από την έντυπη έκδοση της Ναυτεμπορικής
Βασίλης Αγγελόπουλος • vaggelopoulos@naftemporiki.gr
Οι Έλληνες εργαζόμενοι δουλεύουν περισσότερες ώρες την εβδομάδα -μ.ό. 39,8, ανεξάρτητα εάν πρόκειται για μερική ή πλήρη απασχόληση- από τους περισσότερους Ευρωπαίους συναδέλφους τους.
Ακόμα χειρότερα, που το 25% όσων απασχολούνται στη χώρα μας εργάζεται περισσότερες από 45 ώρες εβδομαδιαία, ποσοστό που είναι το μεγαλύτερο στην Ε.Ε.
Τα στοιχεία αυτά, που έρχονται σε πλήρη αντίθεση με τη θεσμοθέτηση των 13 ωρών εργασίας, σε έναν εργοδότη, που προώθησε η κυβέρνηση, εμπεριέχονται ως συνοδευτικό κείμενο στο ίδιο το εργασιακό νομοσχέδιο. Υπάρχουν στη γνώμη της Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής (ΟΚΕ) που συνοδεύει τον «νόμο Κεραμέως» και είχε υποβληθεί ως πρόσθετο υλικό στη Βουλή.
Η ΟΚΕ, προφανώς με την επίκληση των συγκεκριμένων επίσημων στοιχείων, θέλει να διαφοροποιηθεί από τις βασικές διατάξεις του νομοσχεδίου και να επισημάνει τις παρεμβάσεις που θα έπρεπε να γίνουν ως προς την ποιότητα και όχι ως προς την ποσότητα της εργασίας. Ας δούμε τα πιο βασικά στοιχεία που συμπεριλήφθηκαν στη γνώμη της ΟΚΕ, ως συνοδευτικό υλικό επί του εργασιακού νομοσχεδίου, που μόλις προ ημερών έγινε Νόμος του Κράτους:
Σύμφωνα με την Έρευνα για το Εργατικό Δυναμικό στην Ε.Ε., καθώς και τα ετήσια στατιστικά της Eurostat για το 2024, ο μέσος εβδομαδιαίος χρόνος εργασίας ήταν 36 ώρες. Παρατηρήθηκε μεγάλη διακύμανση και διαφορά ανάμεσα στις χώρες της Ε.Ε. Ενδεικτικώς, στην Ολλανδία οι πραγματικές ώρες εργασίας ήταν 32,1, ενώ στην Ελλάδα 39,8. Η διαφορά αυτή (7,7 ώρες) αγγίζει εβδομαδιαίως σχεδόν μία επιπλέον ημέρα οκτάωρης απασχόλησης, που επιβαρύνονται όσοι εργάζονται στην Ελλάδα, σε σχέση με όσους δουλεύουν στην Ολλανδία, και σε συνδυασμό με τις αποκλίσεις στους μισθούς, επιτείνει τις διαφορές μεταξύ των κρατών της Ε.Ε.
Στην Ε.Ε. το 2024, το 37,3% των απασχολούμενων εργαζόταν κατά μέσο όρο μεταξύ 40 και 44,5 ωρών την εβδομάδα, ενώ μόνο το 7,2% κατέγραψε λιγότερες από 20 πραγματικές ώρες εργασίας την εβδομάδα, στην κύρια εργασία. Το εύρος των 40-44,5 πραγματικών ωρών εργασίας αντιπροσώπευε το μεγαλύτερο μερίδιο στις περισσότερες χώρες, με λίγες εξαιρέσεις, όπως η Ιρλανδία, η Φινλανδία, το Βέλγιο, η Γαλλία και η Δανία, όπου για το μεγαλύτερο μερίδιο των απασχολούμενων ήταν 35-39,5 ώρες εργασίας ανά εβδομάδα. Στην Ελλάδα αντιθέτως ένα ποσοστό περί το 25%, το μεγαλύτερο στην Ευρώπη, δουλεύει στην κύρια εργασία του από 45 ώρες και πάνω.
