Ο Εθνικός Οργανισμός Δημόσιας Υγείας (ΕΟΔΥ) καλεί τους πολίτες να πάρουν μέτρα προστασίας από τα κουνούπια, καθώς ο ιός του Δυτικού Νείλου αναμένεται να εμφανιστεί και φέτος στη χώρα μας κατά τους καλοκαιρινούς και φθινοπωρινούς μήνες. Η λοίμωξη, που καταγράφεται ετησίως σε πολλές χώρες παγκοσμίως, συμπεριλαμβανομένων ευρωπαϊκών, έχει αφήσει σημαντικό αποτύπωμα στην Ελλάδα τα τελευταία 15 χρόνια.
Από το 2010 έως το 2024, η Ελλάδα κατέγραψε 2.088 εγχώρια κρούσματα του ιού, με μέσο όρο 145 κρούσματα ετησίως. Από αυτά, το 70% (1.471 κρούσματα) παρουσίασε σοβαρές επιπλοκές στο κεντρικό νευρικό σύστημα, όπως εγκεφαλίτιδα ή μηνιγγίτιδα, ενώ 292 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους. Το 2024, σημειώθηκαν 220 κρούσματα, εκ των οποίων 157 με νευρολογικές επιπλοκές, και 35 θάνατοι. Με βάση αυτά τα δεδομένα, ο ΕΟΔΥ προειδοποιεί για την πιθανή επανεμφάνιση κρουσμάτων το 2025 και έχει ήδη ενημερώσει τους επαγγελματίες υγείας για την ανάγκη επαγρύπνησης.
Πώς μεταδίδεται ο ιός;
Ο ιός του Δυτικού Νείλου εξαπλώνεται κυρίως μέσω τσιμπημάτων από μολυσμένα κοινά κουνούπια, τα οποία μολύνονται από άγρια πτηνά. Οι άνθρωποι που μολύνονται μπορούν να μεταδώσουν τον ιό σε άλλα κουνούπια, αλλά όχι απευθείας σε άλλους ανθρώπους. Η πλειοψηφία των μολυσμένων δεν εμφανίζει συμπτώματα ή έχει ήπια σημάδια, όπως πυρετό ή εξάνθημα. Ωστόσο, λιγότερο από 1% των περιπτώσεων εξελίσσεται σε σοβαρή νόσο, με σοβαρές επιπτώσεις στο νευρικό σύστημα. Οι ηλικιωμένοι άνω των 50 ετών, καθώς και τα άτομα με ανοσοκαταστολή ή χρόνιες παθήσεις, διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο σοβαρής νόσου ή ακόμα και θανατηφόρων επιπλοκών.
Καθώς η εξάπλωση του ιού εξαρτάται από πολλούς παράγοντες και δεν μπορεί να προβλεφθεί με ακρίβεια πού θα εμφανιστούν κρούσματα, ο ΕΟΔΥ συνιστά τη λήψη μέτρων προστασίας σε όλη την Ελλάδα κατά την περίοδο κυκλοφορίας των κουνουπιών (άνοιξη έως φθινόπωρο):
Χρησιμοποιείτε εντομοαπωθητικά: Εφαρμόστε εγκεκριμένα προϊόντα στο δέρμα ή στο περιβάλλον, ακολουθώντας τις οδηγίες χρήσης.
Τοποθετήστε προστατευτικά: Εξοπλίστε το σπίτι σας με σήτες, κουνουπιέρες ή χρησιμοποιείτε κλιματιστικά και ανεμιστήρες.
Φοράτε κατάλληλα ρούχα: Προτιμήστε μακριά, ανοιχτόχρωμα ρούχα, ειδικά τις ώρες που τα κουνούπια είναι πιο ενεργά (ξημέρωμα και σούρουπο).
Αποφύγετε στάσιμα νερά: Ελέγξτε τον κήπο, τις γλάστρες και άλλους χώρους για λιμνάζοντα νερά, που αποτελούν εστίες αναπαραγωγής κουνουπιών.
Ιδιαίτερη προσοχή πρέπει να δείξουν οι ηλικιωμένοι και τα άτομα με προβλήματα υγείας, καθώς είναι πιο ευάλωτοι σε σοβαρές επιπλοκές.
Η δράση του ΕΟΔΥ
Ο ΕΟΔΥ παρακολουθεί στενά την εξάπλωση του ιού μέσω ενισχυμένης επιδημολογικής και εντομολογικής επιτήρησης σε εθνικό επίπεδο. Ενημερώνει συνεχώς επαγγελματίες υγείας, τοπικές αρχές και το κοινό, διερευνά άμεσα τα κρούσματα και συνεργάζεται με τις αρμόδιες αρχές για την εφαρμογή μέτρων πρόληψης. Το «Σχέδιο Δράσης για τη Λοίμωξη από τον Ιό του Δυτικού Νείλου» του Υπουργείου Υγείας καθοδηγεί τις δράσεις, εξασφαλίζοντας στοχευμένες παρεμβάσεις με βάση την εκτίμηση κινδύνου σε κάθε περιοχή.
Με τη συνεπή τήρηση των μέτρων προστασίας και την εγρήγορση όλων, ο ΕΟΔΥ στοχεύει στη μείωση του κινδύνου και την προστασία της δημόσιας υγείας το καλοκαίρι του 2025.