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον έχει ασφαλώς και η ταξινόμηση των θέσεων εργασίας και των επαγγελμάτων στον υφιστάμενο καταμερισμό εργασίας. Σύμφωνα με αναλυτικότερη αποτύπωση των παραπάνω δεδομένων:
1. Από την ανάλυση των στοιχείων σε μισθωτούς και μη μισθωτούς προκύπτει ότι:
Για τους μισθωτούς
i. Ο μέσος εβδομαδιαίος χρόνος εργασίας στην Ελλάδα είναι 39 ώρες, με μέσο όρο στην Ε.Ε.-27 τις 36,4 ώρες.
ii. Η Ελλάδα σε αυτή την περίπτωση κατατάσσεται στην 11η θέση, μετά από χώρες όπως η Ρουμανία (40,2 ώρες), η Κύπρος (40,1 ώρες), η Βουλγαρία (39,9 ώρες), η Ουγγαρία (39,5 ώρες) και η Πορτογαλία (39,3 ώρες).
iii. Επίσης, σε αυτή την περίπτωση η Ελλάδα βρίσκεται κοντά σε χώρες όπως η Σουηδία (38 ώρες) και το Λουξεμβούργο (37,9 ώρες).
Για τους μη μισθωτούς:
i. Ο μέσος εβδομαδιαίος χρόνος εργασίας στην Ελλάδα είναι 46,4 ώρες, με μέσο όρο στην Ε.Ε.-27 τις 41,7 ώρες.
ii. Η Ελλάδα σε αυτή την περίπτωση κατατάσσεται στην 1η θέση. Ακολουθούν το Βέλγιο (44,3 ώρες) και η Ισπανία (44,2 ώρες).
2. Από την ανάλυση σε μισθωτούς πλήρους και μερικής απασχόλησης προκύπτει ότι:
Για τους μισθωτούς πλήρους απασχόλησης:
i. Ο μέσος εβδομαδιαίος χρόνος εργασίας είναι 40 ώρες, με μέσο όρο στην Ε.Ε.-27 τις 39,5 ώρες.
ii. Η Ελλάδα σε αυτή την περίπτωση κατατάσσεται στη 14η θέση, μετά από χώρες όπως η Σουηδία (41 ώρες), η Αυστρία (40,6 ώρες), η Πορτογαλία (40,6 ώρες) και το Λουξεμβούργο (40,5 ώρες).
Για τους μισθωτούς μερικής απασχόλησης:
i. Ο μέσος εβδομαδιαίος χρόνος εργασίας στην Ελλάδα είναι 21,9 ώρες, με μέσο όρο στην Ε.Ε.-27 τις 22,2 ώρες.
ii. Η Ελλάδα σε αυτή την περίπτωση κατατάσσεται στη 13η θέση, αρκετά χαμηλότερα από χώρες όπως η Σουηδία (24,9 ώρες), το Βέλγιο (24,1 ώρες), η Γαλλία (23,6 ώρες), η Ιταλία (23,4 ώρες) και η Γερμανία (22,1 ώρες).
Τα παραπάνω στοιχεία πρέπει να συνεκτιμηθούν σε συνδυασμό με το υψηλό ποσοστό μη μισθωτών στο σύνολο της απασχόλησης (29% στην Ελλάδα έναντι 13% στην Ε.Ε.-27) και το χαμηλό ποσοστό μερικής απασχόλησης στο σύνολο της απασχόλησης (6% στην Ελλάδα έναντι 18% στην Ε.Ε.-27).
Οι διατάξεις του νομοσχεδίου αφορούν αποκλειστικά μισθωτούς και οι περισσότερες από αυτές μισθωτούς πλήρους απασχόλησης. Συνεπώς, κατά την ΟΚΕ ορθότερο μέτρο σύγκρισης της Ελλάδας, με τις παραπάνω ιδιαιτερότητες που παρουσιάζει, με την Ε.Ε.-27, είναι ο μέσος εβδομαδιαίος χρόνος εργασίας των μισθωτών πλήρους απασχόλησης. Σε αυτή την περίπτωση, η Ελλάδα είναι πολύ κοντά στον μέσο όρο της Ε.Ε.-27. Σε κάθε περίπτωση, η ΟΚΕ εκτιμά πως ο μέσος εβδομαδιαίος χρόνος απασχόλησης θα πρέπει να εξετάζεται και να αξιολογείται συνδυαστικά και σε σχέση με το ποσοστό απασχόλησης. Είναι χαρακτηριστικό ότι στην Ελλάδα το ποσοστό απασχόλησης ατόμων 15-64 ετών το 2024 ήταν 63,3% – το 2ο χαμηλότερο στην Ε.Ε.-27 (70,8%) μετά την Ιταλία (62,2%).
